یادگیری برای کودکان، چگونه لذت بخش می شود؟

اغلب گفته می‌شود که والدین اولین آموزگاران فرزندشان هستند. مسلماً ارتباط متقابل والدین و فرزند روش یادگیری را تعیین می‌کند.

اغلب گفته می‌شود که والدین اولین آموزگاران فرزندشان هستند. مسلماً ارتباط متقابل والدین و فرزند روش یادگیری را تعیین می‌کند. روش عرضه کردن مطالب، شخصیت و تجاربی که والدین ارائه می‌دهند و الگوی رفتاری آن‌ها اساس یادگیری را تشکیل می‌دهد.

ارائه الگوی رفتاری خوب از سوی والدین بسیار حائز اهمیت است. به‌عنوان‌مثال، اگر آن‌ها بخواهند فرزندشان احساس خوبی نسبت به خواندن مطالب داشته باشد، باید خودشان هم به مطالعۀ بپردازند. اگر دوست دارند فرزندشان نسبت به محیط اطرافش کنجکاو باشد، باید به همان نسبت کنجکاوی نشان دهند و چنانچه مایل‌اند آن‌ها تشنۀ فراگیری باشند، واجب است که خود نیز شیفتۀ یادگیری باشند.

به‌ویژه لازم است که والدین به هنگام آغاز کسب‌وکار یا فراگرفتن دانشی جدید، خود را مشتاق نشان دهند. آن‌ها باید ثابت کنند که کوشش ثمربخش است و حتی اگر نتیجه مطلوب نباشد، همیشه آموزشی در پی دارد. فرزندان و اولیاء از شکست چیزهایی را می‌آموزند. ضروری است که بزرگسالان نیز به هنگام یادگیری به استقبال خطرهایی بروند، چون در غیر این صورت موقعیت‌های خود و فرزندانشان را محدود می‌کنند.

کودکانی که نحوۀ برخورد والدینشان را باکارهای مختلف مثبت و فکورانه تشخیص دهند، مسلماً خود نیز به همان طریق رفتار می‌کنند. نگرش مثبت داشتن به معنی آن نیست که مادر و پدر هر دو یک نوع فعالیت را دنبال کنند و اگر هم‌چنین باشد، از یک شیوۀ یادگیری پیروی نمایند.

فعالیت‌های خارج از خانه

هرقدر اولیاء زمینۀ کسب تجارب بیشتری را برای فرزندانشان فراهم کنند، زبان و سواد او پیشرفت خواهد کرد. کودکان به تعطیلات گران‌قیمت نیاز ندارند تا واژگان خود را گسترش دهند. فعالیت‌های مختلفی که نزدیک خانه انجام شود نیز در پیشرفت آن‌ها مؤثر است.

به‌عنوان‌مثال یکی از اولیاء می‌تواند کودک را هر هفته به گردش ببرد. در طول هفته نیز آن‌ها می‌توانند کتاب‌هایی دربارۀ طبیعت یا موضوع‌های دیگر از کتابخانه بگیرند و آن‌ها را مطالعه کنند.

زمانی که والدین همراه کودک به کنار دریا یا گردش بیرون از شهر می‌روند، خوب است که دربارۀ مطالعۀ کتاب با یکدیگر صحبت کنند و از هر چیز که برایشان جالب است عکس بگیرند. عکس‌ها را روی مقوا بچسبانید و از کودک بخواهید جمله‌هایی را دربارۀ عکس‌ها بگوید. تمام این فعالیت‌ها در محیطی غیررسمی و عاری از هرگونه فشار صورت می‌گیرد که بسیار لذت‌بخش و آموزنده باشد.

برخی از والدین فعالیت‌های مشابهی را با همکاری فرزندانشان انجام داده‌اند. آن‌ها به کودکانشان کمک کرده‌اند تا به تحقیق در محله‌های مجاور شهرهای بزرگ بپردازند و نمونه‌هایی از غذاهای بومی را امتحان کنند، به فروشگاه‌های خاصی سر بزنند و در مورد فرهنگ‌های مختلف مطالبی را فرابگیرند. این والدین به کودکانشان نشان داده‌اند که یادگیری لذت‌بخش است.

در بسیاری از کتابخانه‌ها ساعتی به داستان‌سرایی اختصاص‌یافته است. کتاب‌فروشی‌های کودکان نیز غالباً از نویسندۀ مهمان دعوت می‌کنند . فعالیت‌های دیگری نیز در ارتباط با خواندن در آنجا جریان دارد. جشن‌های محلی، فعالیت‌های ورزشی و یا کسب هر نوع تجربۀ دیگر، جهشی را در امر یادگیری پدید می‌آورد.

در خانه

والدین در خانه نیز می‌توانند فعالیت‌های مختلفی را انجام دهند تا یادگیری تسهیل گردد. فواید کتاب خواندن برای کودکان بر همه مبرهن است، اما تکرار این نکته هم ضرورت دارد. والدین باید برای فرزندانشان کتاب بخوانند و اجازه دهند آن‌ها هم به عجایب دنیای زبان نوشتاری پی ببرند.

تمام اتاق‌های خانه باید از کتاب، مجله و روزنامه انباشته باشد و والدین باید در مورد مطالبی که می‌خوانند با فرزندانشان گفتگو کنند. به‌جای آنکه از فرزندتان بخواهید ساکت بنشیند، او را تشویق کنید تا در گفتگوها شرکت کند. اگر والدین پاسخ پرسش کودک را نمی‌دانند جا دارد به او کمک کنند تا پاسخ مناسب را بیابد. هرگونه تلاش در جهت کسب علم باید تشویق شود، در غیر این صورت خطر روی گرداندن از یادگیری در سنین پایین بسیار است. با کمی تلاش می‌توان به کودکان نشان داد که عطش آن‌ها در جهت یادگیری قابل‌تقدیر است، اما بدون تلاش در این راه ممکن است آن‌ها دلسرد شوند.

یکی از راه‌های سهولت بخشیدن به امر یادگیری آن است که ساعات تماشای برنامه‌های تلویزیون محدود شود. وقتی کودکان ساعت‌های زیادی را صرف تماشای تلویزیون می‌کنند، رفتاری ناشی از بی‌اعتنایی از خود بروز می‌دهند. فیلم‌های ویدئویی نیز بسیاری از اوقات جای پرستاران بچه را پر می‌کنند. برنامه‌های کامپیوتری هم از این قاعده مستثنا نیستند. حتی اگر این‌ها آموزشی هم باشند، هرگز نمی‌توانند جای گفتگو و فعالیت‌هایی را پر کنند که بین والدین و فرزندانشان جریان دارد.

این اصول دربارۀ اسباب‌بازی نیز صدق می‌کند. اولیاء نباید بیش‌ازحد لازم، اسباب‌بازی در اختیار فرزندانشان قرار دهند، به‌ویژه اسباب‌بازی‌های همه‌کاره را. بازی با اسباب‌بازی‌هایی که فکر کردن کمی را می‌طلبد، یادگیری کمی را هم به دنبال دارد. بهترین اسباب‌بازی‌ها آن‌هایی هستند که کودک را وادار می‌کنند تا از نیروی تخیل و خلاقیت خود استفاده کند. به‌عنوان‌مثال، کودک می‌تواند با مکعب‌های چوبی آنچه را بخواهد بسازد، اما ماشین آتش‌نشانی را نمی‌تواند تغییر دهد.

منبع: کودک آنلاین