علائم سرطان پستانها، مهم ترین علت ها و درمان ها
پس از سرطان ریه، سرطان پستان، دومین علت مرگ و میر ناشی از سرطان در زنان است.
پس از سرطان ریه، سرطان پستان یا همان سرطان سینه دومین علت مرگ و میر ناشی از سرطان در زنان است. سرطان پستان پس از سرطان پوست، شایعترین سرطان در میان زنان است و از این رو شناختن علت و علائم سرطان سینه زنان بسیار ضروری است. سالانه ۱۰ هزار نفر در ایران به سرطان سینه مبتلا میشوند و هر سال ۵ درصد به این آمار افزوده میشود. این نوع سرطان همچنین دومین علت مرگ و میر ناشی از سرطان در زنان پس از سرطان ریه است. خوشبختانه میزان مرگ و میر ناشی از سرطان سینه در سالهای اخیر کمیکاهش یافتهاست. این امر میتواند به دلیل آگاهی بیشتر و غربالگری برای این نوع سرطان، و همچنین توسعه شیوه های درمانی بهتر باشد.
سرطان پستان اختلالی است که طی آن سلولهای بافت پستان تغییر میکنند (یا جهش مییابند) و به تولید مثل ادامه میدهند. این سلولهای غیرطبیعی به طور کلی برای تشکیل تومور به هم میچسبند. تومور سرطانی (یا بدخیم) زمانی است که این سلولهای غیرطبیعی به سایر قسمتهای سینه نفوذ میکنند یا وقتی که از طریق جریان خون یا سیستم لنفاوی (شبکهای از عروق و گرههای بدن که نقش مهمی در مبارزه با عفونت ایفا میکند) به قسمتهای دیگر بدن توسعه مییابند (یا متاستاز).
سرطان سینه از کجا شروع میشود؟
سرطان سینه معمولا در غدد تولید شیر پستان (لوبولها) یا مجاری لولهای شکل که شیر را از لوبول به نوک پستان انتقال میدهند، شروع میشود. کمتر پیش میآید که سرطان در بافت همبند چرب و فیبری سینه آغاز شود.
موارد جدید ابتلا به سرطان پستان حدود ۱۰۰ بار در زنان بیشتر از مردان است، اما بله، مردان نیز میتوانند به این بیماری مبتلا شوند. سرطان پستان در مردان نادر است، اما هر کسی که دارای بافت پستان است، میتواند به سرطان پستان مبتلا شود.
چه چیزی باعث بروز سرطان سینه میشود؟
سرطان سینه ناشی از جهش ژنتیکی در DNA سلولهای سرطانی است. اینکه چهطور یا به چه دلیل این آسیب رخ میدهد، به طور کامل مشخص نشدهاست. برخی جهشها ممکن است به طور تصادفی در طول زمان رخ بدهند، در حالی که سایر جهشها ارثی هستند یا ممکن است در نتیجهی اثرات محیطی یا عوامل مرتبط با سبک زندگی باشند.
غالبا سرطانهای پستان در زنان بالای ۵۰ سال رخ میدهند، اما مشخص نیست که چرا برخی از زنان به سرطان سینه مبتلا میشوند (از جمله زنانی که دارای فاکتور خطر نیستند) و برخی دیگر (از جمله کسانی که دارای فکتور خطر هستند) دچار این بیماری نمیشوند.
برخی از ریسکهای سرطان سینه ممکن است قابل پیشگیری باشند. البته، شما نمیتوانید هر متغیری را که ممکن است بر روی میزان ریسک در شما تاثیر میگذارد، کنترل کنید. در اینجا عوامل خطر اصلی سرطان سینه را میبینید:
۱. سن و جنسیت
اگر شما یک زن هستید و کمکم سنتان بالا میرود، ممکن است در معرض خطر ابتلا به سرطان سینه قرار بگیرید. این خطر پس از ۴۰ سالگی افزایش مییابد و در ۷۰ سالگی زنان در بیشترین میزان خود قرار دارد.
۲. سابقهی خانوادگی
ابتلای یکی از افراد نزدیک شما به سرطان سینه خطر ابتلا به این بیماری را افزایش میدهد. خطر ابتلا به سرطان سینه در زنانی که مادر، خواهر یا دخترشان به سرطان پستان مبتلا بودهاست تقریبا دو برابر است و اگر دو یا بیشتر از دو تن از اعضای درجهی یک خانوادهی او به سرطان پستان مبتلا بودهاست، احتمال ابتلا در او به سه برابر افزایش مییابد.
۳. سرطان سینه در اثر جهش ژنی
به نظر میرسد تا ۱۰ درصد از همهی سرطانهای پستان ارثی هستند و بسیاری از این موارد به علت نقص در یک یا چند ژن، به ویژه BRCA۱ یا BRCA۲ رخ میدهند. (دانشمندان همچنین در حال بررسی چندین جهش ژنی هستند.) در ایالات متحده، جهشهای BRCA۱ و BRCA۲ در زنان یهودی با اصل و نسب اروپای شرقی شایعتر هستند. داشتن این ژنهای معیوب به این معنی نیست که به سرطان سینه مبتلا خواهید شد، بلکه احتمال بروز آن در شما بیشتر است: برای مثال خطر ابتلا به سرطان سینه در زنان با یک جهش ژن BRCA۱ ممکن است بیشتر از ۵۵ تا ۶۵ درصد باشد در مقایسه با میانگین ۱۲ درصد.
۴. تغییرات و اختلالات پستان
خطر ابتلا به سرطان پستان زنان با بافت متراکم پستان یا با سابقهی شخصی داشتن تومورهای پستان، ابتلا به سرطان سینه در گذشته یا برخی از اختلالات غیر سرطانی، بیشتر از زنانی است که این اختلالات را ندارند و نداشتهاند.
۵. نژاد / قومیت
احتمال بروز سرطان سینه در زنان سفید پوست در مقایسه با زنان آسیایی، اسپانیایی و آفریقایی تبار بیشتر است. اما زنان آفریقایی آمریکایی بیشتر در معرض ابتلا به سرطان سینه هستند و زنان اسپانیایی آمریکای لاتین هم بیشتر از زنان سفید پوست در اثر ابتلا به سرطان سینه جان خود را از دست میدهند.
۶. هورمونها
زنانی که دورهی اولیه قاعدگی در آنها زود آغاز شدهاست (از قبل از ۱۲ سالگی) یا کسانی که دیر به یائسگی میرسند (بعد از ۵۵ سالگی) بیشتر از سایرین در معرض خطر ابتلا به سرطان سینه هستند. دانشمندان معتقدند که قرار گرفتن طولانی مدت در معرض استروژن (هورمون زنانه) ممکن است یک فاکتور خطر باشد، زیرا استروژن باعث رشد سلولهای پستان میشود. به همین ترتیب، به نظر میرسد که استفاده از هورمون درمانی پس از یائسگی خطر ابتلا به سرطان سینه را افزایش دهد.
قرصهای جلوگیری از بارداری با افزایش اندکی در میزان خطر سرطان سینه در مقایسه با زنانی که هرگز از روشهای جلوگیری هورمون استفاده نکردهاند، ارتباط داده شدهاست. اما این خطر موقت است: بیش از ۱۰ سال پس از توقف مصرف قرص، خطر سرطان سینه در زنان به میزان میانگین میرسد.
۷. وزن
احتمال بروز سرطان سینه در زنان دارای اضافه وزن و چاق پس از یائسگی بیشتر است. علت دقیق چنین چیزی روشن نیست، اما ممکن است به دلیل سطوح بالاتر استروژن تولیدشده توسط سلولهای چربی پس از یائسگی باشد. اضافه وزن نیز سبب افزایش سطح انسولین خون میشود که ممکن است خطر ابتلا به سرطان سینه را تحت تاثیر قرار دهد.
۸. مصرف الکل
مطالعات نشان میدهند زنانی که دو یا چند نوشیدنی الکل به طور روزانه مصرف میکنند یک و نیم برابر بیشتر از افرادی که نوشیدنی الکلی مصرف نمیکنند در معرض ابتلا به سرطان سینه قرار دارند. خطر ابتلا به این بیماری با مصرف بیشتر الکل افزایش مییابد. در عین حال ثابت شدهاست که الکل خطر ابتلا به سرطانهای دیگر را نیز افزایش میدهد. به همین دلیل، انجمن سرطان آمریکا (ACS) عدم مصرف نوشیدنیهای الکلی را توصیه میکند.
۹. قرار گرفتن در معرض اشعه
خطر ابتلا به سرطان سینه در خانمها ممکن است بالاتر از حد نرمال باشد، اگر در ناحیهی قفسهی سینه و به دلیل یک بیماری دیگر در زمان کودکی یا جوانی اشعه دریافت کرده باشند.
۱۰. سابقهی بارداری
نداشتن فرزند یا داشتن فرزند اول پس از ۳۰ سالگی، خطر ابتلا به سرطان سینه را افزایش میدهد.
۱۱. قرار گرفتن در معرض DES
زنانی که چندین دهه قبل از داروهای دیاتیلاستیل بسترول برای جلوگیری از سقط جنین استفاده کردند و همچنین دخترانشان با افزایش خطر ابتلا به سرطان پستان روبرو شدند. مصرف این دارو در حال حاضر ممنوع اعلام شدهاست.
دانشمندان در حال انجام تحقیق بر روی عوامل دیگر هستند برای تعیین اینکه چه نقشی (در صورتی که اصلا نقشی داشته باشند) میتوانند در توسعهی سرطان سینه داشته باشند. شواهد کافی وجود ندارد که نشان دهد آیا برای مثال سیگار کشیدن، چربی موجود در رژیم غذایی یا قرار گرفتن در معرض برخی از مواد شیمیایی، موجب افزایش خطر ابتلا به سرطان سینه میشود یا خیر، زیرا نتایج مطالعه تا به امروز چندان روشن نیستند.
علائم سرطان سینه
علائم سرطان سینه از یک فرد به فرد دیگری متفاوت است. دانستن اینکه سینههای شما به طور معمول چهطور باید به نظر برسد ممکن است به شما کمک کند علائم سرطان سینه را تشخیص دهید.
سرطان پستان چه احساسی ایجاد میکند؟ ممکن است مبتلا به سرطان سینه باشید بدون اینکه چیزی غیرعادی را تجربه کنید. اما اگر یک ناحیهی ضخیمشده در بافت پستان، یک توده در پستان (معمولا بدون درد، اما نه همیشه) یا یک گرهی لنفاوی بزرگشده در ناحیهی زیر بغل پیدا کنید، حتما به پزشکتان مراجعه کنید.
سرطان سینه چه شکلی دارد؟
ممکن است تغییر شکل یا اندازه را در پستانتان مشاهده کنید. این احتمال وجود دارد که قسمتی از پوست پستان دارای چال و گودیهای کوچک باشد یا از نوک پستان مایع نشت کند.
سرطان سینه اغلب نشانههای زودرسی ندارد. حتی اگر تودهای ایجاد شود، ممکن است کوچکتر از آنی باشد که احساساش کنید. به همین دلیل غربالگری سرطان پستان، معمولا با استفاده از ماموگرافی، بسیار مهم است.
علائم سرطان سینه که ممکن است برخی از زنان و مردان تجربه کنند
۱ -تودهی جدید در پستان یا زیر بغل
تودهی جدید در پستان یا زیر بغل، همراه با درد یا بدون درد می تواند از علائم سرطان سینه باشد. تودهها اغلب سخت هستند اما ممکن است نرم باشند. (همهی تودهها سرطان سینه نیستند. بعضی از تودهها ممکن است تغییرات غیر سرطانی یا کیستهای خوشخیم و پر از مایع باشد، اما باید توسط پزشک حتما بررسی شوند.)
۲ -تغییر در اندازه یا شکل پستان
تغییر در اندازه یا شکل پستان یکی دیگر از علائم سرطان سینه است. حواستان به تورم، ضخیم شدن یا جمعشدگی، به ویژه در یک پستان باشید.
۳ -گود افتادگی، فرورفتگی، یا قرمزی
گود افتادگی، فرورفتگی، یا قرمزی یکی از علائم سرطان سینه است. پوست پستان ممکن است ظاهری مانند پوست یک پرتقال پیدا کند.
۴ - پوست انداختن
پوست انداختن، پوسته پوسته شدن پوست سینه یکی دیگر از علائم سرطان سینه که بسیار مهم و قابل توجه است.
۵ - قرمزی نوک پستان
قرمز، ضخیم، یا پوسته پوسته شدن نوک پستان یکی دیگر از علائم سرطان سینه است.
۶ - درد سینه
درد در ناحیهی سینه، نوک پستان یا زیر بغل هم می تواند از علائم سرطان سینه باشد.
۷ -فرورفتگی نوک سینه
نوک پستان فرورفته هم از علائم سرطان سینه است. حواستان به نوک پستان باشد که ممکن است به سمت داخل چرخیده باشد یا صاف شده باشد.
۸ - خروج ترشح از سینه
خروج ترشح از نوک پستان هم از دیگر علائم سرطان سینه است. ممکن است این ترشح شفاف یا همراه با خون باشد.
۹ - قرمزی یا گرمای غیرمعمول
این میتواند نشانه ای از سرطان التهابی پستان باشد که نوعی نادر و تهاجمی از این بیماری است.
۱۰ - گره های لنفاوی متورم
گرههای لنفی متورم زیر بازو یا اطراف استخوان ترقوه، که میتوانند نشانهای باشند از اینکه سرطان سینه گسترش یافتهاست.
انواع سرطان سینه
شما و پزشکتان باید نوع سرطان را بدانید تا بهترین نتیجه را از درمان به دست بیاورید. درمان شما به جایی که سرطان در شما شروع شدهاست، بستگی دارد، خواه به سایر بافتهای سینه هم حمله کرده باشد یا در دیگر قسمتهای بدنتان گسترش یافته باشد، و خواه هورمونهایی نظیر استروژن و پروژسترون در میان عوامل دیگر باعث رشد آن شوند.
اکثر سرطانهای پستان کارسینوما یا سرطانهایی هستند که در سلولهای پوشش اندامها یا بافت شروع میشوند. سرطان سینهی درجا یا "In situ" به بافت اطراف گسترش نیافتهاست، و همین باعث میشود این نوع سرطان بیشتر قابل درمان باشد، در حالی که سرطانهای سینهی تهاجمی به بافت اطراف حمله کردهاست. سرطان پستانِ "متاستاتیک" به سایر قسمتهای بدن شما مانند ریه، استخوان، کبد یا مغز گسترش مییابد. و سرطان سینه "عودکننده" به این معنا است که سرطان مجددا بازگشتهاست.
۱. سرطان سینه غیرتهاجمی یا درجا (DCIS)
۲. کارسینومای تهاجمی (IDC)
۳. کارسینوم لوبولار تهاجمی (ILC)
۴. کارسینوم لوبولار درجا (LCIS)
۵. سرطان پستان التهابی (IBC)
۶. بیماری پاژهی سینه (یا نوک پستان)
۷. سرطان پستان متاپلاستیک
۸. آنژیوسارکومای سینه
مراحل سرطان سینه
مراحل تمام سرطانهای پستان بر اساس نتایج بیوپسی و همچنین سایر یافتههای آزمایشهای خون و اسکن تصویری تعیین میشود. تعیین مرحله میتواند به شما و تیم پزشکیتان کمک کند تا در مورد درمان مناسب تصمیمگیری کنید و شانس زنده ماندنتان را تخمین بزنید.
مراحل سرطان پستان نشاندهندهی این موارد است: اندازهی تومور، اینکه آیا تهاجمی است یا خیر، آیا به گرههای لنفاوی رسیدهاست یا خیر (غددی که بخشی از سیستم ایمنی بدن هستند)، و آیا به سایر نقاط بدن گسترش یافتهاست یا خیر.
مرحلهی ۴ سرطان سینه
در مرحلهی ۴، سرطان پستان به مکانهای دور در بدن، اغلب استخوانها، کبد، مغز و ریهها را پیدا کردهاست. این نوع سرطان، سرطان سینه متاستاتیک نامیده میشود. اگر چه این مرحله غیر قابل درمان است، اما درمانهای جدید به بیماران اجازه میدهد که با بیماری خود به مدت طولانیتری زندگی کنند.
مرحلهی ۳ سرطان پستان
سرطان پستان مرحلهی ۳ سرطان پیشرفته است. در این مرحله سرطان در گرههای لنفاوی است اما به اندامهای دیگر گسترش نیافتهاست. این مرحله بر اساس اندازهی تومورها و تعداد و میزان گرههای لنفاوی درگیر به سه دستهی ۳A، ۳B و ۳C تقسیم میشود.
مرحلهی ۲ سرطان پستان
در مرحلهی ۲، سرطان پستان در حال رشد است، اما تنها در پستان یا در گرههای لنفاوی مجاور است. این مرحله بر اساس بزرگی تومور و اینکه آیا به غدد لنفاوی اطراف گسترش یافتهاست یا خیر دارای دو دستهی ۲A و ۲B است.
مرحلهی ۱ سرطان پستان
در مرحلهی ۱ سرطان تهاجمی است، به این معنی که به بافت سالم پستان حمله میکند، اما به بیرون از پستان گسترش نیافتهاست. این مرحله نیز بر این اساس است که آیا شواهدی از خوشههای کوچک سلولهای سرطان پستان در گرههای لنفاوی مجاور وجود دارد یا خیر، دارای دو دسته ۱A و ۱B است.
مرحلهی ۰ سرطان پستان
این مرحله که پیش- سرطان نیز نامیده میشود، اولین مرحله از سرطان پستان است. مرحلهی ۰ شامل سلولهای غیر طبیعی است که از مجاری شیر یا لوبولها به بافت پستان گسترش نیافتهاند. در مرحلهی ۰ سرطان پستان همچنین به غدد لنفاوی یا سایر نقاط بدن گسترش نیافتهاست. مرحلهی ۰ سرطان پستان مانند کارسینومای داکتال درجا (DCIS) غیر تهاجمی است.
درمان سرطان سینه
برنامههای درمانی سرطان پستان به طور گستردهای بر اساس نوع سرطان، مرحلهی آن، حساسیت به هورمونها، سن و سلامت بیمار و سایر عوامل متفاوت است. درمان برای مردان و زنان به یک شکل است.
جراحی و پرتودرمانی درمانهای اصلی سرطان پستان هستند. اینها به عنوان "درمانهای موضعی" شناخته میشوند؛ زیرا تومور را بدون تاثیر بر سایر قسمتهای بدن هدف قرار میدهند.
با عمل جراحی حفظ پستان که لامپکتومی نامیده میشود تنها بخشی از سینه که مبتلا سرطان است برداشته میشود. ماستکتومی نیز شامل حذف کل پستان و احتمالا مقداری از بافت اطراف آن است. گرههای لنفاوی میتوانند به عنوان بخشی از فرایند جراحی سرطان پستان یا یک عمل جراحی جداگانه حذف شوند.
پرتودرمانی از امواج دارای انرژی بالا برای کشتن سلولهای سرطانی و کوچک شدن تومورها استفاده میکند. این روش ممکن است برای بیمارانی که عمل جراحی سرطان پستان را انجام دادهاند یا سرطان به سایر سایر قسمتهای بدنشان توسعه یافتهاست، توصیه شود.
داروهای شیمیدرمانی به صورت داخل وریدی (در رگ) یا خوراکی دریافت میشوند. این داروها ممکن است قبل یا بعد از عمل جراحی به بیمار داده شوند. داروهای شیمیدرمانی در درمان موارد پیشرفتهی سرطان نیز مورد استفاده قرار میگیرد. از آنجایی که این داروها از طریق جریان خون حرکت میکنند، میتوانند عوارض جانبی قابلتوجهی داشته باشند، از جمله زخمهای دهانی، ریزش مو، حالت تهوع، استفراغ و اسهال.
برخی از سرطانهای پستان به هورمونهایی که در بدن تولید میشوند، حساس هستند. در این سرطانهای گیرندهی هورمون مثبت، استروژن و / یا پروژسترون باعث رشد سرطان میشوند. هورمون درمانی میتواند سطح استروژن بدن را کاهش دهد یا هورمونها را از اتصال به سلولهای سرطانی متوقف کند. این دسته از درمانهای سرطان پستان شامل داروی خوراکی تاموکسیفن است که اغلب بعد از عمل جراحی زنان مبتلا به سرطان سینهی گیرندهی هورمون مثبت دریافت میشود.
داروهای جدیدتر، به نام درمان هدفمند، به طور خاص به سلولهای سرطانی حمله میکنند و به این ترتیب بیمار عوارض جانبی کمتری را تجربه میکند. برای مثال، ترستوزوماب (هرسپتین) داروئی است که از طریق مسدود کردن پروتئین HER۲، سرطانهای پستان HER۲ مثبت را از بین میبرد.
نتایج درمان ممکن است به مرحلهی سرطان، واکنش بدن بیمار نسبت به درمان و سایر عوامل بستگی داشته باشد.
به طور کلی، مرحلهی ۰ و ۱ سرطان سینه به میزان زیادی قابل درمان هستند. نرخ بقای پنج ساله برای زنان مبتلا به سرطان سینه در مراحل اولیه نزدیک به ۱۰۰٪ است. در مراحل ۲ و ۳، حدود ۹۳٪ و ۷۲٪ زنان میتوانند انتظار داشته باشند دست کم پنج سال پس از تشخیص سرطان سینه زنده هستند. درمان مرحلهی چهارم یا سرطان متاستاتیک پستان بسیار دشوار است. نرخ بقای پنج ساله حدود ۲۲ درصد است.
برای مردان مبتلا به سرطان سینه، میزان بقای پنج ساله مشابه است: ۱۰۰٪ برای مراحل ۰ و ۱، ۹۱٪ برای مرحلهی ۲، ۷۲٪ برای مرحلهی ۳ و ۲۰٪ برای مرحلهی ۴.
به یاد داشته باشید آمار سرطان پستان فقط به صورت میانگین بیان میشوند. این آمار تجربهی فردی یک بیمار را انعکاس نمیدهد.
پیشگیری از سرطان سینه
در حالی که هیچ فردی به طور قطعی نمیتواند به شما بگوید که چکونه از رخ دادن سرطان سینه جلوگیری کنید، شواهدی وجود دارد که نشان میدهد اعمال برخی تغییرات در سبک زندگی خطر ابتلا به سرطان سینه را در شما پایین میآورد:
- الکل مصرف نکنید. هرچه الکل بیشتری بنوشید، خطر ابتلا به سرطان پستان نیز در شما بالاتر است.
- حواستان به وزنتان باشد. داشتن اضافه وزن یا چاقی خطر سرطان سینه را افزایش میدهد.
- ورزش کنید. احتمال بروز سرطان در زنانی که به طور مرتب ورزش میکنند در مقایسه با زنانی که فعالیت بدنی ندارند، بسیار کمتر است.
- سعی کنید کودکتان را با شیر خودتان تغذیه کنید. خطر ابتلا به سرطان سینه در زنانی که به نوزادانشان شیر میدهند نسبت به مادرانی که به فرزندشان شیر نمیدهند، کمتر است.
- میزان مصرف هورمون را کاهش بدهید. مصرفکنندگان هورمون درمانی در معرض خطر بالای ابتلا به سرطان سینه هستند. اگر هورمونها را برای از بین بردن علائم یائسگی مصرف میکنید، با پزشکتان در مورد مصرف کمترین دوزی که برای کوتاهترین مدت روی شما تاثیرگذار است، صحبت کنید.
امید بر این است که آگاهی نسبت به سرطان سینه به تشخیص زودتر و رسیدن به نتایج بهتر منجر شود. شما همچنین میتوانید به گروههای مبارزه با سرطان سینه بپیوندید. اکتبر ماه ملی آگاهی نسبت به سرطان پستان و زمان خوبی برای پیوستن به یک گروه حمایتی سرطان پستان است.
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼