تغذیه با شیر مادر، نقش متخصص اطفال چیست؟

تغذیه با شیرمادر هم برای سلامت مادر و هم شیرخوار مفید است ، روابط عاطفی و اجتماعی را بهبود می‌بخشد ، هزینه‌ها را کاهش می‌دهد و برای اجتماع یک ارزش به حساب می‌آید.
آکادمی کودکان آمریکا و سازمان جهانی بهداشت تغذیه با شیرمادر را به شدت تأیید می‌کنند. این مسئولیت رهبر تیم مراقبت‌های سلامت یعنی متخصص کودکان است که اهمیت تغذیه با شیرمادر را درک کرده ، آن را ترویج نماید و توانایی لازم را برای ارزیابی و مدیریت نحوه ی شیردهی مادر داشته باشد .
در بیانیه سال ۲۰۱۲ ، آکادمی کودکان آمریکا بر تغذیه ی انحصاری با شیرمادر تا ۶ ماهگی و سپس ادامه ی آن همراه با استفاده از غذای کمکی تا یکسال و بیشتر تأکیدشده . در این بیانیه آمده است که متخصصین کودکان نقش بسیار حساسی در امر ترویج و حمایت از تغذیه با شیرمادر دارند و باید اطلاعات لازم را در مورد مخاطراتی که عدم تغذیه با شیرمادر برای سلامت دارد ، داشته باشند ، مادران را حمایت و ارائه‌کنندگان مراقبت‌های سلامت را در زمینه ی ترویج و مدیریت تغذیه با شیرمادر تربیت کنند. آکادمی کودکان آمریکا توصیه می‌کند که همه ی نوزادانی که با شیرمادر تغذیه می‌شوند بین روزهای ۳ تا ۵ تولد یعنی ۴۸ تا ۷۲ ساعت پس از ترخیص از بیمارستان توسط مراقب آگاه بررسی و معاینه شوند و در این معاینه باید وزن نوزاد و وضعیت آب بدن و دفع او بررسی و نحوه ی تغذیه او هم مشاهده شود. متخصص کودکان مناسب‌ترین فرد برای ترویج تغذیه با شیرمادر است‌. متخصصین کودکان باید درارتباط با اصول تغذیه با شیرمادر و نیز نحوه ی استمرار آن و رفع موانع و مشکلات احتمالی مادر اطلاعات لازم و برای ارزیابی کفایت آن مهارت کافی داشته باشند .
متخصصین کودکان مناسب‌ترین افراد برای آموزش دانشجویان ، دستیاران و پزشکان فارغ‌التحصیل هستند . آنان می توانند سیاست‌های بیمارستان‌ها را به گونه‌ای ارتقاء بخشند که ده اقدام توصیه شده برای تغذیه موفق با شیرمادر( که مورد تأیید سازمان جهانی بهداشت ، یونیسف ، آکادمی کودکان آمریکا و آکادمی پزشکی تغذیه با شیرمادراست) اعمال گردد . متخصص کودکان باید با همفکری و همکاری متخصصین زنان و زایمان برنامه‌های مطلوب و جامعه محوری برای ترویج تغذیه با شیرمادر داشته باشند .
در سال ۲۰۱۱ ، مسئول بهداشت عمومی آمریکا دستورالعملی را برای ترویج و حمایت از تغذیه با شیرمادر صادر نمود و اقدامات متعددی را توصیه کرد از جمله :‌
- آموزش مادران و خانواده ی آنان همراه با حمایت از مادران و خانواده‌ها
- تشویق جوامع به حمایت از تغذیه با شیرمادر
- آموزش گروه های حامی مادران
- ارتقاء تغذیه با شیرمادر در جوامع ،مؤسسات و رسانه‌ها
- حذف موانع تجاری تغذیه با شیرمادر
- حمایت بیمارستان‌ها از کودکان
- آموزش ارائه‌کنندگان مراقبت‌های سلامت
- اطمینان یافتن از دسترسی به خدمات تغذیه با شیرمادر
- پرداخت حقوق کامل در مدت مرخصی مربوط به شیردهی
- تأمین مهدکودک
- تخصیص اعتبارات بیشتر برای تحقیقات در زمینۀ تغذیه با شیرمادر
- حمایت از بسیج‌های تغذیه با شیرمادر
- تقویت رهبری تغذیه با شیرمادر
- حمایت از جمع‌آوری و تحلیل آمارها در زمینه تغذیه با شیرمادر
در آمریکا با توجه به این امر که تغذیه با شیرمادر حتی برای 9 ماه موجب کاهش 30% چاقی می‌شود و آگاهی‌دادن به اینکه مناسب‌ترین تغذیه برای شیرخواران شیر مادر بوده و کلیدی شناخته شده برای سلامت آنان است میزان تغذیه با شیرمادر مرتبا" در حال افزایش می باشد .
مطلقا" نباید پذیرفت که شیرمصنوعی جایگزین قابل قبولی برای شیرمادر است ، چرا که مصرف شیرمصنوعی :
- شیرمادر را کاهش می‌دهد
- شروع آن را دچار تأخیر می‌کند
- احتقان پستان مادر را افزایش می‌دهد.
- اعتماد به نفس مادر را مخدوش می‌کند.
- فلورمیکربی روده در تغذیه با شیرمادر و شیرخشک کاملا" متفاوت است.
- فعالیت‌های بازدارنده برعلیه میکروارگانیسم‌ها را دچار اختلال می‌کند .
- سبب افزایش بیماری های حاد و مزمن دوران کودکی می‌شود.
- مدت تغذیه انحصاری و اصولا" تغذیه با شیرمادر را کاهش می‌دهد.
خلاصه اینکه تغذیه با شیرمادر باید به عنوان یک هنجار باشد و متخصصین کودکان باید برای ترویج آن تلاش کنند.
در آمریکا کمتر از نیمی از نوزادان پس از زایمان طبیعی در ساعت اول ، تغذیه با شیرمادر را شروع می‌کنند.

دانش
متخصصین کودکان باید توانمندی علمی لازم برای آموزش همکاران را داشته باشند چون عدم تغذیه با شیرمادر سلامت مادر و کودک را در معرض مخاطرات متعدد قرار می‌دهد.
بین تغذیه با شیرمادر ، کاهش عفونت های تنفسی و عوارض طولانی ناشی از آن ارتباط مستقیم وجود دارد . ارتباط بین مدت شیردهی با عفونت‌های گوش ، عفونت تنفسی ، آسم ، برونشیولیت ، اگزما ، گاستروآنتریت ، بیماری‌های التهابی روده ، بیماری سلیاک ، دیابت ، لوسمی ومرگ ناگهانی شیرخوار ( SIDS )وجود دارد . اثرات پیشگیرانه تغذیه با شیرمادر در اکثر موارد فوق و نیز در کاهش مشکلات شناختی ( cognitive) ثابت شده است‌. شیردادن مادر موجب کاهش احتمال ابتلاء به دیابت نوع II و سرطان‌های تخمدان و پستان و بیماریهای قلب و عروق مادر می‌گردد. قطع زودهنگام تغذیه با شیرمادر موجب افزایش احتمال افسردگی مادر می‌شود. تداوم تغذیه با شیرمادر موجب تأخیر عادت ماهیانه و کاهش مطلوب وزن مادر می‌گردد.
به طور خلاصه تغذیه با شیرمادر از مشکلات حاد و مزمن کودکان کاسته و برای مادران هم منافعی دارد . متخصص کودکان همچنین باید اطلاعات و آگاهی لازم برای مدیریت تغذیه با شیرمادر را داشته باشد .

مهارت‌ها
آکادمی کودکان آمریکا (AAP) در سال ۲۰۰۹ ده اقدام سازمان جهانی بهداشت و یونیسف را تأیید کرد که یک اقدام کلیدی آن تربیت نیروی انسانی ارائه کننده ی مراقبت‌های سلامت است. مادران معتقدند حمایت این گروه مهم‌ترین عامل توفیق آنان است. چون متخصص کودکان رهبر تیم مراقبت‌های سلامت است، مهارت‌های مدیریتی و تبلیغی باید در آموزش آنان تقویت شود . آنان باید از این مهارت‌ها در مطب و در جامعه استفاده کنند . آموزش متخصصین باید از طریق دوره‌های معتبر آموزشی ، کنفرانس‌ها ، کتاب‌ها و اینترنت در ارتباط با اطلاعات بنیادی تغذیه با شیرمادر و نیز دانش مدیریتی ، تشخیصی و حل مشکلات عملی تغذیه با شیرمادر صورت پذیرد . پزشکان باید در هر ویزیت مطابق سن شیرخوار راهنمایی‌ها و مداخلات لازم را به عنوان جزیی از مراقبت‌های رایج مادر و کودک به عمل آورند.
بحث‌های مربوط به تغذیه با شیرمادر و مشاوره‌ها می‌تواند قبل از تولد شروع شود و این فرصتی است برای اینکه خانواده‌ها متخصص کودکانی را که علاقمند و آگاه به مسائل تغذیه با شیرمادر است انتخاب ‌کنند. هر ویزیتی به دلیل امکان حمایت از تداوم تغذیه با شیرمادر ارزشمند است . اغلب مادران همان اوائل تصمیم خود را در مورد تغذیه با شیرمادر می‌گیرند. مطالعه‌ نشان می‌دهد که 78% مادران قبل از حاملگی و یا در سه ماهۀ اول بارداری در این مورد تصمیم می‌گیرند. دکوراسیون مطب پزشک ، نشریات تبلیغی و نیز تخصیص مکانی برای شیردادن حاکی از حمایت قوی پزشک است . AAP معتقد است هیچگونه اثری از شیرخشک و تبلیغ آن نباید در مطب مشاهده شود.
در مطب تلاش ها باید برای ارتقاء سلامت و ترویج تغذیه انحصاری با شیرمادر برای ۶ ماه و سپس تداوم تغذیه همراه با غذای کمکی باشد . از جمله راه های ارزیابی توفیق فعالیت در مطب ، افزایش مستمر درصد مادران شیرده جدید است .
بیمارستان جایگاهی کلیدی برای آموزش است ولی بسیاری از مادران همه ی مطالبی را که در این دوره کوتاه به آنان آموزش داده می‌شود به خاطر نمی‌آورند لذا ویزیت 3 تا 5 روز بعد از تولد نوزاد ، زمان مهمی برای مرور آموزش‌های داده شده در بیمارستان است . در این زمان متخصص کودکان نحوه شیردادن و وضعیت (‌Position ) ‌و نحوه به دهان گرفتن پستان (‌Latching ) را مشاهده کرده و راهنمایی می‌کند. متخصص کودکان باید در ارتباط با بازگشت مادر به فعالیت تحصیلی و شغلی خود سؤال کند. او باید راهکارهای حراست از تغذیه با شیرمادر و نحوه ی ذخیره کردن شیرمادر را از قبل آموزش دهد و پیوسته بر تغذیه ی انحصاری با شیرمادر تأکید نماید.
خلاصه اینکه شروع بحث تغذیه با شیرمادر از اوایل دوران بارداری و ادامه ی آن در هر ویزیت سال اول زندگی لازم است . بحث‌ها شامل اطمینان دادن ، رفع مشکل کردن و تمجید نمودن از موفقیت‌های مادر خواهد بود.

آموزش
جهت کسب اعتماد مادران مهم است که متخصص کودکان تسلط خود را در مورد تغذیه با شیرمادر و مدیریت مشکلات آن به اثبات برساند . یک مانع بزرگ ترویج تغذیه با شیرمادر ، ناکافی بودن آموزش و مهارت پزشکان در امر تغذیه با شیرمادر است . متأسفانه آموزش در زمینه ی تغذیه با شیرمادر در بیشتر دانشکده‌های پزشکی یک مطلب مهم به حساب نمی‌آید . چند راهکار عملی که توصیه می‌شود شامل بهبود محتوای آموزشی در دوره دانشجویی وتحصیلات تکمیلی ، تربیت صاحبان حرف مربوط به سلامت، همچنین تعیین میزان حداقل تسلط در امر تغذیه با شیرمادر و دریافت گواهی لازم در این راستا و نیز افزایش فرصت‌ها برای آموزش مداوم در امر مدیریت تغذیه با شیرمادر و اطمینان یافتن از کسب حداقل مهارت‌ها می باشد.
در بررسی انجام شده در سال 2004 توسط AAP گرچه 91% متخصصین زنان و 97% متخصصین کودکان مدعی بودند که مباحث مربوط به تداوم شیردهی پس از بازگشت به شغل مادر را در ویزیت‌های روتین خود مطرح می‌کنند ولی فقط 55% مادران به یاد داشتند که بحث مزبور مطرح شده است . هرچند بحث تغذیه با شیرمادر بحث عمده‌ای در ویزیت‌ها است ولی عملا" فرصت مناسبی برای آن گذاشته نمی‌شود. متخصصین کودکان اغلب مشاوره در ارتباط با تغذیه با شیرمادر را به عهده مشاورین می‌گذارند ولی در اصل خود مسئول آموزش دادن به آنها و خدمات مربوطه هستند.