درمان فتق واژن، چگونه؟

افتادگی واژن یا پرولاپس ارگان‌های لگنی، بیرون زدگی ارگان‌های لگنی به سمت داخل یا بیرون از کانال واژن می‌باشد. در بسیاری از موارد، این مشکل بر اثر آسیب‌های وارده به واژن و بافت‌های نگه‌دارنده لگن ناشی از زایمان یا افزایش شدید فشار داخل شکمی ایجاد می‌شود. انواع مختلفی از پرولاپس‌ لگنی وجود دارند. افتادگی لگن یا فتق ممکن است به تنهایی اتفاق بیافتد و یا همراه با بیرون زدگی یکی دیگر از ارگان‌های لگنی رخ دهد. معمولا بیش‌تر از یک ارگان را در بر می‌گیرد. بیماران معمولا احساس سنگینی یا بیرون زدگی از ناحیه واژن پس از فشار لگنی و کمر درد را خواهند داشت. برخی بیماران ممکن است یک یا چند مورد از علائم بی‌اختیاری ادرار، احتباس ادرار، اختلال جنسی و مشکل در عملکرد روده را هم داشته باشند.

بهبود پرولاپس ارگان‌های لگنی با لاپاراسکوپی
هدف بهبود پرولاپس ارگان‌های لگنی از طریق لاپاراسکوپی، بازگشت عملکرد طبیعی آن‌ها از طریق رفع نقص‌های ایجاد شده در ارگان‌های لگنی می‌باشد. ساختار اندام‌های لگنی زنان پیچیده و پویا است. اساسا دو سیستم در لگن وجود دارد که حمایت و نگهداری ارگان‌های لگنی جهت قرار گرفتن در مکان درست را فراهم می‌کنند. نگهداری اندام‌های زنانه اساسا توسط ماهیچه‌های بالابرنده مقعد صورت می‌گیرد که یک یک جفت ماهیچه ویژه در لگن هستند. این ماهیچه‌ها حتی حین استراحت هم تعادل مشخصی را حفظ می‌کنند. این ماهیچه‌ها قوی بوده و در صورت نیاز می‌توانند انقباض شدیدی داشته باشند. با این حال کاملا انعطاف پذیر، ارتجاعی و بهبود پذیر هستند.

دلایل آسیب دیدگی ماهیچه‌های بالابرنده مقعد
وقتی که ماهیچه‌های بالابرنده مقعد بر اثر زایمان یا افزایشی مداوم در فشارهای درون شکمی، همچون بیماری مزمن ریوی ناشی از آسم، یبوست، یا بلند کردن اجسام سنگین و داشتن فعالیت‌های سنگین دچار آسیب می‌شوند و دیگر ماهیچه‌های بالابرنده مقعد قادر نخواهند بود آن انقباض پذیری موثرشان را حفظ کنند و تعادل لازم برای نگه‌داشتن ارگان‌های لگنی در جایگاه مناسب‌شان را از دست می‌دهند. در نتیجه فشار زیادی به سیستم نگه‌دارنده لگن وارد می‌شود که توسط فاسیای درون لگن ( که صفحه‌ای فیبری محکم است) فراهم می‌آید. متاسفانه، فاسیای درون لگن بافتی فیبری است که از کلاژن، الاستین و فیبر عضلانی نرمی تشکیل شده است که در نگه داشتن ارگان‌های لگنی چندان کارآمد و مناسب نیست، و تحت فشار مداوم گرانشی و فشارهای دائمی ناشی از افزایش فشار درون شکمی قرار دارند. بر اثر قرار گرفتن در معرض فشار به مدت طولانی، فاسیای درون لگن کش آمده و نهایتا پاره می‌شود، در نتیجه توانایی نگهدارندگی ارگان‌های لگنی در آن‌ها از دست می‌رود. به دنبال آن پرولاپس واژن، بی اختیاری ادرار و یا مدفوع رخ می‌دهد.

علائم افتادگی لگن
علائم افتادگی لگنافتادگی لگن به هنگام استراحت یا دراز کشیدن به ندرت ایجاد درد و رنج شود، تنها زمانی مشکل احساس می‌شود که بیمار سرپا بوده ومشغول انجام فعالیت‌های روزانه‌اش باشد، چه در حالت ایستاده و یا نشسته. هرگونه فشار فیزیکی همچون سرفه کردن، عطسه کردن، بلند کردن اجسام معمولا باعث تشدید پرولاپس لگن می‌شوند. برای داشتن تخمینی دقیق از موقعیت و شدت پرولاپس، بیمار می‌بایست در وضعیتی ایستاد مورد آزمایش قرار بگیرد. وضعیت بیمار باید کاملا بررسی شده، و پرولاپس موجود به دقت توسط پزشک تحت فشارهای فیزیکی مختلف (سرفه، فشار اوردن) مشاهده شود قبل از اینکه انجام جراحی ترمیمی به بیمار تجویز شود. از آنجا که آسیب و بروز اختلال در بخش نگهدارنده کف لگن معمولا چندگانه است و تنها به بخش قابل مشهود آن محدود نمی‌شود، قبل و حین جراحی، کل سیستم نگهدارنده کف لگن باید با دقت مورد بررسی قرار گیرد و تمامی اختلال‌های موجود هم باید همزمان حین جراحی ترمیم شوند. اهداف جراحی برای بیماران مبتلا به پرولاپس رحم یا ارگان‌‌های لگنی:
۱) بازیابی عمق و وضعیت طبیعی واژن
۲) تسکین علائم و نشانه‌های فشار
۳) حفظ عملکرد جنسی رضایت بخش در فرد بیمار است.

مزایای جراحی لاپاراسکوپی
جراحی لاپاراسکوپی مزایای متعددی دارد. دیدی عالی از کف لگن می‌تواند به دست آید. تصویری با کیفیتی بالا توسط نوری که مستقیما به عمق لگن هدایت می‌شود به دست می‌آید و بزرگنمایی بالایی هم توسط لاپاراسکوپ ایجاد می‌شود، در نتیجه اختلالات موجود در اجزای لگن به وضوح قابل رویت خواهد بود. علاوه بر این، بر خلاف شیوه‌های سنتی جراحی‌های شکمی یا واژن، روش لاپاراسکوپی به جراح اجازه می‌دهد نه تنها اختلالات و نقص‌های ایجاد شده را به وضوح ببیند، بلکه می‌تواند با بررسی بخش‌های واژن با استفاده از دید مستقیمی که لاپاراسکوپی در طول عمل ارائه می‌دهد، مشکلات موجود را به طور کامل حس کند. این روند به جراح این امکان را می‌دهد که بخیه‌ها را دقیق و موثر انجام دهد. در جراحی سنتی برای ترمیم واژن در افراد مبتلا به پرولاپس، جراح برای پیشبرد عمل، کاملا وابسته به حس لامسه بود که این مساله باعث شود فرایند ترمیم ناقص یا بیش از حد صورت گیرد. یکی از مزایای دیگر جراحی لاپاراسکوپی این است که می‌توان از فرایند جراحی عکس تهیه کرد و یا از کل فرایند فیلم گرفته شود و برای بررسی‌های بعدی نگه داشته شود و یا بعدا بیمار تمامی فرایند جراحی را مشاهده کند. علاوه بر این‌ها، جراحی لاپاراسکوپی میزان تهاجمی بودنش به حداقل می‌رسد و باعث کاهش چشمگیری در درد و رنج پس از عمل می‌شود و زمان بستری و دوره بازیابی هم کوتاه‌تر خواهد بود.

جراحی لاپاراسکوپی برای افتادگی لگن
جراحی لاپاراسکوپی برای افتادگی لگنپرولاپس رحم و واژن یکی از دردناک‌ترین اختلالاتی است که زنان مدرن با آن مواجه می‌شوند، زنانی که با افزایش انتظارات زندگی، می خواهند زنانگی و توانایی فعالیت‌های جنسی‌اش را حفظ کنند. افتادگی لگن تنها علائمی از بروز تخریب در سیستم نگهدارنده کف لگن است، بنابراین معمولا با انواع دیگری از پرولاپس‌ها همچون سیستوسل، رکتوسل و آنتروسل هم همراه خواهد بود. در نتیجه جراحی ترمیمی برای افتادگی لگن تنها بخشی از ترمیم کلی کف لگن است، که انجام آن برای بازیابی آناتومی وعملکرد طبیعی بدن لازم و ضروری است.

جراحی لاپاراسکوپی برای ترمیم سیستوسل
نگهداری مثانه و مجرای ادراری (لوله‌ی بین مثانه و ورودی واژن) توسط لایه‌ای به نام فاسیای پوبوسرویکال صورت می‌گیرد که از صفحه‌ای فیبر عضلانی تشکیل شده است و روی دیواره‌ی قدامی واژن قرار می‌گیرد. از بالا، به بخش بالایی واژن و گردن رحم وصل می‌شود و پس از آن هم از هر طرف به دیواره کناری لگن متصل است. فاسیای پوبوسرویکال با تشکیل صفحه‌ای، مثانه و مجرای ادراری را نگه می‌دارد و باعث می شود گردن مثانه و بخش مبدا مجرای ادراری به هنگام بروز فشار (سرفه، عطسه، خندیدن، یا بلند کردن اجسام سنگین) متراکم شوند. وقتی که این مکانیزم نگهدارنده بر اثر زایمان یا هر دلیل دیگری، دچار ضعف شود، ثبات و مقاومت این لایه نگهدارنده از فاسیا کاهش یافته و ممکن است نهایتا مقاومتش را هم کلا از دست بدهد و منجر به تشکیل سیستوسل و ایجاد بی‌اختیاری ادرار تحت فشار شود اگر نقص و اختلال ایجاد شده شامل بخش نگهداری گردن مثانه و مبدا مجرای اداری هم بوده باشد.

آیا پرولاپس واژن باید با جراحی درمان شود؟
اگر نشانه‌ و علائم آن در بیمار دیده شود، جواب بله است. پرولاپس لگن یک فتق (به افتادگی یا جداشدن بافتی فاسیایی گفته می‌شود که باعث افتادگی یا بیرون زدگی ارگان یا بافتی می‌شود) در ناحیه لگن است، و درمان فاق هم جراحی ترمیمی است. اگرچه پرولاپس ارگان‌های لگنی به ندرت منجر به بیماری‌های حاد شود، اما می‌تواند زندگی زنان را دچار مشکل کند. جراحی ترمیمی افتادگی لگن می‌تواند از طریق برش‌های شکمی بزرگ، از طریق برش بالای واژن و یا جدیدا از طریق روش لاپاراسکوپی انجام شود. از انجا که اغلب بیش از یک ساختار نگهدارنده لگن دچار ضعف یا پارگی می‌شوند، عمل ترمیمی می‌بایست در بیش از یک ناحیه صورت گیرد. روش لاپاراسکوپی برای بهبود افتادگی لگن، بسیار بهتر از روش های سنتی است به خاطر مزایایی که دارد:
داشتن دید و تصویری با بزرگنمایی و وضوحی بالاتر از اختلالات موجود در کف لگن
امکان انجام بسیار دقیق‌تر بخیه‌ها
خونریزی کمتر
کاهش درد و ناراحتی پس از عمل
زمان بستری کوتاه‌تر
دوره بازیابی سریع‌تر