آیا سرطان دهانه رحم کشنده است؟
سرطان دهانه رحم یک تومور بدخیم است که از سلول‌های دهانه رحم شروع می‌شود.
سرطان دهانه رحم یک تومور بدخیم است که از سلول‌های دهانه رحم شروع می‌شود. سرطان دهانه رحم اغلب در زنان کمتر از پنجاه سال شایع است. از عواملی که باعث ایجاد سرطان دهانه رحم در بانوان می‌شود می‌توان به سیگار کشیدن، ضعف سیستم ایمنی بدن، عدم مصرف میوه و سبزیجات در رژیم غذایی، اضافه وزن و استفاده از قرص‌های ضد بارداری اشاره کرد.
سرطان دهانه رحم ممکن است در مراحل اولیه، علائمی نداشته باشد. علائم سرطان دهانه رحم اغلب زمانی خود را نشان می‌دهد که تومور رشد کند، اطراف بافت را فرا گیرد و سایر اندام‌ها را مبتلا کند. سلول‌های سرطانی در دهانه رحم می‌توانند گسترش پیدا کنند و سایر قسمت‌های بدن را درگیر کنند. این تومور جدید را متاستاز یا تومور ثانویه می‌نامند. درک کردن این موضوع که یک نوع سرطان چگونه رشد می‌کند و متاستاز می‌دهد، به چگونگی مراقبت‌های درمانی بسیار کمک می‌کند.
سرطان دهانه رحم در ابتدا به بافت اندام تناسلی متاستاز می‌دهد و بعد از آن، اندام‌ها و بافت‌های دیگر مثل واژن، رحم، بافت همبند میان دهانه رحم و رحم، لگن، دیواره‌های لگن و مثانه نیز درگیر می‌شوند. از طرف دیگر، سرطان دهانه رحم به شش‌ها، کبد، استخوان‌ها، طحال، غدد فوق کلیه و مغز نیز متاستاز می‌دهد.
در صورت مشاهده این علائم باید به پزشک مراجعه کنید:
-ترشح کمرنگ، صورتی، قهوه‌ای یا خونی از واژن بین دوران قاعدگی
-پریودهای غیر معمول و طولانی
-خونریزی بعد از برقراری رابطه جنسی
-خونریزی یا ترشح خون از واژن بعد از یائسگی
-خونریزی بعد از معاینه لگن یا تمیز کردن واژن
-احساس درد در طول برقراری رابطه جنسی
-افزایش مقدار ترشح از واژن
-بد بو شدن ترشحات واژن
تنها دلیل پزشکی برای برداشتن کل رحم، پیشگیری از سرطان دهانه رحم است که به وسیله لاپاروسکوپی صورت می گیرد.
زمانی که سرطان دهانه رحم رشد می‌کند و گسترش می‌یابد، سایر اندام‌ها را نیز در بر می‌گیرد که در این شرایط، علائم زیر مشاهده می‌شود:
-به سختی ادرار کردن
-از دست دادن کنترل مثانه
-مشاهده خون در ادرار
-سخت شدن حرکات روده
-مشاهده خون در مدفوع
-یبوست
-تراوش ادرار یا مدفوع از واژن
-احساس درد در ناحیه لگن و کمر که ممکن است به پاها نیز وارد شود
-تورم در پاها
-کم خونی (کاهش گلبول‌های قرمز خون)
-کاهش وزن
-تنگی نفس
-احساس درد در استخوان‌ها
-احساس خستگی شدید و ضعف
-از دست دادن اشتها
تعیین مرحله بیماری بسیار مهم است!
در صورت تشخیص سرطان رحم ، پزشک نیاز دارد مرحله بیماری و یا وسعت آن را برای طراحی بهترین برنامه درمانی، تعیین نماید. تعیین مرحله بیماری کوششی دقیق برای اطلاع از انتشار سرطان است. و اینکه انتشار در کدام قسمت بدن رخ داده است. پزشک ممکن است آزمایشات ادرار و خون و عکس‌برداری سینه درخواست نماید و نیز ممکن است انجام سایر عکس برداری‌ها، سی تی‌اسکن، سونوگرافی و MRI (تصویربرداری مغناطیسی) و یا مشاهده روده بزرگ (کولونوسکوپی و سیگموئید سکوپی) لازم باشد.
در اغلب موارد، قابل اعتمادترین راه تعیین مرحله بیماری برداشتن رحم (هیسترکتومی) است. بعد از اینکه رحم برداشته شد جراح به جستجوی نشانه‌های واضحی که حاکی از تهاجم سرطان به عضله رحم باشد می پردازد. جراح همچنین عقده‌های لنفاوی و سایر اعضای لگن را برای نشانه‌های سرطان ممکن است کنترل کند. آسیب‌شناس از میکروسکوپ جهت معاینه رحم و سایر بافت های برداشته شده توسط جراح، استفاده می‌کند.
اشکال عمده هر مرحله از بیماری عبارت است از :
-مرحله I : سرطان تنها در تنه رحم بوده و در دهانه رحم نیست.
-مرحله II : سرطان از تنه رحم به دهانه رحم منتشر شده است.
-مرحله III : سرطان به بیرون رحم منتشر شده اما به خارج لگن (به مثانه و رکتوم) منتشر نشده است. عقده‌های لنفاوی لگن، حاوی سلول‌های سرطانی هستند.
-مرحله IV : سرطان به داخل مثانه و رکتوم منتشر شده و یا فراتر از لگن یا به سایر قسمت‌های بدن منتشر شده است.
درمان سرطان رحم
بسیاری از زنان می‌خواهند در تصمیم‌گیری دربارة مراقبت پزشکی خود نقش فعالی داشته باشند. آنها می‌خواهند همه چیز را دربارة بیماری خود یا انتخاب‌های درمانی بدانند. با وجود این شوک و اضطرابی که افراد بعد از تشخیص سرطان احساس می‌کنند ،فکر کردن دربارة مواردی را که آنها می‌خواهند از پزشک خود بپرسند، سخت می‌کند. تهیه فهرستی از سؤالات ،قبل از ملاقات با پزشک، اغلب کمک کننده است .برای کمک به یادآوری آنچه که پزشک می‌گوید، بیمار می‌تواند یادداشت بردارد یا دربارة استفاده از ضبط صوت سوال کند. برخی زنان هم چنین می‌خواهند یکی از اعضای خانواده یا دوستان هنگامی که با پزشک صحبت می‌کنند با آنان باشد و یا برای شرکت در بحث، یادداشت برداری نماید.
پزشک ممکن است بیمار را به پزشکی که در درمان سرطان تخصص دارد( انکولوژیست ) ارجاع دهد و یا این که بیمار برای یک مرجع درمانی از پزشک خود پرسش نماید . درمان معمولاً چند هفته بعد از تشخیص شروع می‌شود و زمان مورد نیاز برای صحبت با پزشک دربارة انتخاب‌های درمانی و یادگیری بیشتر در مورد سرطان رحم، وجود خواهد داشت.
آمادگی برای درمان
انتخاب درمان بستگی به اندازة تومور، مرحله بیماری، تأثیر هورمون های زنانه بر رشد تومور و درجه تومور دارد. درجه بیماری بیان می‌کند که دقیقاً سلول‌های سرطانی، تا چه اندازه شبیه سلول‌های طبیعی هستند و این که سرطان احتمالاً با چه سرعتی رشد می‌کند. سرطان‌های درجه پایین، احتمالاً رشد و انتشار آهسته‌تری نسبت به سرطان‌های درجه بالا دارند. پزشک، سایر عوامل همانند سن و سلامت عمومی زن را نیز در نظر می‌گیرد.
برخی سوالاتی که ممکن است از پزشک خود داشته باشید:
- چند نوع سرطان رحم دارم؟ آیا سرطان منتشر شده است؟ مرحله بیماری چیست؟
- آیا به آزمایشات بیشتری برای کنترل از نظر انتشار بیماری دارم؟ درجه تومور چیست؟
- انتخاب های درمانی برای من کدام است ؟ کدامیک را برای من توصیه می‌کنید؟ چرا؟
- فواید مورد انتظار درمان ها چیست؟ هزینه درمان چیست؟
- خطرات و عوارض جانبی هر درمان کدام است؟
- چقدر درمان بر روی فعالیت های طبیعی زندگی اثر خواهد گذاشت؟ چه مدت بایستی کنترل منظم شوم؟
- آیا کارآزمایی بالینی (مطالعة تحقیقی) مناسب برای من وجود دارد؟
افراد نیاز ندارند یک باره همه سوالات خود را بپرسند یا همه جواب ها را بفهمند. آنها شانس‌های دیگری برای پرسش از پزشک خود برای توضیح مسائلی که واضح نیست و پرسش برای اطلاعات بیشتر، خواهند داشت.
روش‌های درمانی سرطان رحم
زنان مبتلا به سرطان رحم انتخاب‌های درمانی متعددی دارند. اغلب آنان توسط جراحی درمان می‌شوند. برخی هم رادیوتراپی می‌شوند. تعداد کمی از زنان هورمون درمانی شده و برخی بیماران ترکیبی از این درمان‌ها را می‌گیرند. پزشک بهترین شخصی است که انتخاب‌های درمانی را توصیف کرده و در مورد نتایج مورد انتظار درمانی بحث می کند. فرد می‌تواند دربارة مشارکت در یک کارآزمایی بالینی(که یک مطالعه تحقیقی روش جدید درمانی است) با پزشک خود صحبت کند. کارآزمایی بالینی یک انتخاب مهم برای زنان در همه مراحل سرطان رحم می‌باشد.
اغلب زنان مبتلا به سرطان رحم، برای برداشتن رحم (هیسترکتومی) از طریق برش در شکم ،جراحی می‌شوند.
پزشک هر دو لوله فالوپ و نیز تخمدان‌ها را برمی‌دارد (این عمل سالپنگوافورکتومی دو طرفه نامیده می‌شود).
پزشک همچنین عقده‌های لنفاوی نزدیک تومور را بر می‌دارد تا آنها را از نظر وجود سرطان مشاهده کند. اگر سلول‌های سرطانی به عقده‌های لنفاوی رسیده باشند این به این معناست که بیماری به سایر قسمت‌های بدن نیز پخش شده است. اگر سلول‌های سرطانی به فراتر از آندومتر منتشر نشده باشند نیاز به درمان دیگری نخواهد بود. مدت اقامت در بیمارستان از چند روز تا یک هفته متغیر است.
برخی سوالاتی که فرد ممکن است از پزشک خود دربارة جراحی داشته باشد :
- من چه نوع جراحی خواهم داشت؟
- چه احساسی بعد از جراحی خواهم داشت؟
- در صورت درد، چه کمکی دریافت خواهم نمود؟
- چه مدت در بیمارستان بستری خواهم شد؟
- آیا بعد از عمل جراحی عوارض دراز مدت خواهم داشت؟
- چه موقع قادر به از سر گرفتن فعالیت‌های روزمره زندگی خواهم بود؟
- آیا جراحی بر زندگی جنسی من تأثیر خواهد گذاشت؟
- آیا کنترل‌های منظم موردنیاز خواهد بود؟
در رادیوتراپی، اشعه‌های با انرژی بالا برای از بین بردن سلول‌های سرطانی مورد استفاده قرار می‌گیرد. همانند جراحی، رادیوتراپی یک درمان موضعی بوده و تنها سلول‌های سرطانی در ناحیه تحت درمان را متأثر می‌کند.
اغلب زنان مبتلا به سرطان رحم در مرحله I ، II و یا III هر دو درمان جراحی و رادیوتراپی را دریافت می‌کنند. اغلب بیماران رادیوتراپی قبل از جراحی را برای کوچک شدن تومور و یا رادیوتراپی بعد از جراحی را برای نابود کردن سلول‌های سرطانی باقی مانده در ناحیه، دریافت می‌کنند.
همچنین پزشک ممکن است درمان‌های رادیوتراپی را برای تعداد کمی از زنان که کاندید جراحی نیستند، توصیه کند.
پزشکان از دو نوع درمان رادیوتراپی برای درمان سرطان رحم استفاده می‌کنند :
رادیوتراپی (تشعشع) خارجی
در درمان رادیوتراپی خارجی، یک دستگاه بزرگ در خارح از بدن برای دادن اشعه به ناحیه تومور استفاده می شود. بیمار به صورت سرپایی به یک بیمارستان یا کلینیک مراجعه کرده و ۵ روز در هفته برای چندین هفته رادیوتراپی خارجی دریافت می‌کند. این برنامه به حفاظت سلول‌های سالم و بافت ها بوسیله انتشار به بیرون، دوز کلی اشعه کمک می‌کند.
رادیوتراپی داخلی
در رادیوتراپی داخلی، لوله کوچکی محتوی ماده رادیواکتیو از طریق واژن وارد شده و در موضع برای چند روز باقی می‌ماند. در طی درمان، شخص در بیمارستان بستری می‌شود.
برای محافظت دیگران از مواجهه با اشعه، بیمار قادر به داشتن همراه (و ملاقات کننده ها) نخواهد بود و یا تنها ملاقات کوتاهی خواهد داشت. هنگامی که مواد کاشتنی برداشته می‌شوند فرد در بدن خود رادیو اکتیویته نخواهد داشت. اغلب بیماران به هر دو نوع رادیوتراپی نیاز دارند.
سؤالاتی که افراد در مورد رادیوتراپی می‌توانند از پزشک خود داشته باشند:
- هدف از درمان چیست؟
- چقدر اشعه داده خواهد شد؟
- آیا نیاز به بستری بیمارستانی دارم؟ برای چه مدت؟
- چه موقع درمان شروع شده و چه موقع خاتمه می‌یابد؟
- چه احساسی طی درمان خواهم داشت؟
- آیا درمان، عوارض جانبی دارد؟
- چه مراقبتی در طول درمان از خود، می‌توانم انجام دهم؟
- چطور خواهم فهمید که درمان مؤثر بوده است؟
- آیا در طی درمان قادر به ادامه فعالیت‌های عادی زندگی خود خواهم بود؟
- درمان، چقدر زندگی جنسی مرا تحت تأثیر قرار می‌دهد؟
- آیا ملاقات های پیگیری لازم است؟
درمان هورمونی
شامل موادی است که از رشد سلول‌های سرطانی با استفاده از هورمون‌ها (که آنها برای رشد خود از آنها بهره می‌گیرند)، جلوگیری می‌کند. هورمون ها به گیرنده‌های هورمونی می‌چسبند و باعث تغییر در بافت رحم می‌شوند. قبل از شروع درمان، پزشک آزمایش گیرندة هورمونی را درخواست می‌کند. این آزمایش که اختصاصی بافت رحم می باشد به پزشک در مورد درک حضور گیرنده‌های استروژن و پروژسترون کمک می‌کند. اگر بافت، گیرنده داشته باشد بیمار به احتمال زیاد به درمان هورمونی پاسخ می‌دهد. به درمان هورمونال، درمان سیستمیک نیز گفته می‌شود زیرا به سلول‌های سرطانی به صورت سرتاسری اثر می‌گذارد. معمولاً درمان هورمونی یک نوع پروژسترون است که به صورت قرص مصرف می‌شود.
پزشک از درمان هورمونی برای زنان مبتلا به سرطان رحم که انجام درمان جراحی و رادیوتراپی در آنها مقدور نیست، استفاده می‌کند. ممکن است پزشک از درمان هورمونی در مبتلایان به سرطان رحم که انتشار بیماری به ریه یا سایر مناطق دوردست بدن در آنها صورت گرفته است، استفاده نماید. همچنین زنانی که سرطان رحم در آنها عود کرده است، این درمان داده می‌شود.
سؤالاتی که فرد می‌تواند از پزشک خود دربارة درمان هورمونی بپرسد :
- چرا من به این درمان نیاز دارم؟
- نتایج آزمایش هورمونی گیرنده‌ها، چه می‌باشد؟
- چه مدت این درمان را خواهم گرفت ؟
- آیا عوارض جانبی خواهم داشت؟ برای کاهش این عوارض چه کاری می توانم انجام دهم؟
عوارض جانبی درمان
به دلیل اینکه درمان سرطان ممکن است به سلول‌ها و بافت‌های سالم آسیب برساند بنابراین گاهی اوقات، عوارض جانبی ناخواسته‌ای ایجاد می‌شود. این عوارض جانبی بستگی به عوامل متعددی از قبیل نوع و وسعت درمان دارد. عوارض جانبی ممکن است برای هر فرد مشابه نباشد و آنها ممکن است از یک دوره درمانی به دورهای دیگر تغییر کنند. قبل از شروع درمان پزشکان و پرستاران عوارض جانبی احتمالی و چگونگی کمک به برخورد با آنها را، توضیح می‌دهند.
جراحی
بعد از هسیترکتومی، فرد معمولاً مقداری درد و احساس خستگی دارد. اغلب زنان فعالیت های عادی زندگی خود را طی ۸-۴ هفته بعد جراحی از سر می‌گیرند. برخی ممکن است نیاز به زمان بیشتر از آن ،داشته باشند.
برخی زنان مشکلاتی نظیر تهوع و استفراغ بعد از جراحی دارند و برخی ممکن است مشکلات مثانه و روده داشته باشند. پزشک ممکن است در ابتدا رژیم محدودیت دریافت مایعات، تجویز نموده و به تدریج غذاهای جامد تجویز نماید.
زنانی‌که هیسترکتومی شده اند دوره‌های قاعدگی نداشته و دیگر حامله نخواهند شد. هنگامی که تخمدان‌ها برداشته شوند یائسگی رخ می‌دهد. گر گرفتگی و سایر علائم یائسگی که با جراحی ایجاد می‌شوند ممکن است شدیدتر از مواردی باشند که با یائسگی طبیعی ایجاد می‌شوند.
درمان جایگزینی هورمونی ( HRT)
این درمان اغلب در زنانی که سرطان رحم نداشته‌اند برای برطرف کردن این مشکلات تجویز می‌شود. با وجود این ،پزشکان معمولاً استروژن را به کسانی که سرطان رحم داشته‌اند تجویز نمی‌کنند. از آنجایی که استروژن عامل خطر برای این بیماری است پزشکان ،اغلب این نگرانی را دارند که استروژن ممکن است باعث عود سرطان رحم شود.
برخی پزشکان معتقدند شواهد علمی دربارة افزایش خطر عود سرطان توسط استروژن وجود ندارد. برای برخی زنان، هسیترکتومی بر نزدیکی جنسی اثر می‌گذارد .یک زن ممکن است احساس فقدان داشته باشد و این امر ممکن است نزدیکی را مشکل کند. در میان گذاشتن این احساس با شریک جنسی ، ممکن است کمک کننده باشد.
رادیوتراپی
عوارض جانبی درمان رادیوتراپی عمدتاً به دورة درمانی و قسمتی از بدن که تحت درمان است، بستگی دارد. عوارض جانبی شایع شامل خشکی، قرمزی پوست و از دست دادن مو در ناحیه درمان شده، از دست دادن اشتها و خستگی شدید است. برخی زنان ممکن است خشکی، خارش- ضخیم شدن و احساس سوزش در واژن داشته باشند. رادیوتراپی همچنین می‌تواند باعث اسهال یا تکرر و ناراحتی ادراری شود ممکن است تعداد گلبول‌های سفید خون که از بدن در برابر عفونت محافظت می‌کنند، کاهش یابد.
پزشکان به بیماران خود توصیه می‌کنند در طی رادیوتراپی تماس جنسی نداشته باشند. با وجود این بیشتر بیماران به فعالیت‌های جنسی چند هفته بعد از اتمام درمان، برمی‌گردند. پزشک و پرستار ممکن است راه هایی را برای برطرف کردن ناراحتی واژن مرتبط با درمان، توصیه نمایند.
درمان هورمونی
در این درمان ، برخی عوارض جانبی ایجاد می‌شوند. زنانی‌که پروژسترون می‌گیرند احتباس مایعات ، افزایش اشتها و افزایش وزن دارند .زنانی‌که هنوز قاعده می‌شوند ممکن است تغییراتی در دوره ماهانه آنها رخ دهد.
تغذیه
افراد در طی درمان سرطان، نیاز به تغذیه مناسب دارند. آنها نیاز به کالری و پروتئین کافی برای پیشبرد بهبودی، بدست آوردن قدرت و داشتن وزن سالم دارند. تغذیه مناسب ،به افراد مبتلا به سرطان کمک می‌کند احساس بهتر و انرژی بیشتری داشته باشند. بیماران ممکن است احساس کنند در صورتی که دچار ناراحتی یا خستگی باشند. همچنین عوارض جانبی درمان نظیر کم‌اشتهایی، تهوع و استفراغ می‌تواند خوردن را مشکل کند. طعم غذاها ممکن است متفاوت بنظر برسد. پزشک، کارشناس تغذیه یا سایر فراهم‌کنندگان مراقبت سلامت می‌توانند به بیماران درباره راه های حفظ تغذیه سالم، توصیه های لازم را بنمایند.
مراقبت های پیگیری
مراقبت های پی گیری بعد از درمان، در سرطان رحم مهم است. زنان نباید دربارة صحبت در مورد پی گیری با پزشک خود درنگ کنند. کنترل منظم باعث می‌شود هر تغییری در سلامتی مورد توجه قرار گیرد. هر مشکلی که گسترش می‌یابد بایستی هر چه سریع تر یافته و درمان شود. کنترل منظم ممکن است شامل معاینه بدنی، لگنی، عکس‌برداری ساده و آزمایشات آزمایشگاهی باشد.
سیستم های حمایتی
زندگی با بیماری مهمی نظیر سرطان، ساده نیست. برخی افراد برای سازش با جنبه‌های علمی و روانی این بیماری نیاز به کمک دارند. گروه های حمایتی کمک کننده می‌باشند. در این گروه ها، بیماران و اعضای خانواده آنان در مورد تأثیر روش‌های درمانی و سازش با بیماری، با هم تبادل نظر می‌کنند. بیماران ممکن است برای پیدا کردن گروه حمایتی با اعضای تیم مراقبت بهداشتی صحبت کنند.
برای یک زن طبیعی است که دربارة اثرات سرطان رحم و درمان آن بر روی فعالیت جنسی خود نگران باشد. او ممکن است بخواهد دربارة عوارض جانبی ممکن و اینکه آیا این عوارض دایمی خواهند بود یا گذرا، با پزشک خود صحبت کند. به نظر می‌رسد برای یک زن و شریک جنسی وی صحبت دربارة احساسات و کمک به یکدیگر برای یافتن راه هایی برای نزدیکی مناسب در طی درمان و بعد درمان، می تواند کمک کننده باشد. افرادی که با سرطان زندگی می‌کنند ممکن است دربارة سربار بودن برای خانواده خود ، نگه داشتن شغل و کنار آمدن با فعالیت‌های روزانه زندگی خود نگران باشند. همچنین نگرانی درباره مراقبت و درمان، عوارض جانبی، بستری در بیمارستان و هزینه‌های پزشکی شایع هستند. پزشکان ، پرستاران و دیگر اعضای تیم مراقبت سلامت به پرسش‌هایی دربارة درمان، کار و سایر فعالیت‌ها پاسخ می‌دهند.
ملاقات با مددکار اجتماعی ، مشاور یا افراد مذهبی می‌تواند برای افرادی که می‌خواهند در مورد احساس‌خود صحبت کرده و نگرانی‌هایشان را بیان کنند،بسیار مفید می‌باشد. اغلب مددکار اجتماعی می‌تواند منابعی برای کمک مالی، نقل و انتقال ، مراقبت منزل و یا حمایت عاطفی پیشنهاد کند.
بیمارانی‌که در فعالیت‌های تحقیقی شرکت می‌کنند شانس اول را برای سود بردن از درمان‌هایی که در مطالعات اولیه قول آنها داده شده بود، را دارند. آنها همچنین سهم مهمی در علم پزشکی بوسیله کمک به پزشکان برای یادگیری بیشتر در مورد بیماری دارند. اگر چه این مطالعات برخی خطرات را به همراه دارند ولی محققین دقت زیادی را برای حفاظت افراد شرکت‌کننده بکار می‌گیرند.
منبع:
نی نی نما
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼