راه رفتن کودکان، پابرهنه خوبه یا با کفش؟

حتما برای شما پیش آمده که کودکتان بار‌ها بدون کفش روی زمین راه رفته است. حتما نگران این هستید که یک شی تیز مانند شیشه یا سنگ تیز به پای کودک آسیب بزند. قبل از هر گونه قضاوتی، بهتر است عواقب و مزایای پابرهنه راه رفتن کودک را بیشتر بررسی کنیم.
همانطور که انتظار می‌رود بحث‌ها و مجادلات زیادی درباره پابرهنه راه رفتن کودک یا افراد بزرگسال وجود دارد. چند سال پیش شرکت ویبرام و سازنده‌ی کفش‌های مینیمالیستی ادعا کرد که کفش‌های پنج‌انگشتی (معروف به پا برهنه) تولید کرده است که مزایای زیادی برای سلامتی بدن دارد. این کفش‌ها از موادی ساخته شده‌اند که عضلات و ماهیچه‌های پا را قوی‌تر می‌کند و دامنه حرکت بدن را افزایش می‌دهد و وضعیت آن را بهبود می‌بخشد. در سال ۲۰۱۴ این شرکت یک مورد دعوی را که بر اساس آن مشتری ادعا کرده بود که کفش‌ها کارکردی مطابق با ادعا‌های گفته شده ندارد. بیانیه انجمن پزشکی پدیتریک آمریکا اظهار کرد که نمی‌توان مزایای کفش‌های شرکت ویبرام را نادیده گرفت. این موسسه گفت:
-پابرهنه راه رفتن علاوه بر اینکه باعث ترویج سبک راه رفتن طبیعی می‌شود موجب افزایش قدرت و تعادل بیشتر می‌گردد. اگرچه پا برهنه راه رفتن ممکن علاوه بر زخم کردن کف پا به اندام‌های پایینی بدن فشار وارد کند
مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۷ توسط Gait & Posture انجام شد و در آن جوانب مثبت و منفی پابرهنه راه رفتن کودک نشان داده شد. محققان دریافتند که پوشیدن کفش تاثیر نیرو‌های واکنش زمین را افزایش می‌دهد و منجر به آسیب‌هایی می‌شود؛ اما پابرهنه راه رفتن کودک خطر چرخش درونی استخوان درشت‌نی (تیبیا) را افزایش و خطراتی را به همراه دارد. والدین می‌توانند از طریق مشورت با متخصص و پزشک و با در نظر گرفتن منافع و معایب پابرهنه بودن، به این نتیجه برسند که آیا مایل‌اند کودکشان کفش بپوشد یا نه.

هر چند نمی‌توان کیفیت کفش‌های کتانی محکم را برای کودکان را نادیده گرفت، اما شواهد نشان می‌دهد که کودکان لزوما برای یاد گرفتن راه رفتن نیازی به پوشیدن کفش ندارند. در واقع خلاف آن ممکن است صحیح باشد؛ زیرا مهم است که کودک تعادل و هماهنگی ماهیچه‌ها را بدون پوشیدن کفش حفظ کند. البته باید به درجه حرارت سطحی که کودک روی آن قدم می‌گذارد، توجه کنید. اگر سطح مورد نظر سرد باشد پای کودک را با جوراب بپوشانید. در غیر این صورت اجازه دهید کودک بافتی که روی آن قدم می‌گذارد مانند کاشی، علف، شن، ماسه یا موکت را لمس کند.
از گذشته تا آینده

کفش مناسب برای کودک
در سال ۲۰۰۷ محققان سلامت پای افراد را در اسکلت‌های شخصی ۲۰۰۰ ساله بررسی کردند. آنها متوجه شدند که افراد قبل از اینکه به طور منظم شروع به پوشیدن کفش کنند، پاهای سالمی داشتند. یک محقق سرب به طور عمومی ادعا کرده است که شواهد علمی نشان می‌دهد که کفش‌های قابل دسترس برای سلامتی پا مناسب نیستند. اما این مطالعات درباره بزرگسالان است؛ اما در مورد کودکان چطور؟ طرفداران پابرهنه بودن معتقدند کفش پوشیدن می‌تواند پا‌های در حال رشد آنها را تغییر می‌دهد. آنها می‌گویند که پا‌ها باید به طور طبیعی و بدون هیچ واسطه‌ای (کفش) رشد کنند.

کفش مناسب برای کودک
مهم‌ترین مسئله درباره کفش کودکان سفتی و سختی آن است. کودک دوست دارد آزادانه حرکت کند و از درخت‌ها بالا برود و دوچرخه‌سواری کند. عدم تماس مستقیم بدن کودک با سطحی که روی آن پا می‌گذارد، می‌تواند مشکلاتی ایجاد کند. ممکن است متوجه تماس با تنه درخت نشود و احتمالا سر بخورد و سقوط کند. استفاده از کفش نامناسب موجب فرو رفتن ناخن در انگشت و ناهنجاری‌های ساختاری در پا خواهد شد. همچنین استفاده از کفش‌هایی که موجب گرم شدن پا و تعریق بیش از حد آن خواهند شد، در آینده بیماری پای ورزشکاران را ایجاد می‌کند.

مهم‌ترین مسئله درباره پابرهنه راه رفتن یا پوشیدن کفش این است، حفظ سلامتی او است. احتمالا در برخی از محیط‌ها، کودک حتما باید کفش بپوشد. در طبیعت، محیط‌هایی وجود دارد که کودک حتما باید روی سطوح آن کفش بپوشد. به این موارد توجه کنید:
-به کودک اصرار کنید که برای راه رفتن روی سطوحی مانند استخر، چمن و سبزه‌های خیس حتما کفش بپوشد. زیرا گرما و رطوبت بیش از حد احتمال رشد باعث قارچ، ویروس و باکتری را افزایش می‌دهد.
-حواستان به واکسن کزاز کودک باشد، زیرا در صورت پابرهنه راه رفتن کودک و خراشیدگی و بریده شدن پا، احتمال بیماری کزاز وجود دارد.
-پا‌های کودک را با کرم ضد آفتاب بپوشانید، زیرا پا هم می‌تواند مانند هر نقطه دیگری از بدن دچار آفتاب‌سوختگی شود.
- دمای هوا را در نظر بگیرید، در یک روز گرم و آفتابی، حرارت شدید شن و آسفالت داغ می‌تواند به پای کودک آسیب بزند.
- در صورت بریده شدن یا زخم شدن پای کودک حتما به پزشک مراجعه کنید. زیرا برخی زخم‌ها ممکن است خطرناک باشد.
- اگر در جای غیر‌ امن هستید، حتما کفش به پای کودک بپوشانید. مثلا زمانی که برای تفریح به طبیعت می‌روید یا در فضای باز آتش روشن می‌کنید، پابرهنه بودن کودک خطرناک است.
- در هر محیطی به خطرات بالقوه آن مانند خزندگان، مار و حشرات توجه کنید؛ زیرا ممکن است پابرهنه راه رفتن کودک در این محیط‌ها برای او خطر داشته باشد.
- فراموش نکنید که به عنوان والدین کودک، شما بهتر از هر شخص دیگری تشخیص می‌دهید که چه محیطی مناسب راه رفتن بدون کفش و چه مکانی مناسب پا برهنه راه رفتن است. در صورتی که خطری وجود نداشت، می‌توانید به او اجازه دهید که پابرهنه راه برود.