پیشگیری از کمردرد بارداری، چطور ممکنه؟

کمردرد، یکی از شایع‌ترین اختلالات اسکلتی - عضلانی است که اکثر زنان آن را برای اولین بار در دوران بارداری تجربه می‌کنند. بارداری یکی از علل بروز کمردرد‌های شایع در زنان محسوب می‌شود. کمردرد در دوران بارداری می‌تواند باعث ناتوانی یا کاهش کیفیت زندگی زنان باردار شود.
یکی از علل ایجاد کمردرد در دوران بارداری اختلالات وضعیتی است. به علت افزایش شل شدن رباط‌ها و کاهش کارآیی عضلات شکمی و ایجاد پاسچر بارداری، فشارهای بیشتری به عضلات اطراف ستون فقرات وارد می‌شود که ممکن است فرد را دچار کمردرد کند، به طوری که فرد به هنگام خستگی عضلانی و کارکردن‌های طولانی بدتر شده و با استراحت و تغییر حالت بدن بهتر می‌شود. رعایت راستای صحیح بدن در دوران بارداری نقش قابل توجهی در جلوگیری از بروز مشکلات یا برطرف کردن تدریجی آن دارد.
از علل دیگر ایجاد کمردرد گرفتاری مفصل لگنی است که از جمله شایعترین مشکلات دوران بارداری به حساب می‌آید. از یک طرف به علت تغییرات هورمونی و از طرف دیگر وضعیت‌های تطابقی که فرد با پیشرفت بارداری پیدا می‌کند و همچنین افزایش وزن بدن به خصوص در ماه‌های آخر بارداری و بزرگ شدن غیرطبیعی سینه‌ها باعث افزایش فشار روی مفصل لگنی و کمری می‌شود.
علائم این نوع کمردرد به هنگام نشستن، ایستادن یا راه رفتن طولانی یا هنگام وزن اندازی روی یک پا در حالت ایستاده یا فعالیت‌های چرخشی ایجاد می‌شود که اغلب با فعالیت بدتر می‌شود. این فشارها ممکن است منجر به بیرون زدگی دیسک کمر، لغزندگی مهره‌ها یا تغییرات تخریبی در مفاصل شود که در نهایت به علت تنگی سوراخ بین مهره‌ای و فشارآمدن بر ریشه‌های عصبی، در این فرد درد انتشاری به سمت پاها می‌رود

برای پیشگیری و درمان کمردرد چکار کنیم؟
تمرینات ورزشی
تمرینات ورزشی یکی از گزینه‌های درمان و پیشگیری از کمردرد طی دوران بارداری است که به نظر می‌رسد محدودیت‌ها و عوارض سایر روش‌های درمانی را نداشته باشد. زنان باردار باید روزانه 15 تا 30 دقیقه ورزش با شدت کم داشته باشند. ورزش‌های کششی با شدت کم و ورزش‌هایی مانند دوچرخه ثابت و شنا تا حدودی کمک کننده است.
پروتکل تمرینی بر پایه بادی­بالانس و کگل باعث بهبود کمردرد دوران بارداری می‌شود، ولی تمرین بادی بالانس باعث کاهش بیشتر کمردرد بارداری می‌شود.
ماساژ
ماساژ عضلات که بهتر است در حالت نشسته یا به پهلو خوابیده انجام شود می‌تواند به کاهش کمردرد کمک کند.
راستای صحیح بدن
سعی کنید در هنگام نشستن یا ایستادن خم نشوید. سعی کنید برای مدت طولانی در موقعیتی ثابت قرار نگیرید.
در هنگام ایستادن یا نشستن صاف باشید و پشت را تا آنجا که راحت است خم کنید. به طور منظم استراحت کنید تا خسته نشوید.
بالش های زایمان
به پهلو بخوابید و یک بالش در زیر شکم خود قرار دهید.
اگر نمی‌توانید راحت باشید، بالش‌های مختلف و بالشتک‌های مختلف را امتحان کنید تا حالت مناسب خود را پیدا کنید.
هنگام نشستن یک بالشت پشت کمر خود قرار دهید
موقع برداشتن اجسام از روی زمین ابتدا بنشینید و پس از برداشتن جسم مورد نظر برخیزید و به هیچ وجه برای برداشتن اجسام دولا نشوید.
پک گرم
حمام گرم، یک پک داغ یا یک دوش آب گرم از سر دوش می‌تواند ناراحتی را کاهش دهد. پک گرم می‌تواند باعث آرامش و تسکین کمردرد شود.
کفش مناسب
در تمام دوران بارداری باید از کفش‌های طبی و مناسب استفاده شود. کفش‌هایی با پاشنه‌های کوتاه و کفی مناسب که به حفظ قوس داخل پا کمک می‌کند. با انتخاب کفش مناسب فشار وارد شده بر پاها و ستون فقرات حین راه رفتن کاهش می‌یابد.
اگر با رعایت تمام نکته‌های گفته شده کمردرد کمتر نشد، با فیزیوتراپیست مشورت کنید. به هیچ وجه سرخود از داروهای ضددرد استفاده نکنید.
با توجه به ممنوعیت جدی "دارو درمانی" در دوران بارداری به جز در موارد خاص، استفاده از فیزیوتراپی در بارداری برای رفع مشکلات زنان باردار اهمیت زیادی دارد.
در فیزیوتراپی با استفاده از مدالیته‌های بسیار مناسب و مفید همچون کینزیوتیپ، تنس، اولتراسوند و... و ورزش‌های متناسب با نوع کمردرد شما به درمان پرداخته می‌شود.

زنانی که قبل از بارداری به طور جدی دچار کمر درد هستند باید قبل از بارداری اقدامات درمانی لازم را انجام دهند، اگر قبل از بارداری کمر درد درمان نشود با بزرگتر شدن جنین فشارهایی از جهات مختلف به ستون فقرات کمر زن باردار وارد می‌شود که به طور حتم سبب تشدید کمر درد شده و عوارض آن به شکل یک ناهنجاری پایدار بعد از پایان دوران بارداری نیز ادامه می‌یابد. بنابراین داشتن عضلات قوی در ستون فقرات کمری، ناحیه شکم و لگن موجب تثبیت موقعیت جنین و تسهیل زایمان می‌شود. آموزش تمرینات تخصصی فیزیوتراپی توسط فیزیوتراپیست به عنوان یک متخصص کاملا آشنا به ساختار عضلانی بدن در سه دوره قبل، حین و بعد از حاملگی یک ضرورت است. باید توجه داشت که باردار شدن با وجود کمردرد قبلی، قطعا باعث بروز کمردردی شدیدتر خواهد شد، احتمال مزمن شدن این درد را بیشتر خواهد کرد و درمان آن نیز سخت‌تر است.