بیماری اسهال در کودکان، عوامل و درمان

بروز اسهال و استفراغ در کودکان و نوزادان می تواند نگران کننده باشد. در این مقاله بعضی از عوامل اسهال و استفراغ و راه های جلوگیری از آن را توضیح می دهیم.

اسهال و استفراغ در کودکان
اسهال و استفراغ در کودکان یک بیماری رایج است. استفراغ ناشی از بیماری ، معمولا ۳ روز و اسهال ۵ تا ۷ روز طول می کشد و بعد از دو هفته متوقف می شود.
نوزادان
بیشتر نوزادان دچار اسهال می شوند . اسهال نوزادان شیر خوار نسبت به کودکان که غذا می خورند آبکی تر است.
نوپاها و کودکان بزرگ تر
بعضی اوقات کودکان بین ۱ تا ۵ سال به اسهال مبتلا می شوند. مدفوع آن ها شل ، بدبو و حاوی مواد نسبتا مشخص است. معمولا این بچه ها مشکل خاصی ندارند و کاملا سالمند و رشد طبیعی دارند. بعضی اوقات پزشک هیچ دلیلی برای این مشکل نمی یابد.

عوامل اسهال و استفراغ در کودکان
اسهال و استفراغ می تواند ناشی از علل مختلفی باشد. مثل این عوامل:
یک آلودگی ویروسی
اشکال در معده
غذای مسموم
خوردن غذایی که شخص نسبت به آن آلرژی دارد.
اسهال می تواند در اثر یک عفونت ایجاد شود و همچنین می تواند با استفراغ همراه شود. این موضوع التهاب معده و روده نامیده می شود ( اشکالی در معده ) و معمولا دلیل آن یک ویروس است. اشکالات معدوی بیشتر در کودکان غذاخوار شایعند تا نوزادان شیرخوار.

معالجات اسهال و استفراغ در کودکان
نوزدان
اسهال و استفراغ در نوزادان نسبت به بقیه کودکان باید بیشتر جدی گرفته شود. چون در اثر اسهال و استفراغ آب بیشتری از دست می دهند. نوزادان مبتلا به اسهال و استفراغ بی حال و بدقلق می شوند ، دهانشان خشک می شود ، وزن کم می کنند ، پوستشان رنگ پریده و لک دار می شود. ( لکه در بالای سر )
اگر بدن نوزاد زیاد آب از دست داده باشد ممکن است دفع ادرارشان کم شود اشتهایشان کم و دست و پایشان سرد می شود.
از همه اینها که بگذریم وقتی بدن نوزاد آب از دست می دهد قاعدتا باید این آب به نوعی جبران شود. والدین باید با خوراندن مایعات اضافه این کمبود آب را به نوعی جبران کنند. شما می توانید داروهای مذکور را از داروخانه خریده یا از پزشک معالج بخواهید برایتان تجویز کند.
اگر کودک در طی ۲۴ ساعت گذشته ۶ بار یا بیشتر اسهال شده یا ۳ بار یا بیشتر استفراغ کرده است باید به پزشک مراجعه کنید چون در این حالت ممکن است جبران مایعات از دست رفته به کمک غذا مشکل باشد و تمهیدات پزشکی لازم است.
در صورتی که نوزاد ناخوش است و هر کدام از علائم زیر را دارا است باید به صورت اورژانسی مداوا شود یعنی باید او را در اسرع وقت به بیمارستان یا درمانگاه برسانید.
عکس العمل ضعیف
تب
کم ادرار کردن
استفراغی که بیش از یک روز طول بکشد
در صورتی که اوضاع کودک نگران کننده به نظر می رسد.
کودکان نوپا (کودکانی که تازه راه افتاده اند)
در صورتی که کودک نوپا دارای این نشانه ها است با پزشک تماس بگیرید:
اسهال و استفراغ هم زمان
اسهال خیلی آبکی ، دارای لکه های خون و اسهالی که بیش از ۳ روز طول بکشد.
شکم درد شدید و پیوسته
داروهای ضد اسهال ( به جز آن هایی که توسط پزشک تجویز می شوند) می توانند خطرناک باشند پس بدون تجویز پزشک این داروها را به کودک ندهید.
دادن مایعات و غذاهای آبکی می تواند مفید واقع شود.
اطفال بزرگ تر
در اطفال ، مدفوع کودک آبکی و روان است. رنگ مدفوع ممکن است از قهوه ای تا سبز متغیر و بوی آن می تواند آزار دهنده باشد. اسهال کودکان ممکن است ناشی از انقباضات شکمی یا درد باشد. در صورتی که کودک دارای علائم زیر باشد باید به پزشک مراجعه کنید.
طی ۲۴ ساعت ۶ بار یا بیشتر اسهال شده باشد.
اسهال و استفراغ هم زمان
اسهال خیلی آبکی
اسهالی که با خون همراه باشد
اسهالی که بیش از ۲ هفته طول بکشد
اسهالی که باعث نگرانی شود

خود درمانی اسهال و استفراغ
به نوزادان شیر خوار و آن هایی که شیر خشک می خورند باید همان غذاهای معمول را بخورانید ( با همان میزان شُلی و سفتی اولیه )
غذاهای مانده درون ظروف و بطری رابه کودک ندهید چون باکتری های درون بطری می توانند مشکلات نوزاد را بیشتر کنند.
اگر نوزاد زیر یک ساله است باید به او مایعات بیشتری بدهید تا بدنش کم آب نشود.
اطفال بزرگ تر باید به طور معمول غذا بخورند. غذاهای دارای کربوهیدرات های بالا مثل نان ، سیب زمینی ، پاستا و برنج مفیدند. به جای مایعات می توانید به کودک سوپ بخورانید.
بهداشت شخصی بیمار را در شرایط خوبی نگه دارید.

چگونه از کم شدن آب بدن بیمار جلوگیری کنیم؟
کودک را تشویق به خوردن مایعات کنید. چون کودکان از طریق اسهال و استفراغ مایعات زیادی از دست می دهند.
اگر کودکتان از خوردن مایعات سر باز می زند سعی کنید او را به خوردن آبمیوه ، نوشابه های سالم و آب تشویق کنید. اما از دادن نوشابه های انرژی زا به او خودداری کنید.
بهداشت و نظافت
برای نوزادان و کودکانی که از پوشک استفاده می کنند از یک کرم محافظ استفاده کنید تا از ایجاد جوش و خارش در پوست آن ها جلوگیری شود.
بعد از هر بار اسهال شدن و تمیز کردن نوزاد مطمئن شوید که مقعد وی کاملا تمیز است تا از سوزش پوست وی در ناحیه مقعد جلوگیری شود.

چگونه از شیوع بیماری جلوگیری کنیم؟
باید مرتبا دستانتان را با آب گرم و صابون بشویید و کاملا خشک کنید. اما به هیچ وجه از حوله مشترک استفاده نکنید چون حوله می تواند عامل شیوع عفونت شود.

چه زمانی باید دست ها را شست؟
قبل از تهیه غذا برای نوزاد یا کودک
بعد از رفتن به دستشویی و تعویض پوشک بچه
قبل از غذا خوردن
بعد از تمیز کردن خون، مدفوع و استفراغ
بعد از پاک کردن بینی خود یا کودکتان
بعد از جابجا کردن زباله ها
سطوح را تمیز کنید:
شستشو با آب و ضدعفونی کننده ها روش موثری برای از بین بردن میکروب ها از سطوحی است که لمس شده اند.
از لوازم شخصی بیمار به صورت مشترک استفاده نکنید. برای بیمار هم از لوازم شخصی دیگران استفاده نکنید. لوازمی مثل حوله ، مسواک ، لباس ها و خشک کن های شخصی.
تا ۴۸ ساعت بعد از آخرین اسهال و استفراغ ، نباید کودک به مدرسه و مهد کودک برود.
در صورتی که لباس ها و رختخواب به استفراغ آلوده شوند باید سریعا آن ها را بشویید.

خواب بیمار
اگر کودک شما دارای اسهال و استفراغ است ممکن است بدخلق و کسل شود. کودک را به پشت در رختخواب قرار دهید تا بخوابد. چون این وضعیت خطر مرگ ناگهانی را در طفولیت کاهش می دهد