مقابله با باج گیری کودکان، نا امید نشوید
زمانی که حرف از پاداش به کودک بعد از انجام کار خوب می‌شود، بسیاری از والدین هراسان نام رشوه بر آن می‌گذارند و سوال می‌کنند.
زمانی که حرف از پاداش به کودک بعد از انجام کار خوب می‌شود، بسیاری از والدین هراسان نام رشوه بر آن می‌گذارند و سوال می‌کنند که ما به بچه‌ها باج و رشوه بدهیم؟ وقتی کودک برای رسیدن به مطلوب خود چه درست و چه نادرست شروع به گریه کردن و یا داد کشیدن بکند و از این راه بخواهد به خواسته خود برسد و والدینی که به اصطلاح حوصله ندارند با دادن امتیاز (رشوه) به کودک، او را ساکت می‌کنند، باعث پرورش لجبازی در او می‌شوند.
کودک «لوس» به این شکل تربیت می‌شود. اینجاست که بسیاری از والدین می‌گویند ما کودکی لوس در فامیل داریم که همیشه هر چه خواسته دریافت کرده پس ما فرزندمان را با محدودیت بزرگ کنیم تا لوس و لجباز نشود!هنگامی که شما ناخواسته رفتار بد کودک خود را پاداش می‌دهید، این رفتار بد تقویت شده و به احتمال فراوان در آینده تکرار می‌شود.اغلب اوقات، والدین پرکار یا پر مشغله، ناخواسته رفتار نامطلوب کودک خود را پاداش می‌دهند. هنگامی که والدین رفتار بد را پاداش می‌دهند، باعث بروز مشکلات آینده برای خود و برای کودکان خود می‌شوند. احتمالا این یکی از رایج‌ترین اشتباهات در تربیت کودک است که والدین مرتکب آن می‌شوند. مشاهده گریه کردن و قشقرق به راه انداختن یک کودک موجب آشفتگی و ناراحتی هیجانی است. والدین و دیگر اطرافیان به منظور متوقف ساختن گریه‌ها و قشقرق‌های کودک، در نهایت مقابل او تسلیم می‌شوند.
پاداش مناسب و متناسب
تشویق برای کارهای خوب و مثبت کودک با رشوه دادن فرق دارد. تشویق باعث رشد اعمال نیک و حرکت به سوی ترقِّی می‌شود. ما باید کار خوب را با لذت در ذهن کودک گره بزنیم. این لذت شامل کتاب خوان شدن کودک، درس خواندن، تمیز کردن اتاق، مسواک زدن، آموزش صحیح دستشویی رفتن، و دیگر روش تربیتی کودک می‌باشد.
دادن پاداش به این شکل است که برای کار خوب کودک پاداشی در نظر گرفتن می‌شود. این پاداش می‌تواند از گرفتن برچسب و استیکر، تا رفتن به شهر بازی یا خرید اسباب بازی باشد. در ابتدا هر بار کودک بعد از انجام کار خوب پاداش دریافت می‌کند. به مرور که کار خوب نهادینه شد دادن پاداش یک بار در میان، دوبار در میان و در آخر به صورت تصادفی است. اینجاست که انجام آن کار در ذهن کودک برای تمام عمر با لذت گره خورده است.
تشویق کودک، رشوه دادن نیست. تنها با تشویق است که به کودک می‌توان کار درست را یاد داد. پاداش باید متناسب با کاری که کودک می‌کند باشد و کودک آن پاداش را دوست داشته باشد تا کاری که از او خواسته اید، به او لذت بدهد و برایش فایده داشته باشد و به ناخوداگاهش راه بیابد.
بعد از مدتی مثلا ده بار، بیست بار، پنجاه بار، بسته به کاری که کودک انجام می‌دهد پاداش را یک روز در میان و بعد دو روز در میان بدهید. بعد پاداشی بزرگ را تصادفی و بدون پیش بینی به او بدهید.
مثلا بعد از یک ماه به می‌گوییم: بیار ببینم چه کتابایی این ماه خوندی و چی می‌خوای برات بخرم یا کجا ببرمت. در نتیجه هم کودک لذت می‌برد و هم می آموزد. انجام دادن تکلیف مدرسه، کتاب خواندن و… از مسایلی هستند که با پاداش می‌توان کودک را تشویق به انجام دادن آن کرد.
اما هنگامی که شما ناخواسته رفتار بد کودک خود را پاداش می‌دهید، این رفتار بد تقویت شده و به احتمال فراوان در آینده تکرار می‌شود. اغلب اوقات، والدین پرکار یا پر مشغله، ناخواسته رفتار نامطلوب کودک خود را پاداش می‌دهند.
کارهایی که باعث لوس شدن کودک می‌شود
وقتی یک روش تربیتی ندارید و هر بار به یک روش با فرزندتان رفتار می‌کنید.
وقتی به همسرتان مقابل فرزندتان احترام نمی‌گذارید.وقتی روش تربیتی شما با همسرتان متفاوت است. یادمان باشد باج دادن به کودک یعنی پاداش در مقابل کاری اشتباه، که باعث لوس شدن کودک می‌شود، نه محبت و در آغوش گرفتن و پاداش در مقابل کار خوب یادمان باشد دادن آزادی به کودک به او پر پرواز خواهد داد. به بهانه لوس شدن فرزندمان را از آغوش خود و جایزه گرفتن محروم نکنیم!
مقابله با باجگیری کودکان
۱ـ این خود شما هستید که بچه‌ها را به باج‌گرفتن عادت می‌دهید.اگر دوست دارید کودک خود را با پاداش دادن به انجام کارهای بهتر تشویق و ترغیب کنید، نباید به هیچ‌وجه این کار را قبل از انجام اقدام پسندیده‌ای انجام بدهید چون در این صورت به او پاداش نمی‌دهید بلکه باج می‌دهید تا کاری را که باید انجام دهد. به علاوه، نباید برای ساکت کردن جیغ و داد و بدرفتاری فرزندتان به او باج بدهید. میتوانید پیشگیری کنید، قبل از بدرفتاری فرزندتان او را تشویق کنید.
۲ـ از گرفتن تصمیم‌های ناگهانی و بدون برنامه‌ریزی برای درنظرگرفتن پاداش یا تشویق بپرهیزید.شاید در آن لحظه خاص با یک تصمیم ناگهانی کارتان راه بیفتد، اما در درازمدت کودک خود را به باج گرفتن عادت می‌دهید. مادری که سر سفره تصمیم می‌گیرد برای این‌که کودک‌اش غذا بخورد برایش فلان اسباب‌بازی را بخرد به او یاد می‌دهد حتی برای خوردن، خوابیدن یا هر کاری که طبق روال قانونی هر خانه موظف است انجام دهد، لازم است پاداشی مطالبه کند.
۳ـ تا میتوانید از در نظر گرفتن پاداش‌های نقدی بپرهیزید.پاداش‌های غیر نقدی را جایگزین کنید! پاداش شما برای این‌که کودک‌تان پس از برگشتن از مهدکودک وسایل‌اش را سر جای خود گذاشته یا لباس‌هایش را جمع کرده می‌تواند این باشد که نیم ساعت بیشتر از حد معمول هر روز تلویزیون تماشا کند، بعدازظهر که از خواب بیدار شد با شما به پارک برود و... این نوع پاداش‌ها، تاثیرات بهتری دارند.
نا امید نشوید
رفتار مثبت کودک را برای مدرسه رفتن مورد توجه قرار دهید و جایزه بدهید. به او نشان دهید که در نظر شما مدرسه رفتن کار بسیار مهم و باارزشی است و برای این کار اهمیت قائل هستند. نباید با سختگیری سعی کنید مشکل او را یک شبه حل کنید. هر کاری که مربوط به مدرسه رفتن است، از آماده‌شدن، به موقع به سرویس رسیدن و… را بدون تشویق و جایزه نگذارید.مشکلات کودکان معمولا یک‌شبه حل نمی‌شود و تغییرات در کودکان و بالغان تدریجی، آرام و مرحله به مرحله صورت می‌گیرد. برخی والدین وقتی در تغییر عادات و رفتارهای فرزندشان به مشکل برمی‌خورند، به سرعت آشفته و ناامید می‌شوند و اعتماد به نفس خود را از دست می‌دهند. حال آنکه باید به پیشرفت‌های کوچک و تدریجی فرزندشان توجه کنند زیرا کلید پیشرفت‌های بزرگ، تشویق پیشرفت‌های کوچک است.
استفاده ابزاری از کودک در مناقشات والدین
گاهی والدین در دعوایشان به کودک باج می‌دهند و از او استفاده ابزاری می‌کنند. مثلا باخریدها و محبت‌های افراطی، کودک رابه اردوگاه خود می‌کشند: «بیا پیش من مامان یا بابا رو ول کن»… و از طرفی می‌گویند: «هر کاری می‌کنم به خاطربچه‌ام هست». در حقیقت بچه‌ها را تبدیل به خاکریز جبهه‌هایمان کرده‌ایم. پدر و مادر به هم تیراندازی می‌کنند و بچه را وسط گذاشته و هرچه تیر است به کودک می‌خورد.
منبع:
سلامت نیوز
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼