زایمان در آب چگونه انجام میشود؟

زایمان درآب نوعی زایمان طبیعی است که عمدتا در آب وان یا استخرهای مخصوص صورت می گیرد که به تازگی مورد توجه بسیاری از مادران در ایران قرار گرفته است.
زایمان در آب معمولا در وان آب گرم انجام میشود و تمام مراحل یک زایمان طبیعی، مثل کنترل ضربان قلب جنین و بررسی شرایط مادر، در آن انجام خواهد شد. زایمان در آب یک زایمان طبیعی است که ضمن درد کمتر نیازی به داروهای بی حسی ندارد.
آیا شما به زایمان در آب فکر می کنید؟ در مورد مزایا و مضرات ناشی از زایمان در آب، اینکه چه باید بپوشید و چه گزینه های تسکین دردی دارد را در این بخش مهم از نکات زایمان و بارداری برای شما آورده ایم.

زایمان در آب چیست؟
زایمان در آب فرآیند زایمان در آب وان عمیق یا استخرهای مخصوص است. حضور در آب در طی زایمان باعث تسکین درد می شود. آب می تواند وزن شما را سبک کند و باعث می شود راحت تر حرکت کنید و در طول زایمان کنترل بیشتری روی بدنتان داشته باشید.

آیا من می توانم زایمان در آب داشته باشم؟
اگر بارداری کم خطری داشته باشید و پزشکتان معتقد باشد که این برای شما و نوزادتان بی خطر است، می توانید زایمان در آب را تجربه کنید.
در چه صورتی نمی توانید زایمان در آب را انتخاب کنید:
جنین به حالت نشسته باشد
دو قلو یا چندقلو داشته باشید
کودک شما زود بدنیا بیاید (زیر ۳۷ هفته)
نوزادتان قبل از زایمان از مکانیوم عبور کرده باشد
تبخال تناسلی داشته باشید
پیش اکلامپسی داشته باشید
مبتلا به عفونت شدید باشد
در هنگام زایمان، دمای بدنتان بالا باشد
خونریزی داشته باشید
نوزاد نیاز به نظارت مداوم از طریق دستگاه CTG داشته باشد
قبلا سزارین شده بوده باشید

چه کسانی نمی توانند زایمان در آب داشته باشند؟
احتمالاً به شما توصیه می شود که اگر یکی از عوامل خطر بالا را دارید، زایمان در آب نداشته باشید چون ممکن است برای بیرون آوردن شما از استخر به در شرایط اضطراری، با دشواری روبرو شوند و دچار مشکل شوند.
اگر عفونت داشته باشید، ممکن است در خطر انتقال آن به نوزادتان در آب باشید.
اگر در معرض خطر خونریزی شدید قرار دارید، بودن در استخر ممکن است خطرناک باشد چون اندازه گیری میزان خون در آب دشوار است.
از مامای خود بپرسید که آیا هیچ یک از موارد بالا برای شما وجود دارد یا خیر.

فواید زایمان در آب چیست؟
آب گرم می تواند به آرامش، تسکین و رها سازی و ریلکس شدن شما کمک کند. آب باعث می شود که شما بتوانید موقعیت های مختلف را امتحان کرده و آزادانه حرکت کنید.
هنگامی که در آب صاف بایستید، جاذبه به حرکت کودک به سمت کانال زایمان کمک خواهد کرد.
بودن در آب می تواند فشار خون و احساس اضطراب شما را کاهش دهد و بدنتان را قادر به آزاد کردن اندورفین کند که می تواند به تسکین درد کمک کند.
آب می تواند به بهبود درد کمر و احساس فشار کمک کند، به خصوص وقتی که کاملاً باز شده باشد.
بودن در استخر برای زایمان می تواند یک تجربه "راحت" باشد و باعث می شود احساس امنیت کنید.
آب می تواند به پرینوم شما کمک کند تا به تدریج که سر کودک بیرون می آید، خطر آسیب را کاهش دهد.

آیا هیچ نقایصی در زایمان در آب وجود دارد؟
شما قادر نخواهید بود که برخی از گزینه های تسکین درد را دریافت کنید.
به عنوان مثال، نمی توانید مواد افیونی مثل پتییدین را برای حداقل شش ساعت قبل از رفتن به استخر مصرف کنید و همپنین نمی توانید اپیدورال را هم داشته باشید.
شما قادر به استفاده از ده ها دستگاه نخواهید بود.
انقباضات شما ممکن است کاهش یابد و یا ضعیف تر شود، به خصوص اگر خیلی زود به استخر بروید.
اگر آب استخر در هنگام تولد خیلی خنک باشد، نوزادتان در معرض خطر هیپوترمی قرار خواهد گرفت.
اگر مشکلی وجود داشته باشد، ممکن است نیاز داشته باشید که استخر را ترک کنید.

اگر در آب زایمان کنم آیا فرزند من ممکن است در آب غرق شود؟
بسیاری از زنان در این فکر هستند که آیا در صورت زایمان در آب، خطر غرق شدن کودکانشان وجود دارد یا خیر، اما بسیار بعید است که این اتفاق بیفتد. آنها زمانی که در رحم هستند، نیازی به نفس کشیدن ندارند، زیرا اکسیژن را از خونی که از طریق جفت مادرشان به دست می آید، دریافت می کنند.
وقتی آن ها در آب به دنیا می آیند، بدنشان طوری رفتار می کند که انگار هنوز در رحم هستند، تا زمانی که اولین نفس خود را در هوا بکشند که ریه های خود را باز می کنند.
زمانی که یک نوزاد از آب (در رحم) به داخل آب (در حوض زایمان) می آید، ریه ها باز نیستند و هیچ آبی نمی تواند وارد شود.
بعد از اینکه کودک شما در آب به دنیا آمد، شما و ماما می توانید او را به آرامی به سطح آب بیاورید. نوزادتان فقط برای مدت کوتاهی زیر آب خواهد بود و تا زمانی که از آب خارج نشوند، نفس نمی کشد.
کودک تنها در این موارد در معرض خطر است:
اگر سر آن ها بالای آب بیاید و دوباره پایین برود.
اگر تامین اکسیژن آن ها از جفت مشکل دار شود
اگر درجه حرارت آن ها به طور ناگهانی تغییر کند.
مامای شما مراقب خواهد بود تا مطمئن شود که این اتفاقات نمی افتد.

برای زایمان در آب باید چه لباسی بپوشم؟
شما می توانید هر چیزی که احساس راحتی دارید را بپوشید.
بسیاری از زنان انتخاب می کنند تا بیکینی یا تاپ بپوشند.
برخی دیگر سوتین را انتخاب می کنند.
اگر می خواهید کمی بیشتر پوشیده باشید، می توانید یک جلیقه و یا تی شرت بپوشید.
اگر خیلی بلند باشد، می تواند در استخر بالا و پایین برود و حتی تا گردن هم بالا بیاید.
برخی از زنان ترجیح می دهند که برهنه باشند.

چه مسکن دردهای دیگری می توانم برای زایمان در آب داشته باشم؟
برخی اوقات به دلیل حمایت و فشاری که به شما می دهد، آب به عنوان "اپیدورال" یا "اکودروال" یاد می شود.
با این حال، اگر کمی بیشتر نیاز دارید، استفاده از گاز و هوا (اننتوکس) هم متداول است. لوله اننتوکس ضد آب است و این می تواند در استخر نیز مورد استفاده قرار گیرد.

اگر من در آب زایمان کنم، آیا می توانم تاخیر در بستن بند ناف داشته باشم؟
تاخیر در بستن بند ناف (DCC) بسیار عادی شده است. اغلب مراکز زایمان، بخش های زایمانی و تیم های زایمان خانگی برای هر تولد این تلاش را خواهند کرد.
می تواند سطح و میزان سلول های بنیادی که آن ها دارند را افزایش دهد، و به رشد و سیستم ایمنیشان کمک خواهد کرد. با اینکه بسیاری از مراکز در حالت عادی این کار را می کنند، اما می توانید این را به برنامه زایمان خود اضافه کنید، در صورتی که بیمارستان شما این کار را نکند.
امنیت نوزادتان در طول و بعد از زایمان بسیار مهم است و این کار همیشه اولویت دارد.

اگر زایمان در آب داشته باشم چطور می توانم جفت را تحویل بدهم؟
قابله شما احتمالاً از شما خواهد خواست که از استخر خارج شوید تا جفت را منتقل کنید زیرا جاذبه می تواند در مرحله سوم کار مفید باشد. هم چنین در موارد اورژانسی به شما کمک کند، چرا که برخی از والدین می توانند بعد از تولد یا در مرحله سوم زایمان احساس ضعف کنند.
اگر به طور ناگهانی احساس سرگیجه کردید، ممکن است مشکل باشد که شما را به سرعت و به طور ایمن از استخر بیرون بیاورند. اما در کل، هر بیمارستان و زایشگاهی، سیاست متفاوت دارند.

در زایمان در آب آیا می توانم تزریقی را برای بیرون دادن سریع تر جفت انجام دهم؟
تزریق اکسیتوسین برای سرعت بخشیدن به تحویل جفت در استخر می تواند به شما کمک کند. ران یا لگن شما باید کمی از آب بیرون کشیده شود تا تزریق انجام شود. سپس باید ظرف چند دقیقه استخر را ترک کنید، تا جفت را بیرون بیاورید.

در زایمان در آب چه زمانی باید از استخر بیرون بروم؟
اگر ماما مکانیوم را ببیند
اگر شروع به خونریزی شدید از واژن کنید
زایمان غیر عادی شود، به طور مثال تغییرات دما و یا فشار خون شما تغییر کند
اگر ضربان قلب کودک تغییر کند
برای رفتن به توالت (می توانید بروید و برگردید)
برای قابله که به معاینه و بررسی پیشرفت شما می پردازد
اگر زایمان شما کاهش یابد یا انقباض ماهیچه هایتان ضعیف تر شود
برای تحویل دادن جفت

آیا می توانم تصمیم خود را درباره زایمان در آب تغییر دهم؟
بله. اگر تصمیم بگیرید که نمی خواهید به استخر بروید، مجبور نیستید این کار را انجام دهید. اگر شما در حوض زایمان باشید و از آن خوشتان نیاید، می توانید بیرون بروید.
نگران تغییر دادن فکر خود نباشید. ماماها تا وقتی که شما و نوزاد در امان هستید، از شما حمایت می کنند.

چه کسی نمی تواند یک زایمان در آب داشته باشد؟
شواهد بسیار کمی برای حمایت از این ایده وجود دارد که هر زنی باید از زایمان در آب محروم شود.
با این حال، بیشتر مطالعات نشان می دهند که یک زن باید حداقل 37 هفته بارداری اش را داشته باشد، با یک نوزادی که سرش پایین است، و هیچ گونه عوارض و یا خطرات پزشکی نداشته باشد.
موارد دیگری که زنی را از زایمان در آب منع می سازد شامل موارد زیر است:
-خونریزی بیش از حد واژینال
-تب مادر بیشتر از ۱۰۰.۴، و یا عفونت زنانه
-هر شرایطی که نیازمند نظارت بر ضربان قلب جنین باشد
-عفونت پوست و یا لخته خون درمان نشده
-آرام بخش یا اپیدورال
-در حالی که تقریباً همه ارائه کنندگان خدمات بهداشت از موارد بالا پیروی می کنند، اما برخی از منع های مصرف بسته به متصدی، ممکن است متفاوت باشند.

مکانیوم
اگر مکانیوم (اولین حرکت روده کودک) در مایع آمنیوتیک حضور داشته باشد، ممکن است از مادر خواسته شود که از آب خارج شود چون مکانیوم ممکن است یک کودک استرس دار را نشان دهد که ممکن است به احتمال بیشتری در زیر آب نفس بکشد (و ممکن است مکانیوم را نفس بکشد). در صورتی که رنگ مکانیوم تازه به نظر برسد، بعضی از ماماها از مادر می خواهند که آب را ترک کنند.

چندقلوها و جنین های صاف نشسته
چندقلوها و کوکانی که نشسته و صاف در شکم مادر هستند به طور معمول از این نوع به دنیا آمدن محروم هستند، بنابراین هیچ مدرکی برای حمایت از اینکه آیا این کار برایشان بی خطر است یا خیر، وجود ندارد.
اما بسیاری از مادران تصمیم می گیرند (همراه با قابله) که زایمان در آب خانگی بهترین انتخاب برای دوقلوها و یا جنین های صاف نشسته است - و گاهی هم غافلگیر کننده هستند.

دیستوشی شانه
دیابت بارداری به منظور افزایش دیستوشی شانه (زمانی که شانه ها فرو می افتند) تصور می شود. با این حال، چند ماما با مادر کار می کنند تا او را در یک موقعیت بهتر در وان قرار دهند تا شانه هایش را آزاد کنند.

حرف آخر
با ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی خود در مورد اینکه آیا شما انتخاب خوبی برای زایمان در آب هستید یا خیر، صحبت کنید.

آیا زایمان در آب بهداشتی است؟
برخی از پزشکان نگران عفونت بالقوه ناشی از زایمان آب هستند، با این حال، تحقیقات نشان می دهد که خطر افزایش آلودگی برای مادر یا کودک در طول زایمان وجود ندارد - تا زمانی که اقدامات احتیاطی مانند موارد زیر انجام می شوند:
-تمیز کردن مناسب وان با پاک کننده های غیر سمی
-استفاده از آب تمیز، ترجیحاً فیلتر شده، به خصوص اگر آب آغشته به کلر باشد
-تعویض آب اگر آلوده به مدفوع بیش از حد شود
-بعد از اینکه نوزاد به دنیا آمد مواظب باشید که لایه سفید و بیرونی پوست او دست نخورده باقی بماند.
-به همین ترتیب، خون اغلب به کف وان می ریزد، و مدفوع را می توان برداشت، پس واقعاً آنطور که ممکن است فکر می کنید، آشفتگی زیادی وجود ندارد.

آیا کودکان هنگام زایمان آب را می بلعند؟
خیر، چهار دلیل اصلی وجود دارد که نوزادان در هنگام زایمان آب نمی بلعند. به خاطر داشته باشید که هرگز یک کودک را زیر آب نگه ندارید و باید فوراً او را به سطح آب بیاورید.
پروستاگلاندین E2، هورمونی است که درد زایمان را شروع می کند و توانایی کودک برای تنفس مستقیم بعد از تولد را محدود می کند.
کودکانی با هیپوکسی خفیف (فقدان اکسیژن) متولد می شوند که تنفس را نگه می دارد.
در حال حاضر ریه ها با مایعات آمنیوتیک پر هستند تا از آنها محافظت کنند، به طور مشابه به روشی که مکانیوم از کلون محافظت می کند. بعید است که مایع از وان به شش ها برود.
کودکان (تا ۶ ماهگی) به طور خودکار نفس خود را هنگام فرو رفتن در آب نگه می دارند.

برای زایمان در آب چه موقع باید وان را پر کرد؟
برای مادران، زمانی که انقباضات ۳-۴ دقیقه به مدت یک ساعت طول می کشد، شروع به پر کردن استخر می کنند.
برای مادران باتجربه، شما می توانید وان را در زمانی پر کنید که انقباضات حدود 5 دقیقه از هم فاصله دارد.
زمانی که نیاز به تمرکز در طول انقباضات روده ها دارید و نمی توانید در آن موقع صحبت کنید، در این زمان باید شروع به پر کردن وان کرد.
اگر گرم کن آب کوچک است, آن را به محض شروع انقباض, پر کنید.
اگر درد زایمان کمی آهسته تر پیش رفت, می توانید پر کردن استخر را برای حفظ گرما متوقف کنید. شلنگ آسان ترین راه برای پر کردن مخزن است. یک شلنگ آب آشامیدنی بردارید, چون شلنگ های باغ اغلب pvc هستند و ممکن است نشتی داشته باشند.
پر کردن یک وان زمان زایمان از 2 / 1 تا 2 ساعت طول می کشد, و همه اینها به فشار آب بستگی دارد و اینکه آیا شلنگ دارید یا از سطل استفاده می کنید.

دمای آب
دمای آب باید تا حد امکان نزدیک به دمای بدن باشد, اما نه بیش از ۱۰۰ درجه. شما می توانید یک دماسنج برای پایش دما بگیرید.
برای زایمان در آب چه زمانی باید داخل وان شد:
ماماها اغلب به مادران هشدار می دهند تا زمانی که سانت (واژن) باز نشده، داخل وان نشوید. یک دلیل این است که آب ممکن است زایمان را کند یا متوقف کند.

تدارکات زایمان در آب
اگر شما زایمان خانگی را انتخاب کردید, احتمالاً به مقداری وسایل نیاز دارید. حتی اگر هم یک مرکز زایمان را انتخاب کنید, باید مقداری از این لوازم را باخود بیاورید.
آب آشامیدنی
فیلتر آب
حوله نرم
کاسه برای آب سرد و یا یک دمنده (برای خنک کردن مادر)
1-2 قابلمه بزرگ برای آب جوش (در صورت نیاز)