عفونت لیستریا در بارداری، تشخیص و درمان

لیستریا یا (Listeria monocytogenes) نوعی باکتری است که باعث عفونت موسوم به لیستریوز می‌شود. این باکتری در موارد زیر یافت می‌شود:
خاک
گرد و خاک
آب
غذاهای فراوری شده
گوشت خام
مدفوع حیوانات
بیشتر موارد آلودگی به لیستریوز در اثر خوردن مواد غذایی آلوده به باکتری‌ها ایجاد می‌شود. لیستریوز غالبا برای بیشتر افراد یک بیماری خفیف ایجاد می‌کند. با این حال، این بیماری می‌تواند به بیماری بسیار جدی‌تری در جنینی که مادرش به این عفونت مبتلا شده ایجاد کند.
رسیدن عفونت به جنین، ممکن است باعث سقط جنین یا تولد نوزاد مرده شود. عفونت جنین ممکن است منجر به بروز ذات الریه و یا حتی مرگ شود. به همین دلیل، پیشگیری از لیستریوز در دوران بارداری بسیار مهم است.
خانم های باردار برای کاهش خطر ابتلا به انواع عفونت های باکتریایی، باید از مصرف انواع خاصی از مواد غذایی مانند هات داگ، گوشت نپخته و پنیرهای غیربهداشتی خودداری کنند. درک نحوه تهیه و آماده سازی غذا در دوره حاملگی و پیروی از دستورالعمل های ایمنی مواد غذایی، می‎تواند به جلوگیری از بروز انواع عفونت های باکتریایی کمک کند.

چرا خطر فعالیت باکتری لیستریا برای زنان باردار جدی‌تر است؟
در بزرگسالان سالمی که باردار نیستند، خوردن مواد غذایی آلوده به لیستریا معمولاً به مشکلات خاصی منجر نمی‌شود. طبق تحقیقات و مطالعات انجام شده در حوزه زنان و زایمان، لیستریوز در بزرگسالان سالم غیر باردار نادر است، اما این عفونت تا ۲۰ برابر بیشتر در زنان باردار شایع است. بیشتر زنان باردار هیچ علامت یا مشکلی از ابتلا به این عفونت ندارند. با این حال، ابتلا جنین به عفونت این نوع باکتری بسیار زیاد است. عفونت آن می‌تواند از طریق جفت به سراسر بدن جنین گسترش پیدا می‌کند. عفونت با لیستریا برای کودک شدید و اغلب کشنده است.

علائم
علائم ممکن است از دو روز تا دو ماه بعد از قرار گرفتن در معرض باکتری‌ها از هر جایی از بدن شروع شود. در بزرگسالان سالم که باردار نیستند، معمولاً علائم خاصی دیده نمی‌شود. علائم در زنان باردار ممکن است مشابه علائم آنفولانزا یا سرماخوردگی باشد:
تب
سردرد
دردهای عضلانی
لرز
حالت تهوع
استفراغ
گرفتگی گردن
گیجی
گاهی اوقات یک زن باردار و آلوده به لیستیروز، احساس بیماری نمی‌کند. با این حال، او هنوز هم می‌تواند عفونت را به جنین خود منتقل کند بدون آنکه اطلاعی داشته باشد.

علل
همانطور که در ابتدا نیز اشاره شد، این عفونت در اثر خوردن غذاهای آلوده به باکتری لیستریا ایجاد می‌شود. این باکتری‌ها معمولاً در آب، خاک و یا مدفوع حیوانات آلوده یافت می‌شوند. باکتری‌ها می‌توانند سبزیجاتی که در خاک آلوده رشد کرده اند را آلوده کند. علاوه بر این می‌تواند در گوشت‌های پخته نشده و لبنیات گرفته شده از حیوانات آلوده و ناقل باکتری وجود داشته باشد.

آیا من در معرض خطر ابتلا به عفونت این باکتری هستم؟
زنان بارداری که دچار برخی مشکلات و بیمارها هستند، مستعد آسیب بیشتری در برابر عفونت لیستریا هستند. برخی از این شرایط عبارتند از:
دیابت
مصرف استروئیدها
ایدز
سیستم ایمنی تضعیف شده
اسپلینکتومی یا حذف طحال از بدن
استفاده از داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی
سرطان
مشروبات الکلی

تشخیص
اگر باردار باشید و علائم تب یا علائم آنفلوانزا داشته باشید، پزشک ممکن است به عفونت لیستریوز شک کند. تشخیص عفونت این باکتری نسبتا دشوار است. پزشک با آزمایش کشت خون میتواند وجود باکتری را تایید یا رد کند. او همچنین ممکن است در مورد علائم و آنچه اخیراً خورده‌اید از شما سؤال کند.
نتیجه کشت خون حدود دو روز طول میکشد تا آماده شود. از آنجا که این وضعیت می تواند برای جنین خطرناک باشد، پزشک شما ممکن است حتی قبل از رسیدن نتیجه آزمایش، درمان لیستیروز را شروع کند.

عوارض عفونت باکتری در بارداری چیست؟
اگر باردار هستید و به لیستریوز مبتلا هستید، بیشتر در معرض خطر ابتلا به مشکلات و عوارض زیر خواهید بود:
سقط جنین
به دنیا آمدن نوزاد مرده
زایمان زودرس
زایمان نوزاد با وزن کم
در بعضی موارد، این عفونت می‌تواند منجر به بروز عوارضی در زنان باردار شود:
مننژیت باکتریایی (التهاب غشاهای اطراف مغز)
سپتی سمی (عفونت خون)
گسترش عفونت در نوزادان می‌تواند موارد زیر را ایجاد کند:
ذات الریه
بیماری سپتی سمی
مننژیت باکتریایی
مرگ

درمان لیستریا در بارداری
لیستریا معمولا با آنتی بیوتیک درمان می‌شود. پزشکان برای درمان معمولاً پنی سیلین تجویز می‌کنند. اگر به پنی سیلین حساسیت دارید، ممکن است به جای آن از تری متوپریم و سولفامتوکسازول استفاده شود. پس از تولد، نوزاد از همین آنتی بیوتیک هایی که به مادر دارده شده است، به نوزادانی که با لیسیروز متولد می شوند، داده می شود.

آیا می توان از لیستریا در بارداری جلوگیری کرد؟
نکته اصلی پیشگیری از عفونت‌های باکتریایی در دوران بارداری، پیروی از دستورالعمل‌های توصیه شده توسط مراکز کنترل بیماری است. این سازمان‌ها توصیه می‌کنند که هنگام بارداری نباید غذاهایی با خطر بالای آلودگی به لیستریا را بخورید.
برای پیشگیری از ابتلا به عفونت باکتریایی از خوردن مواد زیر خودداری کنید:
گوشت یخ‌زده
گوشت نپخته
محصولات خام
غذاهای دریایی دودی و یخ زده

همچنین دستورالعمل های زیر را دنبال کنید:
میوه ها و سبزیجات را کاملاً در آب تمیز بشویید. و حتی المکان پوست کنده بخورید.
برچسب اطلاعات مواد غذایی را بخوانید.
تاریخ انقضا را همیشه بررسی کنید.
دستان خود را مرتبا بشویید.
سطوح آماده سازی غذا در آشپزخانه خود را تمیز نگه دارید.
یخچال و فریزر خود را در دمای ۴۰ درجه فارنهایت یا پایین نگه دارید.
یخچال و فریزر خود را اغلب تمیز کنید.
غذاها را تا دمای مناسب و توصیه شده برای آنها بپزید.
ظرف دو ساعت پس از آماده سازی ، مواد غذایی و مواد غذایی قابل خراب یا آماده شده را یخ زده یا منجمد کنید. در غیر این صورت ، آنها را دور بیندازید.
در نهایت ، باکتری لیستریا به قدری متداول است که همیشه نمی‌توان از قرار گرفتن در معرض آن جلوگیری کرد. در صورت بروز هر یک از علائم شایع، زنان باردار باید با پزشک خود تماس بگیرند.