علت گاز گرفتن کودک

وقتی کودک خیلی کوچک است و هنگام شیر خوردن سینه مادرش را گاز می‎گیرد با گرفتن بینی‌ اش باید از گاز گرفتن او جلوگیری کنیم تا این کا را تکرار نکند. در ادامه این مطلب با ما همراه باشید.

علت گاز گرفتن کودک چیست؟

گاز گرفتن کودک تا حدودی عادتی طبیعی تلقی می شود اما اگر این رفتار توسط کودکان بیشتر از حد نرمال تکرار شود طبیعتا نشان از خواسته یا نیازی در اوست. گاز گرفتن یک کودک شیرخواره علت و دلیلی متفاوت با گاز گرفتن کودکان ۳ ساله دارد.

بیشتر کودکان نوپای (کوچکتر از ۳ سال) اطرافیان خود را حداقل یک مرتبه گاز می گیرند. بیشتر کودکان این عادت خود را به خودی خود از دست می دهند. اما اگر این عادت بعد از سن ۳ سالگی هنوز ادامه یابد و مرتبا تکرار شود نیاز به توجه و درمان دارد. گاز گرفتن همیشه عمدی و آگاهانه نیست و به ندرت ممکن است باعث آسیب جدی به دیگران شود و یا بیانگر خطر جدی باشد.

حتی گاز گرفتن هم دلیل دارد
بچه‌ها، همراه با ورودشان، زندگی ما را مملو از خاطرات و لحظات شیرین می‌کنند. همراه با این شیرینی، باید تن به لحظات سختی هم بدهیم که برایمان می‌آفرینند. یکی از آن‌ ها، دیدن صحنه گاز گرفتن کودک است. تا به حال، به این نکته فکر کرده‌اید که چرا بچه‌ ها، گاهی به گاز گرفتن متوسل می‌شوند؟

چرا کودکان گاز می گیرند؟

دلیل کودکان برای این کار متفاوت است و این وابسته به سن آن ها می باشد.
علت گاز گرفتن کودک بین سنین ۵ تا ۷ ماه:
کودکان در این سن اطرافیان خود را گاز می گیرند به خصوص اگر احساس ناراحتی در اطراف دهان خود داشته باشند وی ا گر به دلیل دندان در آوردن دچار درد باشند.در این حالت اغلب پرستار خود یا مادر را در هنگام شیردهی گاز می گیرند.خبر خوب این که در چنین مواقعی به محض دیدن و یا شنیدن عکس العمل اطرافیان یاد می گیرند که دیگر گاز نگیرند.
علت گاز گرفتن کودک بین سنین ۸ تا ۱۴ ماهگی:
این کودکان معمولا اطرافیان خود را گاز می گیرند تا هیجان خود را بروز دهند. در این حالت بیشتر پرستار و یا کودکان دیگر در اطراف خود را هدف قرار می دهند که البته با شنیدن کلمه "نه"از این کار دست می کشند.
علت گاز گرفتن کودک بین سنین ۱۵ تا ۳۶ ماهگی:
کودکانی که در این فاصله سنی گاز می گیرند اغلب به دلیل عصبانیت و یا تنها به خاطر داشتن قدرت کنترل دیگران این کار را انجام می دهند. در این سن اغلب کودکان دیگر را گاز می گیرند و کمتر پرستار مورد هدف قرار می گیرد. کودکان دراین سن بعد از آموزش یاد می گیرند که این رفتار صحیح و مورد قبولی نیست.
علت گاز گرفتن کودک بعد از سه سالگی:
کودکان هنگامی که احساس ضعف و یا ترس کنند گاز می گیرند. مثلا موقعی که در جنگ و جدالی بازنده شوند و یا زمانی که از اسیب و ازار دیگران بترسند. کودکانی که در این سن به طور مرتب دیگران را گاز می گیرند نیاز به توجه و درمان دارند. این نوع گاز گرفتن در این سن می تواند دال بر داشتن مشکل در بروز احساسات کودک باشد و یا عدم توانایی در کنترل خویشتن.
گاز گرفتن در شرایط مختلف اتفاق می افتد، به خصوص زمانی که کودکان دور همدیگر جمع باشند. در امریکا بزرگترین مشکل مراکز مراقبت از کودک ناشی از همین عادت ناپسند آن ها است. اغلب مواقع می توان با کمک به کودک در بروز احساساتش به طور صحیح مانع از این رفتار ناخوشایند وی شد. البته کودکانی که به طور مداوم این حرکت را انجام می دهند نیاز به مراقبت ویژه دارند و بهتر است که دورتر از کودکان دیگر مورد مراقبت واقع شوند.

گاز گرفتن در کودکان بعدها معمولا منجر به مشکلات رفتاری نمی شود. اما کودکانی که مرتب گاز می گیرند و یا سایر رفتار های خشونت آمیز را از خود نشان می دهند و به خصوص زمانی که بزرگتر از ۳ سال هستند ممکن است دچار مشکلات عاطفی و یا بالینی باشند که نیاز به درمان ویژه دارد.

کودک شما گاز می‌گیرد، چون:
- دندان‌ هایش درآمده یا در شرف درآمدن است. او به‌ خاطر احساس درد و نارحتی، این کار را می‌کند و معمولا با شنیدن صدا یا دیدن واکنش فرد مضروب، دیگر کار خود را تکرار نمی‌کند.
- به‌ خاطر نشان دادن هیجان و احساس یا جلب توجه، این کار را می‌کند. در اغلب اوقات، او با شنیدن «نه! نه! نه!»، دست از کار خود می‌کشد.
- گاهی گاز گرفتن، روشی برای بروز خشم و عصبانیت اوست. بچه‌ها تا وقتی مهارت کلامی پیدا نکرده‌اند، نمی‌توانند در موقعیت‌ های حساس، به‌سرعت، کلمات مورد نیاز خود را بیابند و بازگو کنند. بنابراین دنبال روش جایگزین هستند.
- کودکان در سنین سه و بالای آن، قصد کنترل دیگران، به‌ خصوص کودک دیگر را دارند. هم‌ چنین خشم از بازنده شدن یا حس ضعف و ترس از آزار دیگران، از عوامل گاز گرفتن است.
- گرسنگی، خستگی، بی‌حوصلگی و ترس هم می‌تواند باعث شود فرزندتان، دندان‌هایش را به کار بیندازد.

روش‌ های دفاعی در برابر دندان‌های کوچک!
- به کودک یاد بدهیم که برای ابراز خشم و ناراحتی خود، راه‌ های درستی وجود دارد. به او، مهارت گفتن «نه» یا استفاده از جمله «این مال منه» یا «بس کن» را یاد بدهید.
- مراقب باشید که این موضوع را به‌عنوان یک اتفاق بامزه و جالب تلقی نکنید. او باید بداند که در محیط زندگی‌اش، این کار، عملی ناپسند و قبیح به حساب می‌آید.

والدین برای مقابله با این رفتار در کودک باید نکاتی را رعایت کنند:
- علت یابی
هنگام گاز گرفتن کودک، والدین باید علت این تغییر رفتار را در کودک پیدا کنند. عصبانیت، ناتوانی و . . . می توانند از جمله این علل باشند.
- آرامش
والدین باید آرامش خود را حفظ کرده و عکس العمل شدیدی در برابر این رفتار کودک از خود نشان ندهند.
- آگاهی دادن به کودک
اگر چه کودکان در این سنین هنوز قادر نیستند صحبت کنند، ولی مفهوم درد را متوجه می شوند و مفهوم علت و معلول را درک می کنند. پدر و مادر نیز باید با صدایی آرام و قاطع به کودک بگویند که این عمل او باعث آسیب و ناراحتی دیگران می شود.
- آموزش
به مرور با رشد کودک والدین باید لغاتی را به کودک آموزش دهند که بتواند احساساتش را در قالب آن لغات بیان کند و اگر کودک قادر به سخن گفتن نیست به او بیاموزند با علائم احساس ناراحتی، درد و . . . خود را به دیگران نشان دهد.
- فراهم آوردن شرایط
اگر کودک در شرایط خاص کنترل خود را از دست داده و اقدام به گاز گرفتن می کند، والدین باید او را از این شرایط دور نگه داشته و به مرور او را آماده رویارویی با این شرایط کنند.
- تعریف از کودک
والدین علاوه بر این که باید کودک را متوجه رفتار اشتباهش کنند، نباید تعریف و تمجید از او را نیز فراموش کنند. توجه به رفتار مثبت کودک و دادن هدیه و تشویق او در حفظ رفتار مثبت و عکس العمل صحیح از جانب او مؤثر خواهد بود.
بیشتر کودکان کوچکتر از ۳ سال اطرافیان خود را حداقل یک مرتبه گاز می‌گیرند. بیشتر همین کودکان این عادت خود را به خودی خود از دست می‌دهند. اما اگر این عادت بعد از سن ۳ سالگی هنوز ادامه یابد و مرتبا تکرار شود نیاز به توجه و درمان دارد.
گاز گرفتن همیشه عمدی و آگاهانه نیست و به ندرت ممکن است باعث آسیب جدی به دیگران شود و یا بیانگر خطر جدی باشد.

اگر فرزندمان در جمع کسی را گاز گرفت چکار کنیم؟
- ابتدا توجه خود را به فردی معطوف می‌کنیم که گاز گرفته شده است؛ به‌خصوص اگر کودک باشد و وی را آرام می‌کنیم.
- سریع، ولی با آرامش، مداخله کنید. کودک را از جمع دور کنید. هرگز برای تلافی، او را گاز نگیرید. قاطعانه، به وی بگویید «گاز نگیر. گاز گرفتن، آسیب می‌رساند و من به تو اجازه نمی‌دهم گاز بگیری و به کسی آسیب برسانی.»
- اثر گاز گرفتن وی را توضیح دهید؛ مثلا بگویید «علی گریه می‌کند؛ چون تو، او را گاز گرفته‌ای و به او آسیب رسانده‌ای.»
- برطرف کردن علل احتمالی گاز گرفتن. استرس‌ هایی نظیر شلوغی، سر و صدا، گرسنگی، خستگی، خواب‌ آلودگی، نبودن اسباب‌ بازی، بی‌توجهی یا توجه زیاد به کودک، می‌تواند او را در این حالت قرار دهد.
- بر حسب سن کودک، برای مدت زمانی، وی را از جمع دور کرده، در یک اتاق خلوت، دور از هر گونه عامل خطر یا محرک قرار می‌دهیم و به وی می‌گوییم که در صورت تکرار گاز گرفتن، این کار را برای وی تکرار می‌کنیم.
- به کودک خود آموزش دهید که برای بیان احساسات، به جای کارهای این‌ چنینی، از لغات استفاده کند؛ البته پس از فروکش کردن هیجانات منفی وی.