مشکلات دوران نوزادی، اتفاقات ترسناک اما طبیعی

نوزادان موارد اورژانسی بسیار دارند اما شگفت زده خواهید شد اگر بدانید چه تعداد از این مشکلات تنها به نظر خطرناک می آیند.

آیا تا به حال شده به طور ناگهانی به پزشک خود زنگ بزنید یا خود را به سرعت به اتاق اورژانس بیمارستان برسانید و در نهایت متوجه شوید عوارضی که نوزادتان داشته کاملا طبیعی بودند و هیچ مشکلی نداشتند؟ هیچ دلیلی برای خجالت کشیدن وجود ندارد. این اتفاقات ترسناک اما طبیعی در نوزادان بسیار رایج است.

نوزادان موارد اورژانسی بسیار دارند اما شگفت زده خواهید شد اگر بدانید چه تعداد از این مشکلات تنها به نظر خطرناک می آیند. برای مثال، عوارض خاصی که نشان دهنده ی یک بیماری مهلک در بزرگسالان هستند، مانند به شدت لرزیدن، می تواند در نوزادان کاملا طبیعی باشد. چرا که نارسایی فیزیکی و تغییرات بی وقفه ی هورمونی آن ها باعث شده بدنشان واکنش هایی نشان دهد که در بزرگسالان هرگز ندیده اید.

برای این که خیالتان را راحت کنیم، برخی از مواردی که کاملا ترسناک به نظر می رسد اما طبیعی هستند را اینجا آورده ایم. اگر هر زمانی در باره ی سلامتی نوزادتان نگران هستید، همواره بهتر است تا احتیاط کرده و به پزشک خود مراجعه کنید. طبق اولین مثال آمده، امکان دارد حتی پزشکان هم خطا کنند.

گرفتگی هایی شبیه به رعشه

خانواده ای نوزاد یک هفته ای خود را بعد از مشاهده ی تکان خوردن های بدون کنترلش هنگام خواب، پیش پزشک آورده اند. آن ها یک فیلم از گرفتگی های فرزندشان به یک پزشک محلی نشان دادند. پزشک او را در یک کپسول مخصوص نگهداری گذاشت. اما هنگامی که یک متخصص کودک او را دید، به آن ها گفت که این تنها یک پدیده ی بی خطر به نام خواب میوکلونوس (sleep myoclonus) است و خطر آن به اندازه ی دیگر فرم های میوکولونوس در نوزادان یعنی سکسکه است!

آنچه که متخصص کودک را مطمئن کرد که این نوزاد سالم است این بود که تکان های رعشه مانندش تنها در زمان خواب رخ می داد و به محض بیدار شدن قطع می شد. دکتر مایکل زیمبریک، یک متخصص اعصاب در کودکان در بیمارستان کودکان Rady در سن دیگو، در این باره توضیح می دهد: نوزادان شبکه ی عصبی نابالغی دارند و حرکات آن ها در هنگام خواب از زمان بیداری هم ناموزون تر است. این تکان خوردن ها مانند حرکاتی که ما بزرگسالان هنگام خواب انجام می دهیم نیست.

پزشکان نمی دانند چرا میونوکلوس در زمان خواب رخ می دهد، اما آن ها مشاهده کردند که این پدیده می تواند به خاطر یک صدای بلند یا لمس کردنشان رخ بدهد. تحقیقات نشان داده این حرکات و تکان خوردن ها یکی از اتفاقات ترسناک اما طبیعی و بی خطر هستند.

چه زمانی نگران شویم؟

یک نشانه ی کلیدی رعشه ی واقعی حرکات غیر طبیعی چشم به همراه تکان خوردن بدن است. اگر این پدیده را مشاهده کردید، یا نوزادتان نمی توانست به درستی نفس بکشد، رنگش به آبی می زد یا رعشه اش بیش از ۵ دقیقه طول کشید، بلافاصله به اورژانس مراجعه کنید.

گرفتگی بینی یا نفس کشیدن غیر طبیعی

مادر یک نوزاد دو هفته ای دخترش را به اورژانس آورد. چرا که نوزادش همواره به نظر می رسید که بینی اش گرفته است. مادر سرما خورده بود و در ابتدا نگران بود که مریضی اش را به فرزندش انتقال داده باشد. اما نوزاد هیچ علائم دیگری نشان نمی داد. در شب، نفس کشیدنش بسار پر سروصدا بود و مادرش نگران این بود که نوزادش مشکلی بدتر از یک سرماخوردگی داشته باشد.

در نهایت معلوم شد این اتفاقات ترسناک اما طبیعی یک حالت عادی از گرفتگی بینی است که توسط هورمون استروژن ایجاد شده و باعث تحریک مجرای تنفسی شده. مادر این هورمون را در رحم یا هنگام شیر دادن به نوزادش منتقل می کند.( امکان دارد هنگام بارداری این گرفتگی بینی را تجربه کرده باشید.) این وضعیت به طور معمول بعد از دو ماه به طور خود به خودی برطرف می شود، حال امکان دارد نوزاد به طور طبیعی شیر بخورد یا از شیر خشک استفاده کند. بعد از ۶ ماه هنگامی که مجرای تنفسی نوزاد دو برابر شده، گرفتگی دیگر به چشم نمی آید و حتی امکان دارد به طور کامل از بین برود.

چه زمانی باید نگران شوید؟

اگر فرزندتان هنگام تنفس سوراخ های بینی اش را باز می کند( یعنی تنها راه عبور هوا همین است)، یا سینه یا شکمش به درون کشیده می شود، باید به سرعت به پزشک مراجعه کنید. چرا که این ها علائم اختلال تنفسی هستند.

سینه ی برجسته در پسران

والدین یک نوزاد شش هفته ای بعد از اینکه فرزندشان یک روز با غده ای قرمز و گرم روی سینه اش (درست زیر نوک سینه) بیدار شد، به اورژانس مراجعه کردند. اینجا نیز استروژن دخیل است. با انتقال مقادیر استروژن مادر به نوزاد، هورمون های تولید شیر به نام پرولاکتین، به طور موقت افزایش می یابد و می تواند باعث بزرگ شدن سینه ها شود.

در واقع حداقل ۵۰% نوزادان سالم پسر و دختر این مورد را تجربه می کنند. معمولا این اتفاق تنها برای یک سینه ی آن ها می افتد. ۵% نوزاد پسران حتی ماده ای مانند شیر به نام شیر جادویی تولید می کنند. این دقیقا اتفاقی است که برای این مورد افتاده و علت رشد سریع غده را توجیه می کند. رشد این غده به طور معمول بعد از گذشت ماه اول زندگی نوزاد از بین می رود. اما امکان دارد این غده تا سه ماه یا حتی بیشتر هم باقی بماند.

چه زمانی نگران شویم؟

اگر سینه به نظر قرمز می رسد، حساس شده یا اگر نوزادتان تب کرده است، نزد پزشکتان بروید تا مطمئن شوید عفونتی وجود ندارد. همچنین با این که تولید بافت سینه در نوزادان و در دوران بلوغ ( حتی در پسر ها) هم رایج است، اگر این پدیده در زمان دیگری رخ داد، می تواند نشان دهنده ی یک مشکل هورمونی باشد.

بزاق دهان خونین

یک خانواده ی بسیار نگران نوزاد پنج ماهه ی خود را هنگامی که بعد از شیر خوردن در بزاقش رگه هایی از خون وجود داشت، به اورژانس آوردند. آن ها می ترسیدند که نوزادشان به شیر حساسیت داشته یا حتی به خونریزی داخلی دچار شده باشد.

خون موجود در بزاق دهان تقریبا هیچوقت در نوزادی که شرایط عادی دارد نگران کننده نیست. امکان دارد این خون از نوک سینه ی دردناک مادر به دهان نوزاد رسیده یا به خاطر یک زخم کوچک در مری باشد که به دلیل تف کردن اجباری ایجاد شده. هیچکدام از این موارد چیزی برای نگران شدن ندارند. حتی یک زخم کوچک در مری نیز به راحتی بهبود می یابد.

مادر گفت که نوک سینه هایش ترک خورده اند( چرا که نوزادش کمی دندان درآورده است.) و آن ها عامل خونریزی بودند.

چه زمانی نگران شویم؟

اگر نوزادتان به نظر مریض می آمد، میزان زیادی خون استفراغ کرد، بعد از خوردن شیر خشک خون تف می کند یا استفراغ شدید دارد، سریعا به پزشک مراجعه.

رنگ نارنجی پوست

والدینی اولین نوزاد خود را که ۲۰ ماهه بود به اورژانس آوردند. چرا که رنگ پوستش نارنجی شده بود. هنگام تولد به زردی نوزاد دچار شده بود و به والدین گفته بودند اگر رنگ فرزندشان دوباره زرد شد به بیمارستان مراجعه کنند. اما این نوزاد به زردی دچار نبود چرا که سفیدی چشم هایش سفید مانده بود و پوستش نارنجی بود و زرد نبود. این یک پدیده ی کاملا معمول به نام به نام کاروتنیما است و به دلیل خوردن میزان زیادی از سبزیجاتی است که بتاکاروتن بالایی دارند.

نوزادان طعم شیرین سبزیجاتی که کاروتین دارند مانند سیب زمینی شیرین یا هویج را ترجیح می دهند و بسیاری از نوزادان به عنوان اولین غذای خود پرتقال یا موادی می خورند که غنی از بتاکاروتن هستند. شما این ماده را در سبزیجاتی مانند اسفناج یا کلم بروکلی نمی بینید چرا که رنگدانه ی سبز جلوی آن را می گیرد.

کروتنیما، با اینکه تاثیری بر بزرگسالان ندارد، به دلیل نحوه ی ساخت غذای نوزادان اتفاق می افتد. پخت زیاد غذا، پوره کردن و له کردن سبزیجات برای غذای نوزاد فیبر های موجود در آن ها را به گونه ای باز می کند که دندان های شما نمی توان این کار را انجام دهد. این کار باعث شده کاروتن بیشتری توسط اعضای داخلی نوزاد جذب شود. در نتیجه هنگامی که نوزاد بیش از حد نیازش کاروتن مصرف کند، اضافی آن همراه با عرق خارج می شود و پوست را لکه دار می کند. در واقع، اولین نقطه ی بدن نوزاد که متوجه رنگ نارجی آن می شوید نزدیک به غدد تعریقش است. بینی، کف دست ها و کف پاها.

چه زمانی نگران شویم؟

در واقع، هیچوقت. با تغییر رژیم غذایی نوزادتان، رنگ نارنجی به مرور محو می شود. اگر به پخت بیش از حد غذا های حاوی بتا کاروتین ادامه دهید، رنگ پوست نوزادتان نارنجی باقی خواهد ماند، اما این تغییر رنگ مشکلی برای نوزادتان ایجاد نمی کند.

تنفس نامنظم

مادربزرگی که از نوه اش نگهداری می کرد، بعد از مشاهده ی تنفس نامنظم نوه اش به آمبولانس زنگ زد. نوزاد که به راحتی خوابیده بود، حدود بیست ثانیه به سرعت نفس می کشید و بعد به طور کامل از نفس کشیدن باز می ایستاد. مادر بزرگ نگران این بود که نوه اش آپنه ی خواب او را به ارث برده باشد.

با اینکه این نفس کشیدن منقطع نوزاد به نظر نگران کننده می آید اما پدیده ای متداول است. نوزادان به طور طبیعی از کودکان بزرگتر سریع تر نفس می کشند. هرچند، تحقیقات نشان گمان می برند دلیل این نفس کشیدن نامعمول این است که حسگر های شیمیایی که کربن دی اکسید را تشخیص می دهند، هنوز به طور کامل در بدن نوزاد تولید نشده اند. این بدین معناست که بعضی از اوقات نوزاد نمی داند که باید نفس بکشد و تا زمانی که سطح کربن دی اکسید تا حدی بالا بیاید که حسگر ها متوجه آن شوند، متوجه آن نمی شود.

چه زمانی نگران شویم؟

اگر اطراف دهان نوزادتان به رنگ آبی یا خاکستری درآمد یا به نظر می آمد که نوزاد نمی تواند نفس بکشد، بلافاصله با پزشک خود تماس بگیرید.

یبوست نوزاد

مادری نوزاد دو ماهه اش را به اورژانس آورد. چرا که شکم نوزاد در ۵ روز گذشته کار نکرده بود. او خرخر می کرد، صورتش قرمز شده بود و شکمش سفت شده بود اما تنها میزان کمی از مدفوع نرم بیرون می آمد.

امکان دارد برایتان عجیب باشد که والدین به این خاطر نوزادشان را به اورژانس می آورند، اما اینکه نوزاد تازه متولد شده تان نتواند مدفوع کند، می تواند یکی از اتفاقات ترسناک اما طبیعی باشد. به یاد داشته باشید که او دراز کشیده که این کار دفع مدفوع را سخت تر می کند. متخصص کودکان، ربکا پرزیوسی می گوید: نوزادان هنوز نمی دانند چطور باید اسپنکتر مقعد خود را کنترل کنند( عضله ای که مدفوع را درون مقعد نگه می دارد.) آن ها می بایست زور بزنند و خر خر کنند تا بتواند مدفوع را از این عضله بگذرانند.

طبیعی است که یک نوزاد حتی فقط یکبار در هفته مدفوع کند. با کارآمد تر شدن کبد و ماهر شدن آن در هضم غذا، بعد از ۶ تا ۸ هفته، زمان بیشتری برای بدن طول می کشد تا مدفوع زیادی را تولید کند.

چه زمانی نگران شویم؟

اگر مدفوع نوزادتان سفت است یا به نظر گلوله طور می آید (علائم یبوست) یا اگر نوزادتان در یک ماه اول زندگی خود روزانه مدفوع نکرد، با پزشک خود مشورت کنید. این علائم می تواند نشانه ی مشکل در اعصابی باشد که مقعد را کنترل می کند.