آموزش دستشویی به کودک، بهترین سن و روش های عملی

آموزش دستشویی رفتن به کودک یکی از چالش‌هایی است که بسیاری از مادران با آن درگیر هستند. دستشویی رفتن به تنهایی موضوعی است که در کودکان از ۲ الی ۳ سالگی شروع می‌شود و آموزش آن از اهمیت زیادی برخوردار است. کودک در این مسیر نباید دچار استرس و نگرانی شود. برخی از کودکان حاضر نمی‌شوند تنهایی به دستشویی بروند، ممکن است تا مدت زیادی در خانه دستشویی کنند و همه جا را کثیف کنند، ادرار و مدفوع خود را تا مدت‌ها نگه دارند و یا بهانه بگیرند که حتما پوشکشان کنید؛ در این مطلب راه‌هایی را ذکر کرده‌ایم که شما را در آموزش توالت به فرزند خود یاری می‌دهند. همچنین برای آموزش صحیح و کاربردی در این زمینه و یا رفع مشکلات کودکان در مورد دستشویی رفتن می‌توانید از مشاور کودک کمک بگیرید.

بهترین سن برای آموزش دستشویی رفتن به کودک
توالت رفتن را باید زمانی به کودکتان یاد بدهید که او از لحاظ فیزیکی آمادگی پذیرش آن را داشته باشد. اغلب، کودکان بین ۲تا۳ سالگی آمادگی آموزش رفتن به توالت را پیدا می کنند. میانگین این سن در پسران ۳۱ ماهگی و دختران ۲۹ماهگی است. اکثر کودکان درسن ۳سالگی موفق می شوند تا این موضوع را به طور کامل فرا بگیرند. بنابراین زمان مناسب به فیزیک ، توانایی کنترل روده و مثانه آنها بستگی دارد.

چه زمانی کودک آماده آموزش است؟
تحقیقاتی که در این حیطه انجام شده نشان می دهند که کودکان برای آموزش دیدن در این زمینه نیاز به مجموعه‌ای از فاکتورهای فیزیکی دارند که در واقع پیش نیاز آموزش هستند. بنابراین برای اینکه بتوانید آموزش دستشویی رفتن به کودک را به طور مؤثر جلو ببرید لازم است تا آمادگی‌های زیر را در فرزند خود بررسی کنید.
- کودک باید بتواند به خوبی راه برود و خود را به دستشویی برساند.
- کودکی که علارغم داشتن پوشک اعلام می‌کند که دستشویی دارد آماده‌‌ی پذیرش آموزش است.
- کودک باید بتواند عضلات لازم برای رفتن به توالت را کنترل کند.

نشانه‌های آمادگی کودک
توجه داشته باشید که هیچ وقت تحت تأثیر اطرافیان ( دوست، همکار، فامیل،.. ) آموزش را شروع نکنید؛ تنها چیزی که مهم است این است که نشانه های آمادگی کودک تان را بررسی کنید. علایمی که نشان می دهند کودک آمادگی لازم برای آموزش را دارد:
-از شما بخواهد پوشکش را عوض کنید.
-درک کلامی در رابطه با روند ادرار کردن داشته باشد.
-توانایی این را دارد تا دستورات ساده شما را عملی کند. دستوراتی مثل کتاب را بیاور، به اتاق برو و ... .
-کودک قبل از ادرار یا مدفوع کردن، در حالیکه پوشک دارد، شما را خبر می کند .
- از کثیف یا خیس بودن پوشک احساس ناراحتی می کند.
- از تقلید رفتار والدین و کودکان بزرگ تر لذت می برد.
- توانایی نشستن و بلند شدن از توالت را دارد.
- می تواند اشیاء پیرامون خود در محیط منزل را به خوبی درک کند.
- می تواند با کم ترین کمک لباس زیر خودش را در بیاورد و یا بپوشد.
- زمانی که از توالت استفاده می کنید شما را دنبال می کند و کنجکاو است بداند از توالت چگونه استفاده می کنید.
- حداقل پوشک را تا دو ساعت بعد از تعویض خشک نگه دارد، این مورد نشان می دهد ظرفیت مثانه اش بیشتر شده است.
توجه داشته باشید که نیازی نیست برای شروع، تمام خصوصیاتی که در بالا گفتیم، وجود داشته باشند. روند کلی تکاملی کودک تان شما را راهنمایی می کند که چه زمانی دست به کار شوید.

راه‌های آموزش دستشویی رفتن به کودک
قبل از اینکه این آموزش را شروع کنید، باید با کودکتان در این مورد صحبت کنید و درباره این روند با او حرف بزنید. یادتان باشد که این اطلاعات می توانند به آگاهی کودکان کمک کنند تا راحت تر با این قضیه کنار بیایند. از دو طریق می توانید برای آموزش استفاده کنید. ابتدا راهکار های کلامی و بعد از آن راهکار های عملی را توضیح خواهیم داد.
راهکار های عملی
۱- همراه کودک، توالت کوچک پلاستیکی بخرید و آن را در جای مشخصی از خانه بگذارید (مثل حمام). در زمان خرید با حوصله و شمرده شمرده به او بگویید که این وسیله را برای چه چیزی خریده اید. بگویید که او به اندازه کافی بزرگ شده است و باید بتواند ادرار کردن و مدفوع خود را کنترل کند.
2- به هیچ عنوان از تنبیه برای آموزش استفاده نکنید. حتی اگر چندین بار لباسش را خیس کرد، اجازه ندارید تنبیه کنید.
۳- از شعر برای آموزش توالت استفاده کنید. برای او شعرهایی که در این باره وجود دارند را بخوانید.
4- از بازی برای یاد دادن توالت کردن به کودک تان استفاده کنید. مثلا یکی از عروسک‌ ها یا حیواناتی که کودکتان آن را دوست دارد، انتخاب کنید. آن را در حالتی که می‌خواهد ادرار کند، نگه دارید و به کودکتان بگویید، شیر کوچولو می‌خواهد جیش کند و صدای جیش کردن را در بیاورید. بگویید دیگر شیر کوچولو در شلوارش جیش نمی‌کند.
۵- محیط دستشویی را برای کودک تان زیبا کنید. اکثر کودکان از محیط دستشویی می‌ترسند. شما می‌توانید با چند راهکار ساده این ترس را در آن‌ها از بین ببرید. مثلا از عروسک و وسایل تزیینی استفاده کنید.
6- به پاداش ها تنوع بیشتری بدهید. در مورد پاداش، به خواسته های کودکتان توجه کنید. جایزه ای که به کودک می دهید باید مورد علاقه اش باشد.
۷-امکان دارد کودک شما در مواردی کنترلش را از دست بدهد و خودش را خیس کند؛ در اینصورت عصبانی نشوید. یادتان باشد آموزش توالت زمان بر است و نباید برای آموزش توالت به او عجله داشته باشید.
8- در طول مدت آموزش باید از برخورد خشن و غیر محبت‌آمیز دوری کنید تا باعث لجبازی کودک و استرس و اضطراب او نشوید.
راهکار های کلامی
-درباره ادرار و مدفوع صحبت کنید. با کودکتان درباره ادرار و مدفوع، اینکه از کجا می آیند یا چگونه تولید می شوند صحبت کنید. بگذارید بدانند که این ها جزئی از بدنشان نیستند و قرار است اضافات خوراکی هایشان دفع شوند.
-درباره توالت صحبت کنید. کودک نیاز دارد تا با کلمات مرتبط با توالت آشنا شود. از کلمات به شکل ساده استفاده کنید و درباره آن ها و کاربردشان توضیح دهید. مثل دستمال توالت، روشویی، سیفون و ... .
-از او بخواهید هنگامی که دستشویی می کند و پوشک دارد به روند آن فکر کند و دقت کند که در چه مرحله ای است. سعی کند ماهیچه هایش را کنترل کند و کم کم آماره پذیرش آموزش شود.

نکات کلیدی در آموزش دستشویی رفتن به کودک
اگر نگران نجس شدن خانه هستید، می‌توانید شورت مخصوص آموزش توالت رفتن به کودک ‌تان بپوشانید تا زمانی که کودک‌ تان جیش می‌کند، نجاست به بقیه قسمت‌ های خانه سرایت نکند. این گونه شورت‌ ها در سیسمونی ‌فروش‌ها و فروشگاه‌های وسایل نوزاد پیدا می‌شود. شب ها هم می‌توانید از تشک ‌های مخصوص کودک که یک لایه پلاستیکی دارند، استفاده کنید تا در صورت جیش کردن، نجاست به سایر قسمت‌های منزل سرایت نکند.
طول مدت آموزش به کودک معمولاً از یک هفته تا شش هفته فرق می کند و شما باید در این مدت خوش اخلاق و صبور باشد تا بتوانید به خوبی آموزش دهید. در بین فامیل هایتان و در حضور کودک، او را زیاد تشویق کنید و به دیگران بگویید که مثلاً کودک‌ تان می‌ رود و در توالت جیش می‌ کند و دیگر مثل کودکان نوزاد پوشک نمی پوشد.