مدفوع سبز در کودکان، بررسی دلایل ایجاد آن

مدفوع سبز در کودکان می‌تواند هشدار دهنده باشد، اما معمولا باعث نگرانی نمی‌شود. مصرف رژیم غذایی مانند خوردن سبزیجات سبز رنگ می‌تواند به سبز شدن مدفوع منجر شود، در غیر این صورت ممکن است به اسهال یا عفونت‌های باکتریایی مرتبط باشد. رنگ مدفوع معمولا قهوه‌ای است اما شرایط مختلف می‌تواند موجب تغییر آن شود. دلایل ایجاد مدفوع سبز در کودکان با توجه به سن آن‌ها متفاوت است.

علت‌های ایجاد مدفوع سبز در کودکان

همانطور که گفته شد مدفوع معمولا قهوه‌ای است زیرا حاوی صفرا می‌باشد. صفرا یک مایع به رنگ سبز - قهوه‌ای است که کبد تولید می‌کند. مدفوع قهوه‌ای به این معنی است که کبد و لوزالمعده به طور طبیعی کار می‌کنند. از آنجا که رنگ صفرا سبز - قهوه‌ای است، گاهی اوقات می‌تواند مدفوع سبز ایجاد کند. به گزارش مجله پزشکی آسان طب مدفوع سبز در کودکان و نوزادان غیرمعمول نیست. گاهی اوقات نیز ممکن است مدفوع به رنگ زرد یا نارنجی درآید زیرا صفرا با رژیم غذایی کودک یا نوزاد مخلوط شده است. رژیم غذایی و اسهال دو مورد از دلایل شایع مدفوع سبز در کودکان به شمار می‌روند که در زیر به بررسی آن‌ها خواهیم پرداخت:

رژیم غذایی:

در اغلب مواقع مدفوع کودکان سبز رنگ است زیرا آن‌ها از مواد غذایی سبز رنگ استفاده می‌کنند. مواد غذایی حاوی کلروفیل (ماده‌ای که گیاهان را سبز می‌کند) می‌تواند مدفوع را سبز نماید. رنگ غذاهای مصنوعی نیز می‌تواند اثر مشابهی ایجاد کند. غذاهایی که سبب سبز رنگ شدن مدفوع کودکان می‌شوند عبارتند از:

- سبزیجات سبز رنگ از جمله اسفناج، کلم و کاهو

- آب نبات، رویه خامه کیک یا شیرینی و کیک‌های حاوی رنگ مصنوعی

- مکمل‌های آهن که می‌تواند موجب مدفوع سبز یا سیاه در کودکان شود

اسهال:

اسهال در اغلب مواقع در تغییر رنگ مدفوع دخیل است. اسهال زمانی رخ می‌دهد که روده کوچک به اندازه کافی قادر به جذب آب نباشد که این مسئله در اغلب موارد به علت وجود ویروس است. از آنجایی که اسهال مقدار آب و الکترولیت‌ها را در مدفوع تغییر می‌دهد و ماده از طریق دستگاه گوارش سریع‌تر از حد معمول حرکت می‌کند، می‌تواند رنگ مدفوع را تغییر دهد. برخی از علل شایع اسهال در نوزادان و کودکان عبارتند از:

- نورو ویروس

- روتا ویروس که پزشکان اکثر کودکان را برای مقابله با این ویروس واکسینه می‌نمایند

- عفونت‌های باکتریایی سالمونلا

- داروها مانند آنتی بیوتیک‌ها

- کافئین

- مسمومیت غذایی

اسهال مزمن در یک کودک یا نوزاد می‌تواند نشان دهنده شرایط زیر باشد:

- بیماری روده التهابی (IBD)

- بیماری کرون

- سندرم روده تحریک پذیر (IBS)

- آلرژی یا عدم تحمل غذایی، مانند گلوتن به علت بیماری سلیاک

- پرکاری تیروئید

- سرطان، اگر چه این مورد بسیار نادر است

انگل نیز می‌تواند باعث اسهال شود. از آنجایی که کودکان در شستشوی دست‌های خود بسیار ضعیف عمل می‌کنند، در مقابل انگل‌ها آسیب پذیرترند. ژیاردیا نوعی انگل است که از طریق تماس با حرکات روده آلوده، گسترش می‌یابد. افرادی که دارای انگل ژیاردیا هستند، اغلب دچار اسهال و مدفوع چرب می‌شوند و گاهی اوقات نیز مدفوع آن‌ها به رنگ سبز در می‌آید.

مدفوع سبز در نوزادان شیرخوار

مدفوع سبز در کودکانمدفوع سبز در کودکان زیر ۱ سال طبیعی بوده و حتی می‌تواند به معنای سلامتی کودک باشد. از آنجا که نوزادان باید فقط از شیر مادر یا شیر خشک استفاده کنند، بیشتر دچار این وضعیت می‌گردند. به گفته آکادمی آمریکایی کودکان، نوزادان معمولا دارای مدفوع زرد رنگ هستند اما ممکن است به رنگ سبز نیز درآید. رنگ مدفوع ممکن است با رژیم غذایی تغییر کند. رنگ مدفوع نوزادانی که از شیر خشک استفاده می‌کنند معمولا سبز مایل به قهوه‌ای یا زرد است. مدفوع سبز در کودکان نگران کننده نیست اما زمانی که با اسهال همراه باشد، خطرناک است. در سراسر جهان، دومین علت مرگ در کودکان زیر ۵ سال، اسهال می‌باشد. کم آبی خطر ابتلا به اسهال را در کودکان بالا می‌برد، از این رو والدین باید به محض بروز علائم اسهال، به دقت مراقب علائم کم آبی بدن باشند، این علائم شامل موارد زیر می‌گردد:

- ادرار نکردن نوزاد حدود ۳ ساعت یا بیشتر

- گریه بدون اشک

- خشکی لب یا دهان

- گودی چشم‌ها و گونه‌ها (در موارد پیشرفته)

- وجود یک فرورفتگی نرم در بالای سر نوزاد (در موارد پیشرفته)

نرم بودن مدفوع در نوزادان زیر ۱۰ روز امری طبیعی محسوب می‌شود. در صورتی که کودک علائم دیگری از بیماری را دارا نباشد، نرم بودن مدفوع و یا سبز رنگ بودن آن احتمالا به دلیل اسهال نیست. والدین باید نوزادان زیر ۲ ماه خود را که به اسهال مبتلا شده‌اند، به یک متخصص اطفال نشان دهند.

مدفوع سبز در کودکانی که مواد غذایی می‌خورند

همانطور که کودکان شروع به خوردن جامدات می‌کنند، مصرف مواد غذایی سبز رنگ آن‌ها به نسبت بالاتر خواهد رفت. در صورتی که کودک سالم باشد، والدین نباید نگران مدفوع سبز آن‌ها باشند. اسهال در کودکان می‌تواند خطرناک باشد، به خصوص اگر چندین روز طول بکشد. والدین باید در صورت بروز نشانه‌های کم آبی مانند موارد قید شده زیر، به پزشک مراجعه نمایند:

- ادرار کم یا نکردن ادرار

- خشکی لب‌ها

- خشکی و خارش پوست

- بیحالی

- عرق نکردن

- گریه بدون اشک

- ادرار بسیار تیره

- کج خلقی

برای جلوگیری از کمبود آب بدن، والدین باید به فرزندان خود آب بنوشانند. در اکثر موارد اسهال بدون درمان بهبود می‌یابد اما گاهی اوقات وضعیت جدی‌تر است. در این موارد، نظارت کامل بر علائم کودک، امری حیاتی محسوب می‌شود.

زمان مناسب جهت مراجعه به پزشک

همه تغییرات در رنگ مدفوع کودکان، بی‌ضرر نمی‌باشد، از این رو در موارد زیر بهتر است به پزشک مراجعه شود:

مدفوع رنگ پریده:

مدفوع رنگ پریده یا خاکستری ممکن است به معنی وجود یک مشکل در کبد، کیسه صفرا یا پانکراس باشد. این بدان معنا است که وجود صفرا در مدفوع کم می‌باشد. در صورتی که این اتفاق رخ دهد، باید به پزشک مراجعه شود. اگر علائم دیگری مانند درد یا استفراغ وجود داشته باشد، باید سریعا به اورژانس مراجعه کرد.

مدفوع سیاه و تیره:مدفوع بسیار تیره در نوزادان چند روزه طبیعی است اما در کودکان بزرگتر، می‌تواند به معنی خونریزی گوارشی باشد. در صورتی که این مشکل پس از گذشت ۱۲ ساعت برطرف نشد، باید به پزشک مراجعه شود.

علائم هشدار دهنده:

در صورتی که کودک به اسهال و هر یک از علائم زیر مبتلا باشد، باید به پزشک مراجعه کرد:

- علائم کم آبی بدن

- استفراغ بیش از یک روز

- تب بالاتر از ۱۰۰.۴ درجه فارنهایت

- عدم علاقه به غذا خوردن