اصول تربیت کودک، هفت راه اصلی و مهم

تربیت کودکان، به ویژه کودکان نوپا یکی از موضوعات بحث‌ برانگیز در میان والدین و کارشناسان است. هر پدر یا مادری نظرات و شیوهٔ فرزندپروری خودش را دارد. اما به‌طورکلی، چیزهایی هم وجود دارد که اغلب در مورد تربیت کودکان مشترک است که برخی از مهم‌ترین‌هایشان را می‌توانید در این مطلب بخوانید.

۱. شیوه و طرز فکر درست و مؤثر
به تأدیب و تربیت به عنوان نوعی آموزش فکر کنید و نه شکلی از تنبیه. فرزندتان نیاز دارد که بیاموزد چگونه با دیگران کنار بیاید و از خطرها دور بماند. او دانش‌آموز مشتاقی است، اما مهم‌ترین درس‌های زندگی یعنی تقسیم کردن چیزها با دیگران، صبر، همکاری و احتیاط چند سال طول می‌کشد تا خوب فهمیده و تثبیت شوند. بنابراین، به عنوان معلم اصلی او، این کار شماست تا با ثبات، صبر و دلسوزی خود این آموزشها را در ذهنش تثبیت کنید.

۲. داشتن ثبات لازم
برای کودکان نوپا ثبات رویه بسیار حیاتی است. اگر دست زدن به کامپیوتر مادر دیروز ممنوع بود، امروز هم باید ممنوع باشد و نگران تکرار خواسته‌هایتان هم نباشید. برای کودک نوپا ممکن است لازم باشد که چیزی را به معنای واقعی کلمه صد بار بشنود تا منظورتان را درک کند.

۳. دادن توضیح مناسب به قدر کافی
وقتی کودک اشتباهی می‌کند، به سخنرانی نیاز ندارد، بلکه فقط یک «نه» قاطع به او بگویید. البته گاهی هم توضیح کوتاهی لازم است. به عنوان مثال، بگویید: «ممکن بود صدمه ببینی!» یا «این اسباب‌بازی نیست.» سپس او را به فعالیت مطلوب‌تری هدایت کنید. کودکان نوپا بازهٔ توجه کوتاهی دارند، بنابراین احتمالاً خوشحال خواهد شد که به فعالیت جدیدی مشغول شود. این جلب کردن توجه کودک به کار دیگری در تمام موارد تربیتی کودک جواب می‌دهد، پس سعی کنید آن را خوب یاد بگیرید.

۴. ایجاد وقفه
وقفه دادن یعنی برای مدت زمان مشخص و کوتاهی کودک را به دلیل رفتار بدش آرام نگه دارید. وقفه دادن می‌تواند مفید باشد، اما بعضی از کودکان این مفهوم را تا زمانی که حداقل سه سال دارند درک نمی‌کنند. برای یک کودک کوچک‌تر، وقفه‌ها گیج‌کننده و ناامیدکننده هستند. اگر کودکتان به اندازه‌ای بزرگ شده است که معنای وقفه‌ها را درک کند، بازهم از آنها با احتیاط استفاده کنید و مدتشان را به سه دقیقه یا کمتر محدود کنید، یعنی فقط به اندازه‌ای که فرزندتان بتواند کنترل خود را به دست بیاورد. به جای اینکه فرزندتان را به اتاقش بفرستید او را در «صندلی شیطنت» بگذارید، زیرا نباید کودک اتاقش را با تنبیه ارتباط دهد. همچنین می‌توانید خودتان هم کنارش بنشینید. در این حال، او احتمالاً زودتر آرام خواهد شد.

۵. خودداری از کتک زدن
هر قدر هم که رفتار فرزندتان بد باشد، کتک زدن نباید یکی از گزینه‌های شما باشد. کتک زدن و سیلی خوردن به کودکان می‌آموزد که باید از پدر و مادر خود بترسند و اگرچه شما هرگز قصد آسیب رساندن به فرزندتان را نداشته باشید، وقتی عصبانی هستید به سادگی ممکن است کنترل خود را از دست بدهید. اگر احساس می‌کنید که می‌خواهید فرزندتان را کتک بزنید، تا وقتی این احساس می‌گذرد به خودتان وقفه بدهید یا با یک پزشک در این مورد صحبت کنید.

۶. یاد دادن انضباط به شکل مثبت
انضباط دادن همیشه نباید منفی باشد. وقتی فرزندتان را در حال یک رفتار خوب مثل به اشتراک گذاشتن یک اسباب‌بازی با دوستش یا جمع کردن چیزهایی که ریخته است می‌بینید، بهتر است او را تشویق کنید. در نتیجهٔ این رفتار شما، او یاد می‌گیرد که مجبور نیست بدرفتاری کند تا توجه شما را به خودش جلب کند.

۷. آموزش کار درست
در نهایت، انجام کار درست را برای فرزندتان تا جای ممکن آسان‌تر کنید. سعی کنید از قرار دادنش در شرایطی که نمی‌تواند خود را کنترل کند پرهیز کنید. برای مثال، وقتی خسته و گرسنه است، او را به یک خرید طولانی نبرید و او را با چیزهایی که مجاز به دست زدن به آنها نیست احاطه نکنید. اگر دنیای اطراف کودک مملو از چیزهای وسوسه‌انگیز باشد، شما مجبورید تمام روز را صرف «نه گفتن» کنید. پس سعی کنید فرصت‌های او برای بازی و کشف و شناخت جهان را به حداکثر برسانید اما شانس او برای به دردسر افتادن را به حداقل برسانید.