نحوه صحبت با کودکان، درباره طلاق

تصمیم به جدایی گرفتن کار ساده‌ای نیست و اینکه مجبورید به هر حال این مسئله را با بچه‌ها نیز مطرج کنید، کارتان را سخت‌تر هم می‌کند. صحبت کردن در مورد طلاق با بچه‌ها (درصورت امکان همراه با همسرتان) ضروریست، و مطمئنا گفتگویی نیست که آن را دست کم بگیرید.
طز صجبت کردن شما و چیزهایی که می‌گویید، تاثیر بزرگی بر نگاه فرزندان شما به طلاق و جدایی دارد و می‌تواند تعیین کننده‌ی نوع برخورد آنها با تغییراتی که پیش رو خواهند داشت باشد.

پیش از صحبت
شاید برای‌تان سخت باشد که با همسرتان که قرار است به زودی از او جدا شوید بنشینید و حرف بزنید، اما در این مرحله هر دوی شما باید همچنان به عنوان یک تیم برای حمایت از بچه‌ها عمل کنید. خیلی خب است که موضوعات مهم گفتگویی که در پیش دارید را یادداشت کنید تا هر دوی شما بتوانید هماهنگ با هم عمل کرده و به سوالاتی که بچه‌ها مطمئنا خواهند پرسید، جواب یکسانی بدهید. حالا وقت موافقت و هماهنگی است، نه وقت دعوا و بگومگو و بددهنی کردن جلوی بچه‌ها. فرزندان شما ابدا نباید در شرایطی قرار بگیرند که مجبورشوند طرف یکی از شما دو نفر را بگیرند.
اگر شما و همسرتان واقعا نمی‌توانید در مورد صحبت با بچه‌ها با هم به توافق برسید دلیل نمی‌شود بچه‌ها هم نیازی نداشته باشند درمورد وضعیت‌تان و طلاقی که در پیش رو دارید چیزی بدانند. اگر قرار است شما و همسرتان جداگانه با بچه‌ها حرف بزنید باید بدانید بچه‌ها هر سوالی که از شما بپرسند از همسرتان هم خواهند پرسید و مهم است که جواب‌های‌تان یکی باشند.

کِی و کجا صحبت کنید
فکر نکنید زمان و مکان گفتگوی شما چیز مهمی نیست. شما باید به بچه‌ها فرصت کافی بدهید تا هر سوالی دارند از شما بپرسند و ابهامات را برای‌شان روشن کنید، و باید این کار را در مکانی آرام و راحت بدون هیچ حواس پرت کُنی انجام دهید، بدون عجله و هول هولکی. بهتر است دو تا سه هفته پیش از اینکه واقعا از همسرتان جدا شوید با بچه‌ها حرف بزنید، چون درست نیست که بعد از گفتگو، فورا یکی از شما دو نفر بچه‌ها را ترک کند.
فرزندان شما برای پرسیدن سوال و تطبیق دادن خودشان با تغییرات پیش رو، به زمان نیاز دارند، پس بهتر است ابتدای تعطیلی آخر هفته را برای گفتگو با آنها انتخاب کنید تا اگر تمایل دارند از شما سوالات بیشتر و مکرر بپرسند کنارتان باشند و ساعات حضور در مدرسه، ذهن‌شان چندان درگیر این مسائل نباشد.

آیا لازم است با همه‌ی فرزندان‌تان صحبت کنید؟
شاید فکر کنید کافیست فقط با فرزند بزرگترتان حرف بزنید و فرزند کوچک‌تان لازم نیست در این گفتگوها حضور داشته باشد، اما با این کار، فشار و استرس ِ رازداری را بر دوش فرزند بزرگ‌تان می‌گذارید. حتی اگر فکر می‌کنید فرزند کوچک‌تان این مسائل را درک نخواهد کرد، باز هم بهتر است همه‌ی خانواده را به یکباره دور هم جمع کنید و در مورد طلاق حرف بزنید.

چه چیزهایی را مطرح کنید
الان وقت و جای ریشه یابی طلاق‌تان یا سرزنش کردن همسرتان نیست. پیام شما باید ساده و شفاف باشد: ما به این نتیجه رسیده‌ایم که دیگر نمی‌توانیم با هم زندگی کنیم. این تصمیم ساده‌ای نبود اما چاره‌ی دیگری هم نداشتیم. ما هر دو عاشق شما هستیم و خیلی خیلی زیاد دوست‌تان داریم و تصمیم ما برای جدایی هیچ ارتباطی به شما ندارد و شما اصلا مقصر نیستید.
تاکید کنید که جدایی شما تقصیر هیچکس نیست، مخصوصا بچه‌ها و اینکه شما همچنان یک خانواده خواهید بود، فقط به شیوه‌ای دیگر. به بچه‌ها این اطمینان را بدهید که هر دوی شما را خواهند دید و چیزی از علاقه و محبت و توجه شما به آنها کم نخواهد شد.

با سوال‌هایی که جواب قطعی ندارند چه باید بکنید
فرزندان شما ممکن است سوالهای زیاد داشته باشند که در حال حاضر قادر نباشید جواب بدهید. مثلا ممکن است جواب دادن به این سوال که «کجا قرار است زندگی کنم؟» یا «هر چند وقت یکبار پدر/مادر را خواهم دید؟» خیلی زود باشد، چون هنوز خودتان هم پاسخ دقیق را نمی‌دانید. وقتی در چنین موقعیتی قرار می‌گیرید باید جور دیگری خیال فرزندان را راحت کنید. مثلا بگویید: «ما هنوز دقیقا نمی‌دانیم برنامه‌ی دیدارهای شما چگونه خواهد بود، اما تمام سعی‌مان را می‌کنیم که بهترین برنامه را برای شما تنظیم کنیم».

به احساسات بچه‌ها احترام بگذارید
به بچه‌ها نگویید: «نگران نباش همه چیز درست می‌شود» یا «گریه نکن، ما باز هم یک خانواده خواهیم بود». در عوض سعی کنید به هیجانات و احساسات فرزندان‌تان احترام بگذارید و بگویید: «من می‌دانم که حس خوبی نداری و می‌ترسی» یا «تو حق داری ناراحت باشی از اینکه دیگر مثل گذشته زیر یک سقف زندگی نخواهیم کرد».
اگر هم بچه‌ها جوری رفتار کردند که انگار اهمیتی به جدایی شما نمی‌دهند تعجب نکنید. ممکن است مدتها زمان لازم باشد تا موقعیت جدیدی که در آن قرار می‌گیرند را درک کنند.
فرزند شما بابت تغییرات حاصل از طلاق شما به شیوه‌ی خودش غصه می‌خورد. شاید یک روز از اینکه پدر و مادرش با هم نیستند ناراحت باشد اما روز دیگر بابت اینکه قرار است دو تا اتاق خواب متفاوت داشته باشد خوشحال باشد. بگذارید فرزند شما بداند هر احساسی که دارد پذیرفته است، حتی اگر بعضی از این احساسات گاهی ناخوشایند باشند.

معلم یا مربی فرزندان‌تان را از طلاق‌تان مطلع کنید
شاید بهتر باشد معلم یا مربی بچه‌ها را یک روز پیش از صحبت با بچه‌ها در جریان قرار دهید، تا او را برای هر گونه رفتار ناخوشایند احتمالی از جانب فرزند‌تان آماده کنید و او هم شما را در جریان این رفتار بگذارد. البته باید از معلم بخواهید ملاحظات لازم را داشته باشد و در این مورد با فرزندتان حرفی نزند، مگر اینکه فرزند شما خودش این صحبت را پیش بکشد. بیشتر معلم‌ها در این زمینه با خانواده‌ها همکاری می‌کنند.

اگر لازم شد حتما از یک مشاور کمک بگیرید
طلاق می‌تواند تاثیرات روحی منفی روی بچه‌ها بگذارد پس باید نسبت به هر گونه علامت هشداردهنده و غیرعادی در فرزندان‌تان هوشیار باشید:
بچه‌های پیش از سن دبستان: اضطراب، حواس پرتی، نصف شب از خواب بیدار شدن
. بچه‌های دبستانی: ترس، خشم یا اضطراب، تشدید مشکلات رفتاری و افت تحصیلی
. بچه‌های نوجوان: رفتارهای تهاجمی و شرارت آمیز، اعتیاد، رفتارهای ناهنجار جنسی، افت تحصیلی و انزوا.
اگر فرزند شما نمی‌تواند تغییرات زندگی جدید را بپذیرد حتما از یک مشاور حرفه‌ای کمک بخواهید و طبق راهنمایی‌های او بحران پیش آمده را کنترل کنید.