ورزش مناسب برای کودکان، سنین مختلف

یکی از دغدغه های پدران و مادران فرستادن فرزندانشان به کلاس های ورزشی است. هجمه ی تبلیغات کلاس های رنگارنگ ورزشی و بعضاً علاقه پدر و یا مادر به یک یا چند فعالیت ورزش سبب می شود تا بدون مطالعه و آگاهی از آمادگی کودک خود دست به انتخاب زنند. این آمادگی ورزشی هنگامی در کودک ایجاد می شود که دارای مهارت های جسمی، روانی، و اجتماعی جهت انجام فعالیت ورزشی و تجربه ی برنده شدن و لذت بردن باشد. در این مطلب سعی خواهیم کرد هر چند کوتاه به بیان ویژگی های کودکان و آمادگی ورزشی در سنین مختلف بپردازیم.
سنین ۲ تا ۵ سال: پیش از سن ۶ سال، بسیاری از کودکان، مهارت های حرکتی جهت انجام ورزش را ندارند. در تمرکز و حفظ تعادل محدود و از لحظ بینایی به طور کامل قادر به رصد اجسام در حال حرکت نمی باشند. در مقابل، می توان در این رده سنی به فعالیت های حرکتی دیگری از جمله دویدن، شنا کردن، غلت زدن، پرتاب کردن، گرفتن، بالا رفتن، ضربه زدن، رقصیدن، پدال زدن بر سه چرخه و یا دوچرخه هایی با تایر پهن توجه کرد که این مهارت ها با تمرین و انجام مداوم بهبود می یابند.
یادگیری در شرایطی که کودکان فرصت کشف، تجربه و تقلید از دیگران را داشته باشند، به بهترین شکل صورت می گیرد. آموزش به کودک باید محدود باشد و با نشان دادن و حرف زدن در زمان بازی همراه باشد. همچنین از ایجاد فضای رقابت برای کودک جلوگیری نمایید. در این رده سنی والدین بهترین الگو برای کودک در زمان بازی هستند.
سنین ۶ تا ۹ سال: از ۶ سالگی، بسیاری از کودکان دارای مهارت های حرکتی اساسی جهت انجام ورزش های سازمان یافته هستند. با این حال، به یاد داشته باشید ممکن است آنها هنوزهم فاقد هماهنگی بین دست ها و چشم هایشان جهت انجام مهارت های حرکتی پیچیده و نیز فاقد آمادگی درک مفاهیمی مانند کار تیمی و استراتژی و جهت یابی در حین بازی باشند. بنابراین ورزش هایی که بر اساس سطوح ابتدایی مهارت های حرکتی هستند، گزینه مناسبی برای این رده سنی است مانند دویدن، شنا، بیس بال، تنیس، ژیمناستیک، هنرهای رزمی، گلف و اسکی. ورزش هایی که نیاز به مهارت های بصری و حرکتی پیچیده، استراتژی، توانایی تصمیم گیری سریع و کار تیمی (فوتبال، بسکتبال، هاکی، والیبال) دارند، برایشان دشوار خواهد بود و بهتر است قوانین این دسته از بازی ها برایشان تغییر و آسان شود. ورزش باید به جای ایجاد هدف برنده شدن در کودک به سمت یادگیری مهارت های جدید، هدایت شود. همچنین باید تجهیزات، وسایل و قوانین مناسب برای این رده سنی فراهم و درنظر گرفته شود. برای مثال می توان به استفاده از توپ های کوچک، زمین های کوچک، زمان بازی کوتاه تر، تعداد کمتر کودکان شرکت کننده در بازی به طور همزمان، تعویض جای کودکان در طول بازی و توجه کمتر به امتیازدهی اشاره نمود.
سنین ۱۰ تا ۱۲ سال: در این رده سنی اکثر کودکان برای انجام ورزش های پیچیده تر آماده هستند. آنها دارای مهارت های حرکتی و شناختی جهت شرکت در بازی های ورزشی که نیاز به مهارت های حرکتی پیچیده، کار تیمی و استراتژی دارند، هستند. اکثر متخصصین و کارشناسان معتقدند که ورزش در این سطح باید بیشتر بر پیشرفت مهارت، ایجاد لذت در کودکان و مشارکت تمرکز کند، نه بر رقابت. بنابراین اجازه دهید با توجه به علاقه کودک، فعالیت ورزشی اش انتخاب شود. توجه داشته باشید کودکان در این رده سنی از با هم بودن با دوستانشان لذت می برند. لازم به ذکر است از آنجا که برخی از کودکان در این رده سنی مراحل ابتدایی بلوغ را تجربه می کنند، بنابراین تفاوت های فیزیکی بین کودکان، به ویژه در پسران، چشمگیر است. این مسئله ممکن است سبب سردرگمی والدین در انتخاب ورزش مناسب برای کودکشان شود. پسرانی که زودتر وارد مرحله بلوغ می شوند نسبت به همسالان خود بلندتر، سنگین تر، و قوی تر هستند. این قضیه ممکن است برای آنها یک مزیت به حساب آید، اما این به معنای با استعداد بودن و برتری آنها نسبت به همسالانشان نیست. بالعکس، در پسرانی که دیرتر وارد مرحله بلوغ می شوند نیز نباید آنها را بی استعداد و ناتوان دید. این افراد بهتر است در رشته های شنا، هنر های رزمی و کشتی که توجه کمتری به جثه افراد می شود، فعالیت نمایند.