شربت ایبوپروفن کودکان چیست؟ عوارض + نحوه مصرف و تداخل دارویی

شربت ایبوپروفن چیست؟

ایبوپروفن یک داروی ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAID) است که برای کاهش تب، درد و التهاب استفاده می‌شود. شربت ایبوپروفن مخصوص کودکان به صورت مایع و با غلظت مناسب برای سن و وزن کودک تولید می‌شود تا بتوان دوز دقیق و مناسب را تجویز کرد.

کاربردهای شربت ایبوپروفن در کودکان

شربت ایبوپروفن معمولاً برای درمان یا کاهش علائم زیر در کودکان استفاده می‌شود:

• تب ناشی از سرماخوردگی، آنفلوآنزا یا واکسیناسیون
• دردهای خفیف تا متوسط مانند دندان‌درآوردن، سردرد یا درد عضلانی
• التهاب‌های خفیف مانند التهاب مفاصل یا آسیب‌های جزئی

بیشتر بخوانید: شربت کتوتیفن برای کودکان | کاربردها و عوارض + نحوه و دوز مصرف

شربت ایبوپروفن برای دندان درد کودکان

شربت ایبوپروفن می‌تواند به کاهش درد ناشی از دندان‌درآوردن یا دیگر دردهای دندانی در کودکان کمک کند. این دارو با خواص ضد التهاب و مسکن خود، تورم لثه‌ها را کاهش داده و درد کودک را تخفیف می‌دهد. برای اثرگذاری بهتر و کاهش تحریک معده، توصیه می‌شود شربت همراه با غذا یا شیر داده شود و دوز مصرفی حتماً بر اساس وزن کودک تنظیم شود. در صورت درد شدید، تب بالا یا بروز علائم غیرمعمول، بهتر است والدین با پزشک مشورت کنند.

شربت ایبوپروفن برای کودکان بهتر است یا استامینوفن؟

انتخاب بین شربت ایبوپروفن و استامینوفن در کودکان بستگی به نوع علائم و شرایط کودک دارد:

• استامینوفن (پاراستامول) بیشتر برای کاهش تب و تسکین دردهای خفیف استفاده می‌شود و معمولاً برای کودکانی که معده حساس دارند یا نمی‌توانند داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی مصرف کنند، مناسب‌تر است. عوارض گوارشی کمتری دارد، ولی اثر ضد التهاب ندارد.
• ایبوپروفن علاوه بر کاهش تب و درد، اثر ضد التهاب دارد و بنابراین در شرایطی که التهاب نیز وجود دارد (مانند تورم لثه هنگام دندان‌درآوردن یا درد مفصلی خفیف) مؤثرتر است. با این حال، ممکن است معده را تحریک کند و در کودکان با مشکلات کلیوی یا گوارشی باید با احتیاط مصرف شود.

بیشتر بخوانید: شربت دمیترون - راهنمای کامل کاربردها، دوز و عوارض

در مجموع، برای دردهای التهابی و تب متوسط، ایبوپروفن انتخاب مناسبی است، و برای تب خفیف یا دردهای سبک بدون التهاب، استامینوفن می‌تواند گزینه امن‌تر باشد. همیشه دوز دارو باید بر اساس وزن کودک تعیین شود و در صورت نیاز به مصرف همزمان یا طولانی‌مدت، مشورت با پزشک ضروری است.

نحوه مصرف شربت ایبوپروفن در کودکان

مقدار مصرف شربت ایبوپروفن در کودکان به سی سی بسته به علت، توسط پزشک مشخص می‌شود. با این حال معمولاً به شکل زیر است:

1. دوز مصرفی بر اساس وزن کودک تعیین می‌شود، نه صرفاً سن. معمولاً دوز توصیه‌شده 5–10 میلی‌گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن کودک هر 6–8 ساعت یک بار است.

2. حداکثر تعداد دفعات مصرف در 24 ساعت معمولاً 3–4 بار است و نباید بیشتر از آن باشد.

3. قبل یا بعد از غذا: برای کاهش احتمال تحریک معده، بهتر است شربت ایبوپروفن همراه با غذا یا شیر مصرف شود.

4. استفاده از پیمانه یا سرنگ مخصوص توصیه می‌شود تا دوز دقیق داده شود.

بیشتر بخوانید: شربت سیتریزین برای کودکان و نوزادان | کاربردها + ۶ عارضه احتمالی

شربت ایبوپروفن کودکان هر چند ساعت؟

شربت ایبوپروفن در کودکان معمولاً هر ۶ تا ۸ ساعت یک بار مصرف می‌شود. در طول ۲۴ ساعت، بیشتر از ۳ تا ۴ دوز توصیه نمی‌شود. دوز دقیق باید بر اساس وزن کودک تعیین شود، معمولاً ۵–۱۰ میلی‌گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن. برای کاهش تحریک معده، بهتر است شربت همراه غذا یا شیر داده شود و در صورت نیاز به مصرف طولانی‌تر یا تب و درد شدید، حتماً با پزشک مشورت شود.

عوارض جانبی شربت ایبوپروفن

شربت ایبوپروفن معمولاً برای کودکان بی‌خطر است، اما مصرف نادرست یا بیش از حد می‌تواند عوارضی ایجاد کند:

• تحریک معده، حالت تهوع یا درد شکم
• اسهال یا یبوست
• سردرد یا سرگیجه خفیف
• در موارد نادر، واکنش‌های حساسیتی مانند بثورات جلدی، خارش یا تورم

همچنین به موارد زیر نیز توجه داشته باشید:

• مصرف طولانی مدت بدون نظر پزشک توصیه نمی‌شود.
• کودکان با مشکلات کلیوی، کبدی یا معده حساس باید زیر نظر پزشک مصرف کنند.
• مصرف همزمان با دیگر داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی می‌تواند خطر عوارض معده یا کلیه را افزایش دهد.
• در صورت مشاهده خون در مدفوع، استفراغ شدید، درد شدید شکم یا علائم آلرژیک، مصرف باید فوراً قطع و به پزشک مراجعه شود.

بیشتر بخوانید: شربت نئوتادین کودکان | ۶ مورد مصرف، دوز مجاز، عوارض و احتیاط‌ها

حساسیت به شربت ایبوپروفن در کودکان

حساسیت به شربت ایبوپروفن در کودکان ممکن است به صورت واکنش‌های آلرژیک بروز کند، اگرچه شیوع آن کم است. علائم حساسیت می‌تواند شامل خارش پوست، قرمزی یا بثورات جلدی، تورم لب‌ها یا صورت، تنگی نفس، خس‌خس سینه یا ورم گلو باشد. در صورت مشاهده هر یک از این علائم، مصرف شربت باید فوراً متوقف شود و کودک باید به پزشک یا اورژانس مراجعه کند، زیرا برخی واکنش‌های آلرژیک می‌توانند شدید و تهدیدکننده زندگی باشند. والدین باید قبل از مصرف ایبوپروفن تاریخچه حساسیت کودک به داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی را بررسی کنند و در صورت وجود سابقه آلرژی، از مصرف این دارو خودداری کنند.

موارد منع مصرف

موارد منع مصرف شربت ایبوپروفن در کودکان شامل شرایط و بیماری‌هایی است که مصرف این دارو می‌تواند خطرناک باشد. مهم‌ترین موارد عبارتند از:

• حساسیت یا آلرژی به ایبوپروفن یا سایر داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs)

   در صورت مشاهده علائمی مانند خارش، تورم، بثورات جلدی یا تنگی نفس، نباید ایبوپروفن مصرف شود.

• سابقه زخم معده یا خونریزی دستگاه گوارش

   مصرف ایبوپروفن می‌تواند تحریک معده و خونریزی را تشدید کند.

• مشکلات شدید کلیوی یا کبدی

   ایبوپروفن می‌تواند عملکرد کلیه و کبد را تحت تأثیر قرار دهد، بنابراین در این بیماران منع مصرف دارد.

• بیماری‌های قلبی خاص یا فشار خون کنترل‌نشده

   مصرف این دارو ممکن است فشار خون را افزایش دهد یا علائم قلبی را تشدید کند.

• همزمانی با داروهای خاص بدون نظر پزشک

   مصرف ایبوپروفن همراه با برخی داروهای ضد انعقاد، کورتیکواستروئیدها یا داروهای فشار خون بدون نظر پزشک می‌تواند خطرناک باشد.

• نوزادان کمتر از ۳ ماه

   استفاده از ایبوپروفن در این گروه سنی تنها با تجویز پزشک امکان‌پذیر است.

در صورت وجود هر یک از این شرایط، والدین باید قبل از مصرف ایبوپروفن با پزشک مشورت کنند تا از بروز عوارض جدی جلوگیری شود.

تداخلات دارویی و غذایی ایبوپروفن

شربت ایبوپروفن می‌تواند با برخی داروها تداخل داشته باشد و اثر آن‌ها یا اثر خود ایبوپروفن را تغییر دهد. مهم‌ترین تداخلات دارویی عبارتند از:

• داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی دیگر (NSAIDs)

   مصرف همزمان با آسپرین، ناپروکسن یا دیکلوفناک می‌تواند خطر عوارض معده، خونریزی یا آسیب کلیه را افزایش دهد.

• داروهای ضد انعقاد (مثل وارفارین)

   ایبوپروفن ممکن است اثر ضد انعقادی این داروها را تشدید کند و احتمال خونریزی را افزایش دهد.

• داروهای فشار خون (مثل مهارکننده‌های ACE یا دیورتیک‌ها)

   مصرف همزمان می‌تواند اثر داروهای فشار خون را کاهش دهد و خطر مشکلات کلیوی را افزایش دهد.

• متوترکسات و لیتیوم

   ایبوپروفن می‌تواند سطح این داروها در خون را تغییر دهد و باعث عوارض شود.

• کورتیکواستروئیدها

   مصرف همزمان با داروهای کورتونی خطر خونریزی معده یا زخم معده را افزایش می‌دهد.

• مصرف همراه غذا یا شیر

   برای کاهش تحریک معده و احتمال تهوع، بهتر است شربت همراه غذا یا شیر داده شود.

• مصرف همزمان با برخی داروهای گیاهی یا مکمل‌ها

   مکمل‌هایی مثل جینسنگ، جینکوبیلوبا یا روغن ماهی در برخی موارد ممکن است خطر خونریزی را افزایش دهند، بنابراین بهتر است قبل از مصرف با پزشک مشورت شود.

شرایط نگهداری شربت ایبوپروفن

شربت ایبوپروفن باید در دمای محیط بین ۱۵ تا ۳۰ درجه سانتی‌گراد و دور از نور مستقیم خورشید نگهداری شود. همچنین باید در جای خشک و دور از رطوبت و دسترس کودکان قرار گیرد. پس از باز کردن درب شربت، معمولاً تا مدت مشخصی (که روی بسته‌بندی ذکر شده) می‌توان آن را استفاده کرد و پس از این مدت نباید مصرف شود، زیرا خواص دارو کاهش یافته و ممکن است خطر آلودگی میکروبی وجود داشته باشد.

سخن پایانی

شربت ایبوپروفن یکی از داروهای مؤثر برای کاهش تب و درد در کودکان است و با رعایت دوز و نکات مصرف، می‌تواند به طور ایمن استفاده شود. همیشه قبل از شروع مصرف، وزن کودک را بررسی کرده و در صورت وجود بیماری زمینه‌ای یا مصرف داروهای دیگر، با پزشک مشورت کنید.