وزن گیری زیاد در بارداری، چه عوارضی دارد؟

رژیم غذایی سالم و متعادل در دوران بارداری، مواد مغذی مورد نیاز را برای رشد مناسب در اختیار جنین شما قرار می دهد. آیا می دانید چه میزان کالری بیشتری در این دوران نیاز دارید؟

اگر چه نیاز است کالری بیشتری در این دوران مصرف کنید، ولی نیاز نیست که به اندازۀ دو نفر غذا بخورید. انرژی مورد نیاز در بارداری به طور متوسط ۳۰۰ کیلوکالری افزایش می یابد و این میزان افزایش کالری باعث وزن گیری مناسب در دوران بارداری می شود.

از پزشک یا مامای خود در مورد میزان مناسب وزن گیری در این دوران سؤال کنید. خانمی که قبل از بارداری وزن مناسبی داشته، باید در دوران بارداری حدود ۱۱.۵ تا ۱۶ کیلوگرم افزایش وزن داشته باشد. خانم هایی که کمبود وزن دارند، باید ۱۲.۵ تا ۱۸ کیلوگرم افزایش وزن داشته باشند، خانم های دارای اضافه وزن ۷ تا ۱۱.۵ کیلوگرم و زنان چاق باید تنها ۵ تا ۹ کیلوگرم افزایش وزن داشته باشند.

در مجموع، شما باید ۱تا ۲ کیلوگرم در طول سه ماهۀ اول بارداری وزن اضافه کنید و حدود ۰.۵ کیلوگرم در هفته در طول بقیۀ دوران بارداری وزن دریافت کنید. اگر بارداری دو قلویی دارید، باید حدود ۱۷ تا ۲۲ کیلوگرم افزایش وزن داشته و افزایش وزن شما بعد از سه ماهۀ اول در هر هفته باید حدود ۷۵۰ گرم باشد.

الگوی افزایش وزن

الگوی افزایش وزن به اندازۀ میزان افزایش وزن اهمیت دارد. از طرفی نکتۀ قابل توجه این است که میزان افزایش وزن در طول ماه های مختلف بارداری یکسان نیست. در سه ماهۀ اول، کمترین مقدار (1-2 کیلوگرم)، در سه ماهۀ دوم (3-4 کیلوگرم) و در سه ماهۀ سوم بیشترین مقدار (4-5 کیلوگرم) افزایش وزن وجود دارد. وزن گیری مناسب مادر در طول سه ماهۀ اول، دوم و سوم بارداری تضمین کنندۀ سلامت مادر و جنین در دوران بارداری و سال های بعدی زندگی است. وزن گیری مناسب در طول بارداری بر اساس یک برنامۀ غذایی متعادل و متنوع با استفاده از غذاهای متداول که حاوی همۀ گروه های غذایی به تناسب نیاز (در زمان های مختلف بارداری) است، صورت می گیرد.

وزن گیری ناکافی با کاهش رشد و تولد زودرس جنین ارتباط مستقیم دارد. وزن گیری سریع یکند می تواند باعث زایمان زودرس شود. نقص لولۀ عصبی در نوزادان مادران چاق بیشتر دیده می شود. وزن گیری زیاد دوران بارداری در چاقی دوران کودکی و بیماری های متابولیک سال های بعد زندگی و نیز چاقی و اضافه وزن مادر تأثیر دارد.

وزن گیری بیش از انتظار

در این موارد گفته می شود وزن گیری زیاد است:

بعد از هفتۀ ۲۰ بارداری، مادر ماهیانه بیش از ۳ کیلوگرم افزایش وزن داشته باشد (گاهی اوقات این امر به دلیل جمع شدن آب به طور غیر طبیعی در بدن است که اولین علامت پره اکلامپسی است).

هرگاه مادر باردار بر اساس جدول وزن گیری، وزن بیشتری دریافت کند و یا شیب نمودار وزن گیری مادر از شیب نمودار مرجع بیشتر گردد، وزن گیری بیش از حد انتظار محسوب می شود.

افزایش وزن بیشتر از یک کیلوگرم در هفته در طول بارداری.

مهم ترین عواملی که باعث وزن گیری نامناسب مادر در دوران بارداری می شود:

دسترسی ناکافی به برخی از گروه های غذایی

عادات غذایی نامناسب و پیروی از برخی از رژیم های غذایی خاص

تهوع و استفراغ دوران بارداری

ابتلا به بیماری های زمینه ای یا سابقۀ ابتلا به آن ها (بیماری های قلبی و عروقی، دیابت و ...).

عفونت ادراری

ابتلا به اختلالات روانی و افسردگی

مشکلات خانوادگی و نارضایتی از بارداری

اعتیاد به مواد مخدر، داروهای مخدر یا دخانیات

مصرف زیاد و غیر طبیعی مواد خوراکی و غیر خوراکی (ویار حاملگی و پیکا).

مشکلات اقتصادی و درآمد ناکافی خانواده

حجم زیاد کار روزانه و استراحت ناکافی

تحرک ناکافی و نداشتن فعالیت بدنی روزانه

سن کمتر از ۱۸ و یا بالاتر از ۳۵ سال

چند قلویی

سابقۀ زایمان زودرس (قبل از ۳۷ هفتۀ کامل بارداری) یا سقط.

سابقۀ تولد نوزاد کم وزن.

فاصلۀ بارداری کمتر از ۳ سال با زایمان قبلی.

چه کسانی باید به کارشناس تغذیه مراجعه کنند؟

مادران زیر 19 سال

مادرانی که بنا به نظر متخصص زنان علت وزن گیری نامناسب آن ها مربوط به عوارض بارداری و یا بیماری ها نبوده و علل تغذیه ای عامل وزن گیری نامناسب تشخیص داده شده است.

مادرانی که نمایۀ تودۀ بدنی قبل از بارداری یا سه ماهۀ اول بارداری آن ها کمتر از 18.5 و یا بیشتر از 25 است.

پیروی از رژیم درمانی برای یک بیماری

بیماری های مادر باردار مثل دیابت، کم خونی، بیماری کلیوی، فشار خون و ...