کوتاهی قد کودک، روش تغذیه مناسب

کوتاهی قد کودکان به هر کودکی بر می گردد که قد او زیر حد نرمال نسبت به سن و جنسیت او است. اصطلاح "کوتاه بودن قد" بیشتر برای کودکانی استفاده می شود که قدشان وقتی با منحنی رشد در مطب متخصص اطفال مقایسه می شود، پایین تر از حد عادی قرار دارد. اگر چه رشد کمتر از حد نرمال می تواند نشان دهنده وجود مشکلات سلامتی باشد اما اکثر کودکانی که کوتاهی قد دارند هیچ اختلالی ندارند، سالم هستند و با سرعتی طبیعی رشد می کنند.

نمودار رشد و کوتاهی قد
نمودار رشد از خطوطی استفاده می کند تا الگوی میانگین رشد برای کودکان را با توجه به سن، جنسیت و قد آن ها نشان دهد. هر خط درصدی از افرادی که در یک سن مشخص باید آن قد را داشته باشند را نشان می دهد. برای مثال اگر قد پسر بچه ای روی خط ۲۵ درصد در منحنی رشد قرار داشته باشد، نشان می دهد که حدود ۲۵ نفر از هر ۱۰۰ پسر همسن او کوتاه تر از او هستند.
البته تمام کودکان به طور دقیق الگوی این خطوط را دنبال نمی کنند اما اکثر اوقات رشدشان در طول زمان با این خطوط هماهنگ می شود. کودکی که قدش روی منحنی رشد روی خط ۳% قرار دارد، نسبت به بقیه افراد همسن و هم جنس خودش قد کوتاه تصور می شود.

منحنی رشد و کوتاهی قد
متخصصان رشد هنگام ارزیابی قد کودکان، موارد زیادی را مد نظر می گیرند. برای مثال قد پدر و مادر کودک نشان دهنده این است که احتمال قد بلند شدن کودک پس از رشد کامل تا چه حد است. احتمال کوتاهی قد کودکی که قد پدر و مادرش زیر حد نرمال است، بالاست. سرعت رشد نیز عامل مهمی در نظر گرفته می شود.
کودکانی که در مقایسه با دوستان شان با سرعت یکسانی رشد نمی کنند با بالا رفتن سن، قدشان روی منحنی رشد افت پیدا می کند. برای مثال ممکن است که از خط ۲۵% به خط ۵% تغییر حالت دهند. تغییر خطوط در منحنی رشد یک عامل هشدار دهنده است. و گاهی می تواند نشان دهنده این باشد که اختلالی در حال تاثیر گذاشتن روی رشد است.

دلایل کوتاهی قد
دلایل کوتاهی قد که در ارتباط با بیماری نیستند عبارتند از:
سابقه خانوادگی در کوتاهی قد
یک یا هر دو والدین دارای کوتاهی قد هستند اما سرعت رشد کودک نرمال است.
تاخیر اساسی در رشد و بلوغ
فرد در اکثر دوران کودکی دارای کوتاهی قد بوده است، بلوغ دیر رس نیز داشته اما سرانجام هنگامی که به بزرگسالی رسید، قد نرمالی خواهد داشت.
کوتاهی قد ناشناخته
هنگامی که دلیل خاصی برای کوتاهی قد وجود ندارد و کودک سالم است. کوتاهی قد کودک به ندرت نشان دهنده وجود بیماری های جدی است اما معمولا به عنوان نشانه ای از این که چیزی درست پیش نمی رود در نظر گرفته می شود.
سایر مواردی که روی رشد تاثیر می گذارد عبارتند از:
بیماری های مزمن
اختلالاتی که روی اندام های اصلی تاثیر می گذارند از جمله بیماری قلبی، آسم، بیماری سلیاک، بیماری التهابی روده، بیماری کلیوی، کم خونی و اختلالات استخوان ها.
اختلالات هورمونی
کم کاری تیروئید، کمبود هورمون رشد، دیابت، سندرم کوشینگ که در آن بدن به میزان زیادی هیدروکورتیزون ترشح می کند.
اختلالات ژنتیکی
شامل سندرم داون، سندرم ترنر، سندرم راسل سیلور، سندرم نونان و مشکلات نادر استخوانی (همچون آکندروپلازی). نمودار رشد مخصوص و استانداردی برای برخی سندرم هایی همچون سندرم داون، سندرم ترنر، سندرم راسل سیلور، سندرم نونان و سایر سندرم ها در دسترس است.
تغذیه نامناسب
کودکانی که برای سن حاملگی کوچک بوده اند یا سابقه محدودیت رشد درون رحمی داشتند.
داروها
داروهایی همچون استروئیدهای استنشاقی برای درمان آسم و آن هایی که برای درمان اختلال کم توجهی بیش فعالی (ADHD) استفاده می شوند.

بررسی کوتاهی قد کودکان
بهترین آزمایش، بررسی رشد کودک در طول زمان و با استفاده از نمودار رشد است. معمولا کودکان بزرگ تر را ۶ ماه تحت نظر می گیرند و اگر سرعت رشد نرمال بود به هیچ آزمایش اضافه ای نیاز نیست. به علاوه ممکن است که پزشک سن استخوانی فرزندتان را هم بررسی کند (اشعه ایکس از دست چپ/ مچ دست).
بررسی سن استخوانی نشان می دهد که کودکان بالای ۷ سال در بزرگسالی تا چه حد قد بلند خواهند شد. به طور کلی اگر رشد یک کودک در نمودار رشد زیر ۳% بود یا اگر سرعت رشد او کمتر از حد طبیعی بود، پزشکان از انجام آزمایش برای بررسی علائم اختلالات ذکر شده در قسمت بالا اشاره می کنند.

۵ راه برای پیشگیری از کوتاهی قد کودکان
هر پدر و مادری آرزو دارد که فرزندش به طور سالم رشد کند و تمام ظرفیت خود در رشد (خصوصا فیزیکی) را تکمیل کند. درست است که ژن های ما روی قد فرزندان مان تاثیر زیادی می گذارند. اما کارهایی وجود دارند که می توانید آن ها را انجام دهید تا به رشد فرزندتان کمک کنید.

بگذارید نگاهی به راه زیر بیندازیم
۱- عادات سالم غذا خوردن
داشتن عادات سالم غذا خوردن عاملی بسیار مهم در رشد کودکان است. بدن آن ها به مواد مغذی مناسب برای رشد درست نیاز دارد. پروتئین در افزایش قد کودک نقش مهمی دارد و در بسیاری از مواد غذایی همچون تخم مرغ و سویا وجود دارد. به علاوه باید اطمینان حاصل کنید که فرزندتان به میزان کافی ویتامین و مواد معدنی از منابع طبیعی همچون اسفناج، هویج، انبه و سایر موارد دریافت می کند.
۲- ورزش منظم
ورزش علاوه بر پیشگیری از چاقی، به رشد ماهیچه های فرزندتان هم کمک می کند. ورزش های زیادی وجود دارند که فرزندتان می تواند آن ها را انجام دهد تا به بلندتر شدن قدش کمک کند. این ورزش ها شامل شنا، یوگا و برخی دیگر از انواع ورزش هستند. لازم نیست که کودکان ورزش های خیلی دشوار و پیچیده انجام دهند. حتی ورزش های ساده و کششی می توانند به تقویت ستون فقرات و ماهیچه ها و رشد بهتر کمک کنند.
۳- خواب کافی
بدن کودکان در هنگام خواب، هورمون های متعددی ترشح می کند که به رشد کمک زیادی می کنند. پس داشتن خواب کافی در شبانه روز برای رشد آن ها ضروری است. کودکان نوپا به ۱۱_۱۳ ساعت خواب روزانه نیاز دارند. در حالی که کودکانی که به مدرسه می روند به ۱۰_۱۱ ساعت خواب روزانه نیاز دارند.
۴- حالت مناسب بدن
فرزند خود را تشویق کنید که دائما از وضعیت بدن خود آگاه باشد. برای مثال نباید هنگام ایستادن یا نشستن به حالت خمیده باشد. قرار گرفتن بدن در وضعیت مناسب سبب قد بلند شدن و صاف ایستادن کودک در آینده می شود. که این موضوع سبب تقویت اعتماد به نفس او هم می شود.
۵- نوشیدن شیر به طور منظم
کلسیم نقشی اساسی در رشد ساختار استخوان های فرزندتان ایفا می کند. شیر منبعی غنی از کلسیم است. پس برای تامین نیاز فرزندتان به کلسیم و تقویت رشد استخوان ها، او را تشویق کنید که هر روز شیر بخورد.

بهترین مواد غذایی پیشگیری از کوتاهی قد کودکان
رشد کودک و رسیدن او به قد عادی همیشه نگرانی بزرگی برای والدین بوده است. اما چیزی که معمولا مد نظر گرفته نمی شود این است که قد کودک تاثیر زیادی روی اعتماد به نفس او دارد. البته که کوتاهی قد کودک نسبت به سنش یا آرام بودن سرعت رشد او نسبت به همسن و سالانش چیز بدی نیست. اما خیلی اوقات کودکانی که قد کوتاه تر از همسن و سالان خود هستند در مدرسه توسط دیگران مسخره می شوند، که این سبب ترس آن ها می شود و گاهی روی اعتماد به نفس شان هم تاثیر منفی می گذارد.
باید ذکر کرد که قد معمولا توسط ژنتیک تعیین می شود. اما مطالعات به این نتیجه رسیده اند که عوامل بیرونی (همچون تغذیه) هم می توانند تاثیر زیادی روی قد فردی بگذارند که در سن رشد است. سه عامل تعیین کننده قد شامل ژنتیک، برنامه غذایی و شیوه زندگی هستند. نمی توانید روی ژنتیکی که به فرزندتان منتقل کرده اید کنترلی داشته باشید؛ اما می توانید اطمینان حاصل کنید که دو عامل دیگر تحت کنترل هستند و فرزندتان برنامه غذایی سالم و شیوه زندگی مناسبی دارد. هر چقدر هم ژن های کودک قوی باشند، تغذیه نامناسب می تواند مانع از رشد درست او شود.

رابطه بین تغذیه و کوتاهی قد کودکان
اگر خودتان و همسرتان قد بلند هستید، احتمال قد بلند شدن فرزندتان هم بالاست. به همین شکل، اگر والدین هر دو قد کوتاه باشند احتمال قد کوتاه بودن فرزندشان خیلی بالاست. اما چیزی که خیلی از پدر و مادرها از آن آگاه نیستند این است که کمک به رشد قد کودک تا حدی در دستان آن ها است.
اگر برنامه غذایی توصیه شده توسط پزشک را برای افزایش قد فرزندتان دنبال می کنید، این موضوع می تواند تاثیری روی قد کودک داشته باشد. تاثیری که مصرف برنامه غذایی درست روی قد می گذارد خیلی چشمگیر نیست اما می تواند قد از پیش تعیین شده کودک را تا چند اینچ افزایش دهد.
نوزاد بلافاصله بعد از تولد رشد خود را آغاز می کند. جالب است بدانید که زنان تا حدود ۱۹ سالگی به رشد کامل در قد می رسند ولی مردان تا ۲۵ سالگی امکان رشد دارند. در بدن مان، غده هیپوفیز نقشی اساسی در تعیین قد ایفا می کند. غده هیپوفیز هورمون رشد انسان (HGH) را ترشح می کند که مسئول افزایش قد است.
برخی از مواد غذایی هستند که در تحریک عملکرد هورمون رشد انسان و افزایش رشد فرد در سن رشد موثرند. وقتی صحبت از رابطه بین تغذیه و رشد کودک می شود باید بدانید که چه مواد غذایی ای به فرزندتان کمک می کنند و چگونه این کار را انجام می دهند. در ادامه به مواد غذایی ای که به افزایش قد فرزندتان کمک می کنند اشاره خواهیم کرد.

مواد غذایی موثر برای قد بلند شدن کودک
چه غذاهایی هستند که به قد بلند شدن کودکان کمک می کنند؟ برای فهمیدن این موضوع بیایید نگاهی به مواد مغذی ای که به رشد کودک کمک می کنند و مواد غذایی که حاوی آن ها هستند بیندازیم.
مواد مغذی ضروری برای افزایش قد:
۱- پروتئین
وقتی صحبت از افزایش قد در کودکان می شود، پروتئین یکی از مهم ترین عوامل مربوط به تغذیه در نظر گرفته می شود. پروتئین برای ساخت، پرورش و حفظ عضلات و بافت های بدن ضروری است. کمبود پروتئین می تواند سبب رشد ناهنجار و حجم کم ماهیچه ها شود. بنابراین، باید اطمینان حاصل کنید که برنامه غذایی فرزندتان سرشار از پروتئین است.
۲- مواد معدنی
برخی از مواد معدنی موجود در مواد غذایی برای پشتیبانی از رشد کودک، به خصوص رشد قد او ضروری هستند. مواد غذایی غنی از آهن، منیزیم، فسفر، ید، منگنز و فلوراید سبب افزایش رشد کودکان و نوجوانان می شوند. کلسیم نیز ماده ای اساسی و ضروری است و نه تنها به رشد بلکه به استحکام استخوان ها هم کمک می کند.
۳- ویتامین ها
وقتی صحبت از سلامت استخوان ها و قد می شود، ویتامین D نقشی اساسی در این موضوع ایفا می کند. علت این موضوع این است که این ویتامین به جذب کلسیم در بدن کمک می کند. کمبود ویتامین D نه تنها سبب ضعیف شدن استخوان ها و مانع از رشد می شود بلکه می تواند روی قد هم تاثیر منفی بگذارد.
علاوه بر ویتامین D، سایر انواع ویتامین ها نیز برای رشد درست در کودکان ضروری هستند. این ویتامین ها شامل ویتامین A، ویتامین B۱، ویتامین B۲، ویتامین C، ریبوفلاوین، آسکوربیک اسید و ویتامین F هستند. میوه ها و سبزیجات حاوی ویتامین باید در برنامه غذایی سالم و متعادل وجود داشته باشند.
۴- کربوهیدرات ها
کربوهیدرات ها مضر تلقی می شوند اما در حقیقت باید برای افزایش قد کودکان در برنامه غذایی آن ها گنجانده شوند. کربوهیدرات ها به بدن (به خصوص به کودکان) انرژی می دهند. باید اطمینان حاصل کنید که در برنامه غذایی فرزندتان به میزان کافی کربوهیدرات سالم وجود دارد. کربوهیدرات مورد نیاز کودک باید از غلات سبوس دار همچون گندم تامین شود.
مواد غذایی ساخته شده از آرد تصفیه شده (همچون پیتزا، برگر و نان سفید) سرشار از کربوهیدرات هایی هستند که می توانند مضر باشند. علاوه بر کربوهیدرات، پروتئین، ویتامین و مواد معدنی، فرزندتان به اسیدهای چرب امگا۳ و امگا۶ هم نیاز دارد چون سبب تقویت سلامت و افزایش قد می شوند. فرزندتان را تشویق به مصرف این مواد مغذی کنید.

مواد غذایی که به افزایش قد کمک می کنند
فرزندتان می تواند مواد مغذی اشاره شده را از مواد غذایی متنوعی دریافت کند.
۱- فرآورده های لبنی
فرآورده های لبنی همچون شیر، پنیر کوتاژ و کشک سرشار از مواد معدنی ضروری همچون کلسیم و ویتامین های A، B، D و E هستند. شیر نیز منبعی غنی از پروتئین است و به رشد سلولی در بدن کمک می کند. هیچ برنامه غذای کودکی بدون یک لیوان شیر روزانه، کامل نیست. ماست نیز گزینه مناسبی است.
۲- تخم مرغ
تخم مرغ سرشار از پروتئین، کلسیم، ویتامین B۱۲ و ریبوفلاوین است. اگر می خواهید به افزایش قد در کودک کمک کنید، تخم مرغ را به برنامه غذایی او بیفزایید. سفید تخم مرغ (آلبومین) حاوی ۱۰۰% پروتئین است. پس اگر می خواهید که مانع از مصرف چربی در فرزندتان شوید، به او سفیده تخم مرغ بدهید و نه زرده!
یکی از بهترین چیزهایی که درباره تخم مرغ وجود دارد این است که می توانید به روش های مختلفی آن ها را تهیه کنید، به نحوی که فرزندتان بتواند هر روز آن را بخورد و خسته نشود! می توانید آن را بجوشانید یا با آن یک املت خوشمزه درست کنید. راه های زیاد دیگری نیز برای پختن تخم مرغ وجود دارند.
۳- مرغ
مرغ نیز همچون تخم مرغ سرشار از پروتئین است. در حقیقت، مرغ در بین محصولات حیوانی یکی از بهترین منابع پروتئین است. مرغ به ساختن بافت ها و ماهیچه های کودک کمک می کند و به او این امکان را می دهد که قد بلندتر شود.
۴- سویا
سویا نیز غذای سالم دیگری است که به تقویت سلامت و قد کودک کمک می کند. سویا غنی از پروتئین، فولات، ویتامین ها، کربوهیدرات ها و فیبر است و گزینه مناسبی برای افرادی در نظر گرفته می شود که دنبال منبعی گیاهی برای دریافت پروتئین هستند. اگر توفو از سویا درست شود، گزینه مناسبی برای سلامتی در نظر گرفته می شود.
۵- موز
موز سرشار از پتاسیم، منگنز و کلسیم است. موز میوه ای است که به تقویت سلامت کودک کمک زیادی می کند.
۶- جو دو سر
همچون سویا، جو دوسر نیز منبعی غنی از پروتئین است. به علاوه گزینه مناسبی برای افزایش قد و تقویت عضلات بدن است. به همین علت تعجبی ندارد که جو دوسر یک گزینه سالم برای صبحانه در نظر گرفته می شود.
۷- مغزیجات و دانه ها
مغزیجات و دانه ها نیز مواد غذایی مناسبی هستند که می توانید هنگامی که کودک در حال رشد است از آن ها استفاده کنید. مغزیجات و دانه ها غنی از مواد معدنی ضروری، ویتامین ها، چربی های سالم و آمینو اسیدهای ضروری برای رشد هستند. می توانید از مغزیجات و دانه ها به عنوان صبحانه یا میان وعده برای فرزندتان استفاده کنید.
۸- سبزیجات سبز رنگ
ممکن است که فرزندتان خیلی از سبزیجات خوشش نیاید اما شما می دانید که سبزیجات تا چه حد برای سلامتی او ضروری هستند. سبزیجات سبز رنگ همچون بروکلی، اسفناج، نخود فرنگی، بامیه و جوانه بروکسل سرشار از مواد معدنی ضروری، ویتامین ها و فیبر هستند. تمام این موارد برای رشد ضروری هستند. سبزیجات باید به برنامه غذایی فرزندتان افزوده شوند، مهم نیست که فرزندتان برای نخوردن آن ها چه بهانه هایی می آورد.
۹- میوه ها
مصرف میوه های تازه نیز برای فرزندتان ضروری است. میوه ها سرشار از ویتامین‌، مواد معدنی و فیبر هستند و برنامه غذایی فرزندتان بدون وجود آن ها ناقص است. پس از تمام انواع میوه برای فرزندتان استفاده کنید، به خصوص میوه هایی که غنی از ویتامین C و A هستند. پاپایا، پرتقال، هندوانه، انبه، سیب و زردآلو گزینه های مناسبی هستند.
۱۰- ماهی
ماهی نیز سرشار از پروتئین و ویتامین D است که برای رشد استخوان ها و مفاصل ضروری هستند.
۱۱- هویج
هویج غنی از ویتامین A و C است. این ویتامین ها برای نگهداری کلسیم در استخوان ها و سالم نگه داشتن استخوان ها ضروری هستند.
۱۲- غلات سبوس دار
غلات سبوس دار خیلی مفید هستند و مصرف آن ها برای کودکان ضروری است. غلات سبوس دار منبع انرژی هستند و سرشار از فیبر، ویتامین ها، آهن، منیزیم و سلنیوم هستند. نان و ماکارونی ساخته شده از غلات سبوس دار گزینه مناسبی برای افزایش قد فرزندتان هستند.
۱۳- گوشت قرمز
گوشت قرمز نیز منبع غنی از پروتئین است و باید به میزان متعادل مصرف شود. از آن جایی که مصرف زیاد گوشت قرمز برای سلامتی کودک خوب نیست، باید به میزان مناسبی برای کودک مصرف شود.
۱۴- شلغم
با این که شلغم در بین کودکان خیلی محبوب نیست اما برای سلامتی آن ها ضروری است. شلغم به افزایش هورمون رشد کمک می کند و سرشار از مواد معدنی و ویتامین های متنوع است. مصرف روزانه شلغم سبب افزایش سطح سلامتی کلی می شود.
۱۵- لوبیا
یکی دیگر از مواد غذایی که سبب تحریک هورمون رشد در بدن می شود، لوبیا است. لوبیا گزینه مناسبی برای فرزندتان است. به علاوه فیبر زیادی دارد.

نکاتی برای پیشگیری از کوتاهی قد کودکان
در حالی که مواد غذایی بالا به افزایش قد کودکان کمک می کنند، برخی از مواد غذایی هستند که برای رشد مضر هستند. مصرف شکر، نمک‌، قهوه و چربی باید برای کودک محدود شود. علتش این است که این مواد غذایی به عنوان مانع کلسیم عمل می کنند و روی جذب کلسیم در بدن تاثیر منفی می گذارند. کودکانی که عادات نامناسب غذا خوردن دارند در طولانی مدت در معرض عوارض جانبی همچون چاقی مفرط، بیماری قلبی، دیابت نوع ۱، آرتریت و پوکی استخوان قرار می گیرند.
در این جا به نکاتی اشاره می کنیم که علاوه بر داشتن برنامه غذایی سالم برای کودک، می توانید آن ها را رعایت کنید تا به رشد فرزندتان کمک کنید:
اطمینان حاصل کنید که فرزندتان برنامه خواب منظمی دارد
بدن کودک در هنگام خواب هورمون رشد ترشح می کند، پس به هیچ وجه نباید خواب را نادیده گرفت. با توجه به سن کودک، خواب مورد نیاز می تواند متفاوت باشد: نوزادان به ۱۴_۱۷ ساعت خواب شبانه روزی نیاز دارند. کودکان ۳ تا ۱۱ ماهه به ۱۲_۱۷ ساعت خواب شبانه روزی نیاز دارند. با بزرگ تر شدن کودک طول این مدت کاهش میابد، به طوری که کودکان ۳ تا ۵ ساله به ۱۰ تا ۱۳ ساعت خواب نیاز دارند. خواب منظم نه تنها برای سلامتی مفید است بلکه نظم را نیز به کودک یاد می دهد.
به جای یک جا نشستن، فرزندتان را تشویق به ورزش کردن کنید
برخی از ورزش هایی که در فضای بیرون انجام می شوند نه تنها به سلامت کودک و دریافت ویتامین های ضروری از نور آفتاب کمک می کنند بلکه با ورزش ماهیچه های کودک نیز قوی می شوند. تا حد امکان با فرزندتان در فضای بیرون ورزش کنید تا در کنار هم از ورزش لذت ببرید.
اطمینان حاصل کنید که وضعیت بدن کودک مناسب است
این کار نه تنها به سالم نگه داشتن ماهیچه های کمر و گردن کمک می کند بلکه به کودک کمک می کند که قد بلندتر به نظر برسد. خمیده بودن باعث می شود که کودک کوتاه تر از حد معمول به نظر برسد و سبب بروز کمر درد و گردن درد نیز می شود.
ورزش های کمک کننده به رشد کودک
ورزش هایی همچون شنا، ورزش هایی که شامل پریدن هستند (همچون بسکتبال)، برخی از حرکات یوگا و تمرینات کششی نیز سبب افزایش قد کودک در طول دوره رشد می شوند. به یاد داشته باشید وقتی که ورزش همراه با برنامه غذایی و شیوه زندگی متعادل باشد می تواند تاثیر بیشتری داشته باشد.
اطمینان حاصل کنید که فرزندتان شیوه سالمی در زندگی دارد
شیوه سالم زندگی به افزایش سلامت و قد کودک کمک زیادی می کند. تا حد امکان به فرزندتان هله هوله ندهید و برنامه غذایی سالم و متعادلی برای فرزندتان در نظر بگیرید.
مکمل های ویتامین و مواد معدنی
از پزشک تان بخواهید که برای تقویت سلامت و ایمنی فرزندتان مکمل های مناسبی پیشنهاد دهد. مکمل های ویتامین و مواد معدنی به کودک کمک می کنند که سطح متعادلی از مواد مغذی در بدن داشته باشد. مصرف مکمل تنها باید با توصیه پزشک انجام شود. از مکمل های بدون تجویز برای فرزندتان استفاده نکنید و بدون مشورت با پزشک آن ها را به فرزندتان ندهید.
کوتاهی قد کودک تا حد زیادی تحت تاثیر ژنتیک است. با این که هیچ معجون جادویی ای وجود ندارد که قد فرزندتان را یک شبه افزایش دهد، اما برنامه غذایی و سبک زندگی مناسب در بلندتر به نظر رسیدن کودک خیلی مفیدند. علاوه بر این، برنامه غذایی سالم و متعادل مزایای دیگری (همچون کمک به حفظ سلامتی و تقویت رشد) هم دارد.
رشد آهسته تنها یک مشکل فیزیکی نیست بلکه عدم دریافت مواد مغذی می تواند روی یادگیری کودک هم تاثیر بگذارد. بهتر است بدانید که چیزهای زیادی هستند که روی قد و سرعت رشد کودکان تاثیر می گذارند. متخصصان از منحنی رشد برای بررسی الگوی رشد فرد و مقایسه آن ها در مقیاس بزرگ تر استفاده می کنند تا اطمینان حاصل کنند که رشد کودک عادی است.
هر گونه اختلال در الگوی رشد نیازمند مشورت با متخصص است. با تحت نظر داشتن مداوم فرزندتان می توانید علائم کمبود رشد در او را تشخیص دهید و با افزودن مواد مغذی مورد نیازش به برنامه غذایی او، به رشد فرزندتان کمک کنید.

مواد مغذی برای رشد
مطالعه ای نشان داد که رشد ضعیف و آهسته کودک لزوما چیزی دائمی نیست. در کودکان ۳ تا ۴ ساله، می توانید با دخالت تغذیه ای و مشاوره غذایی به بهبود رشد کمک کنید. این مطالعه نشان داد که در کودکانی که به طور روزانه از نوشیدنی ها و مواد مغذی استفاده می کردند، رشد زیادی در وزن و قد به وجود آمد. به علاوه سطح فعالیت فیزیکی این کودکان افزایش یافت و تعداد روزهای بیماری آن ها در طول دوره تحقیق کاهش یافته بود. مطالعاتی همچون این موارد نشان می دهند که مواد مغذی برای رشد ضروری هستند. می توانید با رعایت نکات ساده، دریافت مواد مغذی در کودک را بررسی کنید.
در این جا به راه هایی برای اطمینان از رشد درست کودک اشاره می کنیم:
۱- به کالری توجه کنید:
رشد به انرژی نیاز دارد، به همین علت است که کودکانی که کمبود وزن دارند به کالری اضافی برای رسیدن به همسن و سالان خود نیاز دارند. والدین باید با متخصص تغذیه درباره نیاز فرزندشان به کالری صحبت کنند. در صورت لزوم، برای عادی شدن الگوی رشد کودک باید به برنامه غذایی او کالری اضافه افزود. اما به یاد داشته باشید که این کالری نباید از هله هوله تامین شود. برای راهنمایی با پزشک تان مشورت کنید.
۲- روی دریافت ماکرونوترینت ها تمرکز کنید:
وقتی می خواهید برای کمک به رشد فرزندتان به برنامه غذایی او کالری اضافه بیفزایید، حتما باید اطمینان حاصل کنید که آن کالری از ماکرونوترینت ها (کربوهیدرات، پروتئین و چربی) فراهم می شود. بدن به این مواد مغذی به میزان زیادی نیاز دارد. پروتئین نقشی اساسی در عملکرد قسمت های مختلف بدن (همچون ترمیم بافت های ماهیچه ها، پوست، اندام های بدن، خون و سایر موارد) ایفا می کند. از گوشت و محصولات لبنی، پروتئین دریافت کنید یا از میان وعده های سالم برای تامین پروتئین مورد نیاز بدن تان استفاده کنید.
۳- روی دریافت آهن تمرکز کنید:
در طول رشد، بدن به آهن نیاز زیادی دارد. چون آهن به انتقال اکسیژن به سلول های بدن کمک می کند. افزایش دریافت آهن (از طریق مواد غذایی یا مکمل ها) به رشد کودکانی که کمبود آهن دارند کمک می کند. مواد غذایی سرشار از آهن شامل گوشت، تخم مرغ، غذاهای دریایی، لوبیا، نخود فرنگی و سبزیجات برگدار هستند.
۴- زینک بیشتری دریافت کنید:
سازمان جهانی بهداشت (WHO) اظهار کرده است که کمبود متوسط تا خفیف زینک، نسبتا در سرتاسر جهان رایج است. زینک نقش مهمی در رشد سلول ها در کودکان ایفا می کند و کمبود آن سبب کاهش سرعت رشد می شود و مقاومت در برابر عفونت ها را پایین می آورد. به برنامه غذایی فرزندتان گوشت گاو، اسفناج، میگو و لوبیا بیفزایید چون تمام آن ها منبعی غنی از زینک هستند.
۵- ویتامین D را فراموش نکنید:
ویتامین برای جذب کلسیم در بدن ضروری است و به رشد و ساخت استخوان های سالم کمک می کند. کمبود ویتامین D اختلال رایجی در کودکان است اما با بازی کردن با فرزندتان در محیط بیرون به او کمک کنید که ویتامین D مورد نیازش را از نور آفتاب دریافت کند. از مواد غذایی سرشار از ویتامین همچون شیر، محصولات لبنی و قارچ استفاده کنید و در صورت نیاز مکمل دریافت کنید. تغذیه و رشد کودک رابطه تنگاتنگی با هم دارند پس با به یاد داشتن و رعایت این نکات می توانید به رشد فرزندتان کمک کنید.