علت اگزما در کودکان، چیست و چه درمانی دارد؟

اگزما در کودکان که همچنین به عنوان« التهاب حساسیت » نیز شناخته میشود، بیماری پوستی غیر التهابی و غیر واگیردار است که در حدود ۳۰ درصد از جمعیت کشور ، را در بر می‌گیرد. نشانه های آن شامل : پوست خیلی خشک و خارش پوست می‌باشد و همچنین افراد دچار اگزما ، بیشتر در معرض ابتلا به عفونت های پوستی هستند.

دلایل اگزما در کودکان
دلایل اگزما ترکیبی از عوامل ژنتیکی ، شامل : قرار گرفتن در معرض عوامل آلرژی زا ، آلودگی هوا و عفونت ها است. مشکل بزرگ این ناهنجاری، تاثیر آن بر سد پوستی است که باعث از دست دادن رطوبت ، بروز عوامل حساسیت زا و سپس عفونت می‌شود.
این مشکل ممکن است به علت عامل حساسیت زا یا عامل ژنتیکی به وجود آید که باعث آسیب به سد پوستی میشود . التهاب حساسیتی دو تا سه برابر در کشور های صنعتی افزایش یافته است ،که ۱۵ تا ۲۰ درصد کودکان و ۱-۳ درصد بزرگسالان را در جهان در بر گرفته است.
حساسیت غذایی تا حدی با التهاب حساسیتی ارتباط دارد. حدود یک سوم کودکان دارای التهاب حساسیتی شدید ، نیمه شدید و حساسیت غذایی هستند. عوامل خوراکی تحریک کننده التهاب حساسیتی شامل: لبنیات، تخم مرغ، بادام زمینی، آجیل ها، آرد، سویا و ماهی می باشد.

نشانه ها و علائم اگزما در کودکان
اگزما به صورت لکه های قرمز یا خشکی پوست نمایان می‌شود که اغلب با خارش همراه است.
علائم اگزما در کودکان معمولا از خوش خیم به بد خیم، تغییر می‌کند و از نقطه ای به نقطه دیگر انتقال می یابد. با گذشت زمان، ممکن است پوست ضخیم تر شده و با خارش شدید همراه باشد.
این بیماری معمولا در صورت و پوست سر کودکان، همچنین بر روی زانو و بازوی کودکان بزرگتر، ایجاد می‌شود. درمان های سنتی برای اگزما شامل : مرطوب کننده های قوی و کرم‌های استروئید موضعی هستند.

کنترل اگزما در کودکان
اولین قدم در کنترل التهاب حساسیتی، دوری کردن از عوامل ایجاد کننده است. این عوامل شامل: غذا یا عوامل حساسیت زای محیطی می باشند ؛ به عنوان مثال: پشم، پوست کودکان دارای اگزما را تحریک می‌کند. استفاده از پارچه های ساده ، مانند : کتان و ابریشم باعث کم شدن خارش و افزایش جذب مرطوب کننده ها می شود.

راه های درمان طبیعی برای اگزمای کودکان
۱. مرطوب کننده ها
مرطوب کننده ها در هر وقت از سال ،برای کودکان دچار اگزما، ضروری هستند؛ مخصوصا در طی زمستان که پوست بدن خشک تر می شود. از مرطوب کننده‌های با کیفیت استفاده کنید. پماد از کرم بهتر است . می‌توانید آن را برای جلوگیری از خشکی ،بر روی پوست کودکان خود بمالید. پمادی تهیه کنید که فاقد رنگ ، مواد صنعتی و شیمیائی باشد. بهتر است وقتی که پوستتان مرطوب است و بعد از حمام و دوش گرفتن از مرطوب‌کننده ها و روغن‌ها استفاده کنید. روغن های طبیعی مانند: روغن نارگیل یا روغن آفتابگردان نیز می توانند موثر باشند.
روغن آفتابگردان
روغن آفتابگردان عملکرد سد پوستی را بهبود می بخشد که موجب جلوگیری از خشکی پوست میشود. به علاوه، استفاده از آن به عنوان روغن ماساژ کودکان نیز مناسب است. تحقیقی در سال ۲۰۱۳ ، در مجله Pediatric dermatology گزارش داده است :«روغن آفتابگردان رطوبت پوست در بزرگسالان را افزایش می دهد که موجب حفاظت از پوست آن‌ها نیز می شود.».
روغن نارگیل
روغن نارگیل درمان موثر دیگری برای اگزما محسوب می‌شود؛ چه اگزمای کودکان باشد چه بزرگسالان. این روغن حاوی مواد ضد قارچ ،آنتی باکتریال،ضد میکروب و آنتی اکسیدان است. روغن نارگیل به عنوان مرطوب کننده خوبی، برای جلوگیری از خشک شدن پوست کودکان ، استفاده می‌شود. تحقیقی در مجلهComplementary Alternative medicine، حاکی از این است :« روغن خالص نارگیل به عنوان عامل نرم کننده و آنتی باکتریال عمل میکند که همچنین عاملی ضد التهاب به شمار می‌آید».
برای درمان موضعی
روغن نارگیل را بر روی ناحیه مورد نظر ،چندین بار در روز ، بمالید تا خارش آن کم شود. این عمل را تا زمانی که نشانه های بیماری از بین برود ،ادامه دهید.
برای استعمال
مقدار ۱ تا ۲ قاشق چای خوری از روغن نارگیل خالص را برای از بین بردن نشانه های اگزما و بالا بردن سیستم ایمنی بدن کودک، به رژیم غذایی او اضافه کنید. می توانید آن را داخل غذا یا نوشیدنی کودک بریزید.
مرطوب کردن و پوشاندن آن
این روش شامل : مالیدن دارو یا مرطوب کننده به پوست مرطوب و سپس بستن آن ،با گاز استریل مرطوب یا خشک می شود. این کار می تواند خارش و خشکی شدید را از بین ببرد.بگذارید بانداژ برای ساعاتی یا کل شب روی محل بماند.
۲. جوی دوسر کلوییدی
جوی دوسر کلوییدی(جودوسری که به صورت پودر خالص در آمده است) درمان مناسبی برای کودکان دارای اگزما است. این ماده به نرم شدن و تسکین پوست دارای خارش کمک میکند ؛ زیرا دارای مواد ضد التهاب و ضد حساسیت است.
تحقیقی در سال ۲۰۱۲درمجلهClinicalcosmeti&investigational گزارش داده است :« جوی دوسر کلوئیدی ماده موثر و امنی برای محصولات محافظ پوست است و پتانسیل کمی برای تحریک و حساسیت پوست دارد.»
تحقیق دیگری در مجلهDermatology research & practice، در سال ۲۰۱۲ حاکی از این است : « استفاده مدام و متناوب از نرم کننده ها مانند جوی دوسر کلوئیدی، برای تقویت سد پوستی و جلوگیری از التهاب های حساسیتی حتی جراحات ،موثر است.»
یک فنجان جوی دوسر کلوئیدی را به وانی که با آب ولرم پر شده است اضافه کنید و اجازه دهید کودکتان ۱۵ تا ۲۰ دقیقه در آن خیس بخورد. این کار را یک یا دو بار، در روز، بسته به وضعیت پوستی او تکرار کنید.
در نهایت مقداری از جوی دوسر را به آب اضافه کنید، اجازه دهید تا زمانی که غلظت آن مانند رب شود ،بماند .این ترکیب را بر روی پوستی که خارش دارد بمالید . آن را با پارچه ای ببندید و بگذارید برای ۳۰ دقیقه روی آن بماند. این درمان را روزی یک بار انجام دهید.
۳. گل پامچال
مطالعات اخیر ،اثرات مثبت استفاده خوراکی یا پماد گل پامچال بر روی پوست را نشان می دهند. روغن گل پامچال دارای اسید های چرب ضروری است که برای حفظ سد پوستی و عملکرد آن مفید است.
دوز معمول روغن گل پامچال برای درمان اگزما ۲۰۰ تا ۴۰۰ میلی گرم در روز است. اثرات آن ممکن است بعد از ۴ تا ۸ هفته نمایان شوند.
۴. رژیم غذایی(مخصوص افراد دارای حساسیت)
یکی از عوامل اصلی اگزما در کودکان حساسیت غذایی است. اگر فکر می کنید که علت اگزمای کودک شما به علت مصرف بعضی از غذاهاست، انجام آزمایش آلرژی ضروری است. برای این کار با دکتر خود مشورت کنید.
در این مرحله کشف اینکه کدام غذا ها باعث اگزما می شوند، کمی دشوار است؛ زیرا روزها طول می کشد که علایم آن ظاهر شوند ،بنابراین ممکن است بخواهید رژیم غذایی حذفی را امتحان کنید:
طی این رژیم ، مواد غذایی مشکوک را برای چند هفته از رژیم غذایی کودکان خود حذف و تغییرات را کنترل کنید، سپس می توانید غذای دیگری را امتحان کرده و منتظر نشانه ها باشید .به همین ترتیب غذاها را یکی پس از دیگری ،حذف کنید و منتظر علائم بهبود یا وخامت بیماری بمانید.
۵. پروبیوتیک ها
پروبیوتیک ها باکتری‌های مفیدی هستند که در روده شما زندگی میکنند و باعث بهبود سیستم ایمنی و قوی شدن سد پوستی میشوند. مصرف پروبیوتیک ممکن است اثراتی در بهبود اگزما داشته باشد.
تحقیقی در مجلهEpidemiology، گزارش داده است :« پروبیوتیک در پیشگیری از بعضی عوامل آلرژی مانند اگزما موثر است.اثرات مفید آن از طریق، انتقال از شیر مادر به کودک صورت میگیرد. و مصرف آن روزی یک یا دو بار، اثرات اگزما را کاهش می‌دهد».

نکات اضافه
از برخورد با مواد حساسیت زا ( توسط متخصصان شناخته شده اند) پرهیز کنید. بعضی از عوامل حساسیت زا شامل: حیوانات،دود سیگار و اسپری های شیمیائی می باشد.
به کودکان تکنیک های محافظت از پوست را بیاموزید.
گرما و شیرینی جات می تواند اگزما را بدتر کند، بنابرین مطمئن شوید که کودکانتان ساعات طولانی، زیر آفتاب بازی نمیکنند.
دمای اتاق کودکتان را در شب خنک نگه دارید که از عرق کردن او جلوگیری شود ؛ زیرا عرق کردن باعث آسیب به پوست می شود.
ناخن های کودکان را کوتاه نگه دارید؛ به دلیل اینکه چنگ زدن باعث ایجاد عفونت می شود.
از استحمام با کف و صابون جلوگیری کنید ؛ زیرا باعث آسیب و خشکی پوست می‌شود ، به جای آن از صابون نیمه چرب و بدون اسانس استفاده کنید.
برای جلوگیری از پوست خشک و اگزما، مطمئن شوید کودکتان رژیم غذایی مناسب دارد. همچنین با یاد آوری نوشیدن زیاد آب ، بدن کودکتان را مرطوب نگه دارید.