بیماری سرخک در کودکان، علائم اصلی و روش های درمانی

سرخک در برخی از کودکان با حساسیت بالاتری خود را نشان می دهد. پس لازم است که همه والدین با نشانه های بیماری سرخک آشنا باشند در این مقاله هدف ما آشنا کردن شما والدین عزیز با این بیماری می باشد. پس مقاله ای را که برای شما تهیه نموده ایم را تا انتها مطالعه نمایید تا ضمن آشنایی با ۵ علامت اصلی سرخک در کودکان آشنا شوید و جدیدترین روش درمان سریع آن را بدانید.

مقدمه
چنانچه ناگهان متوجه دانه های‌ ریز قرمز رنگ سوزاننده زیادی روی بدن کودکتان شدید باید دریابید که علائم سرخک را دارد و خیلی سریع برای درمان وی اقدام کنید. امروزه بسیاری از کودکان به عنوان یکی از واکسن هایی که باید حتما دریافت کنند، از این واکسن بهره مند می شوند. به طور صددرصد ثابت شده که هیچکس بیش از یک مرتبه به سُرخک مبتلا نمی شود در واقع اگر شما یک بار به سرخک مبتلا شده اید، احتمال اینکه دوباره به سرخک مبتلا شوید وجود ندارد. هر چند ممکن است کودکان در ابتدای مبتلا شدن به این بیماری احساس مریضی، ناراحتی چشم و حساسیت نسبت به نور، سُرفه های خُشک، سردرد و جوش در دهان داشته باشند اما بعد از سه چهار روز، نشانه های اصلی این بیماری مانند جوش هایی در صورت و بالاتنه، دستها و پاها، التهاب گوش، سینوزیت و مشکلات ریوی را خواهند داشت.

مشخصه بیماری سرخک چیست؟
از زمانی که ویروس بیماری سرخک وارد بدن شخص شود تا زمان آشکار شدن آن حدود ۲ هفته طول می کشد که بعد از گذشت این مدت، بیماری سرخک با علائم زیر خود را نشان می دهد:
- تب
- سرفه
- گلو درد
- آبریزش بینی
- قرمزی چشم
- حساسیت به نور
- دردهای عضلانی
- لک های‌ سفید در داخل دهان
پزشکان میتوانند با توجه به این علائم، این بیماری را تشخیص دهد. اما درصورتیکه احتمال تشخیص این بیماری براساس علائم ظاهری نباشد آزمایش خون برای صحت وجود یا عدم وجود ویروس سرخک توصیه می‌شود. نخستین علائم سرخک شبیه سرماخوردگی است. تب در بیماری سرخک بتدریج شدیدتر میشود. قبل از بروز دانه های‌ پوستی، دانه های‌ سفید رنگ کوچکی در سطح داخلی مخاط گونه دیده می‌شود. هرچند سرخک بیماری ناخوشایند است اما در اغلب موارد خود بخود التیام می‌یابد.

راه های انتقال ویروس سرخک
حدود ۱۰% کل مرگ و میر قابل پیشگیری کودکان زیر ۵ سال در جهان به علت سرخک است و براساس گزارش سازمان جهانی بهداشت سالیانه ۲۰۰ هزار کودک را به کام مرگ می کشد. از سال ۱۳۸۳ برنامه واکسیناسیون در کشور برعلیه سرخک با واکسن سرخک، سرخجه و اوریون (MMR) در دو نوبت ۱۲ و ۱۸ ماهگی انجام می شود. بسیارى از موارد سرخک در طى فصل خشک رخ مى دهد در حالى که در مناطق با آب و هواى معتدله اوج بروز بیمارى در اواخر زمستان و اوایل بهار رخ مى دهد. سرخک بیشتر درکودکان واکسینه نشده اتفاق می افتد زیرا بعضی از والدین از ترس اثرات سوء واکسن کودکان خود را واکسینه نمی‌کنند اما اغلب کودکان یا بزرگسالانی که واکسن سرخک دریافت کرده اند دچار عوارض جانبی نمیشوند. پنج دلیل عمده ای که یک کودک می تواند به ویروس سرخک مبتلا شود عبارتند از:
- سرخک یا سرخجه عفونت دستگاه تنفسی و یک بیماری مسری است که میتواند از طریق تماس با افراد آلوده یا بزاق آنها انتقال پیدا کند.
- فرد آلوده میتواند با عطسه یاسرفه ویروس های‌ خود را درهوا پراکنده کند واین ویروس ها تا چندین ساعت زنده هستند و باید ضدعفونی صورت بگیرد تا این ذرات آلوده که وارد هوا شده اند یا بر سطوح مختلف نشسته اند از بین بروند.
- نوشیدن از شیشه فرد آلوده یا استفاده مشترک از ظروف غذای او احتمال ابتلا به این عفونت را افزایش می‌دهد.
- نزدن واکسن یا عدم تکمیل دوره واکسن سرخک هم دلیل دیگری برای ابتلای به این بیماری است.

چند نکته مهم!
- اگر واکسن سرخک دریافت نکرده اید ودر تماس با فرد آلوده هستید به دکتر مراجعه کنید و واکسن سرخک بزنید و تا ۷۲ ساعت از ارتباط با فرد آلوده پرهیز کنید.
- کمبود ویتامین A می‌تواند یک عامل مهم در ارتباط با سرخک باشد و این بیماری کودکانی راکه رژیم غذایی ان ها مقدار کمی ویتامین A دارد بیشتر تحت تاثیر ویروس قرار می‌دهد.
- توجه داشته باشید که عوارض جانبی و جدی واکسن سرخک درکمتر از یک میلیون نفر اتفاق افتاده است. با این حال بعضی از والدین معتقدند این واکسن می‌تواند باعث اوتیسم در کودکان آنها شود اما تحقیقات ثابت کرده اند که هیچ رابطه ای بین واکسن سرخک با اوتیسم وجود ندارد.

توصیه های کاربردی برای درمان سرخک
۱- اگر تب کودک بالاست با استفاده از پاشویه و اسفنج مرطوب، تب را پایین بیاورید.
۲- اگر چشمها دردناک و ملتهب هستند آنها را با آب سرد بشوئید.
۳- سعی کنید مایعات زیادی به کودک بخورانید و هربار حجم کمی مایعات به کودک بدهید تا بنوشد.
۴- برای کاهش تحریک پوست کودک از لباس های‌ نخی استفاده کنید.
۵- تا زمانی که بثورات (ضایعات) جلدی از بین نرفته اند، از رفتن کودک به مدرسه پیشگیری کنید.
۶- تمام مواد حساسیت زا را از محیط زندگی کودک دورکنید مثلاً بالش پر میتوانید یک منبع ایجاد حساسیت باشد.
۷- اگر کودک دیگری در منزل دارید، دقت کنید که واکسیناسیون او بر علیه سرخک کامل باشد. (واکسن سرخک دوبار در سنین ۹ و ۱۲ ماهگی تزریق میشود)
۸- ممکن است پزشک یک کرم ضد التهاب « استروئید» تجویز کند تا قرمزی، خارش و پوسته ریزی کمتر شود. این کرمها باید با احتیاط مصرف شوند.
۹- چنانچه کودک بر اثر خارش شدید بی خواب شده، ممکن است آنتی هیستامین (ضد حساسیت) تجویز شود تا از شدت خارش کم کرده و به خواب کمک کند.
۱۰- ناخنهای کودک را کوتاه نگه داشته و هنگام خواب دستهایش را با دستکش بپوشانید تا از خارش و خراشیدگی پوست و بروز عفونت پیشگیری کند.
۱۱- پس از حمام کردن کودک از یک کرم نرم کننده استفاده کنید. این کار پوست کودک را نرم کرده، از خشکی و خارش آن پیشگیری می کند.
۱۲- اگر بتازگی کودک را از شیر مادر یا شیرخشک گرفته و شیر پاستوریزه به او می‌دهید و همزمان با این تغییرات، اگزما در کودک بروز کرده، ممکن است پزشک توصیه کند که شیرمادر یا شیرخشک را ادامه داده یا از شیرهای حاوی پروتئین گیاهی (پروتئین سویا) استفاده کنید.

داروهای مؤثر در درمان سرخک
هیچ دارویی برای درمان سرخک وجود ندارد وعلائم این بیماری طبق معمول در عرض دو تا سه هفته ناپدید میشوند. با این حال، دکتر ممکن است موارد زیر را به شما توصیه کند:
۱- استامینوفن برای از بین بردن تب و درد عضلات
۲- داروهای تب بُر، داروهای ضد سُرفه و قطرۀ بینی برای کاهش علائم این بیماری
۳- مصرف مکمل های‌ ویتامین A
۴- درصورت وجود گوش درد و عفونت گوشی احتمالاً آنتی بیوتیک تجویز می شود.
۵- نوشیدن مقدار زیادی مایعات (شش تا هشت لیوان آب در روز)
۶- استفاده از مرطوب کننده ی هوا برای جلوگیری از سرفه و گلو درد
۷- همچنین ممکن است پزشک بشما توصیه کند تا زمان التیام تب، کودک را در بستر نگاه دارید.

درمان های خانگی بیماری سرخک
۱- درمان سرخک با جو
جو سرشار است از مواد معدنی فراوان، ویتامین C و آنتی‌اکسیدان است. این ماده‌ی خوراکی حاوی مقدار زیادی روی است که به بهبود سریع‌تر این بیماری کمک می‌کند. یک فنجان جو بردارید و آن را با ۳ فنجان آب مخلوط کنید. ترکیب را روی حرارت کم بگذارید تا آب به نصف کاهش بیابد. پس از آنکه ترکیب خنک شد، آن را صاف کنید. نمک و شکر را برای بهبود طعم به آن اضافه کنید. ۲ تا ۳ لیوان از ترکیب را به مدت ۳۰ روز بخورید. این ترکیب مطمئنا سرفه‌ی ناشی از سرخک را تسکین می‌دهد. روش دیگر این است که می‌توانید این نوشیدنی را با چند قطره روغن بادام شیرین ترکیب کنید.
روش دوم
یک یا دو فنجان بلغور جوی دوسر خام را آماده کنید و آن را به آب داخل وان اضافه کنید. اجازه بدهید جوی دوسر برای مدت کوتاهی خیس بخورد سپس با این آب حمام کنید. این روش طبیعی قطعا راش‌های روی پوست را درمان می‌کند و احساس خارش ناشی از راش‌ها را تسکین می‌دهد.
۲- آب لیمو
آب چند لیمو را بگیرید به طوری که ۱۵-۲۵ میلی‌لیتر آب لیمو داشته باشید. بعد آن را با آب مخلوط کنید و چندین بار در روز بنوشید. به همین ترتیب، استفاده از آب لیمو در منطقه‌ آسیب‌دیده، باعث تسکین راش‌‌ها و کاهش احساس خارش می‌شود.
۳- آلوئه‌ورا
ژل داخل برگ آلوئه‌ورا را بیرون بیاورید و آنرا در مناطق آسیب‌دیده استعمال کنید. این ژل دارویی باعث کاهش خارش پوست می‌شود و همچنین پوست ملتهب یا قرمز را تسکین می‌دهد. استفاده از ژل آلوئه‌ورا یکی از سریع‌ترین روش‌های درمان سرخک است.

خلاصه کلام
دریافت واکسن سرخک مهم است زیرا ابتلا به سرخک می‌تواند به عوارض تهدید کننده حیات مثل ذات الریه و التهاب مغز «آنسفالیت»منجر شود.
پس لازم است تا به واکسیناسیون و درمان به موقع این بیماری از پیامدهایی مانند عفونت گوش، برونشیت، کاهش پلاکت خون، کوری و در موارد نادر، تشنج، ناشنوایی، آسیب مغزی یا کما و … جلوگیری نمایید.