اندازه سرویکس در بارداری، نحوه بررسی آن

گفتنی است به طور طبیعی طول دهانه رحم ۴۰ میلی متر می باشد اما این در حالی است که در طول بارداری کانالیزه باقی می‌ماند و اما به هنگام زایمان به شدت کوتاه شده و دهانه رحم باز می‌شود.
به طور کلی باید در نظر داشت که به هنگام بارداری طول دهانه رحم بالای 30 طبیعی محسوب می‌شود در زنان کم خطر یا حتی بی خطر طول سرویکس در دوران بارداری به طور متوسط بین هفته های چهاردهم تا سی ام 35 تا 40 میلی متر است.

بررسی اندازه طول سرویکس در هفته های بارداری
همان گونه که می دانیم در طول هفته های باردای طول سرویکس متغییر است از این رو در ادامه به آن اشاره خواهد شد.
- هفته 8 تا 14 بارداری: حداقل طول سرویکس 28 میلیمتر و حداکثر 56 میلیمتر
- هفته ۱۵ تا ۲۸ بارداری: حداقل طول سرویکس ۲۶ میلیمتر و حداکثر ۵۲ میلیمتر
- هفته 29 تا 37 بارداری: حداقل طول سرویکس 27 میلیمتر و حداکثر 52 میلیمتر
جالب است بدانیم که نامناسب بودن دهانه رحم به گشاد شدن خود به خودی سرویکس رحم اشاره دارد که این خود می تواند دلیل اصلی مشکلات حاملگی در سه ماهه دوم باشد.
لازم به ذکر است که بی کفایتی سرویکس در سه ماهه دوم نشان داده می شود.
از سوی دیگر باید خاطر نشان کرد که برخی از بیماران در معرض خطر بالای زایمان زودرس قرار دارند که در ادامه به آن اشاره خواهد شد.
- ناهنجاری های رحمی
- قرار گرفتن در معرض دئودیلتیزل بسترول (DES)
- ترومای قبلی یا جراحی سرویکس قبلی
- سقط جنین قبلی
- زایمان زودرس قبلی
- حاملگی چندقلو
- اختلال بافت همبند

بررسی دلایل طول غیرطبیعی دهانه رحم
جالب است بدانیم که کوتاه شدن طول دهانه رحم از طیف گسترده‌ای برخوردار است به گونه ای که از ۱۵ تا ۲۵ میلی‌متر متغیر می باشد.
از سوی دیگر باید خاطر نشان کرد که برای بارداری طبیعی تنها طول سرویکس نیست نمیتواند پیش بینی کننده عدم کفایت دهانه رحم باشد. کوتاه شدن تدریجی توسط با سونوی سریالی و کوچک شدن شکل V بخش پایین رحم و تغییرات گردن رحم به صورت پویا قابل تشخیص است.

سونوگرافی واژینال بهترین گزینه
در مطالعه‌ای که روی ۵۹ هزار مورد خانم‌های مراجعه‌کننده به بیمارستان کینگر کالج لندن برای انجام سونوگرافی آنومالی روتین در هفته ۶+۲۴-۲۰ انجام شد طول دهانه رحم همه این زنان به روش ترانس واژینال اندازه‌گیری شد و در نهایت مدلی برای تخمین خطر زایمان زودرس پیشنهاد شد. به‌طور کلی با بررسی مطالعات انجام شده تاکنون، اندازه‌گیری طول سرویکس با سونوگرافی واژینال قویترین فاکتور پیش‌گویی‌کننده منفرد زایمان زودرس بوده است. این روش در تعیین گروهی از بیماران که به طور اخص از پروژسترون سود می‌برند، مفید است.
در مطالعات مربوط به سرکلاژ نیز طول سرویکس در پیشگیری از مداخله نابجا مفید بوده است. سابقه زایمان زودرس قبلی نیز همانطور که پیشتر اشاره شد یک فاکتور دیگر پیشگویی‌کننده زایمان زودرس در حاملگی بعدی است و هر چه این مشکل زودتر و مکررتر رخ داده باشد خطر زایمان زودرس افزایش بیشتری می‌یابد. در حاملگی‌های دو یا چندقلویی بررسی طول سرویکس اثری بر سرنوشت مادر و جنین نداشته است و به طور کلی خطر زایمان زودرس در طول سرویکس 30 میلی‌متر کمتر از 1درصد، در 15 میلی‌متر 50درصد و در 5 میلی‌متر 80 در سه ماهه دوم حاملگی است. باید توجه داشت که کم شدن طول سرویکس در بیشتر از 28 هفته پیش‌گویی‌کننده زایمان زودرس نیست و در سه ماهه سوم قسمتی از فیزیولوژی نرمال بارداری محسوب می‌شود.

خطرناک بودن سرکلاژ در بارداری دوقلویی
بر اساس بررسی های انجام شده سرکلاژ تنها در زنان با سرویکس کوتاه تر از ۱۵ میلی‌متر در اندازه‌گیری طول سرویکس در سه ماهه دوم در پیشگیری از زایمان زودرس تاثیرگذار می باشد.
باید در نظر داشت که در حاملگی دوقلویی سرکلاژ خطر زایمان زودرس را دو برابر می‌کند و همچنین خطر مرگ نوزاد را نیز افزایش خواهد داد می‌دهد.
بدیهی است تست فیبرونکتین جنینی مثبت و سرویکس کوتاه و نیز وجود اینترلوکین ۸ در ترشحات سرویکس هر دو نشانگر عفونت و التهاب محسوب می‌شوند و سرکلاژ در این موارد توصیه نمی‌شود.
در خاتمه باید متذکر شد که در سرویکس‌های بسیار کوتاه نیز احتمالا فرآیند پاتولوژیک از قبل آغاز شده است و به علت احتمال عفونت سرکلاژ توصیه نمی‌شود.