حساسیت های دوران بارداری، تمایل به رابطه

تمایلات جنسی، جایگاه ویژه‌ای در روابط بین زن و شوهرها داشته و توجه درست به این غریزه به‌ویژه در دوره‌هایی چون دوران بارداری، از اهمیت بالایی برخوردار است. محققین کشور در مطالعه‌ای پژوهشی، موانع توجه مطلوب به این موضوع را مورد بررسی قرار داده‌اند.
یکی از بزرگ‌ترین مسائلی که بیش از هر چیز دیگری زندگی فردی و اجتماعی انسان را تحت تأثیر قرار می‌دهد، تمایلات جنسی است که ارضای آن‌ها به نحو مطلوب، در تکوین شخصیت انسان نقش قاطعی ایفا می‌کند. تحقیقات انجام‌شده طی دو دهه اخیر در زمینه رفتارهای جنسی نشان می‌دهد که رابطه جنسی بخش مهمی از بهداشت، کیفیت زندگی و بهزیستی عمومی زنان را شامل می‌شود که تحت تأثیر عوامل زیستی، اجتماعی، روان‌شناختی، اقتصادی، سیاسی، تاریخی، فرهنگی، قانونی، دینی و معنوی قرار دارد.
بارداری به‌عنوان یکی از حساس‌ترین دوره‌های زندگی زنان، از عواملی است که گاه به‌شدت بر روابط جنسی زوج‌ها تأثیر می‌گذارد. به اعتقاد پژوهشگران، بررسی‌های اولیه درباره رابطه جنسی در بارداری نشان می‌دهد که یک الگوی متغیر و بی‌ثباتی از میل و کارکرد جنسی در سه‌ماهه اول و دوم بارداری و کاهش در سه‌ماهه سوم وجود دارد. همچنین یکی دیگر از عوامل تأثیرگذار، توجه به ریشه‌های روان‌شناختی است که باعث تغییرات جنسی در این دوره می‌شود. اما ازآنجاکه رفتار جنسی سالم در کانون خانواده می‌تواند رضایتمندی از زندگی و سلامت روان را به همراه داشته باشد و در دوران بارداری، زوجین باید بیش از هر زمان دیگری به هم نزدیک شوند و به زندگی خانوادگی فکر کنند، یافتن موانع ایجاد ارتباط جنسی مناسب در زوج‌ها در دوران بارداری، اهمیت فراوانی می‌یابد.
در همین زمینه، در یک همکاری علمی پژوهشی، محققان دانشگاه خوارزمی و دانشگاه علوم پزشکی شاهرود به بررسی و تحلیل تجربیات زنان باردار از ارتباط جنسی در دوران بارداری پرداخته‌اند.
شرکت‌کنندگان در این پژوهش کیفی که از نوع پدیدارشناسی بوده است، از میان زنان باردار مراجعه‌کننده به مرکز بهداشتی امام موسی کاظم (ع) شهر شاهرود انتخاب شده و داده‌ها از طریق مصاحبه نیمه ساختاریافته و به‌صورت چهره به چهره جمع‌آوری شده است.
نتایج به‌دست‌آمده از مطالعه فوق نشان می‌دهد که عوامل مختلف فردی و بین فردی در ایجاد مشکلات جنسی در دوره بارداری تأثیر دارند و ازآنجاکه رضایت زناشویی در هر مرحله‌ای از زندگی ازجمله در دوران بارداری، در سرلوحه کار بهداشت قرار دارد و با توجه به اهمیت بعد عاطفی در این دوران برای زنان، آنچه می‌تواند به این بعد مهم و اساسی کمک کند، بهبود رابطه جنسی و ارتقای وضعیت آن است.
مجید کلی، پژوهشگر دانشکده روانشناسی دانشگاه خوارزمی و همکارانش در این تحقیق، در رابطه با نتایج حاصل از تحقیق خود می‌گویند: «ایجاد مشکلات جنسی از منظر مشارکت‌کنندگان، مشکلات روان‌شناختی و شامل مواردی ازجمله حساس شدن، آستانه تحمل پایین، افزایش سطح توقعات و خستگی بود. بر این اساس، یکی از علل اساسی ایجاد مشکلات جنسی در دوره بارداری، عدم توجه مردان به نیازهای عاطفی همسرانشان است و شامل مقوله‌هایی ازجمله عدم توجه و درک همسر، عدم توجه به آمادگی جنسی همسر، ترس از شوهر و خودخواهی جنسی شوهر است».
محققان فوق می‌افزایند: «احساس گناه از دیگر مسائلی است که باعث می‌شود زنان باردار کمتر به رابطه جنسی فکر کنند و دچار مشکلاتی در رابطه جنسی شوند».
بر اساس یافته‌های این پژوهش که در مجله «تحقیقات کیفی در علوم سلامت» وابسته به دانشگاه علوم پزشکی کرمان منتشر شده‌اند، به نظر می‌رسد عدم آگاهی زوج (مرد / زن) نسبت به روابط جنسی، ازجمله عوامل به وجود آورنده مشکلات جنسی در دوره بارداری است و از مقولاتی مانند عدم آشنایی شوهر با ویژگی‌های دوره بارداری و همچنین دانش و اطلاعات ناقص نسبت به موضوع جنسی در این دوره تشکیل می‌شود.
شناخت علمی مشکلات جنسی در دوره حساس بارداری، می‌تواند سیاست‌گذاران کلان بهداشتی را در طراحی برنامه‌های مرتبط با سلامت زنان و خانواده‌ها، منطبق بر نیازها و کاستی‌های اجتماعی یاری کند.