کتاب خواندن کودک، تامین نیازهای عاطفی اخلاقی

به عنوان مادر سه فرزند تنها وقتی کوچکترین فرزندش در کشوری اروپایی متولد شد فهمید آموزش کتابخوانی از بدو تولد آغاز می شود. مددکاران بیمارستان سه کتاب در اختیارش قرار دادند و از او خواستند در مدت سه ماه هرروز بر اساس آموزش هایی که به او داده بودند، این کتاب ها را برای نوزادش بخواند. نتیجه کار هیجان انگیز و باورنکردنی بود. چون بعد از سه ماه وقتی مددکاران به خانه اش آمدند، کودک به آزمون هایی که آنها از کتاب ها انجام می دادند، واکنش نشان می داد. مددکاران بعد از این آزمون سه کتاب دیگر به او دادند.در قصه های تخیلی نیازهای عاطفی و اخلاقی کودک تأمین می شود. وقتی قهرمانان شخصیت های اغراق شده ای دارند، بخش هایی از شخصیت ما را بروز می دهند و وقتی موقعیت تخیلی به وجود می آید، بچه خودش را در آن موقعیت قرار می دهد به این ترتیب آموزش کتابخوانی از بدو تولد آغاز می شود و کودکان با کتاب انس می گیرند. کسانی که از کودکی به کتابخوانی عادت کرده باشند در بزرگسالی خواندن کتاب را رها نمی کنند. کارشناسان اعتقاد دارند در حال حاضر انواع و اقسام کتاب های مناسب کودکان در بازار وجود دارد. ضمن این که داستان های کهن ایرانی سرشار از قصه های زیبا برای کودکان است.دکتر مهناز حق شعار روانشناس و استاد دانشگاه می گوید: "والدین برای تشویق بچه هایشان به کتاب خواندن می توانند به آنها کتاب هدیه دهند." او می افزاید:"بچه ها در کتاب ها دنبال تخیل می گردند. آنها کمبودها و خلأهای عاطفی و نیازهایشان را بیشتر در رؤیاها تجلی می دهند و در کتاب های خاص خود دنبال مفاهیم و موارد کنجکاوی، جنگجویی و ماجراجویی می گردند و خواسته هایشان را در آنها پیدا می کنند.سن آشنایی با قصه و کتاب از همان خردسالی ست. قدیم ها مادرها یا دایه ها لالایی می گفتند و این کار را از بدو تولد انجام می دادند و حالا کتاب ها جای این فرهنگ شفاهی را گرفته اند. طبق تحقیقات روانشناسی قصه های جن وپری برای بچه ها جالب است. این قصه ها همه نوع قهرمان دارد. دراین قصه ها بدی، خوبی و حادثه یافت می شود و شرایط طبیعی، خدا و کودک به کمک قهرمان می آیند. در این قصه ها نیازهای عاطفی واخلاقی کودک تأمین می شود. وقتی قهرمانان شخصیت های اغراق شده ای دارند، بخش هایی از شخصیت ما را بروز می دهند و وقتی موقعیت تخیلی به وجود می آید، بچه خودش را در آن موقعیت قرار می دهد. کاری که والت دیسنی به خوبی از عهده آن برآمد. بچه ها تا پایان دوران نوجوانی به این نوع قصه ها علاقه مندند. از دوره جوانی تصمیم می گیرند علایقشان را به عالم فیزیک ببرند و نوع دیگری از مطالعه را شروع کنند. با این وجود همچنان تخیل را دوست دارند. چنان که فیلم های پست مدرن با استقبال مواجه می شود."دکتر حق شعار درباره ظرفیت کودکان هنگام خواندن کتاب می گوید:"اندازه متن ها مهم است. زمان توجه بچه به قصه در هر سنی متفاوت است. این زمان در کودکی یک ربع و در دوره ابتدایی نیم ساعت است. برای بچه های کوچک تر متن هرچه ساده تر، موزون تر و خوش لحن تر و جملات کوتاه تر باشد، میزان توجه به آن بیشتر است."وی می افزاید:"در حال حاضر کتاب های خوبی در بازار وجود دارد. بعضی از آنها بازنویسی شده قصه های قدیمی هستند. البته در کشور ما هنوز داستان هایی به جذابیت قصه های قدیمی عرضه نشده."دکتر معصومه رفیقی روانشناس کودک می گوید:"بچه از چهار ماهگی تا چهارسالگی اطلاعات و شناخت زیادی نسبت به خود پیدا می کند و از دو سالگی به بعد قصه را حتی اگر برخی از لغات آن را متوجه نشود می فهمد و می توان افسانه ها و قصه های با شخصیت حیوان را برایش تعریف کرد. کتاب ها طبقه بندی و گروه بندی سنی دارند و بسته به هر گروه سنی کتابی خاص وجود دارد که براساس میزان هوش و یادگیری بچه ها تدوین شده. کتاب ها علاوه بر بعد یادگیری، حس عاطفی بچه را نیز تقویت می کنند و شخصیت کودک را شکل می دهند. ضمن این که بچه های درون گرا از طریق قصه و کتاب می توانند بهتر به بیان خودشان بپردازند."داستان های تخیلی به رشد عاطفی و ذهنی بچه ها کمک زیادی می کنند. به طور کلی نتیجه تحقیقات نشان داده پیشرفت تحصیلی کودکانی که مطالعه می کنند، بیش از کودکانی ست که مطالعه نمی کنند. براساس تحقیقات علمی خواندن برای تفریح به مراتب بیش از خواندن از روی اجبار به میزان سواد می افزاید. این در حالی ست که میزان سواد آموزی در سال های کودکی به نتایج مفیدتری منتهی خواهد شد. چراکه سرعت سواد آموزی در بزرگسالی کاهش می یابد.