بارداری بعد از انتقال جنین فریز شده _ ۶ علامت موفقیت IVF

سوال مخاطب نی‌نی‌بان: من تازه انتقال جنین انجام دادم. کمرم و زیر دلم گاهی اوقات درد می‌گیرد و زیر دلم انگار منقبض شده. علائم نشانه چیست؟

پاسخ دکتر فریبا الماسی، متخصص زنان، استاد دانشگاه و فلوشیپ جراحی لاپاراسکوپی:

دوست عزیز این علائم می تواند ناشی از عوارض مصرف داروها باشد. بعد از عقب افتادن پریود، تست خون بتا بدهید سپس به دکتر خود مراجعه کنید.

انتقال جنین چیست؟

انتقال جنین یک روش در درمان IVF (لقاح آزمایشگاهی) است که در آن، جنین با استفاده از یک کاتتر باریک به رحم بیمار منتقل می‌شود. هدف از این فرایند این است که جنین در رحم رشد کرده و به جنین زنده (جنین انسانی) تبدیل شود، که نشان‌دهنده‌ی بارداری موفق است.

برای ایجاد جنین، متخصصان تخمک را با نمونه‌ای از اسپرم بارور کرده و رشد آن را تحت نظر می‌گیرند. سپس، بر اساس ارزیابی‌های دقیق جنین و درجه‌بندی کیفیت آن، سالم‌ترین و مناسب‌ترین جنین را انتخاب می‌کنند تا شانس موفقیت در لانه‌گزینی افزایش یابد. جنین می‌تواند یکی از دو نوع زیر باشد:

• جنین تازه: جنین تا پنج روز پس از لقاح در انکوباتور نگهداری می‌شود و سپس برای فرایند IVF آماده است.
• جنین منجمد: جنین فریز و نگهداری می‌شود تا در آینده مورد استفاده قرار گیرد.

بیشتر بخوانید: کیفیت و تعداد تخمک مناسب برای آی وی اف (IVF)

مراحل انتقال جنین چگونه است؟

در ادامه، درباره مراحل انتقال جنین توضیح می‌دهیم.

روز ۱ تا ۲: اگر جنین شما در مرحله‌ی بلاستوسیست (۵ روز پس از لقاح) منتقل شود، بلاستوسیست شروع به خارج شدن از پوسته‌ی خود کرده و به دیواره‌ی رحم می‌چسبد. (بلاستوسیست نامی است که متخصصان برای جنین در مراحل ابتدایی رشد به کار می‌برند.)

روز ۳ تا ۵: بلاستوسیست به طور محکم به آندومتر (دیواره‌ی رحم) متصل می‌شود و به درون بافت رحم نفوذ می‌کند؛ این فرایند «لانه‌گزینی» نام دارد.

روز ۶ به بعد: اگر لانه‌گزینی با موفقیت انجام شود، بدن شما شروع به تولید هورمون hCG می‌کند؛ همان هورمونی که باعث مثبت شدن تست بارداری می‌شود.

روز ۱۰ تا ۱۴: در این زمان می‌توانید تست بارداری انجام دهید تا سطح hCG را اندازه بگیرید. با این حال، توصیه می‌شود منتظر انجام آزمایش خون بمانید زیرا تست‌های خانگی ممکن است نتایج مثبت یا منفی کاذب داشته باشند. آزمایش خون نتایج دقیق‌تری ارائه می‌دهد و از سردرگمی جلوگیری می‌کند.

بیشتر بخوانید: جنین بلاستوسیت چیست؟ مراحل رشد، لانه‌گزینی و نقش آن در IVF

اولین علائم بارداری بعد از انتقال جنین چیست؟

علائمی که نشان‌دهنده موفقیت انتقال جنین هستند، مانند علائم اولیه بارداری‌ هستند؛ مانند گرفتگی، خستگی، حساسیت سینه و ...ممکن است انتظار داشته باشید این علائم دو هفته پس از عقب افتادن پریود شروع شوند. دوره دو هفته‌ای از انتقال جنین تا زمانی که بتوانید تست بارداری انجام دهید، می‌تواند مانند ابدیت به نظر برسد!

هرچند برخی علائم ممکن است به موفقیت انتقال جنین اشاره کنند اما می‌توانند مربوط به داروهای باروری و سایر داروهایی باشند که برای باردار شدن مصرف می‌کنید.

نقل قول از:

healthline

In general, there are no specific signs that an embryo transfer has been successful until the pregnancy test itself.

ترجمه:

به طور کلی، هیچ علامت خاصی وجود ندارد که نشان‌دهنده موفقیت انتقال جنین باشد تا زمانی که تست بارداری بدهید.

دلیلش این است که استروژن و پروژسترونی که معمولاً پیش از انتقال جنین مصرف می‌شوند و همچنین پروژسترونی که پس از انتقال مصرف می‌شود، علائمی شبیه به بارداری از جمله نفخ، درد سینه‌ها و ترشحات را ایجاد می‌کنند.

با این حال، بسیاری از افراد همچنان به دقت هر علامت مثبتی را که ممکن است نشان‌دهنده موفقیت انتقال جنین باشد، زیر نظر دارند. در ادامه علائم حاملگی بعد از انتقال جنین را ذکر می‌کنیم.

بیشتر بخوانید:    بهترین زمان انجام آزمایش خون بارداری | چه زمانی نتیجه دقیق‌تری دارد؟

خونریزی یا لکه‌بینی

خونریزی خفیف یا لکه‌بینی اغلب اولین علامت بارداری است. لکه‌بینی می‌تواند نشانه مثبتی از لانه‌گزینی باشد، یعنی جنین در دیواره رحم کاشته شده است. بنابراین لکه‌بینی یا خونریزی یک هفته پس از انتقال جنین می‌تواند علامت خوبی باشد. علاوه بر این، لکه‌بینی در دوره دو هفته‌ای پس از انتقال جنین هنگام مصرف داروهای هورمونی مانند پروژسترون نیز شایع است.

پزشک ممکن است به شما بگوید پروژسترون را ادامه دهید تا بدن سطوح هورمون‌های مشابه هفته‌های اولیه بارداری را تولید کند، یعنی لکه‌بینی ممکن است نشانه موفقیت انتقال جنین باشد یا نباشد.

گرفتگی عضلانی

گرفتگی یکی از اولین علائمی است که نشان می‌دهد پریود در راه است اما می‌تواند نشانه موفقیت انتقال جنین هم باشد. قبل از گرفتن تست بارداری، به یاد داشته باشید که گرفتگی خفیف می‌تواند مربوط به پروژسترونی باشد که در دوره دو هفته‌ای مصرف می‌کنید و برای برخی افراد، گرفتگی خفیف بلافاصله پس از هر عمل لگنی رخ می‌دهد.

حساسیت سینه‌ها

برای برخی افراد، حساسیت سینه یکی از علائم اولیه بارداری است. اگر سینه‌هایتان متورم یا حساس به لمس باشند و هنگام برخورد درد کنند، این می‌تواند نشانه مثبتی از انتقال جنین باشد. با این حال، حساسیت سینه می‌تواند عارضه جانبی داروهای هورمونی باشد که در دوره دو هفته‌ای مصرف می‌کنید. پروژسترون تزریقی و خوراکی هم باعث حساسیت سینه می‌شوند.

خستگی یا کوفتگی

احساس خستگی و کوفتگی در بارداری بخشی عادی از این دوران است که از روز اول تا هنگام زایمان و حتی بعد از آن است اما امکان دارد در اوایل که سطوح پروژسترون بالا می‌رود، خواب‌آلودگی بیشتری احساس کنید. بنابراین احساس خستگی می‌تواند نشان‌دهنده موفقیت انتقال جنین باشد یا فقط عارضه داروهای باروری مختلف.

تهوع

تهوع صبحگاهی در بارداری معمولاً در ماه دوم بارداری شروع می‌شود، پس لزوماً علامتی نیست که در دو هفته پس از انتقال جنین متوجه شوید اما اگر در دوره دو هفته‌ای، تهوع یا استفراغ داشتید، با پزشک صحبت کنید.

نفخ

افزایش سطوح پروژسترون می‌تواند نفخ بیشتری ایجاد کند. وقتی این هورمون بالا می‌رود، چه در بارداری و چه هنگام مصرف داروهای باروری، دستگاه گوارش کند می‌شود و احساس نفخ بیشتری می‌کنید. این حالت قبل از پریود، در بارداری یا هنگام مصرف پروژسترون و داروهای IVF و پس از انتقال جنین رخ می‌دهد.

تغییر در ترشحات

اگر پزشک، پروژسترون واژینال (شیاف، ژل یا قرص واژینال) در دوره دو هفته‌ای تجویز کند، ممکن است تغییراتی در ترشحات واژینال ببینید که ربطی به تست بارداری مثبت ندارد. سوزش، خارش، ترشحات و عفونت مخمری عوارض جانبی کپسول‌ها یا شیاف‌های واژینال هستند.

البته افزایش ترشحات واژینال هم می‌تواند علامت اولیه بارداری باشد. اگر تغییرات ناشی از موفقیت انتقال جنین (و در نهایت تست مثبت) باشد، ممکن است در هفته‌های اولیه بارداری ترشحات سفید و با بوی ملایم ببینید.

تکرر ادرار

تکرر ادرار ناشی از افزایش هورمون hCG بارداری و جهش پروژسترون است. اگر انتقال موفق باشد، افزایش ادرار ناشی از خون اضافی در بدن است. افزایش ادرار می‌تواند علامت عفونت ادراری هم باشد. اگر هر یک از این علائم را داشتید با پزشک تماس بگیرید:

• ادرار دردناک
• فوریت ادرار
• خونریزی
• تب
• تهوع و استفراغ

عقب افتادن پریود

عقب افتادن پریود می‌تواند نشانه بارداری باشد، به‌خصوص اگر سیکلتان منظم باشد. برای کسانی که پریودشان هر ماه سر وقت می‌آید، تاخیر در قاعدگی می‌تواند نشانه این باشد که باید تست بارداری بدهید.

بیشتر بخوانید: راهکارهای افزایش شانس موفقیت در IVF

نداشتن علائم بعد از انتقال جنین طبیعی است؟

به یاد داشته باشید که برخی بیماران پس از انتقال جنین هیچ نشانه‌ای ندارند و این موضوع همیشه به معنای ناموفق بودن درمان نیست. داشتن یا نداشتن علائم به عواملی مانند موارد زیر بستگی دارد:

• تفاوت‌های فردی: بدن هر شخص با دیگری متفاوت است، بنابراین علائم ذکرشده در همه ظاهر نمی‌شوند. عواملی مانند سطح هورمون‌ها، ژنتیک و وضعیت کلی سلامت می‌توانند بر بروز یا شدت علائم تاثیر بگذارند.
• داروها: پس از انتقال جنین، پزشک ممکن است برای تقویت دیواره‌ی رحم و کمک به لانه‌گزینی، پروژسترون تجویز کند. برخی از عوارض جانبی پروژسترون مشابه علائم اولیه‌ی بارداری هستند مانند حساسیت یا درد سینه‌ها و احساس خستگی.
• عدم بروز علائم در حال حاضر: ممکن است نشانه‌ها در مراحل بعدی بارداری ظاهر شوند. این موضوع بستگی دارد به مدت زمانی که طول می‌کشد تا جنین لانه‌گزینی کند و بدن شما مقدار قابل ‌تشخیصی از هورمون بارداری (hCG) تولید کند. همچنین ممکن است در سه‌ ماهه‌ی اول بارداری فقط علائم خفیفی داشته باشید.

امروزه، فناوری‌های IVF با بهره‌گیری از هوش مصنوعی شانس بارداری موفق را افزایش داده‌اند. با این حال، تنها راه قطعی برای اطمینان از موفقیت انتقال جنین، تست بارداری مثبت است. بهترین زمان انجام تست بارداری، دو هفته پس از انتقال جنین است.

چند روز بعد از انتقال جنین لانه گزینی می‌کند؟

لانه گزینی یعنی چسبیدن جنین به لایه اندومتر رحم که به طور طبیعی در بازه زمانی ۲۴ تا ۳۶ ساعت پس از انتقال جنین رخ می‌دهد. لانه گزینی در روش آی وی اف نیز بین ۱ تا ۵ روز پس از انتقال جنین انجام می‌شود که معادل روزهای ۲۰ تا ۲۴ در یک سیکل قاعدگی نرمال ۲۸ روزه است.

علائم لانه گزینی بعد از انتقال جنین فریز شده

علائم لانه گزینی بعد از انتقال جنین فریز شده عبارتند از:

• احتباس مایعات
• حالت تهوع
• یبوست
• اختلالات خواب
• درد پایین کمر
• گرفتگی عضلات

موارد گفته شده تنها علائم فیزیکی انتقال جنین هستند که بعد از IVF رخ می‌دهند. با این حال، نباید جنبه‌های احساسی انتقال را نادیده بگیرید. انتظار دو هفته‌ای پس از انتقال و قبل از تست بارداری می‌تواند باعث استرس، اضطراب و بداخلاقی شود. به همین دلیل، ایده خوبی است که ذهن خود را با فعالیت‌های مختلف مشغول نگه دارید تا از وسواس در مورد نتیجه آتی آزمایش بارداری و نگرانی در مورد رشد جنین خود جلوگیری کنید.

بایدها و نبایدهای بعد از انتقال جنین

در ادامه، بایدها و نبایدهای بعد از انتقال جنین را ذکر می‌کنیم.

کارهایی که باید انجام دهید:

• استراحت کنید.
• دستورهای پزشک را دنبال کنید.
• هیدراته بمانید.
• خواب کافی داشته باشید.
• رژیم غذایی سالم داشته باشید ( رژیم غذایی سرشار از فیبر، پروتئین، میوه و سبزیجات به حفظ سلامت شما پس از انتقال جنین کمک می‌کند.)

کارهایی که نباید انجام دهید:

• مصرف سیگار و الکل
• حمام داغ و سونا
• انجام فعالیت‌های سنگین
• رابطه جنسی

چه نوع تست بارداری پس از IVF باید انجام دهم؟

دو روش اصلی وجود دارد:

سخن پایانی

دوره دو هفته‌ای انتظار پس از انتقال جنین اغلب پر از فراز و نشیب‌های عاطفی، استرس‌زا و خسته‌کننده است. هرچند برخی علائم اولیه مانند خونریزی خفیف، لکه‌ بینی و گرفتگی عضلانی می‌توانند نشان‌دهنده موفقیت عمل باشند، تنها راه قطعی برای اطمینان از بارداری، تست مثبت است.