هورمون تستوسترون در مردان، نشانه های کمبود آن چیست؟

از آنجا که مهمترین هورمون جنسی مردانه تستوسترون است، کمبود هورمون تستوسترون مساله ای است که می تواند بیشتر ارگان های بدن مردان را تحت تاثیر قرار دهد. در این متن نشانه های کمبود هورمون تستوسترون را برایتان گردآوری کرده ایم. اگر چندتا از این نشانه ها را در خود می بینید، برای بررسی میزان این هورمون به کمک آزمایش خون حتما به متخصص غدد مراجعه کنید.
تستوسترون هورمونی است که توسط بدن انسان تولید می شود. این ماده عمدتآ در آقایان و توسط بیضه ها تولید می شود. تستوسترون بر ظاهر و بر تکامل جنسی آقایان تأثیر می گذارد. این هورمون باعث تحریک تولید اسپرم و همچنین گرایش جنسی می شود. همچنین به ایجاد توده عضلانی و استخوانی کمک می کند.
تولید تستوسترون به طور معمول با افزایش سن کاهش می یابد. طبق آمار انجمن ارولوژی امریکا، حدود ۲ نفر از ۱۰ نفر مرد بالای ۶۰ سال تستوسترون پایینی دارند. این میزان به ۳ نفر از ۱۰ نفر در دهه هفتاد و هشتاد سالگی می رسد.
اگر تستوسترون بیش از حد کاهش یابد، طیف وسیعی از علام در آقایان مشاهده می شود. تستوسترون پایین زمانی تشخیص داده می شود که سطح آن به ۳۰۰ نانو گرم در دسی لیتر کاهش یابد.
طبق گفته سازمان غذا و دارو، دامنه طبیعی آن معمولآ بین ۳۰۰ تا ۱۰۰۰ نانو گرم در دسی لیتر است. نوعی آزمایش خون به نام آزمایش سرم تستوسترون برای تعیین سطح تستوسترون در گردش، انجام می شود. اگر تولید تستوسترون به طور جدی به پایین تر از حد طبیعی برسد، طیف وسیعی از علائم ممکن است رخ دهد. علائم تستوسترون پایین اغلب نامحسوس هستند.
در زیر به ۱۲ نشانه از تستوسترون پایین در آقایان اشاره می شود:

۱- میل جنسی پایین
تستوسترون نقش اساسی در تمایل جنسی آقایان دارد. برخی از آقایان ممکن است در سن بالا افت میل جنسی را تجربه کنند. با این حال، فردی که دچار کمبود تستوسترون باشد، احتمالآ افت شدیدتری در تمایل به برقراری رابطه جنسی را تجربه خواهد کرد.

2- مشکل در نعوظ
اختلال در نعوظ ازجمله مهمترین نشانه های کمبود هورمون تستوسترون در مردان است. در حالی که تستوسترون باعث تحریک میل جنسی در آقایان می شود، در رسیدن و حفظ نعوظ نیز کمک می کند. تستوسترون به تنهایی باعث نعوظ نمی شود، اما گیرنده های موجود در مغز را برای تولید اکسید نیتریک تحریک می کند.
اکسید نیتریک یک ملکول است که به تحریک یک سری از واکنش های شیمیایی لازم برای رسیدن به نعوظ کمک می کند. هنگامی که سطح تستوسترون خیلی پایین باشد، ممکن است آقایان در رسیدن به نعوظ قبل از رابطه جنسی، یا داشتن نعوظ خود به خودی (به عنوان مثال، در هنگام خواب) دچار مشکل شوند.
با این حال، تستوسترون تنها یکی از عوامل بسیاری است که به نعوظ کمک می کند. تحقیقات در مورد نقش جایگزینی تستوسترون در درمان اختلال نعوظ بی نتیجه است.
در یک بررسی از مطالعاتی که درباره مزایای تستوسترون در آقایان با مشکلات نعوظ انجام شد، تقریبآ نیمی از منابع معتبر هیچ بهبودی در درمان با تستوسترون نشان نداد.
بسیاری اوقات، سایر مشکلات سلامتی در مشکلات نعوظ نقش دارند. این می تواند شامل موارد زیر باشد:
- دیابت
- مشکلات تیروئید
- فشار خون بالا
- کلسترول بالا
- سیگار کشیدن
- مصرف الکل
- افسردگی
- فشار
- اضطراب

۳- پایین بودن حجم منی
تستوسترون در تولید مایع منی، یک مایع شیری رنگ که در تحرک اسپرم مؤثر است، نقش دارد. آقایان مبتلا به کمبود تستوسترون اغلب در زمان انزال متوجه کاهش حجم مایع منی خود می شوند.

4- ریزش مو
تستوسترون بر برخی از عملکردهای بدن از جمله رشد مو نقش دارد. طاسی یک بخش طبیعی از روند پیری در بیشتر مردان است. اگر چه فاکتور ارث در روند طاسی مؤثر است، اما آقایان با تستوسترون پایین ممکن است ریزش موهای بدن و صورت را تجربه کنند.

5- خستگی شدید
آقایان مبتلا به تستوسترون پایین خستگی شدید و کاهش سطح انرژی را گزارش داده اند. اگر علی رغم خواب کافی، دچار خستگی همیشگی و عدم رغبت برای تحرک و ورزش هستید، احتمالآ از کمبود تستوسترون رنج می برید.

6- از دست دادن توده عضلانی
از آنجا که تستوسترون در ساخت عضله نقش دارد، آقایان با تستوسترون پایین ممکن است متوجه کاهش حجم عضلات خود شوند. مطالعات معتبر نشان داده اند که تستوسترون بر توده عضلانی تأثیر می گذارد، اما لزومآ بر قدرت و عملکرد آن تأثیری ندارد.

7- افزایش چربی بدن
آقایان با تستوسترون پایین ممکن است افزایش چربی بدن را تجربه کنند. به ویژه، بعضی اوقات آنها دچار ژنیکوماستی یا بزرگ شدن غیر طبیعی سینه ها می شوند. اعتقاد بر این است که این امر به دلیل عدم وجود تعادل بین تستوسترون و استروژن در آقایان رخ می دهد.

8- کاهش تراکم استخوان
پوکی استخوان یا نازک شدن توده استخوانی، شرایطی است که اغلب بانوان را درگیر می کند. با این حال، مردان با تستوسترون پایین نیز می توانند کاهش توده استخوانی را تجربه کنند. تستوسترون به تولید و تقویت استخوان کمک می کند. بنابراین آقایان با تستوسترون پایین، به ویژه آقایان مسن، حجم استخوان کمتری دارند و بیشتر در معرض شکستگی استخوان هستند.

9- تغییرات خلق و خو
تغییرات خلقی نیز می تواند از دیگر نشانه های کمبود هورمون تستوسترون تلقی شود. آقایان دچار کمبود تستوسترون می توانند تغییرات در خلق و خو را تجربه کنند. از آنجا که تستوسترون بر بسیاری از فرآیندهای فیزیکی بدن تأثیرگذار است، ممکن است خلق وخو و ظرفیت روحی و ذهنی را نیز تحت تأثیر قرار دهد. بررسی منابع معتبر نشان می دهد که آقایان با تستوسترون پایین بیشتر در معرض افسردگی، تحریک پذیری یا عدم تمرکز هستند.

10- تأثیر بر حافظه
از دیگر نشانه های کمبود هورمون تستوسترون کم شدن حافظه است. میزان هورمون تستوسترون و عملکردهای شناختی - به ویژه حافظه - هر دو با افزایش سن کاهش می یابند. در نتیجه، پزشکان این تئوری را تأئید کرده اند که کاهش سطح تستوسترون می تواند در اختلال حافظه نقش داشته باشد.
بر اساس یک تحقیق پژوهشی که در ژورنال انجمن پزشکی آمریکا منتشر شده است، برخی از بررسی ها بین مکمل تستوسترون و بهبود حافظه، در آقایان با تستوسترون پایین ارتباط یافته اند. با این حال، نویسندگان این مطالعه در بررسی ۴۹۳ فرد مبتلا به کمبود تستوسترون، که هورمون تستوسترون یا دارو نما مصرف کرده اند، بهبود حافظه را مشاهده نکردند.

۱۱- بیضه ها کوچک تر می شوند
سطح پایین تستوسترون در بدن آقایان می تواند باعث کوچک تر شدن بیضه ها از اندازه طبیعی شود که از نشانه های کمبود هورمون تستوسترون محسوب می شود. از آنجایی که بدن برای تشکیل آلت تناسلی و بیضه ها، به تستوسترون نیاز دارد، کمبود تستوسترون می تواند سبب تشکیل بیضه و آلت تناسلی کوچک تر در مقایسه با افرادی که میزان تستوسترون آنان طبیعی است، شود. اما، علاوه بر پایین بودن تستوسترون ، علل دیگری نیز برای کوچک ماندن بیضه ها وجود دارد، بنابراین همیشه کوچک بودن بیضه ها، نشانه کمبود تستوسترون نیست.

12- کم خونی
از دیگر علائم کمبود هورمون تستوسترون در مردان می توان به کم خونی اشاره کرد. مطابق مقاله منتشر شده در ژورنال انجمن پزشکی آمریکا، به نقل از منابع معتبر، پزشکان تستوسترون کم را با افزایش خطر کم خونی مرتبط دانسته اند.
هنگامی که محققان ژل تستوسترون را به آقایان کم خونی که تستوسترون پایینی نیز داشتند، تزریق کردند، در مقایسه با آقایانی که از ژل دارو نما استفاده می کردند، در تعداد گلبول های خون پیشرفت هایی دیده می شد. برخی از علائم کم خونی می تواند شامل مشکلات تمرکز، سرگیجه، گرفتگی ساق پا، مشکلات خواب و تندی غیر طبیعی ضربان قلب باشد.
بر خلاف بانوان، که در یائسگی افت سریع هورمون را تجربه می کنند، در آقایان، کاهش تدریجی میزان هورمون تستوسترون، با گذشت زمان رخ داده و نشانه های کمبود هورمون تستوسترون بروز می کند. هر چه سن آقایان بالاتر باشد، احتمال رسیدن تستوسترون به زیر میزان طبیعی بیشتر است. آقایان با سطح تستوسترون زیر ۳۰۰ نانو گرم در دسی لیتر ممکن است برخی از علایم کمبود آن را تجربه کنند. ممکن است پزشک آزمایش خون را توصیه کند و در صورت لزوم درمان را شروع می کند. او همچنین می تواند در مورد مزایا و یا خطرات احتمالی درمان این عارضه با شما صحبت کند.