رفتار با کودکان اوتیسمی، چقدر دلایل پزشکی دارد؟

یکی از مسائلی که اوتیسم را چالش بر‌انگیز می‌کند، موضوع رفتارهای کودکان اوتیستیک و به ویژه طیف وسیعی از رفتار‌های جنون‌آمیز تا رفتار‌های پر خطر مبتلایان آن است. شکلک درآوردن، انجام حرکات تکراری، تکان دادن سر، آسیب زدن به خود، پرخاشگری و گریه کردن زیاد از جمله‌‌ی این رفتارهای کودکان اوتیستیک است. این رفتار‌ها که به عنوان بخشی از ویژگی‌های این اختلال شناخته شده، به طور معمول در کودکان مبتلا به اوتیسم مشاهده می‌شود. ما متوجه‌ی معنای این رفتار‌ها نمی‌شویم و فقط آن را به عنوان جزوی از ویژگی‌های این اختلال در نظر می‌گیریم.

تجربه پزشکان درباره رفتارهای کودکان اوتیستیک

دکتر Bauman متخصص مغز و اعصاب اطفال و دارای ۲۵ سال سابقه‌ی تحصیل و مطالعه روی کودکان مبتلا به اوتیسم می‌گوید:

برخی از رفتار‌های مشکل‌زا و مسئله‌ساز در این اختلال با مسائل پزشکی در ارتباط است.

دکتر Bauman روی یک زن جوان که نیم تنه‌ بالایی‌اش را عادتا به یک طرف تاب می‌داد و سرش را با حالت نوعی اسپاسم تکان می‌داد، تحقیقی انجام داده است. تصور می‌شد که این رفتار‌ها نوعی تشنج یا تیک عصبی باشد. اما بعد‌ها مشخص که این رفتار‌ها ناشی از ناراحتی‌های دستگاه گوارش بوده است. این حرکات چرخشی انقباضی با عنوان سندرم سندریفر (Sandifer's syndrome) شناخته شده است. این رفتار برای جلوگیری از رسیدن اسید معده به مری (محل درد) انجام می‌شود. مشکلات رفلاکس اسید معده‌ی این زن جوان درمان و رفتار‌های نامعمول او متوقف شد. مورد دیگر کودکی بود که مراقبین او تلاش زیادی برای خواباندن او روی تخت انجام می‌دادند، اما کودک از تخت بار‌ها و بار‌ها بلند می‌شد. این کودک هم به دلیل رفلاکس اسید معده هنگام دراز کشیدن دچار ناراحتی می‌شد. دکتر Bauman اشاره می‌کند که بعضی از کودکان مبتلا به اوتیسم که توسط متخصص گوارشی مورد بررسی قرار گرفته‌اند، اکثرا با مشکلات مربوط رفلاکس اسید معده مواجه می‌شوند. بعضی از رفتارهای کودکان اوتیستیک ممکن است ناشی از ابتلای آنها به یبوست، آلرژی، اگزما، التهاب لوزه، انقباض‌های دوران قاعدگی، عفونت ادراری، جراحت‌ها و شکستگی‌‌های استخوان باشد که معمولا تشخیص داده نمی‌شوند.

نادیده گرفتن مشکلات پزشکی

این مسئله غیر عادی نیست که مشکلات پزشکی کودک اوتیستیک به ویژه از نوع غیر کلامی آنها، نادیده گرفته شود. البته علائم مشکلات پزشکی در کودکان مبتلا به اوتیسم شبیه کودکان عادی نیست؛ به عنوان مثال بیماری و مشکلات مربوط به معده در کودکان عادی معمولا با علائمی مانند اسهال و استفراغ همراه است؛ در حالی که کودکان مبتلا به اوتیسم معمولا فقط درد معده را تجربه می‌کنند. همچنین در کودکان مبتلا به ASD (نقص دیواره‌ی بین دهلیزی قلب) معمولا منبع درد به طور واضح مشخص نیست. کودکان مبتلا به اوتیسم به دلیل وجود مشکلات مربوط به پردازش حسی قادر به تشخیص درست مکان دردشان نیستند. دکتر Bauman اشاره می‌کند که یکی از علت‌های نادیده گرفته شدن بیماری‌های جسمی توسط مراقبین این است که مشکلات مربوطه به نوعی شبیه به علائم و رفتارهای کودکان اوتیستیک است. مثلا اسپاسم کودک ممکن است به عنوان تشنج در نظر گرفته شود؛ در حالی که ممکن است نوعی واکنش به درد باشد.

برخی از رفتارهای کودکان اوتیستیک که نشان‌دهنده‌ یک مشکل پزشکی هستند، عبارت هستند از:

- شکلک درآوردن و قورت دادن مکرر آب دهان

- ضربه زدن به قفسه‌ی سینه یا معده

- فشار دادن شکم

- امتناع از خوابیدن

- حرکات تکراری

- رفتار‌های آسیب‌رسان به خود ( تکان دادن شدید سر به اطراف یا ضربه زدن به خود)

- فروپاشی روانی

- رفتار‌های جنون‌آمیز

شاید این سوال مطرح شود که چرا کودکان اوتیستیک که بیماری‌های جسمی دارند، حالت‌های از آشفتگی و بی‌قراری شدید از خودشان نشان می‌دهند؟ دکتر Bauman اشاره می‌کند که همه‌ی بچه‌ها ممکن است به دلیل بیماری‌های جسمی رفتار‌های غیر عادی از خودشان نشان دهند، اما کودکان اوتیستیک نمی‌دانند که چطور احساسشان را در این مورد بیان کنند.

توجه به تغییر رفتارهای کودکان اوتیستیک

دکتر Bauman اشاره می‌کند که والدین و مراقبین باید بیشتر نسبت به رفتار‌های منفی، جدید و غیر‌منتظره‌ی کودکان اوتیستیک گوش به زنگ باشند. همه‌ی رفتار‌ها را نباید مرتبط با اختلال اوتیسم دانست. مشکلات پزشکی باید قبل از مشکلات روان‌پزشکی مورد بررسی قرار بگیرد. او می‌گوید:

دارو‌های روان‌پزشکی نباید اولین گزینه برای حل رفتار‌های مسئله‌ساز کودکان اوتیستیک باشد.

کودکان مبتلا به اوتیسم نیاز به مراقب‌های پزشکی دارند. هر چند پیدا کردن متخصصان کودکی که تشخیص درست و به موقعی داشته باشند، کار چالش بر‌انگیزی است؛ اما خبر خوب برای کودکت این است که راه‌های متنوعی برای درمان این مشکلات پزشکی وجود دارد.