بهداشت دهان و دندان در بارداری، چگونه مراقب باشید؟

تغییرات هورمونی در دوره بارداری می تواند باعث شود که لثه ها به راحتی دچار آزردگی و تورم شوند. اگر لثه هایتان دچار قرمزی، ورم و حساسیت شده و در هنگام مسواک زدن خونریزی می کند، در حال تجربه واکنشی اغراق شده نسبت به تشکیل پلاک روی دندان ها هستید. مراقبت از دندان ها در دوران بارداری اهمیت بیشتری نسبت به سایر مراحل زندگی دارد. واکنش های افراطی بدن به تغییرات هورمونی باعث افزایش استعداد فرد برای ابتلا به پوسیدگی دندان و بیماری های لثه می شود.با این مطلب همراه باشید تا با اصول مهم در مراقبت از دهان و دندان در بارداری بیشتر آشنا شوید.

توجه از دندانها برای زنان باردار بسیار مهم است زیرا مقداری از کلسیم و مواد معدنی در این هنگام به مصرف جنین می رسد , لذا به غذای زنان باردار باید توجه مخصوص نمود تا جبران این کمبود بشود. غذای زنان باردار باید شامل کلسیم ,فسفر و ویتامین ها که برای دندانها ضروری است باشد. این مواد بوسیله شیر,‌تخم مرغ , میوه , و سبزی و کره به بدن می رسد.

مراقبت از دندان ها پیش از بارداری:

مراقبت از لثه و دندان ها قبل از بارداری اهمیت دارد. ثابت شده است که بین بیماری لثه در بارداری و تولد نوزاد نارس با وزن کم ارتباطی وجود دارد که موجب می شود فرزند شما در معرض بیماری های مختلف قرار بگیرد. تحقیقات نشان می دهند که از هر ۱۰۰ تولد زودهنگام، حدود ۱۸ تولد ناشی از بیماری های دندانی هستند. دندان ها و سرتاسر خط لثه را دو بار در روز با مسواکی نرم و کوچک و خمیردندان حاوی فلوراید مسواک بزنید.

مراجعه به دندانپزشک قبل از بارداری:

انجام درمان های دندانپزشکی قبل از بارداری راحت تر هستند. زیرا فرد ممکن است دچار حالت تهوع صبحگاهی باشد و یا به دلیل بارداری زودتر خسته شود. در عین حال، بهتر است از بی حسی و برخی روش های درمانی در طول دوران بارداری اجتناب شود. بنابراین، اگر قصد بارداری دارید، بهتر است برای معاینه دندان ها و لثه و ترمیم پوسیدگی های احتمالی به دندان پزشک مراجعه کنید.

مراقبت از دندان ها در دوران بارداری:

اگر باردار هستید یا احتمال می دهید که باردار باشید، این مسئله را حتما با دندانپزشک خود در میان بگذارید. در طول بارداری از دندانپزشک خود بخواهید لثه هایتان را معاینه کرده و برای مراقبت از آنها توصیه های لازم را بکند. دندانپزشکان و پزشکان در تجویز دارو برای زنان باردار احتیاط می کنند. بعضی از داروها مانند آنتی بیوتیک تتراسایکلین می توانند روی دندان درآوردن فرزندتان تأثیر بگذارند.

حالت تهوع صبحگاهی:

در دوره بارداری ممکن است دچار حالت تهوع صبحگاهی یا سوزش سر دل (ریفلاکس معده) شوید. محتویات معده اسیدی هستند و در هنگام استفراغ به دندان ها نیز برخورد می کنند. این اسید می تواند باعث فرسایش دندان ها شده و با حل کردن مینای دندان احتمال پوسیدگی دندان را افزایش دهد.

برای مراقبت از دندان ها در دوران بارداری تا حداقل ۳۰ دقیقه بعد از استفراغ یا ریفلاکس دندان ها را مسواک نزنید. با این کار به مینای دندان زمان می دهید تا خود را بهبود بخشد. بعد از استفراغ دهان خود را با آب شستشو دهید. این کار به پاک کردن اسید از روی دندان ها کمک می کند. به دندان های خود نیز مقداری خمیردندان حاوی فلوراید بمالید تا دهانتان تازه شده و مینای دندان تقویت شود.

اهمیت مسواک زدن در بارداری:

برای جلوگیری از تشکیل پلاک، دندان و لثه های خود را دو بار در روز به طور کامل مسواک بزنید. صبح ها بعد از صرف صبحانه و شب ها قبل از خواب مسواک بزنید. این امر در مراقبت از دندان ها در دوران بارداری اهمیت زیادی دارد. تشکیل پلاک بر روی دندان در بارداری سریع تر و راحت تر رخ می دهد.

بعضی از زنان باردار در هنگام مسواک زدن حالت تهوع پیدا می کنند. اگر مسواک زدن باعث حالت تهوع شما می شود، از مسواک هایی که سر کوچک و نرمی دارند و مخصوص کودکان هستند استفاده کنید و در اواخر صبح ها که حالت تهوع زیادی ندارید مسواک بزنید. هنگام مسواک زدن دندان های عقبی روی تنفس خود تمرکز کنید

بهترین روش تمیز کردن دندان‌ها برای زنان بارداری که در زمان مسواک زدن دچار تهوع می‌شوند شست و شو با آب نمک است.

رئیس انجمن دندانپزشکی کودکان ایران گفت: مراجعه به دندانپزشک در دوران بارداری و شیردهی بر خلاف تصور بسیاری از خانم‌ها و انجام درمان‌های دندانپزشکی در طول دوران بارداری و شیردهی برای کودک آنها هیچ خطری ندارد اگر چه در مورد نوع درمان و زمان انجام آنها اولویت‌ها و الزاماتی وجود دارد ولی زنان بارداری که در زمان مسواک زدن دچار تهوع می‌شوند باید از شست و شوی دندان‌ها و لثه خود با آب نمک استفاده کنند.

وی افزود: در دوران بارداری تغییرات هورمونی بدن مادر او را مستعد ابتلا به بیماری و التهاب لثه می‌کند، روی همین اصل دندانپزشکان به زنان حامله توصیه می‌کنند بیش از سایر دوران زندگی به رعایت بهداشت دهان و دندان خود بپردازند و نباید به دلیل برخی موارد از بهداشت دهان و دندان خود غافل شوند.

گلپایگانی اظهار داشت: این توصیه زمانی جدی‌تر می‌شود که مادران جوان به دلیل دغدغه‌های تازه‌ای که در جریان زندگی مشمول آن شده‌اند از انجام بسیاری از وظایف روزانه خود نظیر مسواک زدن و شست ‌و شوی دهان غفلت می‌ورزند ولی آنان می‌توانند در صورت استفاده نکردن از مسواک که در برگیرنده خمیر دندان نیز هست از آب نمک و در صورت لزوم هفته‌ای یکبار نیز از دهان شویه استفاه کنند.

وی تصریح کرد: مراجعه دوره‌ای به دندانپزشک برای بررسی وضع سلامت دندان‌ها توصیه دیگر دندانپزشکان به زنان حامله و شیرده است تا پوسیدگی و بیماری‌های احتمالی دهان و دندان آنان در همان مراحل ابتدایی متوقف یا درمان شود و نیاز به درمان‌های پیچیده و پرهزینه در این دوران مرتفع شود ولی زنان بارداری که نمی‌توانند از مسواک و خمیر دندان برای بهداشت دهان و دندان استفاده کنند می‌توانند از آب نمک که بسیار ارزان و همچنین بی خطر و فاقد مواد شیمیایی است بهره ببرند. رئیس انجمن دندانپزشکی کودکان ایران خاطرنشان کرد: استفاده از آب نمک برای زنان بارداری که نمی‌توانند در زمان حاملگی از مسواک و خمیر دندان به دلیل تهوع و دیگر مسائل استفاده کنند می‌تواند پلاک موجود در دندان‌های آنان را از بین ببرد و بهداشت دهان آنان حفظ شود.

فلوراید:

فلوراید باعث تقویت دندان ها شده و از پوسیدگی آنها جلوگیری می کند. وجود فلوراید داخل آب یا خمیردندان به رشد کودک صدمه ای نمی زند. بعضی از منابع آب مانند مخزن آب یا بعضی آب های شهری حاوی فلوراید نیستند و ممکن است به مکمل نیاز باشد. برای مراقبت از دندان ها در دوران بارداری، در مراجعه بعدی با پزشک خود در این باره صحبت کنید.

تصویربرداری از دندان با اشعه ایکس در بارداری:

در دوره بارداری، تا جایی که امکان دارد باید از تصویربرداری از دندان با اشعه ایکس خودداری شود. اگر دندانپزشک تشخیص دهد که انجام این کار برای شما ضروری است، باید مراقبت و محافظت تخصصی انجام پذیرد.

ویار غذاهای خاص:

- مصرف مکرر خوردنی و نوشیدنی های شیرین یا ترش (مانند آب پرتقال) احتمال پوسیدگی و ساییدگی دندان ها را افزایش می دهد.

- غذاهایی را انتخاب کنید که شکر، چربی و نمک کم و فیبر بالایی دارند.

- آب بنوشید.

- در بین وعده های غذایی دهان خود را با آب بشویید

تمیزنگاه داشتن حفره دهان فوائد بسیاری در بردارد:

- دهان کثیف بیماریهای مختلفی را به وجود می اورد که اغلب بسیار ناراحت کننده است و برای اطرافیان نیز مشمئزکننده و زیان بخش است. هنگام صبحت کردن باید اهسته حرف زد تا اب دهان بر روی مخاطب پرتاب نشود. مخصوصا در سر میز غذا به هنگام غذا خوردن فقط با کسانی که در چپ و راست نشسته اند باید صبحت کرد تا غذای روی میز یا سفره با اب دهان گوینده الوده نشود , زیرا اب دهان تا فاصله سه متری نیز پرتاب می شود.

- شستن دستها قبل از شروع به غذا خوردن ضروری و واجب است این عمل از انتقال الودگیهای دست به دهان جلوگیری می کند

- حساسیت دندانها نسبت به سرما و گرما و شیرینی جات ، درد هنگام جویدن غذا و وجود نقاط قهوه ای و یا سیاه بر روی دندانها از علائم بیماری های دندان می باشد.

- درد و قرمزی و تورم لثه و خونریزی لثه بعد از مسواک زدن میتواند از علائم بیماریهای لثه باشد.

- نباید پس از نوشیدن مایعات بسیار سرد مایعات گرم نوشید و یا بالعکس

- نوشیدن مشروبات الکلی و استعمال سیگار به سلامتی دندانها لطمعه می زند

- بوسیدن یک عمل بهداشتی نیست خصوصا اگر به گریپ و سرما خوردگی مبتلا باشیم , لب‌های اطفال را نباید بوسید,می توان پیشانی و گونه انان را بوسید

- شستن دهان و دندانها را قبل از خواب نباید فراموش نمود زیرا در مدت هشت ساعت خواب , میکروبهای موجود می توانند زیانهای فراوانی را ببار اورند.

- اگر کانون چرکی در دهان موجود باشد بیماریهای بسیار خطرناک داخلی را سبب می شوند, به علاوه ممکن است این عفونتها به گلو و از انجا به گوش میانی و بینی رسیده سبب ایجاد چرک گوش , اختلالات گوارشی , عفونت های تنفسی , ناراحتی های خونی و غیره بشود

- ایجاد خراش در زبان ممکن است باعث ورم چرکی زبان و بیماریهای عفونی دیگر دهان مثل برفک و غیره بشود

- رعایت بهداشت دهان و دندان از پوسیدگی و خرابی دندان‌ها و بیماریهای لثه و بوی بد دهان جلوگیری می‌کند.