آموزش موسیقی به کودکان، چه فوایدی برایشان دارد؟

اول از هر چیز باید بدانید حتما قرار نیست با آموزش موسیقی به کودک فرزند شما به یکی از نوابغ موسیقی تبدیل شود. تحقیقات نشان می‌دهد چه کودک شما در موسیقی استعداد فراوانی داشته باشد چه اینکه حداکثر بتواند زیر دوش حمام آواز بخواند، آموزش الفبای موسیقی می‌تواند مزایای زیادی از جمله «فرآیند یادگیری بهتر» برای او به همراه داشته باشد.

طبق تحقیقات به دست آمده، آموزش موسیقی به کودک یادگیری موضوعات دیگر را آسان می‌کند و مهارت‌های دیگر که کودک در زندگی به آن‌ها نیاز دارد را افزایش می‌دهد.
ماری لئورایزن (Mary Luehrisen) مدیر اجرایی انجمن ملی موسیقی (NAMM) در این باره می‌گوید: یک تجربه غنی و باکیفیت موسیقی برای کودکان شامل آواز خواندن، گوش دادن و تحرک، مزایای بسیار بیشتری نسبت به فرآیند آموزش رسمی برای کودکان به همراه دارد.
موسیقی فراتر از خواندن یک آواز یا نواختن یک ابزار موسیقی با انگشتان است، آموزش موسیقی به کودک به طور همزمان چندین مهارت را در کودکان تقویت می‌کند. برای مثال افراد برای انجام یک موسیقی از چشم‌ها، گوش‌ها همچنین از عضلات بزرگ و کوچک خود به طور همزمان استفاده می‌کنند.
کنث گیل‌مارتین (Kenneth Guilmartin) بنیانگذار انجمن (Music Together) در این باره می‌گوید:
-آموزش موسیقی به کودک در واقع همه‌ی انواع یادگیری را پشتیبانی می‌کند. البته نه به این معنی که تمرین موسیقی موتزارت حتما باعث افزایش هوش کودک شما شود اما یک فعالیت سرگرم کننده، محرک و آموزنده است.
در ادامه با چند فایده آموزش موسیقی به کودک آشنا می‌شویم با کودکت همراه باشید.

برای بچه‌های ۲ تا ۹ سال یکی از شگفت‌انگیزترین مزایای آموزش موسیقی به کودک در زمینه رشد بهتر مهارت‌های کلامی و گفتاری است که در این سن و سال بسیار اهمیت دارد.
کودکان در این مرحله از زندگی برای ورود به دنیای کلمات و صداها آماده می‌شوند، آموزش موسیقی به کودک کمک می‌کند تا این توانایی‌های طبیعی در او تقویت شود. به گفته محققین آشنایی کودک با موسیقی غنی و با ارزش در سال‌های اولیه زندگی منجر به تقویت توسعه زبان کودک می‌شود. در واقع آموزش موسیقی چه در خانه و در چه در کلاس موسیقی باعث تمرین، تقویت و تحرک ظرفیت‌های درونی کودک می‌شود.
از نظر علمی مطالعات اخیر به وضوح نشان می‌دهد آموزش موسیقی به کودک به طور فیزیکی بخشی از سمت چپ مغز را که با پردازش زبان درگیر است، توسعه می‌دهد و به عبارتی مدارهای عصبی مغز را به روش خاصی به هم پیوند می‌دهد. همچنین پیوند دادن اطلاعات جدید با آهنگ‌های آشنا می‌تواند باعث می‌شود اطلاعات جدید بهتر در ذهن کودکان ثبت شود.
این رابطه بین موسیقی و توسعه زبان برای تقویت مهارت برقراری روابط اجتماعی کودک می‌تواند سودمند باشد. توانایی در روابط کلامی در واقع ریشه توانایی برقراری روابط اجتماعی است و یادگیری موسیقی باعث تقویت توانایی کلامی در کودک خواهد شد. نکته جالب این است محققان پی بردند که توسعه زبان به مرور زبان باعث افزایش بخش‌هایی از مغز می‌شود که به فرآیند یادگیری موسیقی کمک می‌کند.
افزایش آی کیو (IQ)
طبق یک مطالعه که در سال ۲۰۰۴ توسط گلن شلنبرگ (Glenn Schellenberg) در دانشگاه تورنتو انجام شد مشخص شد کودکان شش ساله که به صورت هفتگی به آن‌ها پیانو آموزش داده شده بود نسبت به کودکانی که هیچ آموزش موسیقی دریافت نکرده بودند با افزایش نمره تست هوش یا IQ مواجه شدند.
گلن بار دیگر این آزمایش را با سه گروه از کودکان ۶ ساله تکرار کرد. این بار به گروه اول ۹ ماه درس‌های پیانو و آواز داد، به گروه دوم درس درام (برای اینکه متوجه شود آیا فقط موسیقی روی ضریب هوشی تاثیر دارد یا سایر فعالیت‌های هنری هم اثر مشابه دارند) و به گروه سوم هیچ آموزش موسیقی ارائه نکرد. ضریب هوشی این ۳ گروه یک بار پیش از رفتن به کلاس اول و یکبار پیش از رفتن به کلاس دوم اندازه‌گیری شد.
به طور شگفت‌انگیزی گروه اول از کودکان که در طول ۹ ماه مدرسه آموزش پیانو دیده بودند به طور متوسط IQ آن‌ها ۳ نمره بیشتر از گروه‌های دیگر شده بود، گروه دوم که آموزش درام دیده بودند افزایش یکسان با گروه اول در ضریب هوشی را تجربه نکردند اما بهبود رفتارهای اجتماعی که در این گروه مشاهده شد در گروه اول که فقط آموزش موسیقی دیده بودند قابل مشاهده نبود.
بهبود عملکرد مغز
مطالعات نشان می‌دهد مغز موسیقی‌دان‌ها، حتی یک موسیقی‌دان جوان و تازه کار متفاوت از مغز افراد معمولی عمل می‌کند. دکتر ادیک راسموسن (Eric Rasmussen) استاد دانشگاه جان هاپکینز می‌گوید: تحقیقات ارزشمندی در زمینه علوم اعصاب وجود دارد که نشان می‌دهد کودکانی که آموزش موسیقی دیده‌اند نسبت به کودکانی که آموزش‌های مشابهی را تجربه نکرده‌اند فعالیت عصبی بیشتری دارند. در واقع نکته اینجا است که یک موسیقی‌دان برای نواختن یک ابزار موسیقی نیاز دارد بیشتر از مغز خود برای هماهنگی چشم‌ها، گوش‌ها و عضلات خود استفاده کند.
در یکی از مطالعات، به کودکان ۱۵ ماه به صورت هفتگی آموزش موسیقی ارائه شد سپس از مغز آن‌ها عکسبرداری شد. نتیجه اسکن مغزی کودکانی که آموزش موسیقی دریافت کرده بودند نشان داد شبکه‌های عصبی مغز آن‌ها با توجه به توانایی‌های آن‌ها در نواختن موسیقی گسترده‌تر شده است.
محققان همچنین به این نکته پی برده‌اند که یک رابطه منطقی بین آموزش موسیقی به کودک و توانایی او در زمینه مهارت‌های ادراکی و تجسمی آن‌ها وجود دارد. به این معنی که درک موسیقی به کودکان کمک می‌کند تا عناصر مختلفی را باید در کنار هم قرار دهند را تجسم کنند مثل کاری که برای حل یک مسئله ریاضی به صورت ذهنی انجام می‌دهند.
داده‌های مشابهی از تحقیقات گوناگون این موضوع را تایید می‌کند که آموزش موسیقی به کودک به مرور زمان مهارت‌های ادراکی و تجسمی را افزایش دهد. این مهارت‌ها در حل مسائل چند مجهولی مثل مسائل مربوط به معماری، مهندسی، ریاضیات، هنر، بازی و مخصوصا کار با کامپیوتر به کار می‌آیند.
بهبود نمره امتحان
طبق یک تحقیق که در سال ۲۰۰۷ توسط پروفسور کریستوفر جانسون (Christopher Johnson) استاد دانشگاه کانزاس منتشر شد. دانش آموزانی که در مقطع ابتدایی تحصیل می‌کردند و از آموزش موسیقی بهره‌مند شدند نسبت به دانش آموزانی که آموزش موسیقی دریافت نکرده بودند، صرف نظر از تفاوت‌های اجتماعی و اقتصادی که در مدارس وجود داشت، به طور متوسط در دروس زبان انگلیسی ۲۲ درصد و ریاضیات ۲۰ درصد نمره بهتری در آزمون‌های استاندارد کسب کردند.
علاوه بر نتایج نمره آزمون، مطالعات پروفسور جانسون نشان می‌دهد آموزش موسیقی به کودک خصوصا موسیقی با کیفیت و ارزشمند می‌تواند در موفقیت کودکان در همه زمینه‌ها تاثیرگذار باشد.
یک مطالعه جانبی نشان می‌دهد مدارسی که از برنامه‌های هنری به خصوص آموزش موسیقی و معلم موسیقی در سیستم آموزشی خود استفاده می‌کنند، احتمالا در زمینه‌های دیگر هم از معلمان با کیفیت بهره می‌برند. در واقع اگر یک محیطی داشته باشید که در آن افراد خلاق و باهوش وجود داشته باشند که کارهای عالی و هیجان‌انگیز انجام می‌دهند حتی کسانی که این استعدادها را ندارند هم تمایل پیدا می‌کنند تا پیشرفت کنند و کارها را بهتر انجام دهند.
فایده آموزش موسیقی به کودک این جا تمام نمی‌شود، همراه با عملکرد بهتر بر روی وظایفی که نیاز به تمرکز دارند، آموزش موسیقی می‌تواند به قدرت یادآوری بهتر و حافظه قوی‌تر منجر شود. همچنین آموزش موسیقی با سایر توانایی‌های شناختی مانند مهارت یادگیری کلامی مرتبط است. تحقیقات علمی نشان می‌دهد افرادی که به طور رسمی آموزش موسیقی دیده‌اند در به یادآوری اطلاعات کلامی که در حافظه شان ذخیره شده بسیار خوب عمل می‌کنند.

در پایان می‌توانیم اینگونه نتیجه بگیریم که موسیقی می‌تواند توانایی کودک را در زمینه‌های مختلف افزایش دهد، به طور کلی آموزش موسیقی به کودک می‌تواند به نظم و انضباط بیشتر، یادگیری بهتر یک مهارت و مدیریت عملکرد در انجام وظایف منجر شود.
موسیقی می‌تواند کودک شما را به فردی شادتر و مشتاق‌تر تبدیل کند و به مرور می‌تواند به افزایش بهره هوشی او کمک کند. درگیر شدن کودک با موسیقی می‌تواند قدرت تجسم و ادراک او را افزایش دهد و به او کمک کند تا به شناخت بهتری از خود برسد. کودکانی که با موسیقی و هنر آشنا هستند بهتر می‌توانند حضور خود را در جامعه نشان دهند و خود را به دیگران ارائه کنند.