قارچ پوستی در کودکان، علائم تا درمان

یکی از عوارض و مشکلات پوست کودکان مثل بزرگسالان قارچ پوستی است که با عنوان درماتوفیتوز نیز شناخته می‌شود. در این مطلب می‌توانید با این عارضه، علائم و درمان آن در بچه‌ها آشنا شوید.

قارچ پوستی در کودک
قارچ پوستی، درماتوفیتوز یا گاهی کرم حلقه‌ای نیز نامیده می‌شود، اما هیچ ربطی به کرم ندارد، بلکه یک عفونت قارچی مسری پوست است. این عارضه می‌تواند همراه با خارش باشد و ظاهر ناخوشایندی داشته باشد، اما دردناک یا خطرناک نیست.
هنگامی که این عارضه به پوست سر می‌رسد، قارچ پوستی، تینه آ کاپیتیس یا کچلی قارچی سر نامیده می‌شود و وقتی که بدن را تحت تأثیر قرار می‌دهد تینه آ کورپوریس نامیده می‌شود. به علاوه، بیماری پای ورزشکاران‌، تینه آ پدیس و خارش میان پاها، تینه آ کروریس است که همگی به وسیلهٔ قارچ ایجاد می‌شوند. قارچ پوستی بیشتر در کودکان بالای دو سال دیده می‌شود، اما ابتلا به آن برای کودکان کوچک‌تر نیز ممکن است.

علائم قارچ پوستی در کودک
اگر کودکتان قارچ پوستی داشته باشد، یک یا چند تکه پوست خشک و پوسته‌پوسته روی بدنش خواهد داشت که اندازهٔ آنها احتمالاً بین یک سکهٔ ۱۰۰ و ۵۰۰ تومانی است. اگرچه این تکه‌ها همیشه از همان ابتدا گرد نیستند اما وقتی قطر آنها به حدود ۲/۵ سانتی‌متر می‌رسد، معمولاً یک حلقهٔ پوسته‌پوسته را تشکیل می‌دهند که دور ناحیهٔ صافی را گرفته است. همان‌طور که قارچ رشد می‌کند، حلقه بزرگ‌تر می‌شود، اما معمولاً وقتی قطر آن به حدود ۲/۵ سانتی‌متر می‌رسد رشدش متوقف می‌شود. راش قارچ پوستی می‌تواند خشک یا مرطوب باشد و تقریباً می‌تواند در هر جایی از بدن ظاهر شود.
هنگامی که قارچ به پوست سر می‌زند، معمولاً راش کمتر ظاهر حلقه‌مانند دارد. به جای آن، ممکن است متوجه شوید که نواحی خشک و پوسته‌پوسته یا تکه‌های کچلی روی سر کودکتان وجود دارد. همچنین ممکن است در وسط نواحی کچلی، ریشه‌های موی شکسته ببینید.
به سادگی ممکن است که قارچ پوست سر را با یک عارضهٔ بسیار شایع‌تر کودکان که کلاه گهواره نامیده می‌شود اشتباه بگیرید. بنابراین، اگر مطمئن نیستید که مشکل کودکتان چیست، از پزشک کودک خود بخواهید تا نگاهی به آن بیاندازد.
همچنین ممکن است در پاسخ به وجود قارچ، ناحیه‌ای از پوست ملتهب که کریون نامیده می‌شود روی سر کودک ایجاد شود. کریون به شکل ناحیهٔ مرطوب و متورمی همراه با چرک‌دانه یا همان برآمدگی‌های کوچک جوش‌مانند روی پوست سر ظاهر می‌شود. وقتی قارچ پوستی سر کودک را درمان کنید، این ناحیهٔ ملتهب هم ناپدید می‌شود.

عوامل ایجاد قارچ پوستی در کودک
احتمال دارد که کودکتان از طریق تماس با یک فرد آلوده یا حیوان خانگی آلوده، به قارچ پوستی مبتلا شده باشد. قارچ همچنین می‌تواند از طریق حوله، برس مو، شانه، کلاه و دیگر لباس‌های آلوده منتقل شود. همچنین اگر کودکتان دیگر راه افتاده یا راه می‌رود، قارچ ممکن است از طریق راه رفتن با پای برهنه در اتاق رختکن یا استخر آلوده به پایش منتقل شده باشد.
کارشناسان معتقدند که ابتلا به قارچ پوستی تا حدی زمینهٔ ژنتیکی دارد. همچنین به نظر می‌رسد تعریق بیش از حد باعث افزایش احتمال ابتلا به آن می‌شود، زیرا این عارضه در محیط مرطوب بهتر رشد می‌کند.

تشخیص و درمان قارچ پوستی در کودک
برای هر راش غیرعادی روی پوست کودکتان، ابتدا با پزشکتان مشورت کنید. پزشک احتمالاً می‌تواند با نگاه کردن به پوست بدن یا پوست سر کودک، قارچ پوستی را تشخیص دهد. او همچنین ممکن است زیر یک نور ویژه به ناحیهٔ تحریک‌شده نگاه کند یا در فرایندی بدون درد، مقداری از پوست کودک را بتراشد تا آن را زیر میکروسکوپ بررسی کند.
برای قارچ پوستی روی پوست بدن، او احتمالاً یک کرم ضدقارچ را پیشنهاد می‌کند. شما باید آن را دو بار در روز اعمال کنید و علاوه بر سطح راش، حدود دو سانتی‌متر و نیم اطراف راش را هم کرم بزنید. معمولاً حدود سه تا چهار هفته طول می‌کشد تا قارچ پوستی از بین برود و باید تا یک هفته بعد از ناپدید شدن راش نیز از کرم استفاده کنید.
بعضی از کودکان به این کرم‌ها حساس هستند، بنابراین ابتدا کمی از آن را امتحان کنید تا ببینید که پوست کودک چگونه واکنش نشان می‌دهد. اگر کودکتان در واکنش به کرم دچار راش متفاوتی شد، با پزشکش مشورت کنید. به یاد داشته باشید که بعد از مالیدن کرم دست‌هایتان را خوب بشویید.
اگر کودکتان مورد شدیدتری از قارچ پوستی دارد، پزشک ممکن است چیزی قوی‌تر را تجویز کند و در بعضی موارد بسیار نادر یک داروی خوراکی نیز لازم است. همچنین درمان قارچ پوستی روی سر یا همان کچلی قارچی می‌تواند سخت‌تر باشد و رفع آن بیشتر طول بکشد. برای این عارضه، پزشک شما یک داروی ضدقارچ خوراکی و همچنین یک شامپوی دارویی تجویز خواهد کرد. احتمالاً حداقل شش تا هشت هفته طول بکشد تا راش از بین برود.
یادتان باشد وقتی شروع به درمان می‌کنید حتماً رختخواب و لباس‌های کودکتان را کاملاً بشویید تا او مجدداً به عفونت آن مبتلا نشود.

عوارض قارچ پوستی در کودک
کودک ممکن است با خراشیدن پوستش یک عفونت باکتریایی بگیرد، بنابراین بهتر است که ناخن‌هایش را کوتاه نگه دارید و کاملاً مراقب بهداشت او باشید. اگر متوجه شدید که پوستش را خراشیده است، می‌توانید وقتی می‌خوابد به دست‌هایش دستکش‌های کوچک یا جوراب بپوشانید. اگر بعد از گذشت حدود یک هفته از درمان، ظاهر راش خیلی بهتر نشده است، دوباره با پزشک کودکتان صحبت کنید.
در این مورد که آیا باید کودکتان را در خانه نگه دارید و به مهدکودک نفرستید هم بهتر است از مربی و مدیر مهدکودک بپرسید که سیاست آنها در مورد کودکان مبتلا به قارچ پوستی چیست. هنگامی که کودک شما شروع به درمان کرده است، نباید مشکلی برای رفتن به مهد داشته باشد، اما شاید برای احتیاط تا آن زمان، ممکن است از شما بخواهند که او را در خانه نگه دارید.

پیشگیری از ابتلای مجدد به قارچ پوستی در کودک
دشوار است که کودکتان را به طور قطعی از ابتلا به قارچ پوستی محافظت کنید، اما اقداماتی هست که می‌توانید برای به حداقل رساندن احتمال آن انجام دهید که برخی از آنها به شکل زیر است:
- به او کمک کنید تا بیش از اندازهٔ معمول عرق نکند. به عنوان مثال، به او لباس بیش از حد نپوشانید.
- اگر شروع به راه رفتن کرده است، در استخر و اتاق رختکن به او دمپایی بپوشانید.
- بررسی کنید که مکان‌های اشتراکی مانند اتاق رختکن مهدکودک تمیز نگه داشته می‌شود.
- اجازه ندهید که او و دیگران، مثلاً خواهر و برادرهایش از حوله، برس مو، بالش، لباس یا موارد مشابه اشتراکی استفاده کنند.
- اگر حیوان خانگی دارید، او را بررسی کنید تا مطمئن شوید که هیچ تکه پوست بدون مو و پوسته‌ پوسته‌ای ندارد و اگر دارد، او را نزد دامپزشک ببرید.
- همچنین اگر حیوان خانگی‌تان نشانه‌های عارضه را ندارد، ولی کودک شما دورباره به این عارضه مبتلا شد، بهتر است حیوان خانگی‌تان را برای بررسی نزد دامپزشک ببرید.
- اگر سایر اعضای خانواده، علائم این عارضه را نشان دادند، فوراً برای درمان آنها اقدام کنید.