کورتاژ تشخیصی رحم، چه کاربردهایی دارد؟

از کورتاژ تشخیصی برای تشخیص و درمان بسیاری از مشکلات مربوط به رحم مانند خونریزی استفاده می‌شود. همچنین ممکن است بعد از سقط‌جنین عمل کورتاژ تشخیصی انجام شود. نمونه بافتی که گرفته شده از داخل رحم را می‌توان در زیر میکروسکوپ مورد ارزیابی قرار داد تا مشخص شود که سلول‌های این ناحیه، غیرطبیعی هستند یا خیر. ممکن است عمل کورتاژ تشخیصی همراه با سایر عمل‌ها مانند هیسترکتومی انجام شود. در این عمل از یک وسیله‌ی بلند و باریک برای دیدن فضای داخل رحم استفاده می‌شود.
اتساع و کورتاژ عملی ایمن است که به علل مختلفی ممکن است انجام شود. از این عمل برای برداشتن بافت غیرعادی از جداره‌ی رحم و اطمینان حاصل کردن از سلامت رحم استفاده می‌شود. متخصصین زنان و زایمان می‌گویند که در صورتی که بیمار باردار باشد یا حتی احتمال می‌دهد که باردار است، نباید این عمل را انجام دهد مگر این که کورتاژ به منظور سقط‌جنین یا درمان سقط‌جنین قبلی انجام شود.

کاربردهای کورتاژ
اتساع و کورتاژ ممکن است برای تشخیص یا درمان موارد زیر انجام شود:
کورتاژ تشخیصی
پزشک ممکن است نوع خاصی از عمل کورتاژ و تشخیص را تجویز کند که به آن نمونه‌گیری اندومتریال گفته می‌شود. این تست در موارد زیر تجویز می‌شود:
بیمار به طور غیرعادی، خون در ادرار داشته باشد.
بیمار پس از دوره یائسگی خونریزی داشته باشد.
پزشک طی معاینات روتین برای بررسی ابتلا به سرطان دهانه رحم متوجه وجود سلول‌های غیرعادی در جداره داخل رحم (اندومتریال) شود.
برای انجام این تست، نمونه‌ای از بافت جداره‌ی داخلی رحم (اندومتریال) گرفته می‌شود و این نمونه برای آزمایش به آزمایشگاه فرستاده می‌شود. این تست می‌تواند موارد زیر را بررسی کند:
هایپرپلازی آندومتریال: یک وضعیت پیش سرطانی که در آن لایه مخاطی داخل رحم بیش‌ازحد ضخیم می‌شود.
-پولیپ رحم
-سرطان رحم
کورتاژ درمانی
در صورتی که کورتاژ به منظور درمان انجام شود، تمامی لایه مخاطی داخل رحم برداشته می‌شود (و نه فقط بخش کوچکی از آن برای نمونه). پزشک ممکن است این کار را با اهداف زیر انجام دهد:
پاک کردن بافتی که پس از سقط‌جنین در رحم باقی‌مانده است و یا تخلیه رحم برای جلوگیری از خونریزی و عفونت.
برداشتن حاملگی مولار که در آن به جای تشکیل جنین سالم، بافت تومور مانند ناسالم تشکیل می‌شود.
درمان خونریزی شدید بعد از زایمان با برداشتن بافت باقی مانده از جفت در رحم.
برداشتن پولیپ‌های رحم و دهانه رحم که معمولاً خوش‌خیم هستند.
پزشک ممکن است انجام کورتاژ را همراه با عمل دیگری مانند هیستروسکوپی تجویز کند. طی عمل هیستروسکوپی، پزشک یک وسیله باریک همراه منبع نوری و دوربین را وارد واژن بیمار می‌کند و به داخل رحم می‌فرستند. سپس پزشک می‌تواند داخل جداره رحم را ببیند و به دنبال نواحی باشد که به نظر غیرعادی میایند. پزشک می‌تواند پولیپ‌های رحم را خارج کند و در صورت نیاز نمونه‌برداری کند.

اقدامات قبل از کورتاژ تشخیصی
برخی از بیماران لازم است که قبل از کورتاژ تشخیصی، آزمایش خون بدهند (برای مثال آزمایش شمارش گلبول‌های قرمز خون و عامل‌های تشکیل دهنده لخته خون) اما انجام این آزمایش برای تمامی زنان لزوم ندارد. بیماران باید از یک شب قبل از انجام این تست هیچ چیزی نخورند و نیاشامند. لازم است که یک نفر در روز انجام کورتاژ تشخیصی همراه بیمار باشد چرا که رانندگی پس از بیهوشی و دریافت آرام‌بخش، ایمن نیست.
ممکن است لازم باشد که در روز انجام عمل یا یک روز قبل از آن، وسیله‌ی مخصوصی در نزدیکی دهانه رحم بیمار قرار داده شود. هدف از قرار دادن این وسیله این است که دهانه رحم به طور ایمن و به تدریج باز شود و احتمال آسیب رسیدن به دهانه‌ی رحم در حین اتساع و کورتاژ کمتر شود. این وسایل در صورتی استفاده می‌شوند که لازم باشد دهانه‌ی رحم بیشتر از حد معمولی که برای این عمل لازم است، باز شود، برای مثال برای پایان دادن به حاملگی (سقط) و انجام هیستروسکوپی. همچنین ممکن است از بیمار خواسته شود که داروی خاصی در واژن خود قرار دهد تا بافت دهانه رحم قبل از انجام عمل به اندازه کافی نرم شود.
بعد از مراجعه‌ی بیمار به بیمارستان برای انجام عمل، ممکن است پرستار به بیمار سرم وصل کند تا مایعات و داروهای مورد نیاز بیمار، قبل از عمل، در حین عمل و بعد از آن از طریق سرم به بیمار منتقل شوند. قبل از انجام عمل، علائم و شرح حال بیمار، لیست داروهای مصرفی او و هرگونه آلرژی دارویی چک می‌شود.

چگونگی انجام عمل
برای انجام کورتاژ تشخیصی لازم است که از بی‌حسی استفاده شود. اJنتخاب نوع روش بی‌حسی (یا بیهوشی) به علت اصلی انجام کورتاژ و شرایط بیمار بستگی دارد. بیهوشی عمومی موجب می‌شود که بیمار کاملاً به خواب فرو رود و هیچ دردی را حس نکند. در سایر روش‌ها از آرام‌بخش و داروی بی‌حسی تزریقی استفاده می‌شود. داروی بی‌حسی ممکن است تنها ناحیه بسیار کوچک یا یک بخش بزرگ‌تری از بدن را به طور کلی بی‌حس کند (بی‌حسی موضعی).
بیمار به پشت روی تخت دراز می‌کشد و پاهای او روی دسته‌های مخصوصی که در طرف پایین تخت هستند قرار می‌گیرد.
پزشک، وسیله‌ی مخصوصی به نام اسپکولوم را وارد واژن می‌کند تا دهانه رحم را ببیند.
پزشک میله‌ای را وارد دهانه رحم می‌کند و به تدریج میله‌های ضخیم‌تر و ضخیم‌تری استفاده می‌کند تا به آرامی دهانه‌ی رحم باز شود (اتساع داده شود) و این کار را تا زمانی که دهانه رحم به اندازه‌ی کافی باز شود ادامه می‌دهد.
سپس پزشک میله‌ی اتساع دهنده را برمی‌دارد و سپس یک وسیله قاشق مانند به نام کورت (curette) که لبه‌ی تیزی دارد، یا وسیله‌ی ساکشن را وارد رحم می‌کند تا بافت داخل رحم را بردارد.
از آنجایی که بیمار در حین عمل بی‌هوش است یا بی‌حسی موضعی به او اعمال شده است، در حین عمل دردی را حس نمی‌کند.

بهبودی
بیمار تا چند ساعت پس از کورتاژ تشخیصی در اتاق ریکاوری می‌ماند تا پزشک بتواند شرایط بیمار را تحت نظر داشته باشد و در صورت بروز خونریزی شدید یا سایر عوارض، متوجه شود. در این زمان، تأثیرات بیهوشی نیز به تدریج از بین می‌روند. در صورتی که بیمار تحت بیهوشی عمومی قرار گرفته باشد دچار حالت تهوع و استفراغ می‌شود و در صورتی که برای کمک به تنفس او، لوله تنفسی در گلوی او گذاشته شده باشد، احساس گلودرد خواهد داشت. همچنین بیمار چه بیهوشی عمومی و چه بی‌حسی موضعی همراه با آرام‌بخش داشته باشد، تا چند ساعت احساس خواب‌آلودگی دارد.
برای رفع درد ناشی از انقباضات شکمی ممکن است پزشک مصرف ایبوبروفن یا سایر داروهای مسکن را تجویز کند. بیمار می‌تواند ظرف یک یا دو روز مجدداً به انجام کارهای روزمره خود بازگردد.
بیمار باید از قرار دادن هر چیزی در واژن خود خودداری کند تا زمانی که دهانه رحم به حالت عادی بازگردد و باکتری وارد رحم بیمار نشده و عفونتی ایجاد نشود. ممکن است پس از مدتی از انجام کورتاژ تشخیصی مجدداً در دیواره‌ی رحم ، لایه‌ای مخاطی تشکیل شود و این روند کمی زمان می‌برد. بنابراین احتمال دارد که پریود شدن بیمار به موقع نباشد. در صورتی که بیمار به منظور سقط‌جنین عمل کورتاژ تشخیصی را انجام داده باشد و بخواهد که در آینده مجدداً باردار شود، باید در مورد زمان مناسب برای بارداری مجدد با پزشک خود مشورت کند.

خطرات
اتساع و کورتاژ معمولاً عملی ایمن است و به ندرت موجب بروز عوارض می‌شود. درهرحال برخی خطرات وجود دارند که عبارتند از:
سوراخ شدن رحم زمانی رخ می‌دهد که وسیله‌ی جراحی فشار زیادی به دیواره رحم وارد کند و سوراخی در دیواره رحم ایجاد شود. این مشکل اغلب در زنانی به وجود میاید که به تازگی باردار بوده‌اند و یا یائسه شده‌اند. در اغلب موارد این پارگی به‌خودی‌خود خوب می‌شود. اما اگر یکی از رگ‌های خونی یا سایر ارگان‌ها آسیب‌دیده باشد، عمل دیگری باید انجام شود تا این مشکل برطرف شود.
خونریزی یکی از عوارض اتساع و کورتاژ است. اگر دهانه رحم در هنگام عمل پاره شود پزشک می‌توان با اعمال فشار، استفاده از دارو یا بخیه زدن خونریزی را متوقف کند.
در موارد نادری، عمل کورتاژ تشخیصی موجب تشکیل بافت فیبروزی در جای زخم‌ها در رحم می‌شود که به این مشکل، سندرم آشرمن گفته می‌شود. این مشکل اغلب زمانی بروز می‌کند که عمل کورتاژ بعد از سقط‌جنین یا زایمان انجام شود. این مشکل می‌تواند موجب توقف قاعدگی یا دردناک شدن آن، سقط‌جنین در آینده و حتی نابارور شدن بشود.
عفونت بعد از کورتاژ محتمل است اما به ندرت رخ می‌دهد.