درباره یائسگی زنان، آنچه دانستنی است

یائسگی شرایطی است که اکثر زنان در فرایند طبیعی پیر شدن تجربه می‌کنند.

یائسگی چیست و علت آن چیست؟
یائسگی فرایندی طبیعی در زنان است و وقتی رخ می‌دهد که دیگر عادات ماهانه نداشته باشند و نتوانند به‌طور طبیعی باردار شوند.
طبق اعلام سازمان بهداشت زنان که شعبه امور بیماران انجمن یائسگی بریتانیا است، این فرایند هنگامی رخ می‌دهد که تراز‌های هورمونی در بدن زن دستخوش تغییر شود.
سازمان بهداشت زنان می‌گوید: «قابلیت ماهانه ایجاد تخمک در دوران باروری زنان به آزاد شدن سه هورمون تولید مثل بستگی دارد (استرادیول، اوسترون و اوستریول) که به مجموع آن‌ها استروژن گفته می‌شود. سن زنان که بیش‌تر می‌شود، از میزان ذخیره تخمک در تخمدان کاسته می‌شود و قابلیت بارداری در آن‌ها کاهش می‌یابد. در این دوره، استروژن کم‌تری تولید می‌شود و رفتار بدن تغییر می‌یابد».
به گفته سازمان ملی خدمات بهداشت، یائسگی زودرس برخی از زنان «دلیل روشنی» ندارد. یائسگی در پی برخی از درمان‌های مختلف پزشکی، مانند شیمی‌درمانی، پرتودرمانی، تخمدان‌برداری (برداشتن یک یا هر دو تخمدان از طریق جراحی) و درمان سرطان سینه هم می‌تواند رخ دهد.

زنان در چه سنی یائسه می‌شوند؟
زنان به طور معمول در سنین ۴۵ تا ۵۵ سالگی یائسه می‌شوند و میانگین سن یائسگی در بریتانیا ۵۱ سال است.
طبق اعلام دانشکده سلطنتی بیماری‌های زنان و زایمان (رکوگ)، اگر زنی در سن زیر ۴۰ سالگی دچار یائسگی شود، دچار یائسگی زودرس شده است. حدود یک درصد زنان دچار یائسگی زودرس می‌شوند.

علائم یائسگی چیست؟
نشانه‌های یائسگی در عرض چند ماه نمایان می‌شوند، اما طبق اعلام «رکوگ»، زنی که به مدت ۱۲ ماه «پریود» نشده باشد، دچار یائسگی شده است.
نشانه‌های یائسگی برای تمام زنان یک‌سان نیست، اما این فرایند نشانگان‌های مشترکی دارد که عبارتند از:
- گُر گرفتن
- بی‌خوابی
- خشکی مهبل
- کاهش میل جنسی
- افسردگی
- اضطراب
- عرق کردن در شب
- ناراحتی در هنگام آمیزش جنسی
- مشکل در تمرکز کردن
- مشکلات حافظه‌ای
به گفته رکوگ، زنان ممکن است قبل از یائسگی دچار «پیش‌یائسگی» شوند که مرحله مقدماتی یائسگی است. افرادی که دچار پیش‌یائسگی می‌شوند، ممکن است همان نشانه‌های فوق به مدت چهار یا پنج سال در آن‌ها بروز کند.
به گفته سازمان ملی خدمات بهداشت، نشانه‌های یائسگی ممکن است تا حدود چهار سال بعد از آخرین پریود زنان تداوم یابد، و در برخی موارد ممکن است این دوران بیش‌تر طول بکشد.

چگونه می‌توان نشانه‌های یائسگی را برطرف کرد؟
اگر نشانه‌های یائسگی در زنی شدید باشد، باید طبق تجویز دکتر عمومی به «هورمون‌درمانی» (HRT) اقدام کند. در هورمون‌درمانی، کمبود استروژن را از طریق مصرف قرص، جذب از طریق چسبانه‌های پوستی، ژل و کاشتینه (ایمپلنت) جبران می‌کنند تا نشانه‌های یائسگی برطرف شود.
در ماه سپتامبر در خبر‌ها آمده بود که شماری از زنان که به تازگی در هورمون‌درمانی کوتاهی کرده بودند، دچار بیماری‌های روانی شدید شدند. زنانی که در روند یائسگی قرار دارند، ممکن است به درمان‌های رفتارشناختی نیز نیاز پیدا کنند.
زنانی که دچار خشکی مهبل می‌شوند، باید از کرم استروژن مهبلی، مالیدنی‌ها یا مرطوب‌کننده‌ها استفاده کنند.
پزشک عمومی ممکن است برای رفع نشانه‌های یائسگی به بیمار توصیه کند از سبک زندگی سالم پیروی کند، و چنانچه خود بیمار از قبل چنین اقداماتی نکرده باشد، او را به ورزش کردن منظم و رعایت پرهیز غذایی متوازنی ترغیب کند.
اگر نشانه‌های یائسگی برطرف نشود، پزشک عمومی بیمار را به متخصص یائسگی معرفی می‌کند تا راهنمایی‌های بیش‌تری دریافت کند.