آزمایش های دوران بارداری، هرکدام به چه درد می‌خورند؟

در دوران بارداری پزشک آزمایش‌های مختلفی را درخواست می‌کند، یا خود انجام می‌دهد، تا از سلامت مادر و جنین خود مطمئن گردد. بنابراین مادران باید با چگونگی آزمایش‌ها و ارزش آن‌ها آگاه گردند، تا با رغبت بیشتر این آزمایش‌ها را انجام دهند.

آزمایش ادرار
ادرار هر خانم بارداری باید از نظر وجود قند و آلبومین بررسی گردد. زیرا وجود آلبومین در ادرار نشانه اشکال در کلیه می‌باشد. همچنین ادرار باید کشت داده شود و از جهت وجود میکروب و سلول‌های چرک زا آزمایش گردد. وجود این عناصر در ادرار نشانه عفونت دستگاه ادراری مادراست و باید درمان شود.

آزمایش خون
خون مادر باید از نظر گروه خون و فاکتور اِرهاش آزمایش گردد. زیرا ممکن است مادر در هنگام زایمان احتیاج به خون داشته باشد. همچنین دانستن گروه خونی مادر از نشر امکان ایجاد زردی در نوزاد و پیشگیری از آن ضرورت دارد.
خون مادر از نظر مقدار هموگلوبین به منظور تعیین کم خونی و همچنین از نظر امکان بیماری‌های مقاربتی (مخصوصاً ایدز) باید آزمایش گردد.
خون مادر از نظر وجود ایمونوگلوبولین ضد بیماری سرخجه باید آزمایش گردد. تا مشخص شود مادر در دوران کورکی مبتلا به بیماری سرخجه شده است یا نه. در حال حاضر واکسن سرخجه توأم با سرخک و بیخ گوشی به کودکان در سن ۱۲ ماهگی تزریق می‌گردد. بنابراین اگر این آزمایش انجام گیرد و خون مادر نشان دهد که او در کورکی دچار سرخجه شده است یا واکسن سرخجه تزریق کرده بسیار کمک کننده است و جای نگرانی نیست.
آزمایش خون از نظر هپاتیت B: پزشک در اولین ملاقات با مادر باردار آزمایش خون از نظر ورم کبد (هپاتیتB) درخواست می‌کند.
آزمایش خون از نظر سیفلیس: گرچه این بیماری نادر است ولی ممکن است مادری بدون آگاهی خود دچار این بیماری باشد. بنابراین این آزمایش باید انجام گیرد.
آزمایش خون از نظر دیابت: یکی از عوارض دوران بارداری ابتلا به دیابت دوران بارداری می‌باشد که با آزمایش‌های اختصاصی تشخیص داده می‌شود.

شنیدن صدای قلب جنین
بعد از چهاردهمین هفته دوران بارداری (۴ ماهگی) مادر می‌تواند صدای قلب جنین خود را با دستگاه الکترونیک بشنود. پزشک با گوشی خود نیز می‌تواند صدای قلب جنین را در هجدهمین هفته دوران بارداری بشنود.
حق هر خانم باردار است که هر وقت نزد پزشک می‌رود هر مشکلی که دارد از پزشک بپرسد و پاسخ لازم را بشنود. برای مفیدتر بودن ملاقات توصیه می‌شود که خانم باردار بیش از حضور در مطب پزشک پرسش‌های خود را به دقت یادداشت کند و از روی نوشته سؤال نماید.

سونوگرافی ( اولتراسوند )
پزشک ممکن است در اولین دیدار با خانم حامله از جنین و رحم او اولتراسوند (سونوگرافی ) انجام دهد. سونوگرافی یعنی به دست آوردن تصاویری از جنین و رحم مادر با تولید امواج. این آزمایش بدون درد و بدون خطر برای جنین و مادر می‌باشد و فقط ۱۵ دقیقه طول می‌کشد.
این آزمایش را پزشکان ممکن است از راه واژن یا از روی شکم انجام دهند. قبل از انجام آزمایش به مادر توصیه می‌شود مقداری آب بخورد و ادرار خود را نگه دارد تا جنین بهتر دیده شود.
اگر سونوگرافی در سه ماه اول دوران بارداری انجام گیرد معمولاً از راه واژن انجام می‌دهند (پروب یا دسته‌ی استوانه‌ای دستگاه سونوگرافی را داخل واژن قرار می‌دهند و جنین را به طور واضح می‌بینند.
بعد از سه ماه اول حاملگی سونوگرافی را معمولاً از راه پوست شکم انجام می‌دهند (هنگام انجام سونوگرافی ژل به پوست شکم می‌مالند و پروب دستگاه را روی شکم حرکت می‌دهند تا جنین مشخص گردد.)
اولین سونوگرافی را قبل از ۱۲ هفتگی (سه ماه اول) در موارد زیر انجام می‌دهند:
۱-تعیین محل قرار گرفتن جنین (به طور اتفاقی ممکن است جنین بجای دیواره‌ی رحم در محل دیگری قرار گرفته باشد.)
۲-تعیین زمان دقیق حاملگی
۳-تعداد جنین (دوقلو یا بیشتر)
۴-مشخص کردن وجود ناهنجاری در جنین
۵-مشخص کردن وضع تخمدان‌ها

دومین سونوگرافی را معمولاً پزشک در حدود هفته‌های ۱۶ تا ۲۰ انجام می‌دهد که هدف آن به دست آوردن اطلاع و آگاهی از:
۱-تعداد جنین
۲-سن حاملگی
۳-چگونگی رشد جنین
۴-تعداد ضربان قلب جنین
۵-مقدار مایع آمنیوتیک
۶-محل قرار گرفتن جفت
۷-وجود ناهنجاری در جنین
۸- تعیین جنسیت (دختر یا پسر )