۱۷۶۸۱۶
۲۸۶۹
۲۸۶۹
پ

درمان کودکان بیش فعال، توسط ورزش

بیش‌فعالی یا ADHD یک اختلال رفتاری رشدی است که کودک توانایی دقّت و تمرکز بر روی یک موضوع را نداشته، یادگیری اش کند بوده و از فعّالیّت بدنی غیر معمول و بسیار بالا برخوردار است.

اختلال نقصان ‌توجّه - بیش‌فعالی یا ADHD یک اختلال رفتاری رشدی است که کودک توانایی دقّت و تمرکز بر روی یک موضوع را نداشته، یادگیری اش کند بوده و از فعّالیّت بدنی غیر معمول و بسیار بالا برخوردار است. این اختلال با نقصان توجه، فعّالیت بیش‌ازحد، رفتارهای تکانشی، یا ترکیبی از این موارد همراه است. طبق آمار برآورد شده است که در سال ۲۰۱۰ ، ۵/۹ درصد از دانش آموزان پسر آمریکایی و سه برابر بیشتر از دانش آموزان دختر و نیز ۴/۴ درصد از بزرگسالان آمریکا به ADHD مبتلا هستند.
متاسفانه آمار دقیقی از دانش آموزان ایرانی بیش فعال وجود ندارد . با این حال با توجه به اینکه این دانش آموزان در تمرکز و توجه خود بر نکات آموزشی در مدرسه نیز مشکل دارند یادگیری آنان برای معلمان چالشی جدی محسوب می شود. آموزش درس تربیت بدنی در مدارس هم از این قاعده مستثنی نیست.
در این مجال کوتاه سعی خواهد شد به طور خلاصه در مورد علایم این ناهنجاری ، روش های درمان و نکاتی که معلمان تربیت بدنی باید برای تدریس به این دانش آموزان توجه ویژه داشه باشند و همچنین تاثیرات ورزش و فعالیت بدنی بر عمکرد دانش آموزان بیش فعال اشاره شود.

علایم ADHD
به طور کلی نقص توجه ، عدم سازماندهی امور روزانه ، عدم پیگیری دستورات ، ناتوانی یا عدم وجود توانایی برای ادامه دادن یک تمرین به خصوص ( مانند پاس دادن با بغل پا ) به صورت مداوم، فراموش کردن به همرا داشتن یا بردن تجهیزات شخصی ورزشی، فعالیت بیش از حد تا سر حد خستگی، ناتوانی در ساکت نشستن به هنگام آموزش معلم، پرحرفی بیش از حد و تمایل برای انجام کار ها و خطاهای خطرناک در حین بازی یا ورزش از علایم معمول یک دانش آموز مبتلا به ADHD در زنگ تربیت بدنی است.
باید به این نکته توجه داشت که تنها پزشک است که با کمک والدین دانش آموز و زیر نظر گرفتن او به مدت حداقل شش ماه می تواند نظر قطعی خود را در مورد وجود ADHD در دانش آموز ابراز کند.

درمان ADHD
در طول چند دهه گذشته پیشرفت های چشمگیری در زمینه پزشکی و علوم وابسته به آن رخ داده است. به طوریکه دیدگاه های علمی و غیر سنتی جای دیدگاه های سنتی و تجربی را در مورد سلامتی و تندرستی گرفته است.
بسیاری از راه حل ها و معالجات مربوط به دیدگاه های علمی در مورد ADHD کاملا بی خطر ، قابل دسترس و همراه با رژیم غذایی و فعالیت بدنی می باشد.
با توجه به این که درمان ADHD یک درمان چند عاملی است، پیش بردن همه این درمان ها با هم می تواند به نتیجه مطلوب منجر شود. این درمان چند عاملی شامل دارو درمانی ، رفتار درمانی ، ورزش درمانی و تغذیه درمانی است.
دارو درمانی :
امروزه سه نوع داروی محرک ، غیر محرک و داروهای ضد افسردگی برای کاهش و کنترل علائم ADHD توسط پزشکان تجویز می شود. معروف ترین این داروها داروی ریتالین می باشد. تنها در سال ۲۰۰۳ در آمریکا ۵/۲ میلیون عدد ریتالین مصرف شده است. تمامی این دارو ها نیز عوارض های مخصوص به خود مانند ایجاد اضطراب ، افسردگی ، کمبود خواب و … را دارند.
رفتار درمانی :
رفتار درمانی هم به صورت فردی و هم به صورت خانوادگی انجام می شود. مدارس دارای مشاور می توانند در این زمینه کمک بسیار خوبی را به دانش آموز بدهند که این امر مستلزم برقراری ارتباط مستمر با دانش آموز ، معلمان و والدین اوست.
ورزش درمانی :
فعالیت بدنی و ورزش برای دانش آموزان مزایای بسیاری دارد که از آن جمله می توان به دست یافتن به آمادگی جسمانی مناسب و همچنین یادگیری مهارت های ورزشی اشاره کرد. ورزش و فعالیت بدنی هدفمند یکی از قسمت های مهم زندگی دانش آموزان است. هیچ دلیل قانع کننده ای برای محروم ساختن دانش آموزان مبتلا به ADHD از ورزش و فعالیت بدنی وجود ندارد.
مطالعات اندکی که در این مورد انجام شده است نشان داده است که ورزش و فعالیت بدنی برای دانش آموزان مبتلا به ADHDمزایای بسیاری دارد . شرکت درفعالیت های ورزشی علاوه بر مزایایی که دارد یک جنبه بسیار مهم درمانی نیز محسوب می شود که عبارتند از:
الف- تاثیر روانی و اجتماعی ورزش :
برای دانش آموزان و حتی بزرگسالان مبتلا بهADHD، ورزش و فعالیت بدنی باعث می شود که آنان علاوه برکارگروهی، نظم و هماهنگی ، فعالیت هدفمند را نیز به طور موثر فرا بگیرند. فعالیت بدنی و ورزش به افزایش و بهبود کیفیت زندگی روزانه کمک می کند و سبب می شود که دانش آموزان مبتلا به ADHD بتوانند تصمیم های درست تری را برای واکنش های رفتاری خود اتخاذ کنند. همین عامل سبب کاهش حس ناامیدی ، تنهایی و شکست در آنان می شود.
از نظر روانشناسان به دلیل اینکه دانش آموزان مبتلا به ADHD در مقایسه با همکلاسی های خود بسیار احساس تنهایی می کنند، ورزش و شرکت در فعالیت های گروهی فرصت مناسبی برای غلبه بر این احساس است.
از دیدگاه متخصصان ورزشی علاوه بر مزایای مربوط به آمادگی و تناسب جسمانی ، ورزش افزایش مراودات اجتماعی دانش آموزان را به دنبال خواهد داشت. همین عامل نیز باعث می شود تا آنها عزت نفس و اعتماد به نفس خود را افزایش دهند.
ب- تاثیرات فیزولوژیک ورزش:
پژوهش های بسیاری نشان داده اند که سطوح دوپامین و نوراپی نفرین با انجام فعالیت های بدنی افزایش می یابد. این همان کاری است که داروهایی مانند ریتالین انجام می دهند. یکی ازمشکلاتی که دانش آموزان مبتلا به ADHD دراثر استفاده از داروها با آن مواجه می شوند احساس خستگی و خواب آلودگی است. خواب کم نیز یکی از عوامل کاهش تمرکز است.
پژوهش ها نشان می دهد که انجام فعالیت بدنی و ورزش مناسب سبب بهبود زمان خواب این دانش آموزان می شود. فعالیت های هوازی به افزایش تولید منتقل کننده های عصبی، رشد سلول های جدید و بهبود اجرای حرکتی کمک می کند. ورزش هایی که به هماهنگی و نوع ویژه ای از مهارت حرکتی نیاز دارند نیز به بهبود شبکه های سیناپسی مغز کمک می کنند.
از جمله این ورزش ها می توان به هنرهای رزمی و صخره نوردی اشاره کرد. برخی دیگر از ورزش ها مانند تنیس و اسکیت نیز ترکیبی از فعالیت هوازی و مهارت حرکتی هستند که برای این دانش آموزان بسیار جذاب و مناسب است.
به طور کلی می توان گفت که ورزش و ADHD یک ترکیب بسیار موفق هستند. پیشنهاد می شود که تمرینات ورزشی ۶ ساعت در هفته باشد. مربیان و معلمان تربیت بدنی می توانند این ۶ ساعت را در طی دو جلسه تمرینی با شدت بالا در دو روز و چهار جلسه تمرینی با شدت پایین در چهار روز تقسیم کنند.
انتخاب ورزش مناسب برای دانش آموزان مبتلا به ADHD
تمامی ورزش ها برای اینگونه از دانش آموزان مناسب نیست. بهترین ورزش ها، ورزش هایی است که به بهبود سطح تمرکز آنان بدون احساس خستگی کمک کند. برخی از فعالیت های هوازی مانند دویدن، دوچرخه سواری، شنا، پیاده روی، قایقرانی و فعالیت های ریتمیک ورزش های مناسبی هستند.
مهمترین عامل در تداوم فعالیت بدنی توسط دانش آموزان مبتلا به ADHD ایجاد انگیزه برای آنان است. متخصصان عقیده دارند که مهمترین عامل برای درگیر ساختن اینگونه دانش آموزان در ورزش و فعالیت بدنی احترام گذاشتن به علاقه آنهاست.
با انتخاب ورزش مورد علاقه توسط خود دانش آموز، احتمال تداوم و شرکت درورزش و فعالیت بدنی به طور قابل توجهی بالا می رود. برگزاری جلسات مشاوره ای با والدین و راهنمایی آنان در این مورد بسیار سودمند خواهد بود. به هر روی در نظر گرفتن علاقه مندی دانش آموز برای یک رشته ورزشی خاص اولین عامل ایجاد انگیزه برای اوست.
پژوهش های اندکی پیشنهاد می کنند که ورزش های انفرادی مانند تنیس، شنا و دو و میدانی برای غلبه بر مشکل عدم توجه بسیار مناسب تر است. در ورزش های گروهی مانند فوتبال یا بسکتبال بازیکنان به یک سطح نسبی از توجه پایدار به تاکتیک ها و نوع بازی تیمی نیازدارند. این کار ممکن است برای یک دانش آموز مبتلا به ADHDمشکل باشد.
دانش آموز را تشویق کنید که برای کمک به افزایش تمرکز خود و جلوگیری از فشارهای ناشی از ورزش های گروهی ، در ورزش های انفرادی شرکت کند. ورزش های رزمی مانند تکواندو،کونگ فو و کاراته این فرصت را به کودکان مبتلا به ADHD می دهد که تمرکز خود را افزایش داده و انرژی خود را در مدت زمان کم تخلیه کنند.
نکته مورد توجه در مورد این ورزش ها رعایت نکات ایمنی و جلوگیری از بروز آسیب دیدگی ها است. ورزش هایی نظیر ژیمناستیک ،تنیس،ترامپولین ،شیرجه و حرکات ریتمیک نیز باعث ارتقای قدرت بدنی و ذهنی دانش آموز می شود.
همچنین متخصصان ورزشی توصیه می کنند اگر دانش آموز تمایلی به شرکت در رقابت های ورزشی ندارد معلمان و والدین، او را در شرایط اجبار قرار ندهند. به عنوان یک اصل کلی ، مشارکت در ورزش ، لذت بردن از آن و تداوم شرکت در ورزش از جنبه های رقابتی آن بسیار با اهمیت تر است. توجه داشته باشید که اگر دانش آموز شما دارای یک استعداد ویژه ورزشی است، همه ی راه کار های علمی موجود را به کار ببرید تا او در آن رشته ورزشی شرکت کند.
ADHDنمی تواند برای اینگونه از دانش آموزان عامل محدود کننده قلمداد شود. ورزشکاران بسیاری وجود دارند که به دلیل ابتلا به ADHD در طول دوره درمان خود از دارو هم استفاده می کردند اما در ورزش حرفه ای بسیار موفق بوده اند. مایکل فلپس و لویز اسمیت از جمله این ورزشکاران هستند. مایکل فلپس تا کنون ۱۸مدال شنای المپیک را از آن خود کرده است. لویز اسمیت نیز یکی از نقش آفرینان تیم ملی ژیمناستیک انگلستان در المپیک بود که سبب مدال آوری تیمی کشورش شد.
تغذیه درمانی:
استفاده از روی و علائم ADHD: برخی از مطالعات نشان داده اند که دانش آموزان مبتلا به ADHD ممکن است دارای سطوح پایین روی در بدن خود باشند. همچنین برخی از پژوهش ها بیانگر این واقعیت است که دانش آموزانی که از مکمل روی استفاده می کنند در بهبود علائم ADHD از جمله بی توجهی پیشرفت قابل ملاحظه ای داشته اند. از غذاهای دارای روی با سطح بالا می توان به گوشت قرمز،غذاهای دریایی،مرغ،لبنیات،حبوبات،آجیل،گندم و غلات غنی شده اشاره کرد.
روغن ماهی و علائم ADHD:
برخی از شواهد نشان می دهد که روغن ماهی می تواند علائم ADHD را بهبود ببخشد. روغن ماهی حاوی امگا-۳ می باشد. برخی از یافته ها نشان می دهد که دانش آموزان ۸ تا ۱۲ ساله مبتلا به ADHD ، توانسته اند با مصرف روغن ماهی مهارت های ذهنی خود را بهبود ببخشند. افزایش مهارت های ذهنی نیز سازمان دهی فعالیت آنان را به دنبال داشت.
شیرینی جات و مواد افزودنی:
عدم استفاده از شیرینی جات ، رنگ های خوراکی ، مواد افزودنی و فست فود ها نیز نقش بسیار مهمی در کاهش علائم بیش فعالی دارد.

ملاحظات ویژه:
به والدین توصیه می شود که معلم تربیت بدنی را در مورد ناهنجاری فرزندشان مطلع کنند. همچنین اطلاعاتی را در مورد نحوه برخورد با رفتارهای فرزندشان در اختیار او قرار دهند.
برای شرکت کردن دانش آموزان مبتلا به ADHD در ورزش هایی مثل بوکس، هاکی، راگبی و ورزش های برخوردی حتما نکات ایمنی را مد نظر قرار دهید. این نوع ورزش ها برای دانش آموزانی که به مشکلات عصبی مبتلا هستند خطرناک است.
پ

محتوای حمایت شده

تبلیغات متنی

مشاوره ویدیویی

    • اخبار داغ
    • جدیدترین
    • پربیننده ترین
    • گوناگون
    • مطالب مرتبط

    برای ارسال نظر کلیک کنید

    لطفا از نوشتن با حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.

    از ارسال دیدگاه های نامرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.

    لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.

    در غیر این صورت، «نی نی بان» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.