چگونه با فرزند خوانده رفتار کنیم؟

پسرمان تقریباً یک ساله بود که او را به فرزند خواندگی گرفتیم، درنتیجه وقتی نوزاد بود شیوه تربیت عاطفی(attachment -style parenting) را با ما تجربه نکرد. آیا اکنون که او تقریباً ۵ ساله شده است، راهی وجود دارد که حس بهتری از اعتماد و عشق بدون قید و شرط را به او القا کنیم؟

این واقعیت که کودکتان فرصت انس گرفتن با شما در زمان تولد و ماه‌های اولیه‌اش را از دست داده است به این معنی نیست که در تمام زندگی‌اش یک چیزی را کم خواهد داشت. بینش‌های جدید این باور را که انس گرفتن در زمان تولد، یک پدیده مطلق است، رد کرده‌اند. انس گرفتن همواره یک چیز لحظه‌ای و آنی نیست- بلکه یک فرآیند مادام العمر است. جبران انس گرفتن مطمئناً امر ممکنی است و این دقیقاً چیزی است که اکنون با عشق ورزیدن و مواظبت از او در حال انجام آن هستید. درواقع تربیت عاطفیattachment parenting) ) کودک ۵ ساله یا یک نوزاد تفاوت زیادی باهم ندارند: باید به لحاظ زمانی برای لمس کردن و توجه کردن به او سرمایه گذاری کنید. برای تربیت کودکی که راحت با شما ارتباط برقرار کند، شیوه‌های زیرا امتحان کنید.

با لمس کردن او کاری کنید که با شما راحت باشد.

هر قدر که می‌توانید او را روی پا‌هایتان بنشانید، درآغوش بگیرید و وقتی که می‌خواهید او را بخوابانید، او را در رخت خواب درآغوش بگیرید. ماساژ نوزاد و مالش دادن پشت او را انجام دهید. اگر در طول اوایل دوران نوزادی این رابطه را از دست داده است، اکنون می‌توانید حتی بیشتر از آن جبران کنید.

ارتباط چشمی زیادی با او داشته باشید.

اگر کودکتان با ارتباط چشمی و آغوش گرفتن مشکلی ندارد، احتمالاً در طول سال اول زندگی‌اش مراقبان با محبتی داشته است. در غیر اینصورت، کارهای بیشتری برای جبران آن باید انجام دهید. باید از نگاه کردن، لمس کردن و از حرف زدن استفاده کنید تا این حس را به او منتقل کنید که برای شما مهم است و از ته دل دوستش دارید. با انتقال این پیام‌ها، اساس دلبستگی را به او القا می‌کنید. اگر موقع صحبت کردن با او چشم‌هایش به اطراف متمایل می‌شوند، خیلی ساده به او بگویید: «دوست دارم به من نگاه کنی و به حرف‌هایم گوش بدهی.» با نگاهی عاشقانه به چشمانش نگاه کنید، اما نه خیلی طولانی یا خیلی شدید، زیرا در این حالت احساس راحتی نخواهد کرد. باید تماس چشمیتان را کم کم زیاد کنید تا به آن عادت کند.

به او در ایجاد حس همدردی کمک کنید.

کودکانی که با شیوه تربیت عاطفی با آن‌ها رفتار شده است و من در تحقیقم مشاهده کرده‌ام، وقتی بزرگ‌تر می‌شوند، ظرفیت توجه و مواظبت کردن، راحت‌تر در آن‌ها شکل می‌گیرد. آن‌ها می‌توانند تصور کنند که فرد دیگر چه حسی دارد و رفتار آن‌ها چگونه بر دیگران تاثیر می‌گذارد. این شیوه ایجاد کننده حس همدردی را امتحان کنید: در یک گروه بازی اگر کودک دیگری مورد آزار و اذیت قرار گرفته یا کودک شما فردی بوده که این بی‌مهری از او سر زده است، از او بپرسید که اگر او مورد آزار و اذیت قرار گرفته بود چه احساسی داشت؟ با این کار به او کمک می‌کنید تا منصفانه خودش را جای فرد دیگری بگذارد. شیوه برخورد با کودکان تکانشی؛ آموزش حس همدردی همچنین راه موثری است تا کودکان تکانشی (کسی که از روی انگیزه آنی و بدون فکر عمل می‌کند)، قبل از اینکه کاری را انجام دهند به آن فکر کنند.

به او کمک کنید تا یاری رسان باشد.

برای افزایش ظرفیت نوزادتان در توجه به دیگران در خانه وظایفی را به او محول کنید. برای مثال، اگر شما یا خواهر یا برادرش بیمار هستید یا آسیب دیده‌اید، نقش پرستار یا دکتر را به او واگذار کنید. او می‌تواند چسب زخم را روی زخمتان قرار دهد یا به آرام کردن بیمارش کمک کند. حسی که از کمک کردن به دیگران در انسان ایجاد می‌شود، یک اصطلاح پزشکی به نام «حس عالی فرد کمک کننده» دارد. با محول کردن این وظایف به او، این حس را در وجود او پرورش می‌دهید.

میان او با کودکانی که با این شیوه تربیت شده‌اند، رابطه برقرار کنید.

کودکان ۵ ساله از الگو سازی رفتار‌ها بسیار تاثیر می‌پذیرند. اگر اطراف او کودکان مهربان و دلسوزی وجود داشته باشند، با این باور بزرگ می‌شود که انسان‌ها باید اینگونه باشند.

توصیه مشاور:

البته این بدین معنا نیست در صورتی که مرتکب خطا یا اشتباهی شد انرا به وی گوشزد نکنید یا در صورت لزوم هیچ تنبیهی را برای وی در نظر نگیرید، بدین دلیل که فرزند خواند یا حساس تر است. چون پس از مدتی این روش به باج گیری منتهی شده و از تربیت صحیح وی غافل خواهید شد. در این خصوص می توانید با یک روانشناس مشورت نمایید.