قصه برای کودکان، تاثیر و فواید

قصه گفتن برای کودک ، فواید بسیاری دارد از جمله ممارست کودکان در مهارت هایی نظیر گوش دادن، تجسم، تصور و خیالپردازی. وقتی شما داستانی را به جای خواندن از روی کتاب، برای آنها تعریف می کنید، آزاد هستید که از تخیل خود استفاده کنید و بعضی کلمات را که حس می کنید برای کودک مناسب تر است در آن بگنجانید. خواندن داستان برای کودک، قدرت تخیل او را افزایش می دهد.
قصه‌ گویی برای کودکان توانایی مجسم نمودن شخصیت ها، و رویدادهای غیرواقعی و خیالی، موقعیت ها و مکان ها زندگی کودک را رنگین تر و شادتر می سازد، به همین دلیل، شما باید این مهارت را به فرزند خود نیز بیاموزید. گوش دادن به داستان های بسیار زیاد، به فرزندان کمک می کند تا افکار و عقایدشان را بهتر بیان کنند.
قصه گویی برای کودک باعث افزایش سطح هوش اجتماعی آنها و نقشی اساسی در شکل دهی به شخصیت انها دارد. قصه‌ گویی برای کودکان سنتی است که از قدیم وجود داشته و والدین و اجداد ما همواره برای کودکانشانن قصه می گفتند این سنت اکنون نیز به ما رسیده است این حالت خود جوشی، داستان را برای شنونده چیزی منحصر به فرد می کند.

تاثیر و فواید قصه گفتن برای کودک
اختلال های رفتاری طبقه ای از رفتار کودک است. کودکانی که رفتارشان به این طبقه تعلق دارد از میزان شرارت و شیطنتی که ویژگی گروه سنی آن هاست پا را فراتر می گذارند. آن ها به طور جدی حقوق مسلم دیگران را زیر پا می گذارند و یا قوانین عمده اجتماعی را خدشه دار می کنند. گاهی بسیاری از کودکان از نظر هیجانی نیز با مشکل رو به رو می شوند و در معرض افسرده شدن قرار می گیرند.
اختلالات هیجانی رفتاری به شرایطی اطلاق می شود که در آن پاسخ های هیجانی و رفتاری در مدرسه با هیجان های فرهنگی، سنتی، و قومی تفاوت داشته باشد؛ به طوری که در عملکرد تحصیلی فرد، مراقبت از خود، روابط اجتماعی، سازگاری فردی، رفتار در کلاس و سازگاری در محیط کار نیز تأثیر منفی داشته باشد. اغلب کودکان با اختلالات رفتاری احساسات منفی دارند و با دیگران بدرفتاری می کنند.
در بیشتر موارد، معلمان و هم کلاسی ها آن ها را طرد می کنند، در نتیجه فرصت های آموزشی آنان کاهش می یابد. به رغم مشکلات فراوانی که این کودکان با آن مواجه اند، بیشتر آن ها تا سال ها پس از ورود به مدرسه شناسایی نمی شوند مگر این که اختلالات رفتاری و مشکلات تحصیلی آنان تشدید شود.
بسیاری از بزرگسالان تحمل رفتارهای کودکان با اختلالات رفتاری را ندارند و به تنبیه آنان نیز متوسل می شوند. این کودکان در مقایسه با همسالان بهنجار خود در جنبه های مهم زندگی محدودیت دارند و در تعاملات اجتماعی با مشکلات جدی مواجه اند. ناتوانی های این کودکان از رفتارهای آن ها ناشی می شود. قصه درمانی در سال های اخیر به صورت یکی از فنون بازی درمانی مطرح شده است.
استفاده از قصه درمانی به مثابه یک فن درمانی فقط به درمان مشکلات روان شناختی کودکان منجر نمی شود. در قصه درمانی و قصه گفتن برای کودک فرض بر این است که تغییر در زبان و ادبیات قصه های زندگی فرصت های جدیدی برای رفتار و روابط با دیگران ایجاد می کند.

قصه‌های کودکان زمان و مکان ندارند
قصه‌های کودکان زمان ندارند. روزی روزگاری …. یکی بود یکی نبود …. در آغاز …. یک روز آفتابی … این زمان‌ها هیچ زمانی نیستند و این بی‌‌زمانی در قصه، می‌تواند تبدیل به هر زمانی شود که کودک در آن است. حال قصه، همان حال درونی کودک است و او از اسارت زمان بیرون می‌آید و زمان زنده را تجربه می‌کند.
مکان نیز هر جایی می‌تواند باشد،‌ در جنگلی دور، بر قله‌ای بلند، زیر دریاها و بر فراز آسمان‌ها. راز قصه نیز در اینجاست. گذر از مرزها،‌ گذر از زمان و از مکان. قصه‌گویی برای کودکان محل تحقق همه آرزوهای انسان است. آرزوی سفر، آرزوی پرواز. آرزوی بازگشت به آسمان و در این احساس غربت کودک حساس‌تر است. گویی کودکان هنوز به طور کامل دچار فراموشی اصل خود نشده‌اند. این از جسارت و آزادگی‌شان پیدا است. به قالب‌ها و زندان‌های خود ساخته نمی‌اندیشند. به دنبال نظر دیگران درباره خود نیستند و در یک کلام همانی هستند که هستند. پس به جادوی قصه بیشتر پایبندند و آن را بیشتر پذیرفتنی می‌یابند.

تناسب قصه با سن کودک
کودکان دو ساله خیلی زود به شنیدن داستان ها یا شعرهای کودکانه علاقه نشان می دهند. بنابراین قصه را متناسب با سن کودک انتخاب کنید. داستان های مخصوص کودکان نوپا نباید طولانی یا پیچیده باشد. ممکن است داستان تنها بازتاب کارهای روزانه، مثل تهیه ی غذا یا غذا پختن، باشد. وقتی کودکان بزرگتر می شوند می توانید داستان هایی با حوادث و شخصیتهای بیشتری برایشان بگویید.
کودکان در سر تا سر دنیا عاشق گوش دادن به قصه ها هستند. آنها می خواهند که دربارۀ شخصیت های مورد علاقه شان بیشتر بدانند و اغلب تلاش می کنند که خود را در نقش آنها قرار دهند و از آنها تقلید کنند. با گفتن قصه هایی که در آنها مفاهیم اخلاقی و انسانی وجود دارد شما می توانید ویژگی مثبت انسانی مثل شجاعت، صداقت و دانایی ر در وجود او از همان سنین پایین نهادینه کنید.
اگر نمی‌توانید برای کودکتان آواز بخوانید یا به هر دلیلی از این کار خوشتان نمی‌آید، با خواندن قصه برای کودک کمک می‌کنید سریع‌تر به خواب رود. خوشبختانه امروزه ما به داستان‌های مختلف و متنوعی دسترسی داریم که به ما قدرت انتخاب بیشتری می‌بخشد تا متناسب با سن کودک داستانی را انتخاب کرده و آموزش او را آغاز کنیم. این شیوه آموزش نه تنها به مذاق کودک خوش می‌آید، بلکه تلفظ و دیکته‌شان را بهبود می‌بخشد.

فواید قصه گفتن برای کودکان
۱- بالا رفتن مهارت های کلامی
خواندن داستان برای فرزندتان باعث می شود که مهارت های کلامی آنها افزایش پیدا کند. و هم زمان که او کلمات و عبارات جدید یاد می گیرد با پیچیدگی های زبان نیز آشنایی پیدا کند. هم چنین قصه خوانی کمک می کند که طبق یک الگوی منظم نحوۀ تلفظ کلمات و عبارات را نیز به فرزندتان بیاموزید.
۲- با قصه گویی صفات خوب را در کودکتاندرونی کنید
کودکان هر کجای دنیا دوست دارند به داستان‌ها گوش بدهند. آن‌ها دوست دارند بیشتر و بیشتر درباره شخصیت‌های مورد علاقه‌شان بدانند و اغلب سعی می‌کنند شبیه آن‌ها رفتار کنند. شما با تعریف کردن داستان‌هایی که پیام معناداری دارند می‌توانید به‌راحتی صفاتی همچون خردمندی، شجاعت، صداقت و … را از همان سنین کودکی در کودکتان درونی کنید.
۳- قصه گویی برای گذر از سختی‌ها
از طرفی قصه می‌‌تواند کودکان را آرام کند. قصه برای کودک رنج دیده و در حال سختی مانند یک درمانگر عمل می‌کند. زندگی چه برای ما و چه برای کودکانمان دارای فراز و نشیب و سختی و آسانی است. اما حد توان و ظرفیت کودکان کم و روحیه آنها بسیار حساس و آسیب‌پذیر است.
اولین دستاورد قصه در این لحظات، بودن در جهانی دیگر است. جهانی به اندازه همین جهانی که او هم اکنون در آن زندگی می‌کند، واقعی و ملموس. او در این فضا (دنیای قصه) با باور و جسارتی به مراتب بیشتر از زندگی واقعی‌اش دست به نوعی تجدید قوا و افزایش ظرفیت می‌زند و جمله من می‌توانم را پیدا می‌کند و اگر در این زمان قصه‌ای مناسب برای او خوانده شود، قدرت رویارویی‌اش با سختی‌ها بیشتر می‌شود.
۴- قصه گویی برای افزایش حافظه
از فواید قصه گفتن برای کودک با استفاده از ایده های هوشمندانه خاص، می توانید از داستان برای کمک به افزایش حافظه فرزندتان استفاده کنید. پس از خواندن داستان ، می توانید از او بخواهید تا پس از چند روز آن را تکرار کند. متناوباً، شما می توانید از او بخواهید داستان را تا جایی که تا کنون اتفاق افتاده، توضیح دهد. این یک راه جالب برای افزایش حافظه و تشویق تمرکز است.
۵- قصه‌ گویی برای کودکان و مواجه شدن با مشکلات
مواجه شدن با مشکلات موجب سردرگمی کودکان می شود. از این رو با تعریف کردن قصه هایی که قهرمانان دوست داشتنی داستان ها با صبر و مقاومت در مقابل مشکلات به پیروزی می رسند به کودکان خود می آموزید که با تفکر منطقی و برداشتن موانع به موفقیت دست می یابند. همچنین می فهمند که خوشحالی و ناراحتی به صورت توآمان در زندگی وجود خواهد داشت.
۶- قصه گویی و آشنایی با آداب‌و رسوم
یک فایده قصه گفتن برای کودک آشنایی او با آداب‌و رسوم و ریشه‌های فرهنگی است. تعریف کردن داستان‌هایی درباره کودکی خودتان و صحبت کردن در مورد اتفاقات خوب گذشته باعث می‌شود کودکتان درباره فرهنگ و مراسم مختلف خانوادگیتان بیشتر بداند. تعریف کردن داستان درباره اعضای مختلف خانواده باعث می‌شود کودک شما درباره آن‌ها بیشتر بداند و نیاکان خود را بهتر بشناسد.
۷- آموزش صفات خوب انسانی
کودکان دوست دارند از شخصیت های مورد علاقه خود بیشتر بدانند به همین دلیل گوش دادن به قصه های افراد مورد علاقه شان را دوست دارند و همین علاقه موجب قراردادان شخصیت فرد در وجود خودشان می شود. بر همین اساس شما والدین آگاه و مهربان می توانید خصوصیات و صفات خوب انسانی مانند صداقت، شجاعت، گذشت و … را در قصه های مورد علاقه آن ها بگنجانید تا این اخلاقیات انسانی از کودکی در جود فرزندانتان نهادینه شود.
۸- یادگیری از طریق قصه‌ گویی برای کودکان
داستان گویی برای کودکان یک سنگ بنا برای یادگیری علمی است. بسیاری از کودکان عادت به یادگیری از طریق قرار گرفتن بر موجی که در معرضش قرار می گیرند، دارند، بدون اینکه موضوع را درک کنند. داستان گویی، به عنوان یک فعالیت منظم، می تواند به کودکان کمک کند تا از خواندن لذت بیشتری ببرند و این کمک می کند تا آنها در یادگیری موضوعات مشتاق تر شوند. بعضی اوقات، آموزش موضوعات مدرسه به عنوان یک داستان جالب ترفند بهتری است (به عنوان مثال، یک درس خسته کننده تاریخ می تواند به یک داستان تاریخی جالب تبدیل شود) و می تواند به آنها کمک کند که کنجکاوی بیشتری داشته باشند.
۹- کودکی باهوش تر با قصه‌ گویی برای کودکان
فواید قصه گفتن برای کودک خواندن کتاب، ما را از هوش و ذکاوت بیشتری برخوردار می کند. هنگامی که فرزندان، داستان هایی را که ما می خوانیم، می شنوند، آنها به عنوان مثال، قواعد و دستور زیان و واژگان را فرا می گیرند. و به دلیل آن که فرزندان، معلومات بسیار زیادی از داستان خواندن های شما کسب کرده اند، در مدرسه، فردی موفق خواهندبود. علاوه بر آن، هر داستان، جنبه اخلاقی خود را دارد و آنچه را که خوب یا بد است، بیان می کند.
۱۰-قصه گویی و فرهنگ خانوادگی و آداب اجتماعی
قصه گفتن برای کودک و تعریف کردن خاطرات کودکی تان، فعالیت ها و سرگرمی هایی که در زمان کودکی داشتید و جشن ها و مراسمی که در آن شرکت می کردید باعث می شود فرزندتان با فرهنگ خانوادگی و آداب اجتماعی که قرار است در آن بزرگ شود بیشتر آشنایی پیدا کندو تفاوت فرهنگ و سنت های رایج را با یکدیگر بشناسد. شنیدین داستان هایی دربارۀ دیگر اعضای خلانواده به آنها کمک می کند تا شناخت بهتری از اجداد و نیاکان خود پیدا کنند.
۱۱- بالا بردن علاقه کودک به مطالعه کتاب
زمانی که شما هنگام خواب در شب، برای فرزندتان داستان می خوانید، در حقیقت شما با این کار، کودک خود را به خواندن کتاب های بیشتری در مسیر زندگی، ترغیب و تشویق می کنید. فرزندانی که عشق و علاقه بسیار زیادی به مطالعه دارند، صاحب والدینی هستند که در دوران کودکی برای آنها قبل از خواب، کتاب می خواندند. کودکانی که فقط به تماشای فیلم و کارتون می پردازند، تنها به دلیل آن است که فایده کتاب خواندن را نمی دانند. سعی کنید فرزندان خود را به خواندن کتاب ترغیب کنید، زیرا بدین ترتیب، آنها در زندگی، بسیار موفق تر خواهند بود.
۱۲-ارتباط و تعامل بهتر با قصه‌ گویی برای کودکان
گاهی اوقات، بچه ها از سوال کردن پرهیز می کنند و در آن مردد هستند، حتی اگر ذهنشان پر از کنجکاوی باشد. داستان گویی به کودکان کمک می کند تا هنر پرسیدن سوالات درست، به منظور کسب آگاهی و یادگیری را بیاموزند. همچنین به آنها یاد می دهد که چگونه می توان با داشتن اعتماد به نفس، یک مکالمه کامل برقرار کرد. خواندن و گوش دادن منظم می تواند آنها را به سخنرانان بهتری نیز تبدیل کند.