نوزاد چهار ماهه، بررسی نکات مهم

نوزاد ۴ ماهه دارای یک سری از نگهداری های خاص خود می باشد. لذا ما در این متن سعی داریم تا نکات مهم در مورد نوزاد ۴ ماهه را بررسی کنیم.
امروزه نگهداری کودک به عنوان یک رکن اساسی در زندگی زناشویی توسط مادر و یا پدر محسوب می‌شود لذا چگونگی نگهداری یک کودک دارای ارکان مختلفی می باشد حال تصور کنید که این نگهداری، نگهداری یک نوزاد 4 ماهه می باشد مطمئناً این نگهداری بسیار سنگین‌ تر و حساس تر می باشد لذا این کودک در ماه‌های ابتدایی زندگی خود می باشد و باید به بهترین نحو ممکن نگهدارید شود چنانچه این نگهداری با سهل انگاری جای خود را عوض کند ممکن است عوارض جبران ناپذیری را به همراه داشته باشد و کودک در بزرگسالی دچار یک سری از عوارض شود. نگهداری یک کودک چهار ماهه می‌تواند در عین سادگی بسیار سخت و طاقت فرسا باشد به همین دلیل افرادی که این کودک چهار ماهه خود را نگهداری می کنند باید نکات آن به خوبی واقف باشد.

نگهداری نوزاد چقدر سخت و سنگین است
همواره برای مادرانی با تجربه بارداری اول نگهداری نوزاد از همان بدو تولد سخت و سنگین بوده است. مادران برای رهایی از این کار طاقت فرسا دست به دامان مادربزرگ نوزاد می شوند و از او کمک می خواهند. در بدو تولد با مشکل نحوه صحیح شیر دهی و قرار دادن سینه در دهان نوزاد مواجه هستند . کمی بعد با نحوه پوشک کردن نوزاد درگیر می شوند و در ادامه با بیمار شدن و گریه های شبانه نوزادشان دست به گریبانند. در اخر همواره تا ماه ها دچار کمبود خواب می شوند. در این میان هزینه ها و خرج و مخارج نوزاد و مشکلات مالی و اقتصادی نیز برای برخی از خانواده ها وجود دارد.

نگهداری یک نوزاد 4 ماهه
درست است که نوزاد شما هم اکنون به ۴ ماهگی رسیده و مهارت های بیشتری نسبت به ۳ماه قبل کسب کرده است، اما هنوز هم کودکی ناتوان محسوب می شود. لذا باید در نگهداری آن هوشیارانه عمل کنید. در این سن کودک باید مهارت های اجتماعی و شناختی روحی و عاطفی خاصی را کسب کند. نوزاد چهار ماه در این سن فعال تر و چابک تر شده و در تکان دادن دست و پا و حرکت کردن ماهر تر شده است. نوزاد ۴ ماه سعی دارد محیط اطراف خود را بشناسد و برای برقراری ارتباط با افراد اشیا و اجسام تلاش می کند. در چهار ماهگی نوزاد تلاش می کند که سر و گردن خود را ثابت نگه دارد و شما می توانید با استفاده از وسایل حمایتی او را بنشانید تا به او در این کار کمک کنید.
باید توجه داشته باشید که نوزاد در چهار ماهگی دارای خواب کامل هفت تا هشت ساعته شبانه است اما در کنار آن بهتر است دو وعده خواب در روز را به آن اضافه کنید که در مجموع نوزاد بتواند 14 تا 16 ساعت بخوابد. به والدین توصیه می شود که برای ابراز احساسات و عشق و محبت خود به نوزاد چهار ماهه شان در طول روز چند دقیقه با او صحبت کند یا برای او آواز بخوانند. این کار همچنین به آرامش روحی و روانی نوزاد شما کمک می کند.

چگونگی رشد یک نوزاد ۴ ماهه
یک نوزاد ۴ ماهه نسبت به سه ماهه اول زندگی خود تغییرات قابل لمسی را در خود ایجاد کرده است. یک نوزاد در چهار ماهگی عضلات قوی تری دارد و دامنه حرکت آن بیشتر می شود؛ مثلاً می تواند گردن خود را ثابت نگه دارد و یا هنگامی که روی شکم خوابیده می شود بچرخد و با کمک شما با پاهای خود روی زمین بایستد. توانایی جدید و لذت بخشی که کودک در این سن کسب می‌ کند، تلاش برای صحبت کردن و به زبان آوردن اولین کلمات است. در چهار ماهگی نوزاد خود متوجه این نکته می شوید که نوزاد طولانی ‌تر غذا می خورد ولی تعداد شیر خوردن آن کمتر شده است.
این اتفاق به این دلیل است که معده نوزاد رشد کرده و بزرگتر شده و می تواند مقدار شیر بیشتری را در خود نگهداری کند و او را برای مدت طولانی تری سیر نگه دارد. جالب است بدانیم که عضلات چشم نوزاد چهار ماهه شما نیز قوی تر شده و می تواند اشیا و اجسام متحرک را با چشم دنبال کند و با اطرافیان ارتباط چشمی برقرار کند. یکی از علائم مهمی که نشان می‌ دهد نوزاد چهار ماهه شما ارتباطات کلامی اطرافیان را درک می کند این است که به تقلید از اطرافیان و صداهای آن ها می پردازد و برای شما می خندد که این اتفاق ممکن است برای شما خیلی شیرین باشد. اولین نشانه های رشد اجتماعی نوزاد چهار ماهه شما می تواند این باشد که نسبت به افراد آشنا عکس العمل نشان می دهد و اولویت کودک‌ برای رسمیت شناختن اطرافیان چهره‌ هایی است که برای او آشنا هستند و قبل از تکرار شدند.

چگونگی ارتباط با نوزاد ۴ماهه
بعد از ۳ ماه انتظار هم اکنون نوزاد شما در چهار ماهگی می تواند برای شما بخواند و لبخند بزند این اتفاق به این معناست که شما می توانید با آن ارتباط برقرار کنید. نوزاد چهار ماه در این سن همچنین ارتباط بین اشیا افراد و موقعیت ها را با کمک قدرت حافظه اش درک می کند. حافظه نوزاد ۴ ماهه در برقراری ارتباط با اطرافیان نقش مهمی ایفا می کند. مثلاً وقتی پدربزرگ خود را می ‌بیند با استفاده از قدرت حافظه او را به یاد می‌آورد و برایش لبخند می ‌زند؛ ولی اگر کسی را نشناسد می ‌تواند حتی در برابرش مقاومت کنند. کودک در این سن به احساسات و ارتباطی که شما با او برقرار می کنید پاسخ می دهد، غمگین می شود و گریه می کند. برای برقراری ارتباط با نوزاد چهار ماهه می توانید از اسباب بازی ها استفاده کنید و جلسات منظم بازی برای آن تنظیم کنید؛ این کار باعث تقویت عضلات نوزاد نیز می شود.

تغذیه نوزاد 4 ماهه
اکنون که نوزاد شما به چهار ماهگی رسیده، متوجه می شوید که او فعال تر شده؛ معده او بزرگتر شده و کمی نسبت به شیر مادر بی میل است و تعداد دفعات کمتری شیر می خورد. این ها همه علائمی است که نشان می دهد وقت آن رسیده که مواد جامد را در رژیم غذایی نوزاد ۴ ماهه خود بگنجانید. سرلاک بهترین غذای توصیه شده به عنوان اولین غذای جامد برای نوزاد چهار ماه می باشد. در این میان بهتر است از سرلاک برنج یا جو دوسر برای جلوگیری از آلرژی در کودک استفاده و آن را با شیر خشک یا شیرمادر تهیه کنید. برای تهیه غذای مقوی برای نوزاد ۴ ماهه خود می توانید از آووکادو به صورت پوره و مخلوط با شیر مادر استفاده کنید.
برای بهبود عملکرد دستگاه گوارش نوزاد 4 ماهه خود می توانید موز (به دلیل داشتن فیبر) را با کمی شیر مادر رقیق کرده و به نوزاد بدهید. جالب است بدانید که سالم ترین ماده غذایی از نظر پزشکان برای نوزاد 4 ماهه هویج پخته شده می باشد. همچنین سیب پخته شده مغذی ترین غذا برای نوزاد چهار ماهه معرفی شده که البته باید با رضایت پزشک متخصص اطفال این میوه در رژیم غذایی کودک وارد شود. از میوه های مناسب برای نوزادان در این سن و سال می توان گلابی را نام برد که به صورت پخته شده و میکس با غلات می تواند عملکرد بهتری داشته باشد. نکته قابل ذکر در مورد این میوه آلرژیک بودن آن در برخی نوزادان است.

واکسن های نوزاد چهار ماهه
از سری مراقبت های ویژه یک نوزاد چهار ماهه دقت در زمان واکسیناسیون آن است. همچنین مراقبت های قبل و بعد از واکسیناسیون برای نوزاد چهار ماه اهمیت ویژه‌ای دارد. واکسن های سن چهار ماهگی از واکسن های مهم و حساس نوزادان محسوب می‌شود. این واکسن‌ها با نام ثلاث و قطره فلج اطفال شناخته می شوند. واکسن ثلاث همان واکسن دیفتری، کزاز، سیاه سرفه است که با استفاده از سموم و باکتری ها کشته شده تهیه می شوند از مراحل سخت زندگی برای نوزادان مرحله واکسیناسیون ۴ ماهگی می باشد که معمولاً با درد شدید و تب همراه است.
واکسن های سن چهار ماهگی از واکسن های مهم و حساس نوزادان محسوب می‌شود
بهترین راهکار برای جلوگیری از تب به واکسیناسیون استفاده از تب بر مانند استامینوفن ۲ ساعت قبل و دو ساعت بعد از انجام واکسیناسیون می باشد. نکته بسیار مهم در این بخش این است که هیچگاه از کمپرس گرم در محل واکسیناسیون نوزاد چهار ماهه استفاده نکنید. زیرا باعث بروز عفونت می شود. همچنین تا ۴۸ ساعت بعد از واکسیناسیون، نوزاد را حمام نبرید.

خرج و مخارج نوزاد 4 ماهه
نوزادان حتی از قبل تولد دارای مخارج متعددی هستند. چکاب مادر، تغذیه مادر، آزمایشات و معاینات پزشکی مادر، هزینه های بیمارستان و زایمان و... از خرج و مخارج خاص نوزادان قبل از تولد بشمار می رود. می توان گفت امروزه هزینه های نوزادان بعد از تولد سرسام آور و وحشتناک است. با در نظر گرفتن تنها هزینه شیر خشک و پوشاک می توان به این امر پی برد. در میان هزینه های نوزاد ۴ ماهه را در نظر بگیرید که رشد کرده، حرکت می کند و بازی می کند؛ پس خرج و مخارجی باید برای خرید اسباب بازی های مناسب و جذاب برای او در نظر گرفته شود.
نوزاد 4 ماهه همچنین به غذاهای جامد در کنار شیر نیاز دارد . همچنین هزینه سرلاک را که در این سن برای نوزاد نیاز است را باید در نظر داشت. نوزاد 4 ماهه نسبت به 3 ماهه قبل قطعا به پوشاک و لباس بیشتری هم احتیاج پیدا خواهد کرد. در این بین نباید از هزینه های پزشکی و یا احتمال بیماری نوزاد غافل شد.

قد و وزن نوزاد ۴ ماهه
دو معیار مناسب و مهم برای سنجش میزان رشد و سلامتی نوزاد، قد و وزن او است. وزن نوزاد چهار ماهه در اواخر ۴ ماهگی او به دو برابر وزن زمان تولدش می رسد. یعنی طبق نمودار رشد نوزاد چهار ماهه در انتهای ۴ ماهگی باید ۶/۵ کیلوگرم باشد. ولی اگر کمی بیشتر یا کمتر از این مقدار بود مشکلی نیست چون این عدد بصورت میانگین محاسبه شده است. لازم به ذکر است که نوزادان دختر وزن کمتری نسبت به نوزادان پسر دارند. معیار مناسب برای در نظر گرفتن رشد و استخوان بندی سالم نوزاد ۴ ماهه قد او می باشد که در این سن با میانگین ۷۰ سانتی متر مناسب است. به والدین توصیه می شود که تغییرات محسوس و ناگهانی در قد و وزن و منحنی رشد را حتما با پزشک در میان بگذارند.

چگونگی شیردهی به نوزاد 4 ماهه
در همین ابتدای مطلب لازم به ذکر است که شیر مادر حاوی تمام مواد مورد نیاز برای نوزاد می باشد. این مواد مانند پروتئین، ویتامین، اب، املاح معدنی و... می باشند پس غذایی کامل برای او بشمار می رود. اما در این میان نحوه صحیح شیر دادن به نوزاد نیز از اهمیت ویژه ای برخوردار است؛ بطوری که حتی در قران کریم بارها به آن اشاره شده است. شیر دهی باید بصورتی باشد که روابط عاطفی میان مادر و نوزاد را برقرار کند و به نوزاد حس امنیت و آرامش بدهد.
این امر در سلامت روانی نوزاد 4 ماهه شما بسیار موثر است. مادر باید توجه داشته باشد که تا پایان تغذیه کودک از شیر، سینه خود را از دهان نوزاد بیرون نیاورد. شست و شوی سینه ها قبل از شیردهی ضروری نیست و بعد از آن نیز بهتر است مقداری شیر در نوک سینه بماند و خشک شود. با اینکار از آسیب دیدن سینه ها در معرض میکروب جلوگیری می شود. از نکات مهم هنگام شیردهی این است که مادر کاملا راحت و بدون هیچگونه استرس و اضطرابی باشد. صورت نوزاد مقابل سینه مادر قرار بگیرد و با میل خود شروع به خوردن شیر کند. توجه داشته باشید که باسن و بازوی نوزاد 4 ماهه نباید آزاد و آویزان باشد.

نکاتی درباره نگهداری یک نوزاد چهار ماهه
به دلیل گسترش دامنه حرکات نوزاد ۴ ماهه باید توجه داشته باشید که نوزاد در این سن سعی می کند به هر چیزی که در اطراف اوست دست بزند و یا آن را بگیرد. پس بهتر است از زیور آلاتی مانند گوشواره و گردنبند برای نوزاد خود استفاده نکنید. چون ممکن است به او آسیب برساند یا حتی او را خفه کند. نوزاد چهار ماهه سعی دارد محیط اطراف خود را بشناسد و برای برقراری ارتباط هر چیزی که به دستش برسد در دهان خود قرار دهد. پس همواره باید مراقب خطر خفگی او باشید.
نگهداری نوزاد 4 ماهه چقدر سنگین و سخت است
برخلاف تصور افراد، نگهداری نوزاد هر چه رو به رشد و تکامل می رود سخت تر ولی در مقابل تجربه مادر هم بیشتر می شود. قطعا یک نوزاد ۴ ماهه نسبت به یک تازه نوزاد دارای هزینه های بیشتری است زیرا هزینه سرلاک، غذاهای جامد مناسب، هزینه اسباب بازی و .... نیز به آن افزوده شده است همچنین نگهداری و مراقبت از او نیز به دلیل حرکت کردن و تلاش برای صحبت ، سخت تر و سنگین تر است. وزن نوزاد ۴ ماهه دوبرابر شده و حمل و نقل آن برای مادر بسیار سخت تر می شود.

آموزش های لازم برای نگهداری نوزاد چهار ماهه
شاید بتوان چند ماهه اول زندگی نوزاد را با کمک اطرافیان مادر یا خواهر گذراند؛ ولی وقتی نوزاد به سن ۴ ماهگی می رسد واقعا برای نگهداری از او مهارت های خاصی لازم است. همچنین به دلیل اینکه نوزاد در سن برقراری ارتباط اجتماعی با محیط و اطرافیان است لازم است والدین برای سلامت و بهداشت روانی او آموزش های لازم و ضروری را فرا گیرند. در این میان می توان به کلاس ها و سی دی های آموزشی ، مطالب و مقاله های اینترنتی و همچنین مختصری از تجربه نزدیکان استفاده کرد.

بحث پایانی
همواره وارد شدن عضو جدیدی در خانواده لذت بخش است بخصوص اگر نوزادی شیرین و ثمره زندگی شما و همسرتان باشد. اما باید بدانید که در کنار این حس شیرین و لذت بخش، سختی هایی نیز وجود دارد که تا بزرگسالی گریبان گیر شما خواهد بود . در مقابل سلامتی نوزاد روز های بیماری و بعد از لبخند شیرینش گریه های شبانه او تلخی و شیرینی هایی است که باید با آن ها با صبر و حوصله دست و پنجه نرم کنید.