علت اسهال در کودکان، علائم و درمان های خانگی

در مورد درمان اسهال در کودکان چه می دانید؟ اسهال موجب مرگ در کودکان کم سن می گردد و ۹ درصد از کودکانی که به دلیل اسهال جان خود را از دست داده اند سنی کمتر از ۵ سال داشته اند این درصد برابر با از دست دادن ۱۴۰۰ کودک به صورت روزانه می باشد. در این مقاله به بررسی اسهال در کودکان، علت های ایجاد کننده آن و چگونگی توقف و درمان خانگی آن بحث خواهیم کرد.

چه قدر اسهال در کودکان آزار دهنده است؟
اسهال عملی است که از طریق آن کودک به صورت متناوب آب از دست می دهد، معمولا سهه یا چهر بار در طول روز. اسهال نشان دهنده وجود عفونت دستگاه گوارشی ( GI) یا دیگر بیماری ها می باشد. اسهال راهی است که بدن از طریق آن میکروب ها، عفونت، مخاط و مواد زائد را از بدن بیرون می کند.
اسهال در کودکان بیش تر از بزرگسالان شایع است زیرا کودکان دارای سیستم ایمنی ضعیف تری هستند در نتیجه در برابر میکروب ها آسیب پذیرتر می باشند. اسهال می تواند خفیف یا شدید باشد. در حالت شدید بیش از یک هفته طول نخواهد کشید. گاهی ممکن است که اسهال شدید یا حاد بیش از یک هفته طول بکشد در این حالت ممکن است علت آن دیگر مشکلات باشد.
بدتر از همه این که اسهال می تواند موجب از دست رفتن آب بدن گردد و کودک را ضعیف خواهد کرد. حتی کم آبی شدید بدن نیاز به بستری شدن در بیمارستان خواهد داشت. بنابراین نیاز است که بدانید علت ایجاد کننده اسهال در کودکان چیست و چگونه می توان اسهال او را متوقف کرد.

علل ایجاد کننده اسهال در کودکان
علل ایجاد کننده اسهال می توانند موقتی یا مزمن باشند و این بستگی به نوع اسهالی که کودک دچار آن شده است دارد. علل رایج ایجاد کننده اسهال عبارتند از:
عفونت زیاد
عفونت های شایع از جمله عفونت های دستگاه گوارش که با نام آنفولانزا معده شناخته می شوند یکی از عوامل رایج ایجاد کننده اسهال می باشند. دیگر عفونت روتاویروس می باشد که در ماه های زمستانی و بهاری بیشتر رایج هستند. در ماه های تابستان محیط می تواند موجب اسهال گردد.
باکتری ها
باکتری هایی از جمله E. کلی، سالمونلا، شیگلا و کامپیلوباکتر می تواند ایجاد عفونت های دستگاه گوارش و اسهال کنند. انگل های خاصی از جمله کریپتواسپوردیوم و گیاردیا معمولا موجب ایجاد اسهال می شوند.
برخی از انواع اسهال از جمله نوع حاد آن، به دلیل آلرژی های غذایی یا ناسازگاری با غذای خاصی ایجاد می شوند. به عنوان مثال، کودکانی که مبتلا به ناسازگاری قند لاکتوز می باشند، مصرف محصولات لبنی می تواند در آن ها ایجاد اسهال کند.
مسمویت غذایی
مسمومیت غذایی دیگر عامل موقتی ایجاد کننده اسهال در کودکان و بزرگسالان می باشد و معمولا توسط دارو درمان می شود.
آنتی بیوتیک ها، یبوس کننده ها و دیگر داروها می توانند کودک را از بیرون روی های زیاد رهایی بخشند.
کودکانی که دچار بیماری های تحریک روده، سیلیاک و کرون هستند از اسهال رنج می برند.
کودکانی که به کشور های خارجی سفر می کنند یا به محل های جدیدی می روند دچار اسهال مسافرت می شوند که این مربوط به صرف غذاها و آب آن ناحیه می باشد. اسهال معمولا یکی از عوارض جانبی جراحی معده می باشد.
اما چگونه می توان اسهال را در کودک تشخیص داد؟ در ادامه درمورد علائم و نشانه های اسهال در کودک بحث خواهیم کرد.

علائم اسهال
علاوه بر از دست دادن آب بدن، اسهال را می توان با دیگر علائم تشخیص داد:
تکرر مدفوع
درد در ناحیه شکم
تهوع و استفراغ
از دست دادن اشتها
کم آبی بدن
کاهش وزن
نفخ
بی اختیاری
اسهال حاد ناشی از عفونت های دستگاه گوارش، آلرژی غذایی یا مسمومیت می باشد که معمولا برای 4 هفته ادامه خواهد داشت. همان طور که شما می دانید، اگر اسهال بیش از 4 هفته طول بکشد نیاز به مراقبت های پزشکی خواهد داشت. زیرا اسهال موجب از دست رفتن آب بدن خواهد شد.

اسهال در کودکان و کم آبی بدن
کم آبی بدن از جمله عوارض جانبی شدید اسهال می باشد. بیرون روی مداوم، استفراغ موجب از درست رفتن مایعات بدن کودک می گردد در نتیجه او را ضعیف و خسته خواهد کرد. اسهال برای کودکان کم سن خطرناک خواهد بود به ویژه نوزادان و نوباوه ها.
اگر کودکی بیش از دو بار در روز مدفوع کند، زنگ هشداری برای کم آبی بدن می باشد، او را سریع به کلنیک ببرید. اگر کودک دارای علائم زیر است سریع با پزشک تماس برقرار نمایید:
دفع مدفوع آغشته به خون به صورت متداوم
احساس خستگی و خواب آلودگی در کودک
اسهال داشتن برای بیش از ۳ روز
استفراغ زرد رنگ یا مایع سبز رنگ
عدم توانایی کنترل مدفوع به صورت متداوم دو بار در روز
تب
کهیر
درد در ناحیه شکم برای بیش از دو ساعت
بدون مشورت پزشک از دارو دادن به کودک خودداری کنید.

درمان اسهال در نوزادان و کودکان
درمان اسهال در کودکان بستگی به عامل ایجاد کننده آن خواهد داشت. در بیشتر موارد در اسهال حاد تنها درمان مورد نیاز تامین آب بدن می باشد. در شرایطی که اسهال بیش از ۲۴ ساعت طول بکشد استفاده از داروها ممکن است که به توقف آن کمک کنند.
آبرسانی به بدن
آبرسانی به بدن یکی از بهترین راه ها برای درمان اسهال در کودکان می باشد. با این وجود، آب تمام مواد لازم مانند نمک و مواد مغذی را ندارد. بنابراین، به کودکان به طور مداوم محلول های آبی برای تامین آب مورد نیازشان بنوشانید. قبل از انجام هر کاری با پزشک کودک صحبت کنید.
اگر محلول های آبی در دسترس شما قرار ندارند، نصف قاشق نمک و نصف قاشق شکر را در یک لیوان آب بریزید و آن را به کودک بدهید.
داروهایی متوقف کننده اسهال
داروهای متوقف کننده اسهال را در شرایط حاد و مزمن تجویز می کنند تا از کاهش آب بدن جلوگیری کنند. برای عفونت های میکروبی و انگلی دارو تجویز نمی شود زیرا موجب به دام انداختن این ریز موجودات درون بدن می گردند.
دنبال کردن یک رژیم غذایی سالم موجب کم کردن علائم و نشانه ها می گردد. در ادامه لیستی از غذاها که هنگام اسهال نباید از آن ها مصرف کرد را ارائه خواهیم کرد.

غذاهایی که باید از خوردن آن ها اجتناب کرد
نوشیدنی های قندی و کافئین دار و نوشابه ها
آب میوه های بسته بندی
دسرهای ژلاتینی شیرین
لبنیات ( به ویژه شیر)، گلوتن، سویا، کنجد و دیگر مواد غذایی ایجاد کننده آلرژی
آب میوه هایی که حاوی مقدار زیادی قند می باشند از جمله علل ایجاد کننده اسهال هستند.
میوه و سبزیجاتی مانند بروکلی، نخودفرنگی، سبزیجات برگ دار سبز رنگ، لوبیاها، نخود، توت ها، ذرت، آلوها

غذاهایی که باید برای درمان اسهال خورد
بیشتر پزشکان بر این باورند که خوردن غذاهای جامد در صورت ایجاد اسهال در کودکان کمک کننده است. بهترین رژیم غذایی، رژیم برت می باشد که حاوی موز، برنج، سیب، نان تست است.
دیگر غذاهای که کودک در صورت دچار شدن به اسهال می تواند مصرف کند عبارت است از:
پاستا
تخم مرغ آب پز یا پخته شده
گوشت بدون چربی آب پز یا پخته شده
سبزیجات پخته شده مانند هویج، لوبیاها، ذرت، لوبیا سبز، رزماری، قارچ
سیب زمینی پخته شده
سریال های از جمله، جو دو سر، ذرت، گندم ( به جز مواردی که کودک به گلوتن حساسیت نداشته باشد).
پنکیک، وافل و دیگر غذاهای تهیه شده از گندم سفید
نان ذرت با مقدار اندکی عسل یا شیره
ماست، محیط کشتی که درون ماست وجود دارد برای روده مفید است.
در حالتی که اسهال شدید باشد ممکن است که کودک نیاز به دریافت مایعات در بیمارستان باشد، حتی برای چند لحظه کوتاه تا بتواند با اسهال مبارزه کند.
اگر اسهال شدید نمی باشد می توانید چند کار ساده در خانه انجام دهید.

درمان های خانگی برای اسهال کودکان
همان طور که پیش تر گفته شد، بیشتر اسهال ها را می توان به کمک رژیم غذایی سالم که حاوی مقدار کافی مایعات و مواد غذایی جامد می باشد درمان کرد این مواد غذایی هضم شان برای روده آسان و راحت است. اما اگر تمایل دارید بدانید که چگونه اسهال را متوقف کنید، در ادامه چند درمان خانگی را به شما معرفی خواهیم کرد.
زنجبیل
زنجبیل می تواند اسهال را متوقف کند و باکتری ها و انگل های ایجاد کننده عفونت در شکم را محدود می کند. مقدار کمی از زنجبیل را در آب بجوشانید و به کودک بدهید. می توانید کمی عسل به آن اضافه کنید تا طعم شیرینی داشته باشد.
لیمو
لیمو دارای ویژگی های ضد باکتریایی می باشد و می توانند در درمان اسهال موثر واقع شوند. یک لیوان آب لیمو، سه تا ۴ مرتبه در روز می تواند باکتری های ایجاد کننده اسهال را از بین ببرد.
سیب زمینی
سیب زمینی دارای نشاسته می باشد. نشاسته موجب سفت شدن شکم و کاهش بیرون روی می گردد و آب بدن را حفظ می کند.
مایع نشاسته ای
مایع نشاسته ای تهیه شده از برنج سفید جوشیده شده یا برنج سفید را می توان به کودک داد تا اسهال او را متوقف کرد. آب بیشتری به برنج هنگام جوشیدن اضافه کنید. وقتی که برنج به خوبی پخته شد، آب آن را توی لیوان بریزید کمی به آن نمک اضافه کنید و سپس به کودک بدهید.
چای سیاه
چای سیاه حاوی تانیک اسید می باشد که این ماده می تواند ناراحتی های معده و علائم اسهال را از بین می برد. به کودک دو تا سه لیوان چای سیاه ( فاقد کافئین) در طول روز بدهید تا این شرایط را از بین ببرید.
چای بابونه
چای بابونه می تواند با عفونت معده مبارزه کند. و همین ویژگی آن را تبدیل به یک درمان خانگی عالی کرده است. یک قاشق چای خوری بابونه را بجوشانید و بعد از سرد شدن دو تا ۳ مرتبه در طول روز به کودک بدهید.
ماست
ماست یک پروبیوتیک طبیعی است که دارای باکتری های خوبی می باشد و این باکتری ها در درمان اسهال ناشی از عفونت باکتریایی موثر هستند.
دانه شنبلیله
دانه شنبلیله دارای خاصیت ضد باکتریایی و ضد التهابی است و می تواند علائم اسهال را از بین ببرد. دو لیوان آب را با تخم شنبلیله بجوشانید، آن را با صافی صاف کنید و اجازه دهید تا سرد شود. به آن یک قاشق عسل اضافه کنید و مقدار اندکی از آن را به کودک بدهید.
موز
موز دارای پتاسیم و پکتین می باشد و این دو ماده به سفت شدن مدفوع کمک می کنند. با زا دست دادن آب بدن، می تواند مقدار الکترولیت بدن را حفظ کند.
دارچین و پوست پرتقال را می توان با آب مخلوط کرد و به کودک داد تا اسهال او متوقف شود. بهترین درمان برای اسهال کودکان دادن آب فراوان حاوی مواد متوقف کننده اسهال می باشد. از این منابع انرژی کودک تامین شده است مطمئن شوید. اسهال و علائم آن قابل درمان می باشد به شرطی که سریع نسبت به درمان آن اقدام کنید.