چگونه در بارداری چاق نشویم؟

نتایج یک مطالعه کوچک نشان می‌دهد زنان جوان باردار که چاق هستند با ریسک بالای تغییر در ساختار و عملکرد قلب روبرو هستند.

به گفته محققان، تغییرات ایجادشده ممکن است منجر به مشکلاتی در بارداری موسوم به «پره اکلامپسی» شود؛ این اختلال یک نوع خطرناک از فشارخون بالاست که می‌تواند در نیمه دوم بارداری روی دهد.

به گفته محققان، پره اکلامپسی هم مادر و هم نوزاد را در معرض ریسک خطر قرار می‌دهد. چاقی فاکتور پرخطر اصلی پره اکلامپسی است.

دکتر «کاترین شریدر»، سرپرست تیم تحقیق از دانشگاه تکنولوژی تکزاس، در این باره می‌گوید: «به نظر می‌رسد بیماران چاق باردار بیشتر با مشکلات دوره بارداری مواجه می‌شوند.»

چاقی در قالب شاخص توده بدنی (BMI) بالاتر از ۳۰ تعریف می‌شود. این مطالعه شامل ۱۱ زن با شاخص توده بدنی حدود ۳۴ و میانگین سنی ۳۰ سال بود. در این مطالعه، محققان این زنان را با ۱۳ زن دارای شاخص توده بدنی ۲۵.۵ که تقریباً دارای اضافه وزن تلقی می‌شوند و با میانگین سنی ۲۶ سال مقایسه کردند.

محققان دریافتند در مقایسه با زنان دارای وزن نرمال، زنان چاق دارای بطن چپ ضخیم‌تری بودند؛ بطن چپ محفظه اصلی پمپاژ است. زنان چاق به اندازه زنان دارای وزن نرمال قادر به پمپاژ موثر خون نیستند. بعلاوه فشارخون در زنان چاق بالاتر بود.

متابولیسم در طول بارداری به طور عمده به دلیل تقاضای جنین افزایش می‌یابد. در خانم‌های بارداری که ذخایر انرژی کمی دارند، برای حفظ انرژی، میزان متابولیسم پایه کاهش زیادی دارد. همچنین، خانم‌هایی که جنین بزرگ‌تر دارند افزایش بیشتر در میزان متابولیسم پایه‌شان مشاهده می‌شود.

نتایج تحقیقات انجام شده در مرکز پزشکی دانشگاه مریلند نشان می‌دهد، متابولیسم مکانیسمی است که بدن خانم باردار از طریق تغییر میزان مصرف مواد غذایی و نوشیدنی، انرژی مورد نیاز برای عملکردهای بدن جنین را تأمین می‌کند. به طور کلی، در دوران بارداری، متابولیسم بدن مادر برای تأمین نیازهای جنین افزایش پیدا می‌کند.

چگونه در دوران بارداری مقدار مناسبی وزن به دست آوریم؟

اگر پزشک توصیه میکند در حین بارداری وزن اضافه کنید، نکات زیر به شما کمک میکند:

- 5 تا 6 وعده غذایی کم حجم در روز مصرف کنید.

- میان وعده ساده و سریع مانند مغزهای گیاهی، کشمش، پنیر و کراکر، برگه های میوه و ماست یا بستنی بخورید.

- کره بادام زمینی را بر روی نان تست، کراکر، سیب، موز یا کرفس بمالید و بخورید. یک قاشق چایخوری کره بادام زمینی حدود 100 کالری و 7 گرم پروتئین به شما میدهد.

- شیر بدون چربی به سیب زمینی پوره، نیمروی همزده و غلات صبحانه اضافه کنید.

- افزودنی هایی مانند کره، مارگارین یا کره های گیاهی، پنیر خامه ای، خامه ترش، پنیر و آب گوشت به غذای اصلی خود اضافه کنید.

اگر در حین بارداری وزن بیش از حد اضافه کردیم، چه کنیم؟

اگر وزنی بیش از آن چه پزشک توصیه کرده بود به دست آوردید، با پزشک راجع به آن صحبت کنید. در بیشتر موارد باید تا زایمان صبر کنید و پس از آن وزن اضافی را کاهش دهید.

در اینجا چند توصیه برای آهسته کردن فرایند اضافه وزن آمده است:

اگر فست فود مصرف میکنید، غذاهای کم چرب مانند سینه مرغ کباب شده با سیب زمینی و کاهو (بدون سس یا مایونز)، سالاد با سس کم چرب، نان ساده و یا سیب زمینی کبابی سفارش دهید. از غذاهایی مانند سیب زمینی سرخ کرده، غذاهای حاوی پنیر پیتزا یا مرغ و جوجه سوخاری بپرهیزید.

از محصولات لبنی کامل (چربی گرفته نشده) اجتناب کنید. شما به حداقل چهار سهم محصولات شیر در روز نیاز دارید اما باید از شیرهای ۱ تا ۲ درصد چربی استفاده کنید که میزان کالری و چربی دریافتی تان را تا حد قابل توجهی کاهش میدهند. همچنین پنیر یا ماست بدون چربی یا کم چرب استفاده کنید.

نوشیدنیهای شیرین را محدود کنید. از مصرف نوشیدنیهای شیرین مانند نوشابه، آب میوه، چای سرد، لیموناد یا نوشیدنیهای پودری که مقدار زیادی کالری بدون ارزش غذایی دارند خودداری کنید. به جای این گزینه ها میتوانید از نوشیدن آب، آب معدنی و ماء الشعیر بدون شکر لذت ببرید بدون این که کالری زیادی دریافت کرده باشید.

هنگام پخت غذا به آن نمک اضافه نکنید. نمک موجب احتباس آب در بدن میشود.

میان وعده های پر کالری و شیرین را محدود کنید. کوکی ها، شکلاتها، دوناتها، کیکها، شربتها، عسل و چیپس سیب زمینی همگی مقدار بسیار زیادی کالری و مقدار بسیار کمی ارزش غذایی دارند. به جای مصرف این مواد از میوه های تازه، ماست کم چرب، کیک میوه ای یا میان وعده های کم کالری دیگر بهره ببرید.

حد تعادل در مصرف چربی را حفظ کنید. چربیها عبارتند از روغن، مارگارین، کره، سس، مایونز، خامه، پنیر خامه ای و از این قبیل موارد. گزینه های کم چرب را به جای آنها انتخاب کنید.

غذا را به شیوه سالم بپزید. غذاهای سرخ شده در روغن یا کره کالری و چربی زیادی دارند. روش هواپز، کبابی، آبپز و بخار پز از جمله سالمترین شیوه های پخت غذا هستند.

ورزش در حد متوسط میتواند به سوزاندن کالری اضافی کمک کنند. راه رفتن یا شنا کردن معمولا برای زنان بارداری بی خطر و مفید است. پیش از شروع ورزش، از پزشک خود بپرسید چه ورزشی برایتان مفید است.