حضور همراه در زایمان، شرایط تسهیل می شود؟

رئیس اداره سلامت مادران وزارت بهداشت گفت: در اصلاحیه دستورالعمل زایمان طبیعی که آماده شده، برنامه جامع تری درباره حضور همراه در زمان زایمان در نظر گرفته شده است.

نسرین چنگیزی افزود: همراه باید کسی باشد که یا تجربه زایمان طبیعی داشته یا اطلاعات کافی در این زمینه داشته باشد. برخی از مادران باردار علاقه دارند که مادر یا خواهرشان در هنگام زایمان کنارشان حضور داشته باشد.

وی گفت: اصولا حضور شوهر در کنار زن در هنگام زایمان چندان قابل قبول نیست، چون گفته می شود که ممکن است باورهای زوجین بعد از زایمان دچار مشکل شود. به هر حال در اصلاحیه دستورالعمل زایمان طبیعی که آماده شده، برنامه جامع تری درباره حضور همراه در زمان زایمان در نظر گرفته شده است.

چنگیزی اظهار داشت: این آیین نامه در راستای آسان کردن اجرا و ترویج زایمان طبیعی و برخی موارد دیگر اصلاح شده است. احتمالا این آیین نامه تا آخر آذر ماه ابلاغ خواهد شد.

کاهش مرگ و میر مادران باردار

درباره میزان مرگ و میر مادران باردار گفت: آمارهای مرگ و میر مادران باردار باید به صورت سه سال یک بار ارائه شود و در بهترین شرایط نیز وقتی درباره این میزان صحبت می شود، بر اساس آمارهای سه ساله باید باشد، زیرا انتظار می رود که الگوی این نوع از مرگ هر سه سال یک بار به وسیله مداخلاتی که انجام می شود، تغییر کند.

وی افزود: ایران جزو کشورهایی است که توانست به هدف توسعه هزاره در سال 2015 مبنی بر کاهش 75 درصدی مرگ و میر مادران باردار در بازه 25 ساله برسد. در حال حاضر نیز برنامه ریزی ها جهت کاهش مرگ مادران و حرکت جهت اهداف توسعه پایدار برای کاهش علت مرگ مادران در ایران است. مشکلاتی مانند خون ریزی و فشار خون بارداری و عفونت از جمله این موارد است.

چنگیزی ادامه داد: نسبت مرگ مادران باردار به صورت یک کسر محاسبه می شود که تعداد مرگ مادر صورت این کسر و تعداد موالید زنده مخرج کسر است. در ایران طی سه سال گذشته، نسبت مرگ مادران باردار بین 18 تا 20 بوده است.

رئیس اداره سلامت مادران وزارت بهداشت درباره مداخلات موثر در راستای کاهش مرگ و میر مادران باردار اظهار داشت: این مداخلات به صورت هدفمند در دانشگاه های علوم پزشکی در حال مطالعه و انجام است. یعنی بررسی می شود که در محدوده تحت پوشش هر دانشگاه علوم پزشکی، چه مواردی شامل فوت مادران باردار می شود که روی این موارد تمرکز می کنیم تا میزان این مرگ و میر کم شود.

وی افزود: چهار استان در این رابطه به صورت استثنایی هدف گذاری شدند و اگر بتوانیم میزان مرگ و میر مادران باردار در این چهار استان را کاهش دهیم، درصد قابل توجهی از مداخلات در کاهش این نوع از مرگ و میر موثر خواهد بود.

اقدامات بیمارستان های دوستدار مادر

رئیس اداره سلامت مادران وزارت بهداشت درباره اقدامات بیمارستان های دوستدار مادر نیز بیان کرد: ارائه مراقبت های معمول دوران بارداری، زایمان و پس از زایمان بر اساس پروتکل های وزارت بهداشت و شواهد علمی موجود و کتب معتبر، امکان ارائه خدمات مراقبتی و پاراکلینیکی در فوریت های مامایی، ایجاد دسترسی به خدمات تخصصی مامایی، ارتباط با سطوح بالاتر و پایین تر بیمارستانی و سطوح خارج بیمارستانی، زایمان فیزیولوژیک با روش های کاهش درد، آموزش به کارکنان در مورد روش های زایمان بی درد دارویی و کاهش درد غیر دارویی، حذف مداخلات غیر ضروری روتین، ارائه خدمات با توجه به باورها و ارزش های مذهبی مادر و رعایت حریم خصوصی او، حضور همراه آموزش دیده، کلاس های آمادگی برای زایمان و اجرای ۱۰ اقدام بیمارستان دوستدارکودک از جمله اقدامات این بیمارستان ها است.

وی افزود: این بیمارستان ها بر محور حفظ حرمت مادر باردار و خانواده و رعایت کرامت انسانی با هدف تامین و ارتقای سلامت مادر و نوزاد تمرکز دارند.

آموزش به مادران باردار

این متخصص زنان و زایمان درباره آموزش به مادران باردار نیز اظهار داشت: کلاس های آمادگی برای زایمان برگزار می شود. این کلاس ها در بیمارستان ها و مراکزی توسط مامای آموزش دیده برای مادران باردار برگزار می شود. به تازگی نیز به تمام مطب ها ابلاغ شده است که می توانند بر اساس ضوابط ابلاغی این کلاس ها را برگزار کنند.

چنگیزی ادامه داد: یکی از فرضیات و اصول تامین شرایط زایمان طبیعی در جهان، برگزاری همین کلاس های آموزش و آمادگی برای زایمان است که هشت جلسه 90 دقیقه ای را شامل می شود که در حال حاضر در ایران از هفته 22 تا هفته 36 بارداری طول می کشد.

وی گفت: مواردی همانند حرکات ورزشی، روش های زایمان، تفاوت سزارین و طبیعی و بازدید از بلوک های زایمان در این آموزش ها وجود دارد. همسران در دو جلسه از این هشت جلسه می توانند همراه مادران باردار در این کلاس ها شرکت کنند.

چنگیزی درباره میزان استقبال از این کلاس های آموزشی گفت: شاید به علت عدم دسترسی یا عدم استقبال مادران باردار، حدود یک پنجم از مادران باردار در این کلاس ها شرکت می کنند. تفاوتی ندارد مادر باردار به صورت سزارین زایمان می کند یا طبیعی و باید همه مادران باردار در این کلاس ها شرکت کنند. ولی در حال حاضر از بین یک میلیون و 500 هزار زایمان، فقط یک پنجم مادران باردار در این کلاس ها شرکت می کنند و این میزان بسیار کم است و نیاز به توسعه دارد.