پاداش دادن به کودک، می خواهید موثر باشد؟
به‌طور کلی، صرف‌نظر از نوع پاداشی که به‌کودک می‌دهید، مهم این است که پاداش را با تحسین کلامی و ابراز احساسات توام کنید.
برای بسیاری از کودکان تحسین کلامی به‌تنهایی پاداش مؤثری نیست. حتی اگر کودک به‌تحسین کلامی بها ندهد، باید برنامه طوری طراحی شود که با دادن پاداش به‌کودک، تحسین کلامی و غیرکلامی نیز در نظر گرفته شود.
به‌طور کلی، صرف‌نظر از نوع پاداشی که به‌کودک می‌دهید، مهم این است که پاداش را با تحسین کلامی و ابراز احساسات توام کنید، جملاتی مانند: به‌تو افتخار می‌کنم؛ بسیار خوب؛ آفرین همراه با لبخند و بوسیدن، در آغو گرفتن و نوازش کردن از آن جمله‌اند.
گاهی والدین فراموش می‌کنند که باید برای رفتار صحیح به‌کودک پاداش بدهند و برخی نیز پاداش را نوعی باج دادن می‌دانند و از این کار خودداری می‌کنند. البته برخی از والدین نیز در این امر افراط می‌کنند.
انواع پاداش
خوراکی؛ هدیه‌های جنسی و نقدی؛ فعالیتی
می‌توان به‌کودکی که توان انجام دادن اموری به‌غیر از امور شخصی خود را دارد، در ازای آن پاداشی نمادین داد. بسیاری از والدین در قبال رفتار مطلوب کودک خود در قلک او پول می‌ریزند و بعد از مدتی از آن پول، وسایل مورد علاقۀ کودک را تهیه می‌کنند. این شیوۀ پاداش همانند نظام اقتصاد پولی است و این امر کودک را با واقعیت‌های دیگر زندگی نیز آشنا می‌کند.
واقعیت این است که اهدای پاداش باعث تثبیت رفتار شایسته کودک می‌شود. علاوه بر آن، با اهدای جایزه از سوی والدین، کودکان درمی‌یابند که رفتار مطلوب و پسندیده نزد والدینشان چیست.
برعکس آن نیز صادق است به‌این معنا که وقتی مادری در فروشگاه از دست کودکش به‌ستوه می‌آید و در ازای رفتار ناشایست او خواسته‌اش را تامین می‌کند، کودک بدرفتاری را یاد می‌گیرد. دادن چنین پاداش‌هایی به‌کودک رشوه دادن به‌او محسوب می‌شود که تاثیر منفی بر رفتارهایش می‌گذارد.
خونسردی والدین در ارتباط با مشکلات رفتاری کودکان از بسیاری ناهنجاریها جلوگیری می‌کند. وقتی کودک را در ازای رفتار خوب و پسندیده‌اش تشویق می‌کنید و برایش پاداشی در نظر می‌گیرید، مطمئناً کودک رفتار مطلوب را از رفتار نامطلوب تمیز خواهد داد.
قاطعیت والدین یکی از شروط اصلی پذیرش مرزها توسط کودکان است. قوانین و نداشتن ثبات رفتاری باعث می‌شود که کودک با بدرفتاری خود، بزرگترها را تحت کنترل درآورد و از والدین باجگیری کند.
در این جنگ قدرت معمولاً کودکان پیروز می‌شوند و والدین برای رهایی از بدرفتاری کودک مجبورند مرتب به‌او رشوه بدهند. برای مؤثرتر بودن پاداشی که می‌دهید، به‌نکات زیر توجه کنید.
۱- کیفیت و کمیت پاداش
هرگز به‌کودک به‌عنوان پاداش چیزی خراب، کثیف، شکسته و کهنه ندهید. حتماً باید در دادن پاداش حد اعتدال رعایت شود. نوع پاداش باید با نوع عمل انجام شده متناسب باشد.
2- نوع پاداش
غالباً افراد تنوع را دوست دارند، کودکان نیز تنوع طلب هستند. در دادن پاداش تنوع را رعایت کنید.
۳- برنامه‌ریزی برای دادن پاداش
سعی کنید به‌طور مداوم و پیوسته به‌کودک پاداش مادی ندهید، بلکه تناوب را در دادن پاداش در نظر بگیرید.
4- فوریت پاداش
یکی از مهم‌ترین عوامل مؤثر در پاداش، آن است که با فاصلۀ کمی بعد از بروز رفتار صحیح و به‌سرعت داده شود. پژوهشگران به‌این نتیجه رسیده‌اند که هرقدر فاصلۀ بین اجرای رفتار صحیح و دریافت پاداش بیشتر باشد، اثر آن کاهش می‌یابد. این امر هرچه کودک خردسال‌تر باشد، اهمیت بیشتری دارد.
۵- همراه کردن پاداش با تحسین
هیچ‌وقت پاداش را بدون تحسین ندهید، مگر اینکه به‌وضوح معلوم باشد که کودک از ستوده‌شدن خوشش نمی‌آید. باید خوشحالی طبیعی خود را از رفتار کودک با لبخند یا نوازش به‌او نشان دهید، حتی وقتی برنامۀ پاداش متناوب را در مورد کودک اجرا می‌کنید.
منبع:
کودک آنلاین
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼