عمل سزارین چگونه است؟

عمل سزارین عبارت است از شکاف دادن و باز کردن جدار شکم و رحم مادر و خارج کردن نوزاد از شکم . این عمل جراحی یا بیهوشی عمومی یا نخاعی انجام میگیرد. عمل سزارین را موقعی انجام می دهند که پزشک متخصص تشخیص دهد که زایمان از راه واژن برای مادر و نوزاد خطرناک است و یا امکان پذیر نیست.
عمل سزارین را در دو صورت انجام می دهند اول پزشک متخصص مشکل مادر باردار را میداند و قبلا به مادر گفته است که تولد نوزاد شما باید از راه عمل سزارین انجام گیرد. دوم این که سزارین به صورت اورژانس و به علت بروز مشکلات در موقع زایمان انجام میگیرد.
اگر پزشک و مادر قبلا بدانند که باید سزارین انجام گیرد بیهوشی معمولا از طریق نخاعی انجام میگیرد و مادر هنگام عمل کاملا هوشیار می باشد ولی اگر به صورت اورژانس انجام گیرد بیهوشی عمومی داده میشود. مدت عمل سزارین معمولا در حدود ۴۵ دقیقه طول خواهد کشید.

در چه مواردی سزارین توصیه شده است؟
اگر جنین در رحم مادر در وضع غیرطبیعی باشد و زایمان انجام نگیرد مانند این که سر جنین در لگن مادر نباشد (بریج) یا جنین به صورت عرضی قرار گرفته باشد.
جنین بسیار بزرگ باشد یا لگن مادر کوچک باشد.
اگر مادر دچار خونریزی دستگاه تناسلی باشد یا دچار هرپس دستگاه تناسلی، فشارخون و یا اکلامپسی باشد.
اگر بیش از یک جنین در رحم باشد ( بعضی از دوقلوها اگر در وضع مناسب باشند زایمان طبیعی نیز انجام میگیرد).
رشد جنین خوب نباشد یا حال مادر مساعد نباشد.
جنین دچار زجر زایمانی باشد و بررسی جنین زجر زایمانی را نشان دهد.

عمل سزارین
نکته جالب این است که تمایل به جراحی سزارین در کشورهای پیشرفته رو به کاهش بوده و اکثر (بیش از ۸۵ درصد) زایمان ها به صورت طبیعی انجام می شود. در حالی که متاسفانه این روند در کشور ما معکوس بوده و مادران باردار (به علت ترس از زایمان طبیعی) و همچنین پزشکان (به علت هزینه عمل سزارین) تمایل زیادی به زایمان به صورت سزارین دارند.

مراحل عمل سزارین و تولد
۱- پوست به طور عرضی در پایین شکم بریده میشود.
۲- رحم به طور عرضی بریده میشود.
۳- دست پزشک به زیر شکم جنین برده میشود و نوزاد خارج میگردد.
۴- جنین در وضع بریج ( از پا) متولد میشود و به آرامی خارج میگردد.
۵- بلافاصله بعد از تولد نوزاد ، بینی و حلق او تمیز میگردد.
۶- محل عمل (رحم و پوست) بخیه زده میشود.

مشکلات سزارین
در سالهای اخیر پزشکان متخصص زایمان ترجیح میدهند که اگر کوچک ترین خطری متوجه مادر یا جنین باشد مبادرت به عمل سزارین نمایند و در نتیجه تعداد این عمل بیش از حد افزایش یافته است ولی باید متذکر شد در صورتی که عمل زایمان طبیعی امکان پذیر باشد عمل سزارین نباید انجام گیرد زیرا زمان بستری بیشتر در بیمارستان و هزینه ی آن و امکان بروز عفونت رحم و دستگاه ادراری و عفونت زخم پوست شکم در این عمل وجود دارد.
خطر سزارین بیشتر از زایمان طبیعی است. اگر خانمی سزارین شود معمولا زایمان های بعدی او نیز اینگونه خواهد شد. نوزادی که با سزارین متولد می شود ممکن است در ریه ی او مایع جمع شود و پس از تولد دچار مشکل تنفسی گردد.
نوزادی که با سزارین متولد میشود پس از تولد به علت داروهایی که مادر دریافت کرده است سست و بی حال است و نمیتواند از شیر مادر تغذیه کند. بعد از عمل ممکن است محل عمل دچار عفونت گردد و باعث بروز تب در مادر شود و ضرورت پیدا کند که مادر مدتی داروی آنتی بیوتیک مصرف نماید.

آیا مراحل تولد برای نوزاد باید بدون خشونت و زجر باشد؟
کودک قبل از تولد در محیط گرم و آرام و بی سر و صدا در مایع آمنیوتیک غوطه ور است و تنها به صدای قلب مرتب و منظم و نوازش دهنده ی مادر عادت کرده است. اکنون به ناگهان به دنیای پر از صدا و هیاهو و نور و روشنایی وارد می شود از این طرف به آن طرف انداخته میشود، برای تنفس کردن به پشت او میزنند ، او را میشویند و لباس می پوشانند.
اگر به جای همه ی این اعمال زایمان در محیط نسبتا تاریک انجام شود و با ملایمت و آرامش با کودک رفتار شود و پس از تولد او را در آب گرم بگذارند به نظر منطقی تر می رسد. این روش هنوز مورد موافقت همه ی متخصصان قرار نگرفته است.

کوچک شدن رحم پس از زایمان
بعد از زایمان وزن رحم در حدود ۹۰۰ تا ۱۰۰۰ گرم و عرض آن در حدود ۵/۱۲ سانتیمتر و طول آن ۵/۱۷ تا ۱۹ سانتیمتر می باشد و پس از شش هفته ، وزن ، طول و عرض رحم به حالت قبل از بارداری که در حدود ۵ تا ۵/۷ سانتیمتر طول و ۵۵ تا ۸۵ گرم وزن است، برمیگردد. سرعت و چگونگی کوچک شدن رحم مادر به زایمان های قبلی ، فعالیت بدنی بعد از زایمان و رعایت موازین بهداشتی و بالاخره به سلامت عمومی او بستگی دارد.