سندرم هلپ در حاملگی، اطلاعات لازم

سندرم هلپ (hellp syndrome) عارضه‌ای خطرناک است که در دوران بارداری بروز می‌کند و معمولاً نوع دیگری از مسمومیت حاملگی یا پره‌اکلامپسی محسوب می‌شود. این عارضه نیز مانند پره‌اکلامپسی در اواخر دوران بارداری یا کمی پس از زایمان بروز می‌کند. در این مطلب می‌توانید با علائم، پیشگیری و روش‌های درمان سندرم هلپ آشنا شوید.

علائم سندرم هلپ
تشخیص سندرم هلپ مشکل است، به خصوص زمانی که علائمی مانند فشار خون بالا و پروتئین در ادرار وجود نداشته باشد. گاهی نشانه‌های این بیماری با ورم معده، آنفلوانزا، هپاتیت حاد، بیماری کیسۀ صفرا و عارضه‌های دیگر اشتباه گرفته می‌شود. بر اساس آمار جهانی، مرگ ناشی از سندرم هلپ تا ۲۵ درصد گزارش شده است. به همین دلیل، آگاهی مادران باردار از این عارضه و علائم آن برای تشخیص و درمان زودهنگام سندرم هلپ حیاتی است. علائم اولیۀ سندرم هلپ ممکن است مشابه پره‌اکلامپسی به نظر برسد. زنان بارداری که به سندرم هلپ دچار شده‌اند، یک یا چند مورد از علائم زیر را گزارش کرده‌اند:
- سردرد
- تورم
- خونریزی
- اختلال در بینایی
- درد شانه یا درد هنگام تنفس عمیق
- حالت تهوع، استفراغ، سوءهاضمه و درد پس از غذا خوردن
پزشک برای تشخیص سندرم هلپ، نشانه‌های زیر را در فرد بررسی خواهد کرد:
- فشار خون بالا
- وجود پروتئین در ادرار
پارگی کبد یا سکتۀ مغزی؛ ورم یا خونریزی مغزی، از شایع‌ترین مواردی است که باعث وخامت وضعیت مادر باردار مبتلا به سندرم هلپ می‌شود. در صورت تشخیص به موقع این سندرم، می‌توان از وقوع این دو عارضه پیشگیری نمود. اگر هر گونه از علائم نام‌برده را مشاهده کردید، فوراً به پزشک مراجعه کنید.

درمان سندرم هلپ
در صورت تشخیص سندرم هلپ در مادران باردار، زایمان سریع تنها راه درمان و حفظ سلامت است. فرد مبتلا احتمالاً نیازمند دریافت فرآورده‌های خونی مثل گلبول‌قرمز، پلاکت و پلاسما خواهد بود. درصورتی‌که تا زمان زایمان خیلی مانده باشد، پزشک ممکن است با تجویز کورتون‌ها به بلوغ ریه‌های جنین کمک کند تا بتواند سریع‌تر نسبت به زایمان اقدام کند. برخی پزشکان نیز ممکن است داروهای استروئیدی خاصی را برای بهبود وضعیت سلامت مادر تجویز کنند. در زنانی که به پره‌اکلامپسی مبتلا می‌شوند، احتمال دچار شدن به سندرم هلپ افزایش می‌یابد. به همین دلیل، باید با تشخیص و درمان صحیح و زودهنگام پره‌اکلامپسی، احتمال دچار شدن به سندرم هلپ را کاهش داد.

پیشگیری از سندرم هلپ
راهی برای پیشگیری از این عارضه وجود ندارد، با این حال مادران باردار می‌توانند با رعایت موارد زیر به تشخیص هرچه سریع‌تر این مشکل کمک کنند:
- تناسب اندام پیش از بارداری
- انجام منظم و به موقع معاینات پزشکی دوران بارداری
- اطلاع دادن سوابق بیماری‌ها و مشکلات بارداری‌های قبلی به پزشک
- توجه به علائم هشداردهندۀ این بیماری و اقدام مناسب
- بی‌اعتنا نبودن نسبت به نگرانی‌هایی در مورد سلامت خود

تأثیرات سندرم هلپ در جنین
پاره و جدا شدن زودهنگام جفت از رحم، نارسایی جفت و خفگی جنین در رحم به دلیل نرسیدن اکسیژن کافی یا نارس بودن بیش از حد جنین از عوارض سندرم هلپ در رابطه با سلامت جنین است. شانس زنده و سالم ماندن نوزادانی که هنگام تولد، بیش از یک کیلوگرم وزن دارند در مادران مبتلا به سندرم هلپ نسبت به نوزادانی با همان وزن که از مادران سالم متولد شده‌اند، تقریباً برابر است ولی در مورد نوزادانی که وزن آنها هنگام تولدشان زیر یک کیلوگرم است، وضعیت فرق خواهد داشت.
این گروه از نوزادان نیاز به بستری شدن و مراقبت بیشتر در بیمارستان دارند و احتمال وجود مشکلات تنفسی و نیاز به استفاده از دستگاه تنفس مصنوعی برای آنها بیشتر است. همچنین مشکلاتی که این نوزادان هنگام تولد و در آینده با آن روبه‌رو خواهند شد، قابل پیش‌بینی نیست.