هفته چهارم رشد نوزاد، نقاط عطف

نزدیک به یک ماه شده که به فرزندتان عشق می‌ورزید و از او نگهداری می‌کنید. چرخه خواب، غذا خوردن و بازی کردن ادامه دارد و کودک با سرعت زیادی در حال رشد است. در ادامه قرار است بیشتر با جزئیات هفته چهارم رشد کودک و مراقبت‌های ویژه این دوره آشنا شویم.

جهش رشد کودک با سرعت زیادی ادامه دارد. کودک در حال کشف و شناسایی اندام و اعضای بدن خود و نحوه استفاده از آن است. او نسبت به صدا‌ها نسبت به قبل واکنش بیشتری نشان می‌دهد. چشم‌های او قوی‌تر از قبل شده‌اند و زمانی که کودک برای نگاه کردن روی یک چیز تمرکز می‌کند، حتی ممکن است چشمانش چپ به نظر برسد. گردن او نیرومند‌تر از قبل شده و سعی می‌کند که سر خود را بیش‌تر از قبل حرکت دهد.

در این هفته کودک به تدریج متوجه بدن و اعضای آن خواهد شد و اینکه بدنش، متعلق به خود اوست. همچنین به تدریج وزن کودک افزایش پیدا می‌کند و در هفته چهارم وزن کودک هر هفته ۱۵۰ تا ۲۰۰ گرم افزایش پیدا می‌کند.

غذا خوردن یکی از موارد بسیار ضروری برای افزایش وزن کودک محسوب می‌شود. او زبانش را این هفته مدام برای خوردن شیر بیرون می‌آورد و شما هم باقی‌مانده شیر را اطراف دهان یا لباسش مشاهده می‌کنید. البته جای نگرانی وجود ندارد و نشان می‌دهد که شکم نوزاد در حال سازگاری با مقدار شیر خورده شده است. در این مدت به دلیل افزایش شیر خوردن کودک، ممکن است نزدیک غروب میزان شیر شما کم شود. این مشکل با کمی چرت زدن هنگام غروب یا بازی کردن با کودک، در حالی که دراز کشیده‌اید، بر‌طرف می‌شود.

شگفتی‌های دنیای اطراف باعث می‌شود که کودک مدت زمان بیشتری بیدار بماند تا به کشف آنها بپردازد. بعد از شیر خوردن کودک مدت بیشتری بیدار می‌ماند و دراز می‌کشد و شروع به بازی با دست‌هایش و ارتباط و گفت و گو با شما می‌کند. در این مدت می‌توانید تشخیص دهید که فرزندتان، کودکی آرام یا فعال و پر‌انرژی است و حتی نیاز به توجه شما دارد. در هفته چهارم رشد کودک الگوی خواب او نا‌منظم‌تر خواهد شد و باید مدت زمان بیشتری کودک را نزدیک خودتان نگاه دارید یا او را در آغوش بگیرید و تکان دهید تا بخوابد. نیاز به احساس امنیت و اطمینان از این هفته در کودک به وجود می‌آید و او شروع به تشخیص این موضوع می‌کند که گاهی شما کنار او نیستید.

در هفته چهارم رشد کودک او به کمک تجربه‌های ارتباطی هفته‌های قبل، به مرور راه استفاده از دهان خود را کشف می‌کند. در این هفته علاوه بر غان و غون کردن، صدا‌هایی مثل خر‌خر و غرغره کردن را از کودک می‌شنوید. از این هفته به بعد نیاز به برقراری روابط و تعامل اجتماعی در بالاترین سطح خود قرار می‌گیرد و کودک توجه دائم شما را نسبت به خودش می‌خواهد. در این هفته کودک قادر به بیان احساسش از طریق حالت چهره نیست و صورت او فقط نشانه‌هایی از آزردگی، لبخند مبهم و درد را نشان می‌دهد. این به شما کمک می‌کند که زودتر از موقع متوجه نیاز‌های کودک شوید.

-نوبت‌های شیر‌دهی را در هفته چهارم رشد کودک با توجه به جهش رشدی و نیازش افزایش دهید. به اندازه کافی استراحت کنید و به تغذیه خود برسید تا شیر کافی برای تغذیه کودک داشته باشید
-برانگیختن کنجکاوی کودک باعث می‌شود که او مدت زمان بیشتری بیدار بماند. در این زمان او نیاز به توجه دائم پیدا می‌کند و مثل قبل به خواب نمی‌رود. کودک را در آغوش بگیرید و تکان دهید تا طبق برنامه خواب روزانه‌اش استراحت کند.

واکسیناسیون
معمولا در انتهای ماه اول و ابتدای ماه دوم پزشکان توصیه می‌کنند که نوبت دوم واکسن هپاتیت ب تزریق شود.

بازی‌ و فعالیت‌
با توجه به رشد مهارت‌های شنیداری کودک، می‌توانید به کمک برخی از بازی‌ها، این مهارت‌ها را تقویت کنید. کف دستتان را جلوی دهانتان بگیرید و صدا‌های مختلف تولید کنید تا واکنش او را مشاهده کنید. حتی می‌توانید در گوش کودکتان، آوا‌هایی را زمزمه کنید تا سرگرم شود و لذت ببرد. تنها بویی که در این مدت کودک می‌تواند تشخیص دهد، بوی شیر مادر است. همین مسئله باعث می‌شود که کودک مادر خود را از سایرین تشخیص می‌دهد. یک لباس کوچک بردارید و آن را به پودر کودک خود آغشته کنید و نزدیک بینی او بگیرید تا بوی آن را کاملا احساس کند.
در صورت دیدن این علائم، به پزشک مراجعه کنید

نقاط عطف هفته چهارم رشد
-در صورتی که کودک مبتلا به یبوست شود و بیش از یک روز یا بیشتر روده‌های او هیچ حرکتی نداشته باشد، به پزشک مراجعه کنید.
-نزدیک به یک ماه طول می‌کشد تا کودک نسبت به صدا‌ی محیط اطراف واکنش نشان دهد، در صورتی که طی یک ماه اول زندگی یا پس از آن کودک نسبت به صدا‌ها یا کف زدن هیچ واکنشی نشان ندهد و پلک چشمانش را با شنیدن صدای بلند نبندد و با وجود اینکه شما در میدان دید کودک قرار دارید، متوجه چهره‌تان نشود و روی اشیا تمرکز نمی‌کند، حتما به پزشک مراجعه کنید.
-کودکان معمولا در این دوره تمایل زیادی به تولید صدا‌های مختلف دارند. آنها دست‌ها و پا‌هایشان را به اطراف حرکت می‌دهند تا اعضای بدنشان را شناسایی کنند. بسیاری از نوزادان با وجود طبیعت آرامشان، چند واکنش از خودشان نشان می‌دهند. اگر کودک به طور غیر عادی آرام است و هیچ علاقه‌ای به دست‌ها و پا‌هایش نشان نمی‌دهند و متفاوت از سایر نوزادان گریه می‌کند، حتما به دکتر مراجعه کنید.