نحوه شیردهی به نوزاد، نوک پستان مسطح یا فرورفته

نوک سینۀ مسطح خیلی برآمده‌تر از هالۀ رنگی اطراف نوک سینه نیست و زمانی که تحریک می‌شود، برجستگی بیشتری پیدا نمی‌کند. نوک سینۀ معکوس یا فرورفته نیز با تحریک عقب می‌رود و به سمت داخل کشیده می‌شود. این نوع از نوک سینه ممکن است مسطح به نظر برسد یا ممکن است کمی گود و تورفته یا کاملاً فرورفته باشد. این ویژگی‌ها گاهی اوقات می‌تواند چفت کردن دهان نوزاد به دور سینۀ مادر و شیر خوردن را برای او دشوار کند. در این مطلب می‌توانید با شیردهی در صورت مسطح یا معکوس بودن نوک سینه و راهکارهای بهبود شیردهی در صورت فرورفتگی نوک سینه و روش استفاده از سرنگ آشنا شوید.

امکان شیردهی با نوک سینۀ مسطح یا فرورفته
نوک سینۀ مسطح معمولاً مشکلی در شیردهی ایجاد نمی‌کند، مگر این که کودک شما نتواند به خوبی سینۀ شما را بگیرد یا سینه‌هایی با تولید بیش از حد شیر یا دچار احتقان پستان باشید. اگر نوک سینۀ شما فرورفته است نیز لازم است بدانید که در اغلب موارد، تغییرات سینه‌ها در دوران بارداری ممکن است نوک سینۀ شما را بیشتر از معمول برجسته کند و این مشکل برطرف شود. اما از سوی دیگر، وقتی سینه‌ها دچار احتقان می‌شود، نوک سینۀ معکوس می‌تواند حتی بیشتر به داخل کشیده شود و در موارد بسیار نادر، نوک سینه‌های عمیقاً معکوس می‌تواند مانع جریان شیر شود. بهترین راه برای فهمیدن اینکه آیا می‌توانید شیردهی کنید یا خیر، این است که شیردهی را شروع و در صورت وجود مشکل به پزشک مراجعه کنید.

راهکارهای بهبود شیردهی در صورت فرورفتگی نوک سینه
در هر صورتی اگر در شیردهی به نوزاد با مشکلی در نوک سینه‌ها مواجه هستید، لازم است از یک پزشک راهنمایی بخواهید. اما به‌طورکلی شیردهی بلافاصله پس از زایمان برای شروع رفع این مشکل اهمیت زیادی دارد. تماس زیاد پوست با پوست با نوزادتان برقرار کنید و بگذارید هرچه دوست دارد سینهٔ شما را بمکد، زیرا گاهی فقط تحریک نوک پستان ممکن است برای بیرون آمدن آن کافی باشد و کار خاص دیگری لازم نیست. گاهی نیز قرار گرفتن شیرخوار در یک وضعیت خاص باعث می‌شود مکیدن پستان راحت‌تر باشد. به عنوان مثال بعضی از مادران وضعیت شیردهی زیر بغلی را برای موفقیت شیردهی در این وضعیت بهتر می‌دانند. هر روشی را امتحان می‌کنید، لازم است با صبر و حوصله اقدام کنید تا موفق شوید و نگذارید شیر سینهٔ شما خیلی ساده قطع شود و کودکتان از مزایای بی‌شمار شیر شما محروم شود.
در هفتهٔ اول یا دوم بعد از زایمان نیز سینه‌های شما نرم‌تر می‌شوند و مکیدن توسط نوزاد نیز در بیرون کشیدن نوک پستان‌ها بسیار مؤثر است. اگر نوزاد کلافه شد و تمایلی به این کار نداشت، می‌توانید سینه را کمی در دهانش بدوشید تا او شروع به مکیدن کند. همچنین پزشک یا مامای شما ممکن است توصیه کند مدت کوتاهی قبل از هر بار شیردهی از یک شیردوش سینه استفاده کنید تا نوک سینه‌هایتان برجسته شود و هنگامی که نوزاد در حال چفت کردن دهان به دور سینه است، شما بافت سینه را آرام عقب بکشید تا به بیرون زدن نوک سینه کمک کنید، ولی از فشار بیش از حد به نوک سینه خودداری کنید.
یک روش دیگر برای رفع این مشکل استفاده از وسیله‌ای به نام رابط سینۀ شیردهی است. این وسیله جنسی سیلیکونی دارد که روی سینه می‌چسبد و نوزاد با مکیدن سر رابط می‌تواند از سینۀ مادر شیر بخورد. توصیه می‌شود قبل از استفاده از این رابط‌ها، نظر ماما یا پزشکتان را در مورد نوع مناسب آن بپرسید. پزشک یا ماما همچنین ممکن است تکنیک‌های دیگری را مثل گذاشتن یخ روی نوک سینه برای بهبود و رفع این مشکل توصیه کند.

همچنین اگر بافت سینۀ شما به دلیل تزریق مایعات وریدی که از طریق سرم در بیمارستان وارد بدن شما شده، متورم است و باعث می‌شود که نوک سینۀ شما کمتر برجسته باشد، پس از خروج این مایعات از بدن، نوک سینه به حالت عادی بازمی‌گردد. در این مورد، ممکن است پزشک لازم بداند تا زمانی که نوک سینه‌ها به اندازۀ کافی برای شیردهی برجسته می‌شود، برای حدود یک هفته با دوشیدن یا پمپ شیر کودکتان را تغذیه کنید. دقت کنید که پس از دوشیدن سینه، به جای ریختن آن در شیشه‌شیر برای تغذیهٔ نوزاد، آن را با قاشق، قطره‌چکان یا فنجان‌های مخصوص نوزاد به فرزندتان بخورانید. این کار وقت‌گیر است، اما بی‌فایده نیست، پس صبر و حوصله داشته باشید و کودکتان را به طور مکرر و مرتب به سینه بگذارید تا به خودتان و او کمک کنید.

استفاده از سرنگ برای بیرون آمدن نوک سینه هنگام شیردهی
یکی دیگر از روش‌های بیرون کشیدن نوک سینه‌ها قبل از شیردهی، استفاده از سرنگ است. براى یاد گرفتن چگونگى استفاده از سرنگ می‌توانید از پزشکتان یا مراقبان مراکز بهداشتی کمک بگیرید. اگر بخواهید خودتان هم می‌توانید برای این کار به شکل زیر اقدام کنید:
- یک سرنگ ۱۰ سی‌سی و براى نوک سینه‌های بزرگ‌تر ۲۰ سى‌سى از داروخانه تهیه کنید.
- یک کاتر یا چاقوی کوچک ولی تیز بردارید.
- سر سرنگ را از کمی بالاتر از جایی که سوزن به آن وصل می‌شود ببرید تا سر آن کاملاً باز شود.
- پیستون یا دستهٔ سرنگ را حدود یک سوم کل سرنگ بکشید تا سر آن خالی بماند.
- انتهاى صاف آن طرف را که بریده‌اید روى نوک سینهٔ خود بگذارید.
- نوک سینه را وارد سرنگ کنید.
- پیستون را به آرامى تا نزدیک به انتها بکشید و ۳۰ ثانیه نگه دارید.
- سپس آن را به آرامى برگردانید تا مکش کم شود.
- سرنگ را بردارید.
- چند بار در روز به مدت ۳۰ ثانیه تا یک دقیقه این کار را انجام دهید. اگر هنگام انجام این کار درد دارید یا اگر هر مشکلی در این زمینه مواجه شده‌اید، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید.