مصرف زاناکس در بارداری، آیا خطر دارد؟

زاناکس یا آلپرازولام نوعی از داروهای موسوم به بنزودیازپین است. این دارو برای تسکین کوتاه مدت علائم مشکلاتی مانند اضطراب، مدیریت اختلالات اضطراب و درمان اختلال پانیک است.
این دارو می‌تواند به رفع اضطراب کمک کند. اما اگر باردار هستید یا قصد باردار شدن دارید، ممکن است این دارو باعث نگرانی شما شود. برای یک زن باردار ممکن است این سوال پیش بیاید که آیا مصرف این دارو در حین بارداری خطرناک است یا خیر؟

آیا مصرف آلپرازولام در دوران بارداری بی‌خطر است؟
مصرف زاناکس در دوران بارداری خطرناک است. این دارو در دسته داروهای D بارداری است. داروهایی که در دسته D قرار دارند برای زنان باردار توصیه نمی‌شوند و خطرناک هستند. بنابراین شما باید از مصرف زاناکس در هر سه ماهه بارداری جدا خودداری کنید. در ادامه به برسی اثرات این دارو در سه، ۳ ماهه بارداری خواهیم پرداخت.
در طول سه ماهه اول
مصرف آلپرازولام در سه ماهه اول بارداری (یعنی ماه‌های ۱ تا ۳ بارداری) می‌تواند خطر ابتلا به نقص تولد در نوزادان را افزایش دهد. برخی از این نواقص عبارتند از:
شکاف لب
شکاف کام
و برخی مشکلات جدی تر
این نقایص هنگام تولد می تواند بر ظاهر، رشد و یا عملکرد کودک شما تا آخر عمر تأثیر بگذارد.
در طول سه ماهه دوم و سوم
مصرف زاناکس در سه ماهه دوم و سوم بارداری (یعنی از ۴ ماهگی تا ۹ ماهگی) می‌تواند باعث بروز سندرم ترک نوزاد (withdrawal syndrome) شود. دلیل این اتفاق این است که این دارو می‌تواند باعث ایجاد وابستگی عاطفی یا جسمی یا همان اعتیاد در کودک شما شود.
تاکنون تحقیقات کمی در مورد سندروم ترک نوزادان صورت گرفته است. اما برخی از عوارض آن می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
مشکلات تنفسی
مشکلات در تغذیه
و کم آبی بدن
این اثرات می‌تواند تا چند روز به طول بیانجامد. اما هنوز مشخص نیست که چه اثرات طولانی مدتی میتواند در این شرایط رخ دهد.
مصرف آلپرازولام در دوران بارداری می‌تواند باعث ایجاد سندرم شیرخوار شل یا (floppy infant syndrome) شود. در این سندروم کودک شیرخوار دارای ماهیچه ها و عضلات بسیار ضعیفی است به گونه ای که قادر به کنترل حرکات سر و دست و پا نیست. ظاهر این شیرخواره ها شبیه به یک عروسک است که دست و پاهایش آویزان است. این بیماری ممکن است ۲ تا ۳ هفته پس از تولد ادامه داشته باشد.
سندروم های ترک و شلی نوزاد هر دو باعث میشوند که نمره آپگار نوزاد شما پس از تولد پایین باشد. نمره آپگار (Apgar score) یک ارزیابی کلی از وضعیت سلامتی نوزاد شما است. نمرات پایین آزمون آپگار ممکن است نشان دهنده مشکلات در تنفس، ضربان قلب و دمای نامطلوب بدن نوزاد باشد.

زاناکس، اعتیاد و ترک آن
این دارو حتی اگر به دستور پزشک تجویز شده باشد میتواند پس از یک مدت کوتاه باعث وابستگی جسمی و عاطفی (اعتیاد) شود. این دارو میتواند موجب سندروم ترک با علایم زیر شود:
تغییرات در خلق و خوی
مشکل در خواب
گرفتگی عضلات
حالت تهوع
استفراغ
لرز
تشنج
علائم ترک این ماده دارویی ممکن است تا چند هفته یا چند ماه ادامه داشته باشد. اگر از این دارو مصرف می‌کنید، برای پیشگیری از بروز علایم آن حین ترک در دوره حاملگی حتما با پزشک خود صحبت کنید. از پزشک بپرسید که چند هفته پیش از بارداری باید این دارو را ترک کنید؟ پزشک در مورد چگونگی قطع مصرف زاناکس شما را راهنمایی خواهد کرد.

اضطراب و بارداری
آلپرازولام یکی از داروهای ضد اضطراب است. مصرف این دارو در طی بارداری خطرناک است بنابراین باید از مصرف آن خودداری کرد. در کنار اجتناب از مصرف این دارو، باید کماکان به دنبال راهی برای مدیرت و درمان اضطراب بارداری خود باشید.
اگر اختلال اضطراب شما در حین بارداری درمان نشود مشکلاتی در این دوره برای شما پیش خواهد آمد. افکار مزاحم در این حالت ممکن است برای شما دردسر ساز شوند و مانع از انجام مراقبت های لازم برای بارداری شود.
برای مدیریت اضطراب در حین بارداری باید:
با پزشک ملاقات کنید
سیگار نکشید
از نوشیدن الکل اجتناب کنید
رژیم غذایی سالمی داشته باشید

با پزشک خود صحبت کنید
اگر پزشک زاناکس را برای هدفی غیر از اضطراب برای مثال برای تشنج شما تجویز کرده است، از او برای چگونکی مدیریت بیماری خود حین بارداری سوال بپرسید. مهم نیست که این دارو برای چه منظوری تجویز شده است، در هر صورت برای شما و جنین شما بسیار خطرناک است.
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد داروی آلپرازولام، مشکلات اضطرابی و بارداری خود با پزشک متخصص صحبت کنید. تمام سوالات خود را از او بپرسید. برخی از سوالات می توانند مشابه موارد زیر باشند:
چگونه میتوان بدون دردسر این دارو را ترک کرد بدون اینکه آسیب جدی به من وارد شود؟
تقریبا از چه وقت قبل از بارداری باید زاناکس را ترک کنم؟
آیا می توانم این دارو را هنگام شیر دادن مصرف کنم؟
آیا روشهای دیگری برای کمک به تسکین اضطراب یا علائم هراس در دوران بارداری وجود دارد؟
پزشک شما می تواند به شما در درمان بی خطر اضطراب و استرس شما شما کمک کند.