مسمومیت غذایی در کودکان، انواع آن

بیماری مسمومیت غذایی که عموما با خوردن غذا یا نوشیدن آب آلوده به یکی از انواع باکتری های بیماری زا ایجاد می شود، به سختی از ویروس معده که معمولا از طریق دست ها وارد دهان می شود، قابل تشخیص است. علائم مسمومیت غذایی در کودکان شامل کرامپ شکمی، تهوع، استفراغ، اسهال و اغلب تب، لزر، درد و سردرد هستند. اگر کودک شما به مسمومیت غذایی دچار شده است، علائم مسمومیت غذایی معمولا بین ۲ تا ۴۸ ساعت بعد از خوردن غذا ظاهر می شوند و عموما ۱ یا ۲ روز به طول می انجامند، اما در مواردی ممکن است مسمومیت غذایی در کودکان ۱ هفته یا بیشتر نیز ادامه داشته باشند.

انواع مسمومیت غذایی در کودکان:

آزمایش خون، مدفوع و در صورت لزوم تست غذای مانده می تواند نوع باکتری های عامل مسمومیت غذایی در کودک را تعیین کند، اما در بیشتر موارد پزشک نیازی به تعیین دقیق عامل عفونی ندارد، زیرا درمان مسمومیت غذایی در کودکان صرف نظر از عامل آن یکسان است. با این حال موارد استثنایی وجود دارند. اگر خون در مدفوع کودک دیده شود، پزشک توصیه به انجام آزمایش مدفوع می کند، تا از این که مسمومیت غذایی در کودک در اثر باکتری های خطرناک مانند ای کلای 0157:H7، شیگلا یا سالمونلا ایجاد نشده باشد، اطمینان یابد.

- طبق گزارش مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها، شایع ترین نوع بیماری های غذایی، آن هایی هستند که توسط باکتری های کامپیلوباکتر، سالمونلا و ای کلای 0157:H7 و همچنین گروهی از ویروس ها به نام نوروویروس ها ایجاد شده اند.

در مطالب زیر مرور سریعی بر روی مسمومیت غذایی در کودکان که در اثر این باکتری ها ایجاد شده است، می کنیم:

کامپیلوباکتر:

کامپیلوباکتر شایع ترین باکتری شناخته شده در بیماری های غذایی است. این باکتری معمولا از طریق گوشت خام یا خوب پخته نشده و یا شیر پاستوریزه نشده منتقل می شود، اما کودک ممکن است از طریق آب آلوده نیز به این نوع از مسمومیت غذایی دچار شود. این عامل معمولا از فردی به فرد دیگر انتقال نمی یابد، اما این امکان وجود دارد. امکان انتقال این بیماری در اثر تماس با مدفوع سگ یا گربه وجود دارد. کامپیلوباکتر اغلب تشخیص داده نمی شود، زیرا در برخی موارد علائمی در این نوع مسمومیت غذایی ظاهر نمی شود، اما نشانه هایی همچون تهوع و استفراغ، اسهال (خونی)، کرامپ و درد شکمی و تب از علائم مسمومیت غذایی ناشی از این باکتری هستند. این نوع مسمومیت غذایی در کودکان 2 تا 5 روز به طول می انجامد و در مواردی تا 10 روز ادامه دارد.

سالمونلا:

سالمونلا می تواند در تخم مرغ خام یا خوب پخته نشده، گوشت، شیر و فرآورده های لبنی خام و غذاهای دریایی وجود داشته باشد و از طریق دست کسانی که غذا را آماده می کنند، قابل انتقال است. خزندگانی مانند سوسمار، مارمولک، لاک پشت و مار می توانند حامل این عامل عفونی باشند. در بیشتر موارد، در صورتی که کودک به مسمومیت غذایی ناشی از سالمونلا دچار شده باشد، علائمی همچون تب، اسهال و کرامپ شکمی ظاهر می کند. او همچنین ممکن است لکه های صورتی کوچکی روی پوست خود داشته باشد. علائم مسمومیت غذایی در کودکان که در اثر این باکتری ایجاد شده ظرف 8 تا 48 ساعت بعد از تماس آغاز شده و تا 1 یا 2 روز ادامه می یابد (در برخی موارد تا یک هفته و باکتری تا یک ماه می تواند وجود داشته باشد). دو سوم بیمارانی که به این نوع مسمومیت غذایی دچار می شوند، زیر 20 سال هستند.

اشریشیا کلای:

اشریشیا کلای از طریق غذا یا آب که با مقدار اندکی از مدفوع گاو آلوده شده اند، منتقل می شود. اگر فردی به این باکتری آلوده باشد و دست های خود را بعد از دستشویی نشوید، می تواند این عامل عفونی را به افراد دیگر منتقل کند. مسمومیت غذایی ناشی از ای کلای موجب اسهال شدید و خونی و کرامپ های شکمی دردناک بدون بروز تب می شود. در میان گونه های مختلف این باکتری، باکتری 0157:H7 یک گونه شایع است که موجب مسمومیت غذایی شدید و طولانی مدت می گردد. مسمومیت غذایی در کودکان و نوزادان که در اثر این گونه از ای کلای ایجاد شده است، می تواند مهلک باشد و به بستری شدن نیاز دارد. علائم این نوع مسمومیت غذایی در کودکان بین 8 تا 48 ساعت بعد از خوردن غذای آلوده به باکتری توسط کودک ظاهر می شوند و در حدود 2 تا 5 روز به طول می انجامد.

نوروویروس:

نوروویروس یک ویروس بسیار شایع است که اغلب تشخیص داده نمی شود، زیرا تست آزمایشگاهی برای تشخیص آن در دسترس نیست. گونه های متعددی از نوروویروس وجود دارد، بنابراین ایمنی در برابر آن ها دشوار است. یک گونه شایع از نوروویروس عامل مسمومیت غذایی در کودکان است و عموما به خودی خود در 1 یا 2 روز برطرف می شود، اما در این میان شما باید از این که کودک شما در اثر استفراغ ناشی از این ویروس دهیدراته نشده است، اطمینان حاصل کنید.

چه زمان باید به متخصص اطفال مراجعه کرد؟

شما می توانید به محض این که متوجه علائمی از مسمومیت غذایی در کودک خود شدید، متخصص اطفال را مطلع سازید. در صورت مشاهده هر یک از علائم زیر به پزشک مراجعه کنید:

- تب بالای ۳۹ درجه سانتی گراد

- استفراغ بیش از ۳ بار در روز

- سردرد یا شکم درد شدید

- خون در مدفوع یا استفراغ

- تورم و سفتی شکم

همچنین اگر کودک علائم دهیدراتاسیون مانند کاهش ادرار، خواب آلودگی و بی قراری شدید، بی رنگ و سرد شدن دست ها و پاها و یا تشنگی زیاد را ظاهر کرد، پزشک را در جریان قرار دهید. در این صورت توصیه پزشک بستری شدن کودک در بیمارستان برای دریافت مایعات وریدی است. معمولا کودک در طول چند روز ترخیص شده و وضعیت سلامت او بهبود می یابد. در صورت مشاهده مشکل در تنفس یا بلع در کودک و یا هر گونه علامتی از دهیدراتاسیون با اورژانس تماس بگیرید.