تماشای تلویزیون کودکان، آسیب های ناشی از آن

اغلب خانواده ها از اینکه کودکشان ساعت ها در مقابل تلویزیون به تماشای کارتون ها و برنامه های کودکانه می نشیند خرسند هستند و مشکلی با این موضوع ندارند در واقع اگر برای آن ها هیچ برنامه ای نداشته باشیم پای تلویزیون روز خود را شب می کنند. بر اساس آمار های موجود امروزه بیشترین مخاطبان تلویزیون کودکان و نوجوانان هستند. از این رو می توان گفت که نقش مهمی در ایجاد الگوهای رفتاری و ذهنی کودکان دارد. آیا تاکنون به این فکر کرده اید که تماشای بیش از حد تلویزیون برای فرزندانمان آسیب ها و مضراتی هم دارد یا خیر؟ برای پاسخ به این سوال نوشتاری را تهیه کرده ایم که در آن به آسیب هایی که بر اثر تماشای بیش از حد و نامعقول تلویزیون کودکانمان را تهدید می کند می پردازیم.

آسیب های تلویزیون در سنین مختلف کودکان
تلویزیون در سنین مختلف تاثیرات متفاوتی بر کودکان می گذارد ، طبق تحقیقات انجام شده تماشای بیش از حد تلویزیون در کودکان باعث می شود که کودک دچار تاخیر در مهارت های یادگیری و شناختی شود. همچنین در خانواده هایی که در تمامی ساعات روز تلویزیون روشن است مشاهده شده که اکثر فرزندان این خانواده ها دچار تاخیر در یادگیری شده اند. با توجه به تحقیقات و مطالعات انجام شده تماشای تلویزیون قبل از بیست ماهگی برای کودک به هیچ عنوان توصیه نمی شود. زیرا باعث می شود میلیون ها سلول در مغز کودک از بین برود و می توان گفت که این برای کودک یک فاجعه می باشد. با توجه به تحقیقاتی که انجام شده است کودکان در زمان هایی که تلویزیون آن ها روشن بوده به طور متوسط حدود ۷۷۰ لغت از صحبت هایی که والدین آن ها انجام داده اند را متوجه نمی شوند و درک نمی کنند این مسئله به این دلیل می باشد که در زمان هایی که تلویزیون روشن است بین کودک و والدین آن ها ارتباطات کلامی وجود ندارد همین امر باعث می شود تا کودک در مهارت های کلامی و توسعه زبان با مشکل مواجه شده و دچار تاخیر شود. کودکان ۲ تا ۶ ساله می توانند در طول روز به طور معمول روزی نیم ساعت و یا نهایتا یک ساعت به تماشای تلویزیون بنشیند. به طور میانگین سن جذب شدن کودک به تلویزیون از ۹ ماهگی می باشد از این رو والدین باید توجه داشته باشند که صرفا برای سرگرم کردن کودک خود تا قبل از ۳ سالگی از تلویزیون استفاده نکنند. کودکان ۲ تا ۵ ساله به طور میانگین در هفته ۳۲ ساعت و کودکان ۶ تا ۱۱ ساله حدود ۲۸ ساعت در هفته به تماشای تلویزیون می پردازند ، که این آمار می تواند زنگ خطری برای والدین باشد.
به طور میانگین سن جذب شدن کودک به تلویزیون از ۹ ماهگی می باشد.

اختلال های ناشی از تماشای بیش از حد تلویزیون در کودکان
با توجه به تحقیقات و مطالعاتی که انجام شده است به این نتیجه رسیده اند ، کودکانی که ساعات طولانی به تماشای تلویزیون می پردازند به اختلال هایی از قبیل کاهش در تمرکز و دقت ، اضافه وزن ، بی خوابی و همانطور که در بالا هم به آن اشاره کردیم تاخیر در توسعه زبان مواجه می شوند. علاوه بر مواردی که اشاره کردیم تماشای بیش از حد تلویزیون ، تاثیرات مخرب دیگری هم دارد که در ذیل برخی از آن ها را بیان می کنیم.
پرخاشگری و خشونت در کودکان
کودکان با تماشای کارتون و برنامه هایی که محتوای آن جنگ ، خشونت و برنامه هایی از این قبیل است سعی می کنند که خودشان را در قالب آن نقش قرار دهند و به تقلید از آن تمامی رفتارهای خشونت آمیز را تکرار کنند.
اضافه وزن و چاقی
کودکی که ساعت ها بدون حرکت ، فعالیت و تحرک در مقابل تلویزیون می نشیند به مرور زمان دچار اضافه وزن می شود زیرا هیچ تحرکی ندارد و دائما ساکن و بدون فعالیت است.
ارتباطات و فعالیت های اجتماعی کودکان کاهش می یابد
کودکان باید بخش زیادی از بازی ها و فعالیت هایشان را صرف کشف و شناخت دنیای اطراف خود کنند ، بازی کنند ، به همراه والدین خود به بیرون از خانه بروند و با دوستان خود مشغول بازی شوند. متاسفانه تماشای تلویزیون باعث می شود که کودک از دنیا و واقعیت اطراف خود دور بماند همین موضوع باعث می شود که در ارتباط برقرار کردن با دوستان ، اطرافیان و نهایتا جامعه با مشکل مواجه شوند.
کاهش عملکرد و فعالیت مغز
نه تنها در کودکان بلکه حتی بزرگسالان هم زمانی که ساعت ها به تماشای تلویزیون می نشینند بخشی از مغز به طور کامل بدون فعالیت قرار می گیرد که این امر در طولانی مدت باعث کاهش هوش و همچنین تنبل شدن مغز می شود.
اثرات مخرب آگهی های تبلیغاتی
آگهی های تبلیغاتی که با مضامین مختلف پخش می شوند افکار کودکان را به طور کامل تحت تاثیر قرار می دهند ، با
توجه به تحقیقاتی که در این باره صورت گرفته است کودکان سالانه حدود ۴۰ هزار آگهی تبلیغاتی را تماشا می کنند شاید برایتان جالب باشد که بدانید کودک زیر ۶ سال فرق بین برنامه ها و پیام های تبلیغاتی را متوجه نمی شود و همچنین برای کودکان زیر ۸ سال هم باید درباره تجارت ، فروش و اهداف کسانی که آگهی های تبلیغاتی انجام می دهند توضیح داد زیرا این کودکان در رابطه با تجارت هیچ آگاهی ندارند.
بلوغ زودرس
مشکل بعدی که با تماشای بیش از حد تلویزیون در کودکان به وجود می آید مسئله بلوغ زودرس در آن ها می باشد زیرا کودک در تلویزیون برنامه هایی را تماشا می کند که مناسب سن او نمی باشد و از دنیای کودکانه اش دور است همین باعث می شود که دچار بلوغ زودرس شود.

فواید تماشای تلویزیون
شاید این سوال برایتان پیش آید که آیا تماشای تلویزیون هیچ فوایدی ندارد؟ در پاسخ به این سوال می توان گفت که تلویزیون نقش بسیاری در تربیت کودکان دارد که ما در ادامه برخی از آن ها را بیان می کنیم.
- نمایش برنامه هایی که در آن مهربانی ، خوبی و سخاوت آموزش داده می شود.
- تشویق کودکان به ایجاد دوستی در بین خانواده ها ، دوستان و همسالان
- برخی از برنامه ها باعث می شود که ارزش های اجتماعی و دینی در کودکان ترویج پیدا کند.
- ایجاد حس مسئولیت در کودکان
- کودک با فرهنگ های مختلف آشنا می شود.

نکاتی که والدین باید به آن ها توجه کنند
- مدت زمان هایی که کودک به تماشای تلویزیون می نشیند باید بسیار کوتاه باشد زیرا به هر میزان که مدت زمان تماشای تلویزیون در کودک زیاد باشد احتمال این که کودک به تماشای برنامه ها اعتیاد پیدا کند بیشتر می شود.
- والدین می بایست در زمان های وعده غذایی که تمامی اعضای خانواده کنار هم جمع می شوند تلویزیون را روشن نکنند.
- زمان مشخصی را برای تماشای تلویزیون به کودکتان اختصاص دهید.
- در اتاق خواب کودکتان تلویزیون قرار ندهید ، زیرا این کار باعث می شود تا بر روند خواب کودک هم تاثیر بگذارد.
- مسئله مهمی بعدی این است که والدین باید توجه داشته باشند که برنامه هایی که فرزندشان تماشا می کند متناسب با سن او باشد.